Vestfirska fréttablaðið - 01.03.1984, Blaðsíða 3
vesttirska
rRETTABLAClD
Hallgrímur Sveinsson, skólastjórí:
Námsstjóm vantar í vestfirsku grunnskólana
Skólamenn og foreldrar hér
á Vestfjördum hafa haft af því
áhyggjur nokkrar síöan sam-
ræmdu prófin upp úr 9. bekk
voru lögleidd, hve vestfirskir
unglingar koma yfirleitt illa út úr
þessum margræddu prófum,
miöaö viö önnur fræðsluum-
dæmi. Vestfiröingar viröast yfir-
leitt vera í lægsta kantinum í
þessum landsprófum, ef ekki
langlægstir. Þaö þarf því eng-
um aö koma á óvart þótt Vest-
firska fréttablaðinu þyki ástæöa
til aö slá þessu myndarlega upp
á síðum sínum 2. febrúar síö-
astliðinn.
Nokkrir spakir skólastjórar,
meö nýja fræðslustjórann okkar
í broddi fylkingar, skilgreina
þetta vandamál nokkuð í blað-
inu áöurnefndan dag. í stuttu
máli virðist eftirfarandi það
helsta sem þessir ágætu menn
telja höfuöástæðurnar fyrir hinu
hraklega gengi vestfirskra ung-
menna í prófum þessum.
1. Mælingagildi prófanna ekki
algilt.
2. Tíö kennaraskipti.
3. Kennarar hafa ekki efni á
aö búa úti á landi.
4. Skertur starfstími skólanna.
5. Kennarar ,,dubbaöir“ upp í
aö kenna fög sem þeir
hafa hvorki vilja, getu né
áhuga til aö sinna.
6. Einangrun kennara.
7. Önógur tækjakostur.
8. Neikvæð afstaða almenn-
ings.
9. Margir skólar á Vestfjörö-
um hafa ekki 9. bekk.
10. Kennarar í Reykjavík farnir
að þekkja prófin.
11. Erfiöar samgöngur.
Þetta sem hér hefur verið
taliö upp eru allt meira og
minna frambærilegar ástæöur
fyrir hinni slöku útkomu Vest-
fjarðaskólanna. Undirrituðum
viröist þó vanta í þessa upptaln-
ingu einn höfuðþáttinn, en það
er skortur á faglegu eftirliti og
tilsjón meö starfi skólanna.
í gildandi grunnskólalögum
segir svo um hlutverk fræöslu-
stjóra m.a.: „Hann (fræöslu-
stjórinn) hefur meö höndum al-
menna námsstjórn í grunnskól-
um umdæmisins og fylgist meö
árangri nemenda, hvort tveggja
í samráöi viö Skólarannsókna-
deild Menntamálaráöuneytis-
ins, og kynnir sér starfsskilyröi
skóla, þ.e. aöstööu til kennslu
og náms, svo og aðbúnað nem-
enda.“ Allir sem til þekkja vita,
aö hin almenna námsstjórn hef-
ur verið í molum hér á Vest-
fjörðum allar götur frá því
grunnskólalögin tóku gildi áriö
1974. Lög þessi gera ráö fyrir
því að hver skóli sé sem sjálf-
stæðastur í starfi og er þaö út af
fyrir sig mjög gott og blessað.
En til þess aö skólarnir þoli
þetta sjálfstæði, þá þurfa ýmsar
þær forsendur aö vera fyrir
hendi sem gert er ráö fyrir í
þeim góðu lögum. Því fer víðs
fjarri aö grunnskólalögin séu
komin til framkvæmda hér í
Vestfjarðakjördæmi þótt þau
eigi nú 10 ára afmæli. Er þar aö
endurtaka sig nákvæmlega
sama sagan og var meö
fræðslulögin frá 1946. Þau
komust aldrei til framkvæmda
nema aö litlu leyti eins og menn
muna. En nóg um þaó aö sinni.
Maöur var nefndur Þórleifur
Bjarnason. Hann var námsstjóri
Vesturlands aö atvinnu í mörg
ár. Mér er sagt aö hann hafi á
hverju einasta ári komið í alla
skóla í sínu umdæmi og fylgst
meö starfi þeirra, gert sínar at-
hugasemdir, fundiö aö og leið-
beint. í dag er annað skipulag á
þessum hlutum. Þaó skortir
ekki ýmiskonar ráögjöf og leió-
beiningar frá mörgum aðilum í
menntakerfinu, en þessu er
ekki fylgt nógu vel eftir í mörg-
um tilvikum, og missir því oft
marks.
Eins og áöur sagði er þaö í
verkahring fræðslustjóra aö sjá
um þessa hluti í samráöi viö
fagnámsstjóra Menntamála-
ráðuneytisins, sem sitja suður í
Reykjavík. í framkvæmd er þaö
svo, aö fræðslustjóri hefur fyrst
og fremst verið skrifstofumaö-
ur, önnum kafinn í pappírsvinn-
unni. Starfsfólk hefur vantaö til
aö fræöslustjóri gæti sinnt öll-
um þeim gífurlegu störfum sem
honum eru ætluð samkvæmt
lögum, en vonandi stendur þaö
til bóta.
í þessa veru má alls ekki
gleyma aö geta þess aö tvær
ágætar konur hafa tekiö aö sér
að leiðbeina kennurum í ís-
lensku og stærðfræöi og hafa
þær unnió gott starf, svo langt
sem þaö nær. Þær eru þó aö-
eins í hlutastörfum og gegna
kennslu hvor í sinni grein og
geta þar af leiðandi ekki sinnt
mikið feröalögum.
Námsmat (próf) er einn af
föstum punktum í öllu skóla-
í velmegunarþjóðfélagi voru
lenda margir í því að safna
utan á sig meiru en gott hóf
þykir. Þetta er sérstaklega vont
mál nú á dögum, því mjög er í
móð að vera slank og spengi-
legur, einkum og sér í lagi ef
maður er kvenkyns.
En ekki eru hinum of-feitu allar
bjargir bannaðar. Kona nokkur
kom að máli við blaðamann og
Gamall siður
endurvakinn:
Flengikústar
seldír fvrir
bolludaginn
Hér kemur ánægjuleg frétt:
Styrktarsjóður húsbyggingar
Tónlistarskóla ísafjarðar hefur
ákveðið að selja flengikústa
fyrir bolludag og endurvekja
þar með að mestu aflagðan
sið. Áformað er að selja kúst-
ana f ýmsum verslunum bæjar-
ins og á torginu ef veður leyfir.
Ekki er að efa að þetta framtak
mun verða bæjarbúum, og þá
sérstaklega yngstu kynslóðinni,
mikið gleðiefni. Sammála?
Vetrarstarfið er greinilega í
fullum gangi, — haldin var torg-
sala I desember og klattar, kökur
og kaffi selt á torginu 17. febrúar.
Svona nokkuð hressir uppá bæj-
arbraginn.
Þá er þess að geta að fyrirhug-
að er að halda kabarett í mánuð-
inum. og er okkur sagt að hann
verði frumsýndur í Félagsheimil-
inu Hnífsdal 22. mars. Við hlökk-
um til að sjá hann.
Svo hvetjum við sem flesta til
að kaupa sér flengikúst. en vörum
við að misnota hann!
starfi. Þaö fer fram meira og
minna allan veturinn. Sam-
kvæmt núverandi fyrirkomulagi
ber hverjum skóla fyrir sig aö
sjá um þetta námsmat algjör-
lega á eigin ábyrgö fram aö 9.
bekk, sbr. þaö sem aö framan
var sagt um sjálfstæöi skól-
anna. Áður en þetta var tekiö
upp þurftu flestir nemendur aö
þreyta svokallað barnapróf upp
úr 6. bekk og unglingapróf var
þaö kallað þegar menn luku viö
nám í 8. bekk. AÖ hluta til voru
þetta landspróf, samræmd próf,
sem Menntamálaráðuneytið
sendi frá sér í alla skóla. Hér
skal ekki fullyrt eitt eöa neitt, en
getur ekki hugsast aö síðan
þessi próf voru lögö niður, hafi
það haft slæm áhrif á festu í
skólastarfi hér á Vestfjörðum
og ef til vill víöar? Nemendur
þurfa aö fá aö vita hvar þeir
standa þegar eðlileg skil veröa í
námi þeirra, t.d. upp úr 6. bekk.
Skólarnir geta fengiö svokölluö
viðmiðunarpróf frá Mennta-
málaráöuneytinu. Síðan er ætl-
ast til aö þeir sjóði þetta saman
sjálfir meira og minna. Grunur
minn er sá, aö sumir skólar,
sérstaklega þeir minni, ráöi
kannski ekki alveg við þetta
hlutverk sitt. Gömlu barna- og
unglingaprófin veittu aöhald og
var keppikefli nemenda aó
standa sig sem best í þeim. Nú
er þetta einhvernveginn allt
lausara í reipum og skortir festu
hinna samræmdu prófa. Það er
ekki fyrr en í 9. bekk sem fár-
viðrið skellur yfir og þá eru
ýmsir vanbúnir aö mæta örlög-
um sínum.
vildi vekja athygli fólks á samtök-
um til hjálpar þessu fólki. Það eru
samtökin Overeaters Anonymous
(OA). sem á íslensku útleggst ó-
nefnd átvögl. Þetta eru samtök
kvenna og karla, sem eiga við
sama vandamál að stríða — al-
varlegt ofát. Þau samhæfa reynslu
meðlima sinna, styrk og vonir á
einn eða annan hátt til að leysa
þetta vandamál og til að hjálpa
öðrum til að gera það sama.
OA trúir að ofát sé veikleiki,
vaxandi veikleiki, sem ekki sé
hægt að lækna, en eins og með
marga aðra sjúkdóma sé hægt að
Vestfirðir hafa sérstöðu um
margt í okkar ágæta landi. Þeir
eru t.d. einangraóasti lands-
hlutinn aö vetrarlagi. Þeir skól-
ar eru til á Vestfjörðium og það
nokkuö margir, þar sem kenn-
ararnir vinna svo aö segja al-
einir úti á ,,akrinum.“ Langur
og einmanalegur vetur getur
liðið svo, aö nánast enginn af
forráðamönnum fræðslumála
skipti sér af starfi þeirra í reynd.
Þaö er vel hægt aö ímynda sér
hversu gagnlegt þaö gæti verió
og uppörvun í starfi fyrir
reynslulitla og í sumum tilvikum
próflausa kennara á afskekkt-
um stööum hér á Vestfjörðum,
að fá í heimsókn reyndan
skólamann til skrafs og ráöa-
geröa og leiðbeininga í starfi í
nokkra daga. Slíkt gæti verið
ómetanlegt fyrir viðkomandi
skóla. Eins og hér hefur komiö
fram aö ofan viröist enginn vafi
á því aö þaö eru hinir minni og
afskekktari skólar sem eru veiki
hlekkurinn í skólakerfinu hér á
Vestfjörðum. Ef þessir skólar
eiga áfram aö gegna því hlut-
verki sem þeim er ætlaö þurfa
forráðamenn aö veita þeim
meiri athygli en gert hefur veriö
nú um sinn. Og er þá komið aö
lokapunkti þessa pistils, en þaó
eru samgöngurnar. Góðarsam-
göngur eru upphaf og endir alls
hér á Vestfjörðum, eins og víöa
annars staöar. Eins og mál
horfa við í dag, dugar ekkert
minna en bylting í þeim málum.
Takist Vestfirðingum að standa
saman í þeirri byltingu mun
þeim veitast flest annaö aö
auki, jafnt í skólamálum sem
öörum málaflokkum.
Þingeyri 17. febrúar 1984
Hallgrímur Sveinsson
Skólastjóri.
halda honum I skefjum. En fólk
verður að viðurkenna hreinskiln-
islega fyrir sjálfu sér veikleikann
og notfæra sér þá hjálp sem
möguleg er. I bæklingi frá sam-
tökunum segir m.a. að þau hafi
hjálpað mörgum átvöglum sem
raunverulega vildu hætta, en
hjálpi sjaldnast þeim sem ekki
eru alveg vissir um að vilja hætta.
I apríl í fyrra náðu OA til
ísafjarðar og síðan hefur verið
starfandi hér ein deild samtak-
anna. Fundir eru haldnir vikulega
í Safnaðarheimilinu. á mánudög-
um kl. 20:00 og þangað geta allir
snúið sér sem telja sig eiga við
einhver ofáts vandamál að etja,
og er mjög líklegt að þeir fái þar
þann móralska stuðning sem
nauðsynlegur er til að ná árangri í
baráttunni gegn aukakílóunum.
I
|ií I iii
liii itl
1111 iiii iiii iiiiiiil
iíi iii | iii iii
Hjá okkur fáið þið
saltkjöt og baunir
fyrir sprengidaginn
SUNDSTRÆTI 34*4013
Bátur til sölu
Til sölu er 2,2 tonna Færeyingur, hvítur að lit,
mjög vel útbúinn, t.d. með 52 ha. vél, 4
manna björgunarbáti, 3 handfærarúllum o. fl.
Eitt sumar á sjó.
Upplýsingar í síma 3679 um helgar
eða um borð í Orra ÍS.
SKIÐAMENN
Veitingasalan Skíðheimum býður upp á:
Nestispakka
Heita og kalda drykki
Heimabakaðar kökur
Smurt brauð
Góðar veitingar — Hóflegt verð
SKÍÐHEIMAR
Greinarhötundur er skólastjóri á Þingeyri
Áttu við ofát að stríða?
— þá eru OA samtökin þér opin