Feykir - 04.09.2002, Blaðsíða 5
29/2002 FEYKIR 5
Sameinum sveitarfélögin
á Norðurlandi vestra
Er munur á húnversku
hrossi og skagfirsku? Eru blá-
berin í Skagafirði betri en í
Húnvatnssýslum? Er vatnið
betra í Fljótum en í Hrútafírði?
Um þetta má deila en varla
heldur því nokkur ffam í al-
vöru að munur sé á fólki eftir
þvi hvorum megin Vatnsskarðs
það býr, - þetta er allt jafngreint
eða vitlaust.
Auðvitað er munur á fólki
eftir búsetu og uppruna, segja
sumir. Hreppamir voru fundn-
ir upp sem einföld leið til að
skilja fólk að sem ekki átti
saman lund, gáfur eða gjörvi-
leika. Að öllu þessu gleymdu
spratt upp sú íþrótt sem menn
hafa til þessa dags tíðkað af
miklu kappi, hrepparígurinn.
Leynt og ljóst ræður hann för
og þess vegna eru 124 sveitar-
félög i landinu og meðalfjöldi
íbúa er aðeins rétt rúmlega tvö
þúsund manns.
Á Norðurlandi vestra eru
tólf sveitarfélög, tvö í Skaga-
firði auk Sigluijarðar, eitt í
Vestur Húnvatnssýslu og
hvorki meira né minna en átta i
Austur Húnavatnssýslu. Flest
em afar fámenn og vanmáttug
og eiga sér enga vörn gegn
þeim draugi sem ríður röftum á
landsbyggðinni, fólksfækkun-
inni. Stærri sveitarfélögin eiga
sér litla framtíð, þeirra er ekki
einu sinni getið í byggðaáætlun
Alþingis.
Byggöaröskunin
Sífelld fækkun íbúa í sveit-
arfélögum utan suðvestur-
homsins heflir halt í för með
sér alvarleg vandmál fyrir
þjóðfélagið. Reynt hefur verið
að draga úr byggðaröskun en
það heför ekki tekist. Fækkun-
ina má iýrst og fremst rekja til
breytinga á atvinnuháttum. Þær
hafa ýmist leitt til ákveðins
vilja fólks til að flytja þangað
sem atvinnuástand er gott eða
þvingaðs flutnings vegna að-
stæðana þar sem fólk heför
ekki átt annan kost en að flytja.
Vægi hefðbundinna burðar-
ása í atvinnulífinu heför
minnkað; sjávarútvegur, fisk-
vinnsla og landbúnaður em nú
ekki eins mannffek eins og fyr-
ir t.d. tuttugu ámm eða fjörtíu
árum. Ekki hafa allir gert sér
grein fyrir þessum breytingum
og því er enn „beðið eftir að
síldin komi afför“, þorskstofh-
inn stækki, hægt sé að fram-
leiða og selja meiri mjólk og
meira lambakjöt.
Tæknibyltingin heför leitt til
þess að störföm heför fækkað í
frumvinnslugreinunum og ó-
bein afleiðing þess heför orðið
sú að fólk hefur flust frá land-
búnaðarsvæðum og sjávarút-
vegsbæjum til höfuðborgar-
svæðisins. Þar hafa byggst upp
mikilvægar atvinnugreinar
sem byggjast á menntun,
þekkingu og þjónustu. Á lands-
byggðinni siför hins vegar eft-
ir ffumffamleiðslan en sáralítill
þekkingariðnaður og fjárvana
þjónusföiðnaður.
Kjarnasvæði eða ekki
í byggðaáætlun stjómvalda
á að leggja megináherslu á þijú
kjarnasvæði á landinu. Engin
slík svæði em á Norðurlandi
vestra heldur er landshlutanum
ætlað að njóta góðs af kjarna-
svæðinu Akureyri. Sætti Norð-
lendingar sig við að sitja hjá og
hirða þá mola sem falla ffá Ak-
ureyri er ekkert við því að
segja. Hins vegar er hver sinn-
ar gæfu smiður og árangursrík-
asta leiðin í atvinnu- og
byggðamálum er að sameina
Norðurland vestra í eitt öflugt
sveitarfélag sem marki sér sína
eigin atvinnu- og byggðastefhu
og framkvæmi hana. Byggða-
stefna verður hvergi annars
staðar til en í héraði, ekkert
kemur í stað ffumkvæðis
heimamanna enda þekkja þeir
best til.
Ég hvet fólk til að íhuga
þetta mál, ekki sist hvet ég
sveitarstjómarmenn til að
skoða kosti sameiningar með
opnum hug. Byggðastefna Al-
þingis beinist ekki að þvi að
styrkja byggð hér í kjördæm-
inu. Sjálf Byggðastofnun sem
ffött var með harmkvælum á
Sauðárkrók stendur þar völtum
fóföm og bíður eftir að verða
hlutuð í sundur eða flutt til Ak-
ureyrar. Frá svokölluðum „höf-
uðstað Norðurlands” er greini-
lega einskis að vænta. Þaðan
heyrast jafnvel raddir sem
krefjast þess að byggður verði
upp hálendisvegur milli
Reykj avíkur og Akureyrar sem
sneiði alfarið framhjá vestur-
hluta Norðurlands.
Áhugaleysi Akureyringa
Þéttbýlisstaðir á Norður-
landi vestra unnu í vor tillögur
í byggðamálum sem meðal
annars fólu í sér gerð jarð-
gangna undirTröllaskaga í því
skyni að styrkja samgöngur,
byggðir og atvinnulíf beggja
vegna hans. Áhugi stjórnmála-
manna á Norðurlandi eystra og
Akureyri heför ekki reynst vera
fyrir hendi og er þó byggða-
málaráðherrann í þeim hópi.
Þeir telja göng undir Vaðla-
heiði vænlegri kost.
Á Norðurlandi vestra búa
nú um 9.400 manns, einungis
fimm sveitarfélög á landinu
eru fjölmennari. 1 stærðinni
felst styrkur til þess sem gera
þarf, styrkur til uppbygginar í
atvinnumálum, styrkur til fjár-
hagslegs sjálfstæðis, styrkur í
varnarbaráttu, styrkur til að
ffamkvæma eigin byggðaáætl-
un. Sameiningar í Vestur
Húnavatnssýslu og Skagfirði
hafa tekist svo vel að óhætt er
að fullyrða að Vatnsskarð ætti
ekki að verða nein fyrirstaða né
heldur átta sveitarfélög í Aust-
ur Húnavatnssýslu. Vilji er allt
sem þarf og glögg framtíðar-
sýn.
Sigurður Sigurðarson,
atvinnuráðgjafi hjá Iðnþró-
unarfélagi Norðurlands vestra
sigurdur@inv.is
Atvinna!
Dögun elif. auglýsir eftir konum til vinnu í rækjuvinnslu
félagsins. Reyklaus og snyitilegur vinnustaður.
Nánari upplýsingar gefur Sigurjón verkstjóri að Hesteyri 1
eða í símum 453 5923 og 892 5867.
Veðrið svipað áfram
segja Dalbæingarnir í septemberspánni
Samkvæmt septemberspá
Veðurklúbbsins á Dalbæ á Dal-
vík verður veðrið svipað og und-
anfarið, ffam til 7 - 8 sept. 7. sept
kviknar nýtt tungl í NNA. Um-
ræður föndarins snerust einmitt
mikið um þetta tungl sem kvikn-
ar á þessum stað og sumir bjugg-
ust við norðan átt og kalsa og
frekar leiðinlegu veðri, aðrir
héldu því opnu að hann myndi
standa á tunglið og það yrði suð-
austan átt en með vætu en mun
hlýrra heldur en ef hann er að
norðan.Ofan á varð að um eða
fljótlega eftir þessa helgi 7,- 8.
sept snúi hann sér í norðan átt
með kaldara veðri.
í heildina verði veðrið í sept
aðgerðalítið, sennilega frekar
vætusamt og upp úr 21 - 22 .
sept verður breyting á veðri frá
því sem verður þar dagana á
undan. Um þetta leyti er tunglið
föllt, stórstreymi 4 metrar og
jafndægur. Stundum er sagt að
veðrið ffá krossmessu að hausti
14. sept og ffam til allraheil-
agramessu 1. nóv, ráði veðurfari
til ársloka.
í tilkynningu frá Dalbæing-
um segir að langt sé síðan að
svona miklar umræður spunnust
um spána á föndi klúbbsins,
menn vom ekki sammála og það
gerir þetta skemmtilegt. Erfitt sé
að Iesa í ýmis veðurtákn þessa
dagana eða að veðrið geti orðið
eitthvað snúið í mánuðinum.
Fleiri vom á því að veðrið yrði
svipað áffam, en eðlilega
kannski aðeins svalara.
Dalbæingar telja ágústspána
hafa gengið eftir á köflum, veðr-
ið var köflótt og tunglið heför
verið að svíkja. Veðrið á höföð-
daginn 29 . ágúst skiptir marga
máli fyrir framhaldið, og allt
bendir til þess að hann verði vot-
ur hér Norðanlands. Kannski
segir það okkur eitthvað um erf-
iðan vetur ffamundan. Meira um
það síðar.
MÁLEFNI FATLAÐRA
NORÐURLANDIVESTRA
Byggðasamlag um málefni fatlaðra
Nl. vestra
Auglýsir umsóknir um styrki vegna námskostnaðar og verkfæra- og tækjakaupa fatlaðra
sbr. 27. gr. laga nr. 59/1992 um málefni fatlaðra.
Heimilt er að veita fötluðum aðstoð vegna félagslegrar hæfingar og endurhæfingar sem hér
segir:
1. Styrk til verkfæra- og tækjakaupa eða fyrirgreiðslu vegna heimavinnu
eða sjálfstæörar starfsemi að endurhæfingu lokinni.
2. Styrk til greiðslu námskostnaðar sem ekki er greiddur samkvæmt ákvæðum annarra laga.
Umsóknarfrestur er til 1. október
Nánari upplýsingar hjá félagsþjónustu, sem jafnframt tekur við umsóknum.
Siglufjörður s: 460 5600
Skagafjörður: 455 6080
A-Hún. s: 452/455 4100Húnaþing vestra s: 451 2853