Fréttablaðið - 22.12.2015, Blaðsíða 26

Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis
á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is og Viktoría Hermannsdóttir viktoria@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is ljóSmyndir: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚtlitShönnun: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Halldór
Fanney Birna
Jónsdóttir
fanney@frettabladid.is
Frá 1. febrúar 2014 hefur umboðsmaður skuldara greitt dómstólum tryggingu fyrir kostnaði vegna gjaldþrotaskipta 229 einstaklinga. Að auki hefur
embættið veitt 50 einstaklingum vilyrði fyrir að greiða
þennan kostnað óski þeir eftir gjaldþrotaskiptum hjá
hlutaðeigandi héraðsdómsstól. Aðstoðin byggist á lögum
um fjárhagsaðstoð til greiðslu tryggingar fyrir kostnaði
vegna gjaldþrotaskipta nr. 9/2014. Líkt og við árslok 2014
hafa þeir sem leita til embættisins lýst yfir áhyggjum yfir
því að þetta úrræði og tveggja ára fyrningarfrestur krafna
við gjaldþrotaskipti muni falla niður um næstkomandi
áramót. Virðist vera um útbreiddan misskilning að ræða.
Embættið vill vekja athygli á því að engin umræða
hefur farið fram hjá stjórnvöldum um að fella framan-
greind lög úr gildi. Til að lengja fyrningarfrest krafna í
kjölfar gjaldþrotaskipta þarf að breyta lögum um gjald-
þrotaskipti nr. 21/1991 en ekkert slíkt frumvarp hefur
verið lagt fram á Alþingi. Það er því ekki fyrirsjáanlegt
í náinni framtíð að nokkuð muni breytast er snýr að
aðgengi einstaklinga að fjárhagsaðstoð vegna gjaldþrota-
skipta eða fyrningu krafna.
Innifalið í aðstoð umboðsmanns skuldara er mat á
skuldastöðu þeirra sem til embættisins leita, öflun gagna
sem þarf að leggja fyrir dómstóla og leiðbeiningar fyrir
þá sem embættið telur að geti komist úr skuldavanda
með öðrum hætti en með gjaldþrotaskiptum. Það er stór
ákvörðun að óska eftir að verða gjaldþrota og mikilvægt
að vera vel upplýst/ur um hvað það getur haft í för með sér.
Það eru hagsmunir allra að skoða fyrst hvort önnur vægari
úrræði geti hentað. Hlutverk embættisins felst í því að veita
leiðbeiningar um úrræðið og er kappkostað að veita þeim
sem til þess leita sem besta þjónustu. Er því óþarfi fyrir ein-
staklinga að leita sér kostnaðarsamrar aðstoðar til að sækja
um fjárhagsaðstoð vegna skiptakostnaðar.
Það er jákvætt að einstaklingar leiti lausna á sínum
skuldamálum og óski sem fyrst eftir gjaldfrjálsri aðstoð
umboðsmanns skuldara. Þeir þurfa þó ekki að hafa áhyggj-
ur af því að gjaldþrot eða tveggja ára fyrningarfrestur
krafna í kjölfar gjaldþrots sé að renna þeim úr greipum.
Gjaldþrot ekki að renna
úr greipum
Ásta S.
Helgadóttir
umboðsmaður
skuldara
Óþarfi er fyrir
einstaklinga
að leita sér
kostnaðar-
samrar
aðstoðar til
að sækja um
fjárhagsað-
stoð vegna
skiptakostn-
aðar.Vikan 28.10–3.11.
01.11.-22.11.2015
Ævisögur2
Mikael með magnaða bók
Fréttablaðið
Stundin
Hið hefðbundna í henglum
Á sunnudagskvöldið var ljóst
að róttækur stjórnmálaflokkur
hefði skekið stoðir hins hefð-
bundna stjórnmálakerfis á
Spáni. Róttæki vinstriflokkur-
inn Podemos hefur á örfáum
mánuðum gerbylt spænskum
stjórnmálum. Kjósendur hafa
fengið sig fullsadda af hefð-
bundnum stjórnmálaflokkum.
Sömu sögu mátti segja með
Syriza í Grikklandi, sigur
Jeremys Corbyn í Verkamanna-
flokknum og uppgang Bernie
Sanders í Bandaríkjunum. Það
stefnir í að enn eitt vígið falli
árið 2017 en allt bendir til þess
að Píratar muni gera út af við
hið hefðbundna stjórnmálakerfi
í næstu þingkosningum.
Yfirsjón Alþingis
Fjölmiðlanefnd hefur gert
athugasemd við setu Marðar
Árnasonar og Kristins Dags
Gissurarsonar í stjórn RÚV.
Báðir eru þeir varamenn, Mörð-
ur varaþingmaður Samfylking-
arinnar og Kristinn varabæjar-
fulltrúi Framsóknarflokksins. Í
lögum um RÚV segir að kjörnir
fulltrúar til Alþingis og sveitar-
stjórna séu ekki kjörgengir í
stjórn RÚV. Ný stjórn RÚV var
kosin af Alþingi í ár samkvæmt
tilnefningu valnefndar sem
skipuð var af menntamálaráð-
herra. Ef Mörður og Kristinn eru
ekki kjörgengir er ábyrgðin því
Alþingis og ráðherra.
stefanrafn@frettabladid.is
Mál fjölskyldnanna tveggja frá Albaníu, sem farið hefur hátt undanfarið, fékk farsælan endi um helgina þegar þær fengu ríkis-borgararétt hér á landi.Fjölskyldurnar sóttu upphaflega um
hæli hér en fengu synjun og var vísað úr landi. Í báðum
fjölskyldum voru langveik börn.
Veikindi barnanna og myndir af þeim þegar lögregla
sótti þau og foreldra þeirra í rútu um miðja nótt til að vísa
þeim úr landi vakti hörð viðbrögð. Undantekningarlaust
fannst fólki sárt að horfa á börnin halda út í óvissuna, veik
í þokkabót, vegna þess eins að mál þeirra uppfylltu ekki
ákveðin skilyrði.
Ekki bætti úr skák að öðru barninu var ekki hugað líf
vegna ástands heilbrigðiskerfis Albaníu. Útlendingastofn-
un var því ekki bara að senda lítið barn úr landi – heldur
út í opinn dauðann. Í augum margra var það grímulausa
kaldlyndi kornið sem fyllti mælinn.
Þrátt fyrir farsælan endi fyrir fjölskyldurnar tvær er
mikið eftir ógert í þessum málaflokki. Með þeim í rútunni
þessa nótt voru nefnilega fleiri útlendingar. Útlendingar
sem hingað koma með von í brjósti um betra líf en var
vísað burt af því þeir uppfylltu ekki formskilyrði. Og
rútufarmarnir af einstaklingum sem hefur verið vísað
héðan úr landi eru margir.
Hælisleitendakerfið var búið til fyrir fólk í neyð.
Flestum umsóknum Albana um hæli hér á landi hefur
verið hafnað, þar sem mat á aðstæðum hefur verið slíkt að
þær séu þess eðlis að þær uppfylli ekki viðeigandi skilyrði.
Ástæða þess að fólk sem sækir um hæli á Íslandi, án þess
að uppfylla skilyrðin, er sú að enginn annar raunhæfur
kostur er í stöðunni.
Útlendingar sem vilja setjast hér að geta vissulega
óskað eftir dvalarleyfi. En lagaákvæði um slík leyfi eru
þröng. Atvinnuleyfi fást til að mynda aðeins vegna starfs
sem krefst sérfræðiþekkingar, fyrir íþróttafólk eða vegna
skorts á vinnuafli, en slík leyfi eru aðeins tímabundin.
Leiðin að slíkum leyfum er flókin og erfið í framkvæmd
fyrir fjölskyldur. Og of margir fá sömu synjun þar og í
hælismálunum.
Fyrir Alþingi liggur frumvarp um að fjölga þeim leiðum
sem hægt er að fara til að sækja um þessi leyfi. Næsti vetur
á þingi verður kosningavetur. Þá verða stjórnmálamenn
oft hræddir um eigin hag og þeim hættir til að leiðast út í
popúlisma. Aukast þá líkurnar á því að óvandaðir stjórn-
málamenn sjái sér leik á borði og hoppi á vagn þeirra
sem ala á fáfræði, fordómum og hræðslu gagnvart fólki af
erlendum uppruna.
Það er því brýnt að frumvarpið fari fyrir þingið tafar-
laust og afgreiðslu þess ljúki áður en einhverjir flokkar
fara að daðra við þjóðernishyggju og rasisma. Ekki bara
vegna þess að tillögur frumvarpsins eru skynsamlegar út
frá þjóðarhag. Líka vegna þess að við þurfum sárlega sem
þjóð að geta staðið á því – hvert gagnvart öðru jafnt sem
þeim sem deila þessari plánetu með okkur – að allsnægta-
samfélagið sem við búum í hafi ekki gjörsneytt okkur allri
samvisku, samúð og mennsku. Eitthvað sem hefur sárlega
vantað eftir að Útlendingastofnun sendi lítinn veikan
dreng út í opinn dauðann núna í jólamánuðinum.
Of fáar leiðir
Aukast þá
líkurnar á því
að óvandaðir
stjórnmála-
menn sjái sér
leik á borði
og hoppi á
vagn þeirra
sem ala á
fáfræði,
fordómum og
hræðslu
gagnvart fólki
af erlendum
uppruna.
2 2 . d e s e m b e r 2 0 1 5 Þ r I Ð J U d A G U r26 s k o Ð U n ∙ F r É T T A b L A Ð I Ð
SKOÐUN
2
1
-1
2
-2
0
1
5

2
2
:3
9
F
B
0
7
2
s
_
P
0
4
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
4
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
2
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
7
C
6
-5
D
9
8
1
7
C
6
-5
C
5
C
1
7
C
6
-5
B
2
0
1
7
C
6
-5
9
E
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
8
B

F
B
0
7
2
s
_
2
1
_
1
2
_
2
0
1
C
M
Y
K