STARA - 01.09.2014, Qupperneq 11

S
T
A
R
A

1.T
B
L
2
0
14
11
Í einhverjum tilvikum var meira að segja farið
fram á það við listamenn að þeir gæfu verk fyrir
það að fá að sýna. Einkennilegar aðstæður og ein-
hvern veginn súrrealískar. En hvað gerir maður
ekki fyrir það að fá að sýna á almennilegu safni?
Og ef þetta er það sem þarf til og aðrir taka þátt í
þessu þá gerir maður það líka. Eða hvað?
Okkur finnst það sjálfsagt að fólk fái greidd laun
fyrir vinnuna sína; flutningsaðilinn sem flytur
verkin, smiðurinn sem smíðar veggi, prentarinn
sem prentar sýningarskrá, sýningarstjórinn og
sá sem situr yfir sýningunni ættu allir að fá laun.
En á þá listamaðurinn sem ver tíma og orku í að
setja upp sýninguna ekki að fá neitt? Á hann bara
að treysta á að selja eitthvað af sýningunni upp í
kostnað? Er það sanngjarnt? Bíddu, leyfðu mér
aðeins að hugsa … eee. Svarið er nei, það er ekki
sanngjarnt og ekki eðlilegt.
Sem betur fer hafa nokkur söfn á landinu gengið á
undan með góðu fordæmi og greitt listamönnum
einhverja upphæð fyrir vinnuna sem þeir leggja í
að setja upp eigin sýningar. Auðvitað er aldrei til
nægur peningur til að gera þetta almennilega en
þá er bara að gera nýja fjárhagsáætlun og gera ráð
fyrir þessum eðlilega kostnaði. Það er að minnsta
kosti hægt að byrja á einhverri táknrænni
upphæð, það er skref í rétta átt.
Eðli sýninga er auðvitað ólíkt og kostnaðurinn
einnig og tekjurnar sennilega stærsti óvissuþátt-
urinn. Á endanum er þetta allt samningsatriði.
En allir hljóta að viðurkenna að það er eðlilegt
að allir þeir sem koma að uppsetningu sýningar
fái eitthvað greitt fyrir vinnu sína en ekki bara
sumir. Best væri að gera þetta í góðri samvinnu
milli safna og myndlistarmanna. Það er örugglega
ekki hægt að koma á einni nóttu upp einhverju
fullkomnu kerfi sem allir eru sáttir við en það er
hægt að þoka málunum í rétta átt. Og við þurfum
ekkert að finna upp hjólið í þessum efnum, heldur
er hægt að líta til dæmis til hinna Norðurland-
anna eða Þýskalands til að sjá hvernig málum er
háttað þar á bæ.
Ég er viss um að hægt er að koma á eðlilegra
starfsumhverfi fyrir listamenn, skref fyrir skref.
Einn þátturinn í því er að viðurkenna að það sé
sjálfsagt að listamenn fái greitt fyrir sína vinnu
eins og aðrir. Það er gott fyrir söfnin, samfélagið
og listamennina.
Hlynur Hallsson er myndlistarmaður og safnstjóri
Listasafnsins á Akureyri. Hann hefur unnið sem
sjálfstætt starfandi sýningarstjóri og m.a. sett
upp sýningar hjá Nýlista-safninu, Kuckei+Kuckei
í Berlín, Villa Minimo í Hannover, Kunstverein
Hannover og hjá Chinati Foundation í Marfa,
Texas. Hann er einn þeirra listamanna sem
stofnuðu Verksmiðjuna á Hjalteyri 2008 og hefur
staðið fyrir fjölda sýninga þar.
Hlynur hefur gefið út tímaritið Blatt Blað frá 1994.
Hlynur var formaður SÍM 2009-2010, og formaður
Myndlistarfélagsins 2008-2009. Var í stjórn Kynn-
ingarmiðstöðvar íslenskrar myndlistar 2007-2010
og situr nú í stjórn Listskreytingasjóðs. Hann sat
fjórum sinnum á Alþingi sem varaþingmaður
VG 2003-2007. Hlynur hefur verið gestakennari
við Myndlistaskólann á Akureyri frá 1999 og
Lista-háskóla Íslands frá 2001.Hann hefur haldið
yfir 60 einkasýningar og tekið þátt í meira en 80
samsýningum frá því hann lauk mastersnámi í
myndlist 1997.
Nánar á: http://www.hallsson.de
„Ég er viss um að hægt er að koma á eðli-
legra star fsumhver fi fyrir listamenn, skref
fyrir skref. Einn þátturinn í því er að
viðurkenna að það sé sjálfsagt að listamenn
fái greitt fyrir sína vinnu eins og aðrir.“