Feykir - 11.12.2002, Blaðsíða 6

6 FEYKIR 43/2002
Hagyrðingaþáttur 351
hhhhi^^^hhhhhhhhihi^^^h^^^^hhhhhhh
Heilir og sælir lesendur góðir. Fyrsta
vísan að þessu sinni barst mér án þess
að höfundar væri getið.
Það sem áður stóð í stað
staulaðist á fætur.
Þegar ljósið læddist að
lengsta myrkri nætur.
Það er Sveinbjöm fyrrverandi
alsheijargoði sem mun hafa ort þessa.
Veldur grandi glæpastrikið
grimmur vandi hefst á ný.
Okkar land er selt og svikið
sólgnir fjandar ráða þvi.
Önnur vísa mögnuð af orðgnótt
kemur hér eftir goðann.
Er í hverfult syndasukkið
sóttur skerfur táls,
þar senn erfi út er dmkkið
alls þess gervipijáls.
Haraldur Bjömsson ffá Ytri-Fagradal
mun hafa ort næstu vísu er rætt var um
trúmál.
Tökum það dæmi að trúin sé veik
og tilgangur verði ekki séður.
Þá er að gera sér lífið að leik
og láta svo ráðast hvað skeður.
Jón Arason áður verkamaður í
Reykjavík mun eitt sinn hafa ort svo um
hið háa Alþingi.
Hér er sálin hroka klædd
hér eru öflin verstu.
Hér em málin mikið rædd
minna af viti en festu.
Þegar Björn Pálsson á Ytra-
Löngumýri hafði fellt Jón Pálmason á
Akri og tekið sæti á Alþingi, var gengi
íslensku krónunnar fellt. A sama tíma
stóð Bjöm í hinu ffæga Skjónumáli. Jón
á Akri sem þá var nær áttrætt orti svo að
þessu tilefni.
Þingið er við þekkta tjöm
þar er lækkað gengi.
Skyldi gamli Skjónu Bjöm
skreyta staðinn lengi.
Önnur vísa kemur hér sem Jón mun
hafa ort er hann hugsaði til kynna sinna
afAlþingi.
Þingsins valda þungt er loft
þrútin alda og raki.
Þræðir kaldir þekkjast oft
þar að tjaldabaki.
Hinn kunni hagyrðingur Friðbjöm
Bjömsson ffá Staðartungu orti þessa.
Gakktu státinn lífsins leið
lítt mun grátur bæta.
Láttu kátur hverri neyð
kuldahlátur mæta.
Heyrt hef ég að Ólína Jónasdóttir á
Sauðárkróki hafi eitt sinn sent Friðbimi
eftirfarandi vísu.
Áður var röddin æfð og snjöll
upp við hæðadrögin.
Nú em gleymd og glötuð öll
gömfu kvæðalögin.
Effirfarandi svar barst ffá Friðbirni.
Meðan falleg ferskeytla
fjörgar æðaslögin,
gleymast varla greiðlega
gömlu kvæðalögin.
Sigurborg Bjömsdóttir ffá Barká var
kunnur hagyrðingur á sinni tíð. Eftir
hana er þessi bitra vísa.
Sá sem kannar kuldann hér
kannski verður feginn,
ef hann fær að oma sér
við eldinn hinum megin.
Alltaf er gaman að rifja upp vísur
eftir Jakop Ó. Pétursson ritstjóra á
Akureyri. Eftir hann mun þessi.
Ungur fól ég allt mitt ráð
eiginkonu minni.
Hjari ég af hennar náð
hér í veröldinni.
Það er Eiríkur Einarsson ffá Hæli
sem hefúr þessa skrýtnu sögu að segja.
Háski er að ala á holdsins þrá
hún er oft skammvinnt gaman.
Margur er til, sem meiddist á
mýktinni einni saman.
Einar Þórðarson kenndur við
Skeljabrekku yrkir svo.
Haustsins ómar hvessa brár
hásum rómi gjalla.
Sumarblóm og æskuár
eins og hjómið falla.
Valdimar Benónýsson gerir sér ljósa
þá staðreynd að leið okkar allra liggur í
sömu átt. Við andlát vinar yrkir hann
svo.
Andi þinn á annað land
er nú fluttur burt ffá mér.
Blandað hef ég bleikan gand
ber hann mig á eftir þér.
Mig minnir að hinn kunni hesta-
maður og ferðalangur Sigurður Jónsson
ffá Brún hafí ort þessa velgerðu vísu.
Á því kunna engir skil
eru þó verkin fögur.
Hvemig em orðnar til
íslendinga sögur.
Það sem líkur em á að hér fari síðasti
þáttur þessa árs vil ég þakka lesendum
gott samstarf og vona að það haldist á
nýju ári. Að því sögðu er gott að fá Ósk
Skarphéðinsdóttur til að hjálpa okkur
með lokavísuna.
Oft þó hafi illu kynnst
á það hiklaust treysti
að búi í hvers manns eðli innst
einhver góður neisti.
Veriði þar með sæl að sinni.
GuðmundurValtýsson, Eiríksstöðum
541 Blönduósi, sími 452 7154.
Af vettvangi atvinnumála í Skagafírði
Margt hefúr áunnist á
undanförnum árum í nýsköpun í
atvinnulífi í Skagafirði. En
leggja þarf ríkari áherslu á að
skapa umhverfi sem örvar
fjölbreytni og nýsköpun í at-
vinnulífinu. Standa ber öflugan
vörð um þau atvinnufyrirtæki
sem við höfiim þegar í héraðinu.
Þannig skiptu kröftug viðbrögö
sveitarfélagsins sköpum þegar
tryggð var áffamhaldandi starf-
semi Loðskinns á Sauðárkróki.
Loðskinn er nú um 40 manna
vinnustaður og bjart ffamundan í
rekstrinum. Dæmi um spennandi
ffamtíðarmöguleika er samstarf
Hólaskóla og Fiskiðjunnar í
rannsóknum og þróun fiskeldis.
Það sama má segja um þá djörfú
ákvörðun að byggja upp sögu og
ferðaþjónustusetur við hina
fomu höfn Hólastaðar í
Kolkuósi.
Atvinnuuppbygging og sam-
starf- við nágrannasveitarfélög
Sveitarstjóm sveitarfélagsins
Skagafjaröar hefúr ákveðið að
efla samstarf við önnur sveit-
arfélög á svæðinu. Hafhað var
hugmyndum sem fólu í sér að
slíta samstarfi við önnur
sveitarfélög á Norðurlandi vestra
í atvinnuþróunarmálum. Miðað
er við að einn starfsmaður
INVEST verði staðsettur í
Skagafirði auk þess sem aðrir
starfsmenn INVEST munu
áfram nýtast í héraðinu. Þannig
verða tengsl Skagafjarðar aukin
við atvinnuþróunarfelög og ný-
sköpunanniðstöðvar á landsvísu.
Ennfremur hefúr verið ákveðið
að stofna til viðræðna við starfs-
menn Atvinnuþróunarfélagsins
Hrings um að yfirtaka hlut
sveitarfélagsins í félaginu og
stuðla þannig að áframhaldandi
rekstri þess í nýju formi.
Jafhframt er stefnt að samstarfi
við fyrirtækið í völdum verk-
efnum. Eitt þeirra er leit að
nýjum iðnaðarkostum og fyrir-
tækjum sem vilja tjárfesta hér.
Ekki hefur enn náðst neinn sý-
nilegur árangur í að laða hingað
ný iðnfyrirtæki eða fjárfesta.
Ljóst er að leita þarf nýrra leiða í
þeim efhum.
Mikilvægt er að leitað verði
iðnaðarkosta sem falla að því
umhverfi og byggðamunstri sem
við höfum í héraðinu. Stærstur
hluti iðnaðar er ekki mjög
orkukræfur og nota fyrirtæki
eins og Steinullarverksmiðjan að
jafnaði um 4 MW. Til sam-
anburðar er Blönduvirkjun sett
upp fyrir 150 MW framleiðslu,
Þó sú geta sé reyndar ekki
fhllnýtt. Sú orka sem tapast á leið
frá Blönduvirkjun suður yfir
heiðar nemur um tvöfaldri
orkuþörf Steinullarverksmiðj-
unnar. Við eigum mikla vannýtta
orku sem hefur verið virkjuð í
Blöndu og við getum nýtt hana
betur ásamt frændum okkar
Húnvetningum. Frekari virkjun
jarðvarma er einnig spennandi
kostur. Mikið þróunarstarf stendur
yfir hér á landi í virkjun
jarðvarma til raforkuframleiðslu
þar sem jafnvel samhliða er hægt
að virkja orkuna til annarra nota
eins og fiskeldis, ylræktar eða
húshitunar. Skagfirðingar ættu
að gerast þátttakendur í þessu
starfi. Þær hugmyndir sem
raforkubændur hafa verið með
eru einnig athygliverðar.
Það liggur fyrir að Villinga-
nesvirkjun er ekki á nokkum hátt
forsenda iðnaðaruppbyggingar í
Skagafirði. Rangfærslur um
annað eru því til þess eins fallnar
að fæla ffá áhugasama fjárfesta
og iðnfyrirtæki, sem er talið trú
um að ekki sé hægt að stofna til
starfsemi í Skagafirði miðað við
núverandi aðstæður, sem er
rangt. Við njótum nálægðar við
Blönduvirkjun og möguleika á
samstafi við Húnvetninga um
orkunýtingu og uppbyggingu
iðnaðarkosta. Þegar heftir verið
leitað eftir viðræðum við Hún-
vetninga um samstarf á þessu
sviði en þessar byggðir verða vel
tengdar sem eitt atvinnusvæði
með tilkomu Þverárfjallsvegar.
Það er því sérkennilegt að ætla
að keyra upp gegn vilja
heimamanna virkjanir eins og
Villinganesvirkjun með
tiltölulega litla framleiðslugetu
án þess að fyrir liggi að not séu
fyrir orkuna í héraði eða iðn-
fýrirtæki hér. Ummæli fúlltrúa
Fjárfestingastofúnnar á ársfúndi
SSNV um að Villinganesvirkjun
væri ekki samkeppnisfær á
markaði fyrir stóra orkunotendur
voru einnig eftirtektarverð. Það
er dapurlegt til þess að vita að
sumir sjá hagnað af virkjuninni
einna helst liggja í bóturn fyrir
þann skaða sem hún veldur.
Skertum möguleikum til annarra
nota og því sem tekið er frá
komandi kynslóðum. Eðlilegra
er að einbeita sér að því að leita
iðjukosta sem hentað gætu í
Skagafirði og vinna að því að
koma þeim á legg. Það er hins-
vegar ein af grunnforsendum
atvinnustarfsemi og þá sérstak-
lega frekari iðnaðaruppbygg-
ingar í Skagafirði að dreifikerfið
sem verið hefúr að drabbast niður
verði endumýjað. Það hamlar
einnig starfsemi atvinnufyrir-
tækja og býla víða um hérað að
hafa ekki aðgang að þriggja fasa
rafmagni. Það ásamt því að ná
fram leiðréttingum á hækkuðu
raforkuverði til fyrirtækja á
Sauðárkróki eftir sölu á Rafveitu
Sauðárkróks er verðugt verkefni
að sameinast um að beijast fyrir.
Um atburði síðustu missera
Samkeppnishæfni fyrirtækja
á Sauðárkróki hefúr veikst eftir
umdeilda sölu á Rafveitu Sauð-
árkróks. Almenningur á Sauð-
árkróki hefur einnig liðið fyrir
þennan vanhugsaða gjöming.
Lágt raforkuverð á Sauðárkróki
og ein ódýrasta hitaveita landsins
virkaði sem mjög hvetjandi
umhverfi fyrir ný fyrirtæki að
hasla sér völl á svæðinu og
styrkti þar með búsetu í öllu
héraðinu.
Aukning skulda hjá fyrir-
tækjum á landsbyggðinni er al-
varlegt mál og staða þeirra mjög
viðkvæm. Vel rekin fyrirtæki
eins og Steinullarverksmiðjan
em skyndilega orðin mjög
skuldug og veikir það rekstrar-
grundvöll hennar. Kaupendur
tóku dijúgan hluta kaupverðsins
út úr verksmiðjunni í stað þess
að greiða það út sjálfir og rýrði
það verðgildi annarra hlutabréfa.
Meðferð á smærri hluthöfúm sem
tóku þátt í að koma verksmiðj-
unni á legg á sínum tíma er
ámælisverð. Hinir nýju eigendur
neyddu þá beint eða óbeint til að