Feykir - 27.11.2002, Qupperneq 6
6 FEYKIR 41/2002
Hagyrðingaþáttur 350
Heilir og sælir lesendur góðir.
Það er Sveinbjöm heitinn alsherjar-
goði sem er höfundur að fyrstu vísunni
að þessu sinni. Mun tileíni hennar hafa
verið það að kona nokkur lét í ljósi
andúð sína á mat sem henni var borinn
og mun hafa verið silungur.
Stína verður æf og ill
yfir þessu slytti.
Það er auðséð að hún vill
ekki svona titti.
Ekki veit ég fyrir vist hvort goðinn er
að yrkja um sömu konu í næstu vísu, en
tilefni mun hafa verið að kona ásamt
samferðafólki keypti sér ís.
Ekki vel með ísinn fór
athugaðu vinur,
þó hann væri stinnur og stór
Stínu fannst hann linur.
Þá er gaman að fá eina vísu eftir Sig-
ríði systur Sveinbjöms sem hún mun
hafa ort á ferðalagi með góðum vinum.
Að oss gangi allt í hag
öngvir treysta meiga.
Saman hlýjan sólskinsdag
samt er gott að eiga.
Það mun hafa verið Gunnlaugur
Jónsson sem gerði sér staðreyndir ljósar.
Yndisstundum fækka fer
folnajarðarstráin.
Ekki ffíkkar undir mér
eftir að ég er dáin.
Ýmsir þeir sem eldri em muna eftir
þeim umræðum er urðu um svokallað-
an Sauradraug hér á árum áður. Eftirfar-
andi vísur em tengdar því máli en munu
eftir því sem ég best veit, vera eftir sinn
hvom höfund, þó ég sé ekki viss um eft-
ir hvem þær em.
Oft á Saurum ærin hljóð
eyrun kvelja um nætur.
Er þar drauga illvíg þjóð
enn að skríða á fætur.
Stólar ganga af gaurum
glima borð með ámm.
Setjast að á Saurum
sendingar ffá Mámm.
Guðlaug Guðnadóttir mun hafa ort
þessa.
í hjarta geymdu Hallgrímsljóð
og hafðu í veganesti.
Þau hafa verið vorri þjóð
vemdarskjöldur besti.
Komist hefur inn í minn haus að sá
snjalli Helgi prestur Konráðsson muni
hafa ort þessa.
í glöðum ljóra glitrar skin
gegnum óraveður.
Harmasjór í dimmum dyn
dóma stóra kveður.
Undir Borginni
Við elskuðum hann allir
Á síðasta sumri átti ég eitt sinn sem
offar leið um Skagafjörðinn og ók þá
að býli einu, þar sem ég haföi nokkrum
ámm áður heimsótt gamlan og ffóðan
bónda. Höfðum við átt skemmtilega
stund saman og margt borið á góma.
Hugðist ég nálgast andblæ þeirrar
stundar, þó ég vissi að viðmælandi
minn væri horfinn af þessum heimi.
Það var kyrrt veður og þögnin ein ríkti
þegar ég hafði þaggað niður í farkosti
mínum. Gat ég ekki séð að þama væri
nokkra sál að finna. Gekk ég um stund
fyrir ffaman bæjarhúsin og þuldi í feld-
inn eins og þeir gera sem glíma við
hugarfylli úrlausnarefna. Mér fannst ég
skynja basl kynslóðanna á þessum stað
og jörðin bjó þar vafalaust yfir mörgu.
Það er oft gott að vita sig einan og
hyggja að huldum dráttum.
En skyndilega sá ég hvatlegan mann
koma ffá útihúsi þama skammt ffá og
vippa sér upp í pallbíl sem stóð þar.
Setti maðurinn i gang og bakkaði far-
artæki sínu í sveig í áttina til mín. Eg
haföi satt að segja ekki tekið eftir þess-
um pallbíl fyrr, því ég var með allan
hugann við minninguna um minn
gamla málkunningja og húsið hans. Ég
gekk að bílnum og heilsaði manninum,
sem virtist á besta aldri og hinn stælt-
asti. Hann kvaðst vera af bæ þarna í
sveitinni og þegar við höfðum
glöggvað okkur hvor á öðmm, barst
talið að gamla bóndanum.
Ég sagðist hafa komið þama eitt
sinn og hitt hann að máli. „Þú hefur
ekki verið svikinn af því”, sagði mað-
urinn og brosti við. „Nei”, sagði ég,
„ég hafði sannkallað yndi af því að
hitta hann og minnist þeirrar stundar
með sérstakri ánægju”. Þá svaraði
maðurinn : „Já, við elskuðum hann all-
ir hér!”
Að því sögðu varð dálítil þögn. Mér
fannst mikið til um þá einlægu tilfinn-
ingu sem bjó í þessum orðum. Hún
snerti einhvernveginn við mér, fór
djúpt og sat eftir í hjartanu. Við skipt-
umst áffam á nokkrum orðum, en eftir
stutt spjall kvöddumst við og pallbíll-
inn hvarf niður afleggjarann í rykskýi.
Ég settist stuttu síðar inn i minn bíl og
hugsaði um þessa setningu: „Við
elskuðum hann allir hér!” Það var af-
dráttarlaus elska í þessum orðum og
jafnffamt nokkur dapurleiki. Ég sá að
þama var góð vísuhending sem var á-
reiðanlega komin beint ffá hjarta þess
sem mælti hana fram. Gamli bóndinn
haföi verið heiðursmaður, ég haföi vit-
að það áður, en að hann hefði verið
Þá mun séra Helgi einnig hafa ort
þessa.
Kulnar arinn, kvöldar að
krokir skar í Ijóra.
Út á hjara eyðistað
örend starir glóra.
Ólafur Þórhallsson er höfundur að
næstu vísu. Mun hún ort er hann heyrði
Láms Salamonsson flytja erindi í út-
varp.
Vel úr garði vaxinn er
visku þinnar forði.
Guð er að verki, gefur þér
gull í hveiju orði.
Á fyrstu ámm sauðfjársæðinga sem
skiluðu þá misjöfnum árangri eins og
kannski ber við enn þann dag í dag,
kom nágranni Höskuldar á Vatnshomi í
heimsókn og var honum mikið niðri fyr-
ir vegna lélegs árangurs af sæðingum og
því tjóni sem það kæmi til með að valda
bændum. Um neyð þessa orti Höskuldur.
Bóndi með hrotta hraða
hreytti fféttum af kjafti.
Studdist upp við þann staða
stóð á tánum og gapti.
Táldráttur telst af öllum
tilraunir kosta rýrar,
bregðast hjá brögnum snjöllum
brundsprautur okurdýrar.
Enginn bóndi alsgáður
offar lætur sig pretta.
Aldrei fféttist neitt áður
ægilegra en þetta.
Við vígslu Reykholtskirkju orti Þor-
steinn Þorsteinsson á Skálpastöðum
svo.
Hátt er risinn helgistaður
húsið nýtt og fyrirtak,
skelfing verður guð nú glaður
að geta komist undir þak.
Á ferð um Þverárhlíð yrkir Þor-
steinn.
Ekki vil ég yrkja níð
um afköstin hjá Guði,
en þegar hann gerði Þverárhlið
þá var hann ekki í stuði.
Faðir Þorsteins, Þorsteinn Guð-
mundsson bóndi á Skálpastöðum, var
einnig snjall hagyrðingur. Effir hann er
þessi vísa.
Það erfist sem að ættin gaf
eins og dæmin sanna.
Dúfa kemur ekki af
eggjum hræfuglanna.
Gott er að ljúka þessum þætti með
annarri vísu eftir Þorstein.
Lauf af björkum falla fer
feigðar spámar kalla.
Sóknargjaldið síðast er
sama fyrir alla.
Veriði þar með sæl að sinni.
Guðmundur Valtýsson, Eiríksstöðum
541 Blönduósi, sími 452 7154.
Dáð skáld í Skagfirði, en samt án efa ekki umfjöllunarefni í pistli Rúnars.
elskaður af öllum í sveitinni, það haföi
ég ekki haff hugmynd um. Það er ekki
lítil elska sem kemur saman gagnvart
einum manni þegar allir í sveitinni
elska hann og það er heldur ekki lítill
vottur um sálargildi viðkomandi
manns. En menn hverfa samt ffá sinni
stöðu, hver sem hún er.
Allt ffá fæðingu eigum við það víst
að við munum einhvemtíma deyja.
„Eitt sinn skal hver deyja”, sagði Þórir
jökull á sinni dauðastund. En gamli
bóndinn haföi greinilega unnið fullan
lífssigur á sinni ævileið og sáð góðum
ffæjum í mannfélag sveitar sinnar. Var
honum þá eitthvað að vanbúnaði að
kveðja sín efnislegu heimkynni -
og svífa um andans björtu brautir
beina leið til Skaparans ?
Þegar ég renndi niður afleggjarann
komu i hugann effirfarandi vísur út ffá
því sem maðurinn á pallbílnum hafði
sagt mér:
Karlinn ffá oss farinn er,
feigðin niður sló hann.
Við elskuðum hann allir hér
en engu að siður dó hann!
En þó að harmur hinsta éls
hryggi menn um tima.
Allt við lögmál lífs og hels
löngum þarf að ríma!
hóla og grundir, holt og lautir, Rúnar Kristjánsson.
haga, tún og gróður lands,