Morgunblaðið - 24.07.2015, Síða 30

30 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. JÚLÍ 2015
Við Ragnar
kynntumst í gegnum
evrópska verkefnið
UPStrat-MAFA sem
hófst árið 2012 og
stóð í tvö ár. Við vorum í reglu-
legu sambandi og heyrði ég síð-
ast í Ragnari tveimur dögum
fyrir andlát hans þegar hann
hringdi í mig varðandi grein
sem á að birtast í sérstakri út-
gáfu af Bulletin of Earthquake
Engineering. Þetta sýnir að
hann gafst aldrei upp.
Hann var fullkomlega trúr
vinnunni sinni og ábyrgðinni
sem hann hafði sem borgari við
að draga úr jarðskjálftaáhættu.
Nákvæmari mann væri vart
hægt að finna, hann gætti þess
að séð væri fyrir hverju smáat-
riði og hann var mikil fyrirmynd
samstarfsmanna sinna og okkar
allra. Hann nefndi það nokkrum
sinnum hversu mikil samlegð-
aráhrif UPStrat-MAFA verk-
efnið hefði haft á starfsemi jarð-
skjálftamiðstöðvarinnar. Hann
var framúrskarandi vísindamað-
ur og einstaklega ljúfur maður
sem gat tjáð sig á afar einfaldan
hátt en samt komið öllu til skila.
Hann var gæddur þeim eigin-
leika að geta látið öllum líða vel
í kringum sig og til marks um
það þá færði hann mér einu
sinni óvænt fána Háskólans sem
þakklætisvott til mín þegar ég
heimsótti hann á Selfossi og
þótti mér vænt um það. Hann
gaf sér líka tíma til að finna bók
fyrir börn samstarfsmanns míns
því honum fannst mikilvægt að
börnin myndu læra um íslensku
jólasveinana.
Því miður greindist Ragnar
með krabbamein í september
2013 en hann barðist af miklum
eldmóð og jákvæðni. Hann sagði
við mig: „Mér var bjargað af
læknavísindunum.“ Hann var
vísindamaður allt til enda. Við
elskuðum að hlusta á hann
vegna þess að þá gátum við allt-
af lært eitthvað nýtt og litið á
verkefnin frá nýjum sjónarhorn-
um. Við elskuðum þessa mjúku
rödd og brosandi andlitið sem
gerði hann að blíðum en jafn-
framt ákveðnum manni. Hjarta
mitt er fullt af sorg og það er
sorg meðal allra félaga hans í
verkefninu. Ég sendi fjölskyldu
Ragnars mínar innilegustu sam-
úðarkveðjur og einnig íslenskum
samstarfsfélögum hans.
Gaetano Zonno.
Þær sorgarfréttir bárust mér
að prófessor Ragnar Sigbjörns-
son væri fallinn frá. Mínar inni-
legustu samúðarkveðjur, hlýjar
hugsanir og bænir sendi ég til
Ragnars og fjölskyldu hans.
Ég á einungis góðar minn-
ingar um Ragnar. Og þegar ég
hugsa til baka, þá fyllist ég
minningum um hlýja yfirvegun
hans, samúð og einlægan áhuga
á fólkinu í kringum hann,
mann-, vísinda- og verkfræði-
visku hans og þann einstaka eig-
inleika sem hann hafði við að
hvetja fólk áfram og veita inn-
blástur.
Við náðum ekki að hittast
eins oft og mig hefði langað og
ég harma það mjög í dag að
hafa ekki þegið boð hans um að
koma í heimsókn til Íslands.
Hann var engu að síður meira
en bara samstarfsaðili, hann var
vinur. Ég er þakklátur fyrir að
hafa kynnst honum og þeim inn-
blæstri sem kynni okkar höfðu á
mig.
Ragnar
Sigbjörnsson
✝ Ragnar Sig-björnsson fædd-
ist 7. maí 1944. Hann
lést 15. júlí 2015.
Ragnar var jarð-
sunginn 23. júlí
2015.
Núna, þegar ég
hripa niður þessi
orð, sit ég á bekk
í almenningsgarði
við hliðina á leik-
skóla þar sem
hópur af þriggja
ára krökkum er
að leika sér og
losa um óbeislaða
orkuna með klifri
í klifurgrindum og
rólum. Nærvera
þeirra fær mig til að óska að
þessi börn (já og við fullorðna
fólkið líka) muni fá sama inn-
blástur og hvatningu sem var
svo sjálfsagður hluti af lífsvið-
horfum Ragnars, ég mun reyna
mitt besta að feta í fótspor hans
og margra afreka hans.
Minning um mikinn mann lif-
ir.
Með samúðarkveðju frá Bri-
stol,
Colin Taylor.
Leiðir okkar Ragnars lágu
fyrst saman í landsprófsdeild
Eiðaskóla veturinn 1960-1961.
Þaðan urðum við samferða
næstu fjóra vetur í sömu bekkj-
ardeild Menntaskólans á Akur-
eyri til stúdentsprófs vorið
1965. Þá skildi leiðir að mestu í
35 ár eða til vors 2000. Þá varð
til Rannsóknarmiðstöð Háskóla
Íslands í jarðskjálftaverkfræði á
Selfossi og fékk húsnæði í hluta
gamals pakkhúss á baklóð húss
Kaupfélags Árnesinga fyrrum. Í
austurenda jarðhæðar og kjall-
ara þess kaupfélagshúss er
Héraðsskjalasafn Árnesinga
sem undirritaður veitti þá for-
stöðu. Ragnar, forstöðumaður
hinnar nýju háskólastofnunar,
birtist fljótlega sem gestur á
héraðsskjalasafninu og hófst þá
þegar samvinna sem varð okkur
báðum ánægjuleg og gagnleg
þeim stofnunum sem við þá
stýrðum. Í febrúar árið 2001
var sérstakur samstarfssamn-
ingur gerður á milli þessara
tveggja stofnana og í skjóli hans
var hægt að ráða aðstoðarmann
sem deildi vinnutíma sínum á
milli þeirra. Þá fékk ég tíma-
bundna aðstöðu í húsi rann-
sóknarmiðstöðvarinnar vegna
fræðaverkefnis og naut m.a.
öruggrar hjálpar Ragnars við
að breyta löngum talnatöflum í
léttlæsilegt myndrænt form.
Það verkefni, sem mér var nær
óskiljanlegt, leysti hann á ör-
skotsstund með fáum snerting-
um á lyklaborð tölvunnar. Gott
verkskipulag Ragnars vakti
einkum aðdáun mína og hversu
vel honum gekk að styða und-
irmenn sína til góðra verka. Í
fyrirlestrasal stofnunarinnar
hlýddi ég oft á gagnmerk erindi
en þar var hann sjálfur sjaldn-
ast í hlutverki ræðumanns. Í
einkasamræðum um hin fjöl-
breyttustu málefni s.s. náttúru-
vernd, sem var mér ofarlega í
sinni, voru skoðanir okkar ekki
alltaf hinar sömu. Það varpaði
hins vegar aldrei skugga á vin-
áttu okkar en gaf viðræðunum
aðeins meiri dýpt enda Ragnar
fróður, víðsýnn og víðförull.
Góður samferðamaður er horf-
inn af vettvangi og söknuður í
huga mínum. Þakklæti yfir að
hafa átt Ragnar að vini og sam-
starfsmanni síðustu fimmtán ár-
in er mér þó ofar í huga. Kæra
Bjarnveig. Ég og Lilja, eigin-
kona mín, vottum þér, börnum
og barnabörnum ykkar Ragnars
og öðrum aðstandendum okkar
innilegustu samúð.
Björn Pálsson.
Fundum okkar Ragnars bar
fyrst saman í Kaupmannahöfn
vorið 1970. Hann var þar í hópi
vaskra ungra sveina frá Ís-
landi, kominn til að ljúka námi
í byggingarverkfræði við
Danska tækniháskólann. Ég
starfaði þá sem kennari við
skólann, og varð úr, að Ragnar
skráði sig í doktorsnám hjá
okkur á burðarvirkjadeildinni.
Hann rannsakaði áhrif storma
á mannvirki og var ég leiðbein-
andi hans. Notuðum við m.a.
hið nýreista Hótel Scandinavia
í Kaupmannahöfn sem tilraun-
verkefni fyrir ákvörðun á
vindálagi á byggingar. Strax
kom í ljós að Ragnar var fram-
úrskarandi námsmaður og efni
í góðan vísindamann. Doktors-
ritgerð hans um storma og
áhrif þeirra á byggingar var án
efa tímamótaverk í Evrópu á
þeim tíma. Við hittumst síðan
aftur á Íslandi 1980, er hann
kom til starfa við Verkfræði-
stofnun Háskóla Íslands frá
Noregi, þar sem hann hafði
verið við störf við vísinda- og
tæknistofnun Norska tæknihá-
skólans í Þrándheimi að loknu
doktorsprófi sínu. Við Ragnar
áttum síðan afar gott og far-
sælt samstarf í verkfræðideild
Háskóla Íslands næstu áratug-
ina. Þegar ég settist á þing
vorið 1987 tók Ragnar við öll-
um rannsóknum mínum á áhrif-
um jarðskjálfta á mannvirki og
byggði á næstu árum upp öfl-
uga rannsóknamiðstöð fyrir
áhrif jarðskjálfta á samfélag,
fólk og mannvirki. Ragnar var í
röð fremstu vísindamanna á
þessu sviði í heiminum og var
duglegur við að kynna rann-
sóknir sínar á erlendum vett-
vangi. Við áttum oft góðar
stundir saman með mökum
okkar og vinum. Þá kom fram
enn önnur hlið á Ragnari sem
var allra manna kátastur í góð-
um félagsskap. Hann átti það
jafnvel til að taka upp gítarinn
og syngja fyrir okkur. Með
honum er góður drengur og fé-
lagi á braut genginn. Ég og
Sigríður María sendum Bjarn-
veigu og öðrum aðstandendum
samúðarkveðjur frá Berlín og
hörmum að geta ekki verið við-
stödd útför Ragnars.
Edvarð Júlíus Sólnes.
Ég kynntist Ragnari þegar
ég var að ljúka námi í raf-
magnsverkfræði við Háskóla Ís-
lands og hann ásamt Sigfúsi
Björnssyni leiðbeindi mér í
lokaverkefninu. Í framhaldi hóf
ég störf með Ragnari við rann-
sóknir. Eftir það var erfitt að
hugsa sér annan starfsvettvang
því Ragnar hafði lag á að hrífa
aðra með sér með brennandi
áhuga sínum á rannsóknum.
Þegar Ragnar kom heim til
Íslands frá Noregi hóf hann
störf við Verkfræðideild Há-
skóla Íslands, en hann hafði
þegar getið sér gott orð við
Tækniháskólann í Þrándheimi
og verið leiðandi fræðimaður á
sviði aflfræði. Hann hafði meðal
annars þegar skrifað kennslu-
bók í samvinnu við Ivar Lang-
en, „Dynamisk analyse af konst-
ruksjoner“, sem hefur verið
mikið notuð við verkfræði-
kennslu í Noregi. Það var því
mikill fengur fyrir Háskóla Ís-
lands að fá Ragnar heim. Með
harðfylgi og útsjónarsemi tókst
honum að setja saman rann-
sóknarhóp innan Verkfræði-
stofnunar, Aflfræðistofu, sem
flutti árið 2000 á Selfoss og
nefndist eftir það Rannsóknar-
miðstöð í jarðskjálftaverkfræði.
Undir stjórn Ragnars (2000-
2014) náði Rannsóknarmiðstöð-
in að sanna gildi þess að hafa
sem bestar upplýsingar um
áhrif jarðskjálfta á mannvirki, í
landi þar sem stór hluti þjóð-
arinnar og eignir hennar eru í
námunda við upptakasvæði
stórra jarðskjálfta.
Í Ragnari fóru saman miklir
hæfileikar, vinnusemi og mikið
vinnuþrek enda vitna afköstin
um það. Auk þess var hann
fylginn sér og harður af sér.
Þrátt fyrir að rannsóknarþátt-
urinn í starfi hans sem prófess-
ors hafi verið honum hjartfólg-
inn, þá var hann mjög
áhugasamur um kennsluþáttinn
og var t.d. afkastamikill í út-
gáfu kennsluefnis. Enda var
hann vinsæll kennari og margir
leituðu til hans. Þeir eru fjöl-
margir stúdentar í lokaverk-
efnum, meistara- og doktors-
nemar, sem hafa notið
leiðsagnar hans, bæði hérlendis
og erlendis. Hann var einnig
mjög virkur í alþjóðlegu sam-
starfi enda naut hann viður-
kenningar og var orðinn þekkt-
ur alþjóðlega fyrir störf sín.
Það var gott að leita ráða
hjá Ragnari enda bjó hann yfir
mikilli þekkingu og var fljótur
að sjá lausnir sem öðrum komu
ekki til hugar. Hann var fljót-
ur að setja sig inn í flókin mál
og skilaði manni alltaf upp-
byggilegum athugasemdum.
Það var merkilegt að það var
aldrei eins og Ragnar væri að
flýta sér þegar maður ræddi
málin við hann, hann virtist
alltaf geta gefið sér tíma fyrir
mann, einnig þegar öll spjót
stóðu á honum vegna mikilla
anna. Það var gott að eiga
Ragnar að og alltaf hægt að
treysta á hann ef einhver áföll
bar að. Ég er þakklátur fyrir
að hafa fengið að starfa með
honum öll þessi ár, sem virðast
hafa liðið svo fljótt.
Við sem störfuðum með hon-
um munum reyna okkar besta
til að halda merki Ragnars á
lofti. Hans skarð verður vand-
fyllt en við munum minnast
hans með hlýhug fyrir leiðsögn-
ina, samvinnuna og vináttuna
sem hann sýndi okkur. Eigin-
konu Ragnars, Bjarnveigu,
dætrum þeirra Önnu Birnu, Sól-
veigu og Bryndísi og fjölskyld-
um þeirra sendi ég innilegar
samúðarkveðjur fyrir hönd
samstarfsfólks á Rannsóknar-
miðstöð í jarðskjálftaverkfræði
á Selfossi.
Símon Ólafsson,
forstöðumaður.
Þann 15. júlí síðastliðinn bár-
ust okkur þau miklu sorgartíð-
indi að vinur okkar og sam-
starfsfélagi, Ragnar
Sigbjörnsson, væri látinn.
Ragnar var alþjóðlega viður-
kenndur vísindamaður. Hann
kom til Tækniháskólans í
Þrándheimi (NTH) árið 1974
sem rannsóknarverkfræðingur
til að starfa við rannsóknar-
stofnun okkar, SINTEF, og
hafði þá nýlega lokið doktors-
prófi við Tækniháskóla Dan-
merkur (Technical University of
Denmark).
Ragnar bjó yfir yfirgripsmik-
illi þekkingu á tölfræðilegum
aðferðum til að lýsa áraun af
völdum ýmissa náttúrufyrir-
brigða (t.d. vinds, sjávaralda og
jarðskjálfta) og greiningu á
hvernig mannvirki hegða sér
undir slíkri áraun. Ragnar varð
þess vegna mjög mikilvægur við
rannsóknir á öryggi mannvirkja
úti á sjó í olíu- og gasiðnaði.
Annað svið þar sem þekking
Ragnars nýttist var við gerð
langra hengibrúa; þetta leiddi
til náinnar og langvarandi sam-
vinnu við norsku vegagerðina.
Ragnar nýtti hæfileika sína og
beitti fræðilegri þekkingu til að
gera mannvirki öruggari gagn-
vart áraun af völdum öfga nátt-
úruaflanna.
Eftir sex ár við rannsóknir
hjá NTH/SINTEF, hélt hann til
starfa heima á Íslandi; upphaf-
lega í rannsóknarstöðu en varð
síðar prófessor við Háskóla Ís-
lands. Samband hans við NTH/
NTNU (Norges teknisk-nat-
urvitenskapelige universitet)
hélst hins vegar áfram traust og
rofnaði aldrei.
Frá árinu 2009 höfum við
verið svo lánsöm að hafa Ragn-
ar starfandi sem prófessor við
NTNU. Hann hefur verið mikils
metinn leiðbeinandi fjölda MSc-
og PhD-nemenda. Mjög mikil-
vægt viðfangsefni rannsókna
Ragnars Sigbjörnssonar á síðari
árum við NTNU hefur tengst
mjög löngum brúm, hengibrúm
og flotbrúm, sem er ætlað það
hlutverk að koma í stað ferju-
siglinga meðfram vesturströnd
Noregs.
Samstarf við Ragnar hefur
alltaf verið ánægjulegt, ekki að-
eins vegna yfirgripsmikillar
þekkingar hans á sínu fræða-
sviði, heldur einnig vegna þess
hve vel hann starfaði með öðr-
um og hve örlátur hann var að
deila sinni miklu þekkingu.
Við vottum eiginkonu Ragn-
ars, Bjarnveigu, og nánustu
fjölskyldu, okkar innilegustu
samúð.
Fyrir hönd vina og sam-
starfsmanna við byggingarverk-
fræðideild NTNU,
Svein Remseth.
Frá því að ég hitti Ragnar
fyrst, fyrir sjö árum, þá hef ég
sífellt gert mér betur grein fyr-
ir þeim miklu mannkostum sem
hann bjó yfir. Hann var frábær
kennari sem var alltaf reiðubú-
inn að deila þekkingu sinni og
reynslu með öðrum. Hann kunni
einnig þá list að koma til skila
því sem hann vildi að nemend-
urnir lærðu. Hann var einnig
óeigingjarn leiðbeinandi; veitti
alltaf góð ráð, hafði alltaf tíma
til að ræða málin, hafði alltaf
heildarmyndina í huga og vissi
nákvæmlega hvernig best var
að hvetja mig til dáða. Hann
reyndist mér einnig góður vinur
sem stóð alltaf með mér. Það
má í raun segja að hann hafi
verið mér eins og faðir. Hann
deildi ekki aðeins með mér sinni
miklu þekkingu á fræðunum,
heldur einnig lífsgildum. Af
honum lærði ég að vera jákvæð-
ur, að draga lærdóm af gagn-
rýni, að horfast í augu við
hindranir og komast yfir þær.
Hann kenndi mér einnig að
stefna hærra og vera opinn fyr-
ir nýjum hugmyndum.
Ragnar gerði sér far um að
hjálpa öðrum og kom fram við
fólk af sanngirni. Ragnar var
vinnusamur, bjó einnig yfir svo
mikilli orku, löngun til að læra
meira, uppgötva meira og skrifa
meira. Ragnar var ekki aðeins
frábær verkfræðingur, heldur
einnig góður vísindamaður. Í
verkum sínum var hann ná-
kvæmur, óhlutdrægur og ein-
lægur. Ragnar hafði trú á þver-
faglegum rannsóknum og hann
gerði sér far um að vinna með
vísindamönnum á ólíkum svið-
um. Framlag Ragnars á sviði
þverfaglegra rannsókna er öðr-
um til eftirbreytni.
Hann er sár söknuðurinn
þegar séð er á bak góðum leið-
beinanda, samstarfsmanni og
vini eins og Ragnari. Ég er
stoltur af því að hafa unnið með
Ragnari og átt hann að vini.
Minningarnar munu lifa með
mér alla tíð og vísa mér áfram
veginn. Ég mun sakna Ragnars
en það sem hann kenndi mér og
minningarnar um hann munu
halda áfram að leiðbeina mér
við að leggja fáeina steina á
braut þekkingarinnar sem hann
fetaði sleitulaust.
Rajesh Rupakhety.
Það voru sorgarfréttir sem
bárust mér að minn kæri vinur,
prófessor Ragnar Sigbjörnsson,
væri látinn. Ég kynntist Ragn-
ari í gegnum „The Institute of
Earthquake Engineering and
Engineering Seismology (IZI-
IS)“. Hann var því búinn að
vera vinur minn í langan tíma,
frábær vísindamaður og ein-
stakur maður.
Ragnar kom til Skopje árið
2013, þar sem okkur gafst góð-
ur tími til að tala saman. Hann
sagði mér þá að hann væri ekki
heill heilsu en ég var bjartsýnn
á að hann myndi ná bata að
nýju. Við hittumst að nýju í Ist-
anbul í fyrra, það voru gleði-
legir endurfundir og Ragnar
var fullur af eldmóð eins og
venjulega. Hann tjáði mér þá að
hann myndi koma á ráðstefnu
IZIIS sem yrði haldin um borð í
skemmtiferðaskipi á siglingu
um Eystrasaltið (Baltic sea).
Ráðstefnan var haldin í maí síð-
astliðnum og Ragnar kom eins
og hann hafði lofað. Við töluðum
ekki um veikindi hans í þeirri
ferð og ég hélt því að allt væri á
uppleið. Það kom því sem reið-
arslag þegar hann skrifaði mér
fyrir stuttu og tjáði mér að
hann væri kominn inn á spítala
og vonin um bata væri horfin.
Ég vildi samt ekki gefa upp
vonina og óskaði þess heitt að
hann myndi ná bata að nýju.
Fréttin af andláti hans hryggir
mig því mjög, hann var merkur
vísindamaður og að eiga sam-
starf við hann var alltaf gefandi
og allir hjá IZIIS harma mjög
fráfall Ragnars.
Prófessor Ragnar var ynd-
islegur maður og ég vil nota
þetta tækifæri til að senda mín-
ar innilegustu samúðarkveðjur
til fjölskyldu Ragnars, missir
þeirra er mikill og engin orð
geta huggað á svona sorgar-
stundum.
Þinn kollegi og vinur,
Mihail Garevski.
Kveðja frá Umhverfis-
og byggingarverk-
fræðideild HÍ
Umhverfis- og byggingar-
verkfræðideild Háskóla Íslands
kveður dr. Ragnar Sigbjörns-
son, verkfræðing og prófessor.
Ragnar hóf störf hjá Verkfræði-
stofnun Háskóla Íslands árið
1979, tók svo við sem forstöðu-
maður stofnunarinnar 1983 og
gegndi því starfi til 1990 þegar
hann varð prófessor í bygging-
arverkfræði við Háskóla Ís-
lands. Ragnar leiddi deildina
(sem þá hét skor) sem skor-
arformaður í tvö tímabil. Sér-
svið Ragnars í rannsóknum og
kennslu var í jarðskjálftaverk-
fræði og hagnýtri aflfræði.
Ragnar kenndi mörg og fjöl-
breytt námskeið í verkfræði á
öllum námsstigum. Hann leið-
beindi fjölda meistara- og dokt-
orsnema bæði heima og erlend-
is. Ragnar studdi nemendur
sína af miklum krafti og fórn-
fýsi og minnast þær kynslóðir
verkfræðinga sem hann mennt-
aði hans með hlýhug og sökn-
uði.
Ragnar var með afkasta-
mestu prófessorum Háskóla Ís-
lands. Eftir hann hafa birst vel
á fjórða hundrað ritverka. Hann
stofnaði Rannsóknarmiðstöð
Háskóla Íslands í jarðskjálfta-
verkfræði og veitti miðstöðinni
forstöðu. Brautryðjandastarf
Ragnars hefur leitt til mikil-
vægra nýjunga á sviði jarð-
skjálftaverkfræði. Fjölmargir
nemendur, verkfræðingar og
vísindamenn, bæði innlendir
sem erlendir, nutu aðstöðu mið-
stöðvarinnar og leiðbeiningar
Ragnars og samstarfsfólks hans
í gegnum árin.
Ragnar tók virkan þátt í al-
þjóðlegri rannsóknarsamvinnu
og fjölþjóðlegum verkefnum.
Hann var vel þekktur víða um
heim fyrir rannsóknir sínar og
sérþekkingu. Ragnar hlaut
margar viðurkenningar um æv-
ina fyrir störf sín, m.a. sæmdi
forseti Íslands Ragnar riddara-
krossi hinnar íslensku fálkaorðu
árið 2013 fyrir störf í þágu vís-
inda og mennta.
Það er með djúpri virðingu
sem ég kveð dr. Ragnar Sig-
björnsson, prófessor, fyrir hönd
Umhverfis- og byggingarverk-
fræðideildar Háskóla Íslands.
Ég sendi fjölskyldu hans, vinum
og samstarfsfólki öllu innilegar
samúðarkveðjur.
Guðmundur Freyr Úlfarsson.
Árin 1989-93 stundaði ég nám
til lokaprófs í byggingarverk-