Víkurfréttir - 22.12.2009, Qupperneq 12

JÓLAAUGLÝSINGASÍMINN ER 421 000012 VÍKURFRÉTTIR I 51. TÖLUBLAÐ I 30. ÁRGANGUR
Krist ín El ís dótt ir er hress og kát þeg ar ég hitti
hana á gang in um, þar sem
hún bíð ur eft ir að litlu jól in
hefj ist á Hlé vangi eft ir stund­
ar korn en þau voru hald in
há tíð leg þetta föstu dags síð­
degi. Þar var girni legt lamba­
kjöt á boðstól um mat reitt af
meist ara kokki Hlé vangs og
nokk ur skemmti at riði biðu
heim il is fólks ins. All ir voru
prúð bún ir og fín ir og biðu
eft ir litlu jól un um.
Við Krist ín vor um bún ar að
mæla okk ur mót og ákváð um
að koma okk ur vel fyr ir við
fal leg ar jóla skreyt ing ar í hol­
inu á Hlé vangi til að spjalla
sam an.
Krist ín ólst upp á Akri í Innri
Njarð vík, var lang yngst fimm
systk ina. Hún gift ist Bjarna
Finns syni frá Ólafs firði en þau
eign uð ust fjög ur börn.
Krist ín seg ir svo frá; „Mamma
hafði það fyr ir sið að gera
hreint á vor in. Hún setti þykk­
ari gard ín ur fyr ir glugg ana um
jól in en á Þor láks messu voru
nýj ar eld hús gard ín ur sett ar
upp. Þeg ar ég stækk aði þá
fékk ég að setja lif andi grein ar
upp á að fanga dag en hús ið var
skreytt með þeim. Í skól an um
var bú inn til músa stigi en á
þess um tíma voru eng ar ljósa­
ser í ur, það kom fyrst löngu
seinna. Mamma eld aði góð an
mat en við feng um lamba kóti­
lett ur á að fanga dag og heima­
gerð an ís, sem pabbi fór með
út í snjó skafl því eng ir frysti­
skáp ar voru til þá og ís inn var
því lát inn frjósa ut andyra. Á
jóla dag var venju lega hangi­
kjöt og frómas. Það var til­
breyt ing í mat á jól um. Í dag
þyk ir þetta sjálf sagt hvers dags­
leg ur mat ur en þá var svona
mat ur sjald an á borð um.
Við erum að ventist ar en
tók um full an þátt í al mennu
helgi haldi, geng um í kirkju
á jóla dag og svona. Ann ars
finnst mér að við eig um að
minn ast þess bet ur að Jesús
hafi fæðst á jól um, þó svo að
talið sé að hann hafi fæðst
að hausti því skrá setn ing fór
fram þá. En við eig um að
muna að jól in eru í minn ingu
Jesú. Jól in eru í raun há tíð
birtunn ar því þá tek ur dag­
inn að lengja og meiri birta
er í upp sigl ingu“, seg ir Krist ín
ákveð ið og finnst greini lega
við mann fólk ið stund um tapa
okk ur í kaupæð inu og gleyma
þá um leið raun veru leg um
til gangi jól anna, að minn ast
frels ar ans á jól um.
Bróð ir inn bjarg aði
heim il inu
Manni dett ur í hug að jóla­
hald í gamla daga hafi í raun
ver ið hættu stund um leið og
hún var ánægju stund vegna
log andi kerta ljósa á lif andi
jólatrjám, sem vafa laust var
góð ur elds mat ur. Venj an var
sjálf sagt að hafa fulla vatns­
fötu við hlið jóla trés ins ef
eitt hvað óvænt kæmi fyr ir. Í
Dan mörku þar sem marg ir
hafa enn log andi kerta ljós á
jóla trénu eru vatns föt ur ávallt
við hlið jóla trés ins í var úð ar­
skyni.
Það mun aði litlu einu sinni
heima hjá Krist ínu og fjöl­
skyldu henn ar þeg ar kvikn aði
í jóla trénu í miðju borð haldi.
„Við vor um með lif andi kerta­
ljós á grein um jóla trés ins og
af þeim staf aði auð vit að mik il
eld hætta. Sem við vor um að
borða þá kvikn ar allt í einu í
litla jóla trénu okk ar og bróð ir
minn stökk til og stakk log­
andi tré nu út um glugg ann og
bjarg aði þar með hús inu. Eft ir
þetta voru aldrei log andi kerti
á jóla trénu heima en eitt hvað
seinna komu raf magns ser í ur
man ég. Í jóla gjöf man ég eft ir
að hafa feng ið heima saum aða
tusku dúkku og stór an fal­
leg an kross, sem ég fékk aldrei
að setja um háls inn. Þessi
kross var frá vin konu minni
og frænku en mamma sagði
að kross væri tákn þess að
Krist ur var negld ur á krossi
og við ætt um ekki að skreyta
okk ur með því. Ég var þrett án
ára og man að ég varð mjög
leið yfir þessu eðli lega en ég
virti skoð un mömmu. Það var
venju lega mik ið spil að á jól um
og þá helst vist og svo var
far ið í þessi venju legu jóla boð
hjá ætt ingj um. Jól in eru alltaf
til breyt ing og það er alltaf
ákveð in til hlökk un í manni
vegna þeirra,“ seg ir Krist ín
þeg ar við kveðj umst og hún
skund ar inn á litlu jól in ásamt
öllu heim il is fólk inu.
Það var létt yfir öll um þeg ar
starfs fólk ið kall aði inn litlu
jól in og jóla söng ur ómaði frá
mat saln um ásamt harm on­
iku tón list. Já það eru að koma
jól og von andi tekst okk ur að
gera þau inni halds rík ari núna
þeg ar minna er af pen ing um.
Megi jól in verða þér og þín um
ánægju leg há tíð ar jól.
Ég man að mamma gerði allt sem hún gat til að
það yrði gam an hjá okk ur á
jól un um“, seg ir Guð rún, sem
oft ast er köll uð Gunna Jóna
en hún er af stórri kefl vískri
ætt, dótt ir Ólafs Sóli manns
Lár us son ar út gerð ar manns
og Guð rún ar Hann es dótt ur
eig in konu hans en börn
þeirra sem lifðu urðu tíu
tals ins. Eig in mað ur Gunnu
Jónu er Ás geir Ein ars son og
búa þau bæði á Hlé vangi en
þau eign uð ust átta börn.
„Við vor um tíu systk in sem
lifð um og ól umst upp fyrst á
Hafn ar götu 2, sem er lít ið hús
á bak við Ungó. Þeg ar hús ið
á Vall ar götu var til sölu þá
labb aði mamma til manns­
ins og sagð ist eiga nokkra
aura og vildi kaupa hús ið af
hon um með mán að ar leg um
greiðsl um. Við héld um alltaf
að hún hefði ver ið að grín ast
með að hún ætti hús ið ein en
þeg ar pabbi dó þá sýndi hún
okk ur papp íra upp á þetta.
Hún var dug leg hún mamma
og sá um allt á með an pabbi
var á sjón um. Fyr ir jól in þreif
hún allt hátt og lágt, all ir
skáp ar voru þvegn ir, jóla­
föt saum uð og ný sæng ur föt.
Svo voru bak að ar fleiri sort ir
af smákök um í kola elda vél.
Hún var aga lega mik il móð ir.
Pabbi var mik ið á sjó þeg ar
við vor um að al ast upp. Á að­
fanga dag minn ir mig að við
höf um borð að hangi kjöt en ég
man ekki hvað var með kjöt­
inu því ég var mat vönd þeg ar
ég var lít il. Við hlust uð um á
mess una í út varp inu en við
mátt um varla anda á með an.
Mamma og pabbi keyptu
og gáfu okk ur jóla gjaf ir, það
nán asta gaf gjöf og afi gaf
okk ur spil og vasa klút með
mynd um. Mamma og pabbi
spil uðu alltaf á jóla dags kvöld
og jóla boð voru hald in hjá
allra nán ustu“, seg ir Gunna
Jóna og hún held ur áfram.
„Ég man þeg ar mamma lá
á sæng 23. des em ber og var
að eiga Bjössa bróð ur (Arn­
björn Ólafs son) og við litlu
stelp urn ar, ég og Jana syst ir,
feng um baby dúkk ur en þær
voru úr mjúku gúmmí og Jana
fer upp á stól og set ur dúkk­
una sína á log andi jóla tréð og
hún fuðr ar upp og okk ur brá
auð vit að mjög. Pabbi slökkti á
tré nu og skipti um kerti en við
fór um var lega eft ir þetta.“
Ætt ar saga Gunnu
Hann es ar?
Það er greini legt þeg ar Gunna
Jóna seg ir frá móð ur sinni að
hún ber mikla virð ingu fyr ir
henni. „Ég man að mamma
var ströng með það að við
lærð um og fær um ekki út
eft ir kvöld mat. Ég bar svo
mikla virð ingu fyr ir henni að
ég gerði allt sem hún sagði.
Stund um á kvöld in þeg ar
allt var hljótt þá sát um við
sam an og gerð um handa­
vinnu. Mamma kenndi mér
margt þeg ar við sát um og
spjöll uð um sam an. Ég sé mest
eft ir því að það hafi ekki ver ið
skrif uð ætt ar saga um hana því
Á jóla trénu
log aði kerta ljós
Það er alltaf jafn for­
vitni legt að heyra hvern ig
jóla hald var hérna áður
fyrr og enn meira gam an
að bera það sam an við
hvern ig við höld um jól in
núna. Tvær heið urs­
kon ur voru beðn ar um
við tal en þær búa á Hlé­
vangi í Kefla vík, Guð rún
Katrín Jón ína Ólafs dótt ir
(fædd 1926) og Krist ín
El ís dótt ir (fædd 1931) og
segja þær okk ur hvern ig
jóla hald var heima hjá
þeim í gamla daga.
Það er at hygl is vert að
báð ar upp lifðu þær óhapp
með log andi jóla tré. En
í gamla daga þeg ar þær
voru að al ast upp, þá
lýstu eng ar raf magns ser­
í ur á jólatrjám held ur
voru log andi lít il kerti
á grein um trjánna.
BLÓMSTRANDI
Minn uMst frels ar ans á jól uM
GaM an á jól uM