Feykir - 21.12.1994, Blaðsíða 12

12 FEYKIR 45/1994
Ljós morgunim tók hinafógm sveií ífaðm sinn
Bjami Jónsson frá Hrauni segir frá heimferð sinni af vetrarvertíð íEyjum fynr 70 ámm
Jólatré við félagsheimilið á Hvammstanga, en stúlka ein frá staðnum
kemur við sögu hjá Bjarna og varð hann skömmustulegur þegar hann hitti
hana að nýju seinna á lífsleiðinni.
I jólablaði Feykis fyrir tveim-
ur árum birtist skemmtileg
frásögn eftir Bjama Jónsson
frá Hrauni í Sléttuhlíó. Þar
sagði Bjami frá vem sinni og
Antons bróður síns á vetrar-
vertíö í Vestmanaeyjum árið
1924. Bjami gaf á sínum
tíma Feyki þennan frásögu-
þátt til birtingar. Þátturinn
var í lengra lagi, þannig aö
einungis rúmlega helmingur
hans hefur birst. I seinni hlut-
anum segir af feróalaginu
heim um vorið með strand-
feröaskipinu Esju. Frásagnar-
gleði Bjama nýtur sín þama
engu síður en í fyrri hlutan-
um, og það verður að segja
um þennan dreng úr Sléttu-
hlíöinni að hann hefur fágæt-
an hæfileika aö glæóa frá-
sögn sína lífi, þannig að
sögusviöið birtist lesandan-
um ljóslifandi. Kemur hér
frásögn Bjama af heimferð-
inni og njóti lesandinn vel.
L engi voru mér í minni þegar siglt
var inn brekkufríðan Hvammsfjörð,
laufgaðir skógarásar og sveitin beggja
vegna fjarðarins í sumarbúningi. Nótt-
in var björt sem dagur. Mér fannst þessi
ljósi vormorgun með sinni kyrrð taka
þessa fögru sveit í faðm sinn, þegar sól-
in skyggndi hafflötinn og var á gægjum
inni á milli fjallanna. Það var vissulega
ekki þörf að kvarta, því að allir nætur-
hrafnarnir voru í fasta svefni og ég
glaður í hjarta mínu að hafa hlýtt kalli
bróður míns að bergja ekki á brjóst-
birtudropunum í Stykkishólmi. Ég hefði
þá misst af öllu því sem ég sá og
heyrði. Þrírödduð hljómkviða, sem
skapaðist af hundgá, kindajarmi og
fuglakvaki, barst mér nú til eyma. Ég,
sveitastrákurinn, kannaðist við þennan
vorklið og nú hlakkaði ég til að koma
heim.
Það bar lítið til tíðinda í Búðardal,
enda ekki lengi staðið við. Lágum við
við festar langt frá landi og enginn
hreyfði hönd né fót nema þrír menn
sem höfðu komist á leiðarenda. Enginn
stans var í Tálknafirði sem heitið gat,
pósturinn og ein eldri kona fóm þar í
land. Tvennt var til að mér er þessi
dama minnisstæð. í fyrsta lagi hvað
hún var myndarleg á íslenskum bún-
ingi, sem hún bar með ágætum, og hitt
hvað blessuð manneskjan var hrædd
þegar henni var hjálpað yfir hástokkinn
og út í stigann, sem hékk niður að sjó-
máli, þar sem bátskæna tók við henni.
Ekki var nærgætninni fyrir að fara, því
enginn fór á undan til aó taka af henni
fallið, ef henni hefði orðið fótaskortur.
Bjarni Jónsson frá Hrauni.
Samt fór allt vel og mikið var hún glöð
þegar hún sat á þóftunni og veifaði til
okkar og sendi fallegt bros með því
seiðmagni sem sterka kyninu hefði orð-
ið minnisstætt, ef hún hefði verið 40
ámm yngri. Þá hefði henni líklega ver-
ið hjálpað niður stigann.
Við vorum ekki langt frá landi
þegar siglt var norður með Látrabjargi
í glampandi sólarljósi og dauðum sjó,
enda flestir ofan þilja og eins margir á
efri pöllum sem rúmið leyfði. Ég lagði
hlustir við mörgu, sem gamlir og
reyndir spjölluðu um fuglinn og fæðu-
öflun hans. Mörg þúsund tonn af ung-
fiski færi í þessar milljónir munna eins
og þeir sögðu. Enda voru þeir eins og
ský yfir hömmm og sandfjömm.
Nokkm grynnra sáum við lítinn ára-
bát með tveimur mönnum, og þessi
skel var svo sökkhlaðin að það var eins
og karlamir stæðu á haffletinum. Ann-
ar þeirra slægði og hausaði í óða önn,
en hinn beygði sig niður og tók fallega
lúðu og veifaði til okkar. Annars sáum
við ekki nógu vel, því aö fuglinn var
eins og þéttriðað net á legi og í lofti. En
Esja bmnaði áfram með 13 hnúta hraða
í átt til Patreksfjarðar. Við munum hafa
tafið þar á annan sólarhring. Annars
man ég ekkert þaðan. Líklega hef ég
verið í óminni svefnsins í þann tíma,
því að það var ásetningur minn að vaka
og slæpast, þegar siglt var milli hafna.
Nú segir ekki af ferðum okkar fyrr
en komið var til Isafjarðar. Þar var
miklu skilað í land og nokkm tekið á
móti. Isafjörður er vinalegur bær, enda
notaði yngra fólkið sér töf skipsins með
því að fara í land og spranga út og suð-
ur eftir geðþótta. A þessum ámm ríkti
mikill vaxtarbroddur og gott mannlíf í
kaupstaðnum. Bátar að koma og fara,
hlaðnir sjófangi, hressandi bergmál
vinnandi handa, fiskiþefur og olíu-
stybba, slor og aftur slor, sem kallast nú
peningalykt.
Það var fastmælum bundið hjá mér
og fleiri unglingum að skoða bæinn.
Við ætluðum ekki að hrekkja neinn eða
gera spjöll á mönnum og mannvirkjum.
Vinnan hafði kennt okkur að bera virð-
ingu fyrir hvom tveggja. Okkur var
næst að komast í snertingu við náttúm-
legt umhverfi og héldum sem leið ligg-
ur inn í Skutulsfjörð, en það er sá fjörð-
ur sem Isafjarðarkaupstaður er byggð-
ur við. Hinn raunvemlegi Isafjörður er
langt inni í Djúpi, mannfár og lætur líf-
ið yfir sér. Þetta fannst okkur furðulegt.
Þegar við höfðum skoðað þennan
fríða og skeifulagaða fjarðarbotn, far-
ið í leiki, sem hvert okkar hafði skap til,
etið nestið, hvílst og teygað ilm úr
grasi, löbbuðum við sömu leið til baka
og þurftum margt að skoða. Einhver
leit á klukkuna þegar komið var að
skrúðgarðinum, sem þá var í mótun, og
höfðum vió verið þrjár klukkustundir í
þessari ferð. Eitthvað vorum vió að
snuðra í þessum garði, þegar til okkar
kemur maður, fisléttur í öllum hreyf-
ingum og skemmtilega málglaður, og
biður okkur umfram allt að vekja ekki
blómin og hríslumar, þetta séu vöggu-
börn, hrædd við ókunnuga. Sjálfur var
hann á hraðri ferð, því að hann þurfti að
líta eftir syni sínum á þriðja ári, sem
var í fjörunni að byggja hús í sandinum
og átti þaö að standa um aldur og ævi
eða að minnsta kosti til næsta flóðs.
Þessi patti var sonur Jóns Jónssonar
klæðskera og Karlinnu Jóhannesdóttur.
Snemma beygist krókurinn að því sem
verða vill og undarleg eru tilvikin
stundum. Tuttugu og einu ári síðar
kemur hann sprenglærður með skírteini
í vasanum frá Svíaríki, kvænist dóttur
minni og byggir nú alvöru hús í höfuð-
borginni.
Það blakti ávallt á skarinu hjá far-
þegunum um borð í Esju í þessari
skemmtilegu ferð. Seint að kvöldi er
farið frá Isafirði og allir í besta skapi,
þangað til farið er yfir Straumnesröst.
Það var norðaustan stormur og kviku-
jóðlandi, sem olli vanlíðan farþeganna,
einkum hins veika kyns. Minn heilad-
ingull er aldrei hressari en einmitt á sjó