Hagskýrslur um atvinnuveg - 01.12.1973, Blaðsíða 93

91
Ef tirmáli
í þessu hefti hefur verið gefiö yfirlit yfir rekstur
og veltu verzlunar í heild áárunuml971 og 1972 á grundvelli
skattframtala verzlunarfyrirtækja. Rétt þykir að geta stutt-
lega helztu annmarka frumgagnanna og einnig þeirra atriða,
sem meta þurfti við úrvinnslu þeirra. Þessar athugasemdir
gefa engar hugmyndir um töluleg áhrif umræddra atriða á niður-
stöðurnar, en þær ættu að sýna hvar skórinn kreppir helzt
við skýrslugerð sem þessa.
Annmarkar skattframtala sem frumgagna við athuganir
á rekstri og efnahag atvinnufyrirtækja felast í þvx, að allt
talnaefni þeirra ársreikninga, sem þar eru skráöir, er fyrst
og fremst miðaö við að fullnægja kröfum skattalaga og reglna,
og verður það oft á tíðum á kostnað skilmerkilegra og ná-
kvæmra lýsinga á raunverulegum rekstri og efnahag.
Áður hefur verið minnzt á notkun slysatryggðra vinnu-
vikna til uppfærslu úrtaks til heildarstærða, og er ítrekað
hér, að vinnuvikur eru e.t.v. ekki heppilegasti mælikvarðinn
til slíks. Jafnframt skal þó á það bent, að þegar söfnun
heildarveltuskýrslna samkvæmt söluskattsframtölum nær til
alls landsins,bjóðast nýir möguleikar í þessu efni.
Það er mjög algengt að rekstrarreikningar fyrirtækja,
sem reka blandaðan atvinnurekstur (t.d. verzlun og iðnað),
séu aðeins aö hluta sundurliðaðir á mismunandi atvinnu-
rekstur, og ekki er heldur óalgengt, að slík fyrirtæki skili
aðeins einum heildarrekstrarreikningi til skatts. Gefur
auga leiö, að niöurstöður úrvinnslu slíkra reikninga byggja
mjög verulega á því, hvernig aögreining mismunandi tegunda
atvinnureksturs er framkvæmd. Slík aðgreiningarvandamál
eru einnig algeng viö úrvinnslu framtala einstaklinga, þó
annars eðlis séu, þar sem greina þarf atvinnurekstur ein-
staklingsins frá öðrum efnahagsathöfnum hans. Þá er misræmi
í uppfærslu ársreikninga töluvert, þannig að verulegum vand-
kvæðum er bundið að færa þá á staðlaö form.