Vestfirska fréttablaðið - 05.11.1992, Blaðsíða 6

6
Fimmtudagur^^ióveniber^9^^^^^^^^^^^^^^^
VESTFIRSKA
FRÉTTABLAÐIÐ
Athugasemdir frá matvöruverslunum við Djúp:
Föndurloftið

Nær 80% hærra vöruverð
í Bónus en í Björnsbúð
á ísafirði!
Hér getur að líta niðurstöður úr verðsamanburði sem gerður var
í Björnsbúð á ísafirði og Bónus í Reykjavík. Vörutegundir eru ekki
margar, en ef aðeins er tekið tillit til þeirra sem ódýrari eru í
Björnsbúð en í Bónus er verðmunurinn 78,6%.
Baðsápa 3 stk Bónus 92,- Björnsbúð 75,-
Plastfilma 79,- 66,-
Rakblöð 10 stk 460,- 242,-
Sinnep sætt 87,- 89.-
Sjampó 500 ml 149,- 130,-
Sjampó 500 - 259,- 198,-
Þvottaefni 2 kg 685,- 214,-
Stundum vaða menn lækinn upp í axlir til að sækja vatnið. Ef
nánar er skoðað og borin saman verðkönnun Önundar Jónssonar
varðstjóra hjá lögreglunni á ísafirði milli Bónus og verslana á
ísafirði kemur í Ijós að víðast er verið að bera saman mjög ólíkar
vörur sem engan veginn eru samanburðarhæfar og reynsla
kaupmanna hér hefur sýnt að margar hverjar seljast alls ekki hér
vestra þótt ódýrar séu.
í áðurnefndri verðkönnun er látið að því liggja að eitthvað sé
mjög óeðlilegt við verslunarhætti kaupmanna vestra og bent á að
flutningsgjöld séu að mestu greidd af heildsölum og
framleiðendum og að vörur frá umboðsmönnum hér sé það sama
og hjá innflytjendum og framleiðendum syðra.
Eftir stendur þá óhagkvæmni kaupmannsins og kaupfélagsins
og hugsanlega óskapleg græðgi þessara aðila.
Hættulegur og ósanngjarn samanburður
í raun er útilokað fyrir verslunina hér vestra að bæta þau
skemmdarverk sem unnin eru með svo fáránlegum samanburði
sem í verðkönnun Önundar birtist og ekkert líkist raunverulegum
innkaupum heimilis. Það er jafnvíst, að aldrei næst samanburður
sem verður fjárhagslega hagstæður vestfirskri verslun. En með
tilliti til þeirra almannahagsmuna sem að baki liggja og til að tryggja
að áfram haldist við lýði traust verslunarþjónusta á norðanverðum
Vestfjörðum, er ástæða til að reyna að milda áhrif þessara og
annarra álíka upphlaupsaðgerða.
Milli 30 og 40% viðskiptanna í Bónus eru landbúnaðarafurðir,
sem ekki er teljandi verðmunur á.
í nýlegri skýrslu Verðlagsstofnunar segir svo meðal annars undir
fyrirsögninni "Verðstríð stórmarkaða": Við skyndikönnun nýverið í
stórri verslun á höfuðborgarsvæðinu reyndust um 170
vörutegundir vera seldar án nokkurar álagningar eða undir
innkaupsverði. Er þá miðað við nettó innkaupsverð varanna.
Fyrri kannanair hafa sýnt að aðrar stórar verslanir selja
hlutfallslega fleiri vörutegundir án álagningar eða undir
innkaupsverði.
20-30% afsláttur frá skráðu heildsöluverði
Það liggur í hlutarins eðli, að þegar sumum er selt án álagningar
eða jafnvel undir innkaupsverði hlýtur verð til annarra að vera þeim
mun hærra til þess að ná viðunandi álagningu. Með öðrum orðum,
smærri verslanir (og þar með viðskiptavinir þeirra) niðurgreiða fyrir
stórmarkaðina (og viðskiptavini þeirra).
í skýrslu Verðlagsstofnunar kemur fram að stórmarkaðir fái
mikinn afslátt og jafnvel talað um 20-25% afslátt frá skráðu
heildsöluverði. Kaupmenn hafa þó ástæðu til að ætla að jafnvel enn
hærri afslættir hafi viðgengist.
Verðlagsstofnun sem fyrirfáum árum batt álagningu í heildsölu
við 9-15% telur nú sjálfsagt í frjálsu verðlagi að heildsalinn leggi
á allt að 105%. Það hlýtur að þýða að ef heildverslunin gat lifað af
9-15% álagningu áður þáfer hún létt með að leggjatil dæmis 30%
á vöruna til vildarfyrirtækja í Reykjavík en 105% hjá þeim minni sem
flesteru á landsbyggðinni.
Eins og áður sagði er öldungis útilokað, að verslun á
Vestfjörðum sem í allra stærsta skilningi getur talið sig hafa um
6500 manna markað geti keppt i verði við matvöruverslun á 180
þúsund manna markaðssvæði í Reykjavík. .
Beinn verðsamanburður við ódýrar og oft lélegar'afgangsvörur
í ódýrum mörkuðum í Reykjavík og þær vörur sem velupplýstur og
kröfuharður neytandi hér krefst er út í hött. Rétt er að benda á í því
sambandi að aðeins um 15% ibúanna sem búa á markaðssvæði
Bónus vill kaupa þær vörur sem þar fást. 85% íbúanna á
Reykjavíkursvæðinu vill heldur versla í stórmörkuðum eða
hverfaverslunum þar sem verð er hverfandi lægra en í verslunum
hér við Djúp.
Vinnum saman
Verslun hér vestra á nú mjög undir högg að sækja og óhætt er
að fullyrða að hún þolir hvorki samdrátt í viðskiptum né lægri
álagningu en hún nú hefur.
Ef fólk telur hag sínum betur borgið með því að takast á hendur
margra daga ferð til vöruinnkaupa í þessum ódýru afsláttarbúðum
þá stendur það einfaldlega frammi fyrir því að hafa engan
kaupmann við hendina sem hefurtil sölu það úrval neysluvara sem
staðreyndirnar sýna að fólk vili hafa.
Hinu má heldur ekki gleyma, að fjöldi manna sem nú starfa hér
við verslun gætu misst vinnu sína.
Væri ekki heppilegra en að leita suður að fólk sem vill búa við
þann góða kost sem í flestum tilfellum er fyrir hendi hér vestra taki
höndum saman og leiti saman leiða til að ná niður vöruverði hér til
samræmis við það sem gerist í Reykjavík?
Það er ijóst, að ef landsbyggðarfólk tekur ekki höndum saman
um að fordæma þessa oft ósiðlegu viðskiptahætti, sem draga
viðskiptin í stórum stíl til Reykjavíkur, þá veikist enn staða
dreifbýlisins og ekkert blasir við annað en byggðahrun.
Verðmunur á neysluvöru milli smárra viðskiptasvæða og stórra
verður alltaf vel sjáanlegur. Látum það ekki villa okkur sýn, drögum
sjálf fram í dagsljósið alla þá miklu kosti sem bjóðast í bæjum og
þorpum landsinns fjarri firringu þeirri sem við daglega sjáum í
sjónvarpinu af mannlífinu í stórborginni.
Matvöruverslanir við Djúp.
Til jólagjafa:
Fjölfareytt úrval af föndurpakkningum
fyrir alla aldurshópa.
Ótrúlega gott verð!
Einnig plattar, könnur, bolir og aUs konar
minjagripir fyrir vinina erlendis, svo
og íslenskar lopapeysur og værðarvoðir.
í tilefni af auknu litaúrvali á vinsæla
Dalagarninu gefum við 10% afslátt af
því fram að jólum.
Notið tækifærið og kaupið í jólapeysuna!
En sjón er sögu ríkari.
Lítið inn og kynnð ykkur úrvalið.
Munið að opið er á laugardögum
frá kl. 10 tU 16.
Föndurloftið,
Mjallargötu 5, sími 3659 og 3539.
- Eisting og verslun -
Bryndís
Schram
í opnuviðtali
í næstu viku
i Vestfirska fréttablaðið
GERVIGÆSIIR TIL
SÖLU
11 gervigæsir eru til
sölu. Seljast allar
saman á kr. 10 þúsund,
en annars kr. 1.000 stk.
S. 4463.
Við byggjum
tónlistarhús

Flugbátur

Þessi mynd er tekin í fjörunni við Fjarðarstrætið
á ísafirði, bak við Salem, að öllum líkindum
haustið 1948.
Myndina tók Sverrir Gíslason, sem nú er búsettur á
Hellu á Rangárvöllum.
Flugvélin er Grumman flugbátur, TF-RVK.
Skömmu seinna tóku Catalina flugbátar við af
Grumman hérlendis.
Maðurinn sem bendir flugmanninum að leggja í'ann er
Óli toll, sem svo var nefndur.