Feykir - 08.06.2005, Blaðsíða 4
4 Feykir 22/2005
Stella Hrönn Jóhannsdóttir skrifar
Upplýsingamiðstöðvar
- til hvers og fyrir hverja?
Öflug miðlun upplýsinga er ein lykilforsenda þess að
einstaklingurinn nái að halda takti við samfélag
dagsins í dag þar sem tíminn er ígildi peninga. Gildir
þetta á nánast öllum sviðum þjóðlífsins, jafnt í vinnu
sem í frístundum, þar sem allt þarf að gerast á sem
skemmstum tíma.
Á þetta ekki hvað síst við
þegar kemur að ferðalögum
þar sem fleiri og lleiri kjósa
fremur að fara margar stuttar
ferðir en fáar lengri. Þetta þýðir
að tlestir hafa mjög tak-
markaðan tíma á hverjum
áfangastað og því er góður
undirbúningur nauðsynlegur
til að vita hvað þar er hægt að
gera innan ákveðinna tíma-
marka.
Flestir nota veraldarvefinn
til að afla sér upplýsinga áður
en haldið er af stað, lesa
ferðahandbækur og glugga í
greinar í blöðum og tímaritum,
en í fæstum tilvikum dugar það
til að skipuleggja dýrmætan
tíma á ókunnum slóðum á
þann hátt að hann nýtist til
fullnustu. Ástæðan er sú að
aðkomumanninn skortir
þekkingu á staðháttum, er
ókunnur duttlungum veðurs-
ins, gerir sér ekki grein fjTÍr
vegalengdum og öðru því um
líku sem erfitt er að koma til
skila í rituðu máli. Því kjósa æ
fleiri að leita til upplýsinga-
miðstöðva um aðstoð og
leiðbeiningarviðskipulagningu
dvalar sinnar eftir að á
áfangastað er komið.
Það er því nauðsynlegt
hverju sveitarfélagi sem vill
halda takti við tírnann að bjóða
ferðamanninn velkominn með
þeirri bestu þjónustu sem völ
er á, nefnilega vel búinni og
skipulagðri upplýsingamiðstöð
sem getur bæði sparað honum
dýrmætan tíma, fé og fyrirhöfn
„.fCtfCTU f £ÚPt(/A/
Fjölnotatæki í lit..
Brother MFC-410CN:
Fyrir hGÍmilið og skrifstofuna.
NettengjanlGgur litaprentari,
litaIjósritun, litafax, litaskanni
og minniskortalesari
• Prentar allt aö 20 bls í svörtu á mín
og 15 bls í lit
• Upplausn 1200x6000 dpi
•Prentar út á jaðar pappírs
• Minnkun/stækkun: 25 til 400 %
• 80 númer í hraðvali
• Prentar myndir beint frá minniskorti
•Innbyggt netkort
Litaprentari, iitaljósritun, litaskanni
Brother DCP-110C:
Fyrir heimilið og skrifstofuna.
Litaprentari, litaljósritun, lita-
skanniog minniskortalesari
• Prentar allt að 20 bls í svörtu og 15 í lit
•Ljósritar án tengingu við tölvu í
upplausn 1200x6000 dpi
• Prentar út að jaðar pappírs
• Minnkun/stækkun: 25 til 400%
•Prentar myndirfrá minniskortum:
Compact Flash, Smart Media, Secure
Digital, Memory Stick (Pro) &
XD picture mediakort
Verð: 16.900
Verð: 21.900
og minnistkortalesari
...alltíeinu FJÖLN0TATÆKI
og aukið þannig líkurnar á að
hann upplifi áfangastað sinn á
ják\’æðan hátt.
Rekstraróöryggi og
almennt stefnuleysi
Einn af akkilesarhælum
upplýsingamiðlunar á íslandi í
dag er að flestar upp-
lýsingamiðstöðvar landsins
búa við mikið rekstraróön'ggi
og fjárskort auk þess sem
störfin sem þær skapa eru
tímabundin )'fir mesta álags-
tíma ferðaþjónustunnar og
yfirleitt fremur illa launuð.
Þessi staðreynd veldur því að
oft á tíðum er erfitt að ráða og
halda í hæfasta starfsfólkið en
sífelld mannaskipti skapa
óstöðugleika sem aftur veldur
einskonar trúnaðarbresti milli
miðstöðvarinnar og umbjóð-
enda hennar, þar sem áunnin
reynsla og þekking tapast milli
ára og ávallt þarf að finna hjólið
upp að nýju í stað þess að
eðlileg framþróun eigi sér stað.
Þetta, ásamt almennu
stelnuleysi og skorti á lagalegum
ramma um rekstur og starfsemi
upplýsingamiðstöðva, hefúr leitt
til þess að stjórnvöld og
hagsmunaaðilar innan ferða-
þjónustunnar hafa á undan-
fömurn árum haft tilhneigingu
til að vanmeta mikilvægi
upplýsingamiðstöðva \ið upp-
byggingu og skipulag ferða-
þjónustu í landinu.
Hinsvegar hefur þróun
ferðamennsku síðustu árin
framkallað auknar kröfur um
tjölbrey'tni og gæði afþreyingar
og þjónustu og komið af stað
aukinni samkeppni innan
ferðaþjónustunnar. Að sama
skapi hefur skipulögð upplýs-
ingamiðlun orðið sífellt mikil-
vægari hluti atvinnugreinar-
innar, þar sem
upplýsingamiðstöðvar lands-
ins hafa að miklu leyti tekið við
þvíhlutverkisemleiðsögumenn
og skipuleggjendur hópferða
gegndu áður, þ.e að tryggja
öryggi þeirra ferðamanna sem
hingað koma ásarnt því að
stuðla að jákvæðari nýtingu
umhverfisins og náttúrunnar í
þeirra þágu með því að liafa
ávalt til reiðu nauðsynlegar
upplýsingar. Einnig er vert að
benda á að með aukinni
dreifmgu ferðamanna um
landið gefst fleiri aðilum kostur
á að koma á fót og reka
ferðaþjónustufyrirtæki og þeir
aðilar geta svo aftur nýtt sér
þjónustu upplýsingamiðstöðva
til að korna þjónustu sinni eða
vöru á framfæri við ferða-
manninn án mikils til-
kostnaðar.
Ávinningur samfélagsins af
skipulagðri upplýsingamiðlun
getur því verið niikill sé rétt á
málum haldið. Það getur þó
reynstvandasamtverk að halda
úti slíkri starfsemi því eitt af
þeim sérkennum sem aðgreinir
upplýsingamiðstöðvar ffá
öðrum ferðaþjónustufyrir-
tækjurn er að í rekstri þeirra
þarf að taka tillit til margra
mismunandi aðila sem hafa
ólíkra hagsmuna að gæta.
Eins og staðan er í dag eiga
þær í fyrsta lagi að þjóna
hagsmunum stjórnvalda og
þeirra sem k)Tina og selja
landið til hvort sem er
innlendra eða erlendra
ferðamanna, með því stuðla að
auknu öryggi þeirra og
dreifmgu,ogþarmeðjákvæðari
nýtingu umhverfisins, með
hlutlausri miðlun upplýsinga.
í öðru lagi eiga þær að þjóna
hagsmunum birgja ferðaþjón-
ustunnar með því að koma
þjónustu þeirra og vöru á
framfæri án mikils tilkostnaðar
fjTÍr þá.
í þriðja lagi eiga þær að
þjóna hagsmunum ferða-
mannsins með því að veita
honum þær upplýsingar og þá
ráðgjöf sem hann þarfnast á
ferðalagi sínu ásamt því að
auðvelda honum aðgengi að
ýmiskonar þjónustu annarri
sem hann hefur þörf fyrir.
f fjórða lagi eiga upplýsinga-
miðstöðvarnar síðan að þjóna
sínum eigin rekstrar- og
markaðslegu markmiðum.
Upplýsingamiðstöð
- eða hvað?
Fjölbreytileg rekstrarform
upplýsingamiðstöðva hér á
landi hafa einnig vakið upp þá
spurningu hvort að nafngiftin
„upplýsingamiðstöð11 sé í raun
réttnefni. í mörgum tilfellum
mætti ffemur tala urn
„þjónustumiðstöðvar" ferða-
manna en upplýsingamið-
stöðvar, því gætt hefur
tilhneigingar í þá átt að setja
aðra þjónustuþætti en sjálfa
upplýsingamiðlunina í
forgrunn í þeim tilgangi að afla
sértekna til rekstursins þar sem
það opinbera ljármagn sem
flestar miðstöðvanna þó fá,
hrekkur í fæstum tilfellum fyrir
öðru en lágmarksrekstrar-
kostnaði á borð við laun
starfsfólks og húsaleigu.
Hins vegar er raunverulegt
svigrúm upplýsingamiðstöðva
til að afla sér sértekna
takmarkað, sérstaklega þegar
tekið er tillit til hagsmuna
ferðamannsins og krafna
hagsmunaaðila um hlutleysiog