Feykir - 20.12.2006, Qupperneq 6

6 Feykir 47/2006
Herdís Sæmundardóttir, formaður stjórnar Háskólans á Hólum_
Háskólalög viðurkenn
ing á góðu starfi
Nám á háskólastigi á Hólum
í Hjaltadal verður að
veruleika á næsta ári.
Herdís Sæmundardóttir,
formaður stjórnar Hólaskóla
settist niður með blaða-
manni Feykis og ræddi
aðdraganda þessara
breytinga, viðfangsefnin í
stjórn Byggðastofnunar og
pólitíkina.
„Það er ákaflega stór áfangi
fyrir Hólaskóla - háskólann á
Hólum að fá lagalega stað-
festingu sem háskóli og skipar
skólanum á bekk með öðrum
háskólum í landinu", segir
Herdís. „Um leið og þessi lög
veita skólanum aukinn sveigj-
anleika til að þroskast og vaxa
sem mennta- og rannsókn-
arstofnun eru þau auðvitað
viðurkenning á því góða starfi
sem unnið hefur verið að
uppbyggingu hans á síðustu
árum. Þau þrjú fræðasvið sem
skólinn starfar á, þ.e.a.s.
hrossarækt og hestamennska,
fiskeldi og fiskalíffræði sem og
menningartengd ferðaþjónusta
njóta vaxandi athygli og vægis í
íslensku samfélagi og kennsla
og rannsóknir á þessum sviðum
eru því afar mikilvæg fyrir þá
atvinnuuppbyggingu sem þeim
eru tengd og eins og allir vita þá
eru þessar greinar ekki síst
mikilvægar l\TÍr atvinnuupp-
byggingu á landsbyggðinni Auk
þessa, veita lögin auðvitað
tækifæri til að byggja upp aðrar
námsbrautir í framtíðinni.
-Var þetta löng og ströng
barátta eða fyrirhafnarlítið að
ná þessum áfanga?
„Það kemur ekkert af sjálfu sér
og ekkert hefst fyrirhafnarlaust,
það er bara þannig. Auðvitað
var þetta barátta sem tók sinn
tíma og eins og gengur og gerist
þá voru skiptar skoðanir um
það hvernig þessi skóli ætti að
starfa og þróast til framtíðar,
hvort þessi skóli ætti að vera
sjálfstæður háskóli, sameinast
öðrum háskólum eða starfa að
einhverju leyti í skjóli annarra
háskóla. Ýmsum fannst skólinn
vera of lítill til að geta starfað
sem sjálfstæður háskóli og enn
öðrum þótti sem þetta samfélag
hér fyrir norðan væri of lítið og
fábreytt til að bera uppi háskóla
og öflugt og rannsóknar- og
fræðastarf sem stæðist saman-
burð við aðrar skóla- og
ffæðastofnanir. En í þessari
vinnu áttum \nð líka öfluga
bandamenn sem vilja veg
Hólaskóla og Hólastaðar sem
mestan og sjá jafhframt mikil-
vægi fræðastarfs skólans fyrir
hvoru tveggja þær atvinnu-
greinar sem tengjast
námsbrautum Hólaskóla og
einnig fyrir þróun byggðarinnar
hér á þessu norðvestursvæði. I
þeim hópi vil ég sérstaklega
nefiia fag-ráðherra skólans,
Guðna Ágústsson,
landbúnaðarráð-herra, sem
reyndist ómetanlegur í þessari
baráttu og einnig Drífu
Hjartardóttur formann land-
búnaðarnefndar Alþingis. Svo
má heldur ekki gleyma því að
aðkoma fyrirtækja og stofnana
hér heima og samstarf þeirra við
skólann, á sinn þátt í uppgangi
hans. Þetta samstarf er góð
fyrirmynd að því hvernig
atvinnulífið og fræðasamfélagið
geta unnið saman í þágu síns
samfélags og ég veit að margir
líta til þessa samstarfs með
aðdáun. Síðast en ekki síst má
segja að uppbygging Hólaskóla
sé og hafi verið sameiginlegt
baráttumál okkar hér á
Norðurlandi vestra og samstaða
fólks á þessu svæði um skólann
einstök."
-Hvemig sérð þú fyrir þér
þróun skóla- og
rannsóknarstarfs hjá hinum
nýja háskóla?
„Skólinn hefúr verið í miklum
vexti undanfarin ár og tekið
talsverðumbreytingum.Aðsókn
að námsbrautum hans hefur
aukist og ég tel að sú þróun
haldi áfram. Sérstaklega hefur
hrossaræktar- og hesta-
mennskudeildin verið vinsæl,
sem og ferðamáladeildin. Um
leið og nemendum hefúr ijölgað
hefiir þörfin fjTÍr aukið húsrými
aukist. Við þ\i hefur verið
brugðist með byggingu nýrra
nemendagarða og einnig hefur
verið ráðist í byggingu nýs 200
hesta húss í samvinnu við
fjTÍrtækið Hesthóla hf. á Sauð-
árkróki, sem mun eiga og reka
húsið og leigja nemendum
aðstöðu fjTÍr sín hross. Miðað
við þennan vöxt skólans er
einnig fyrirséð að auka þurfi
kennsluiými tii muna á allra
næstu árum. Það er afar
mikilvægt að skólinn og þeir
starfsmenn sem starfa við
skólann fái rými til að laga sig að
þessum breytingum og að
uppbygging hins innra og
faglega starfs haldist í hendur
við hina ytri uppbyggingu. Sem
nýjung á næstunni sé ég fyrir
mér að hægt verði að koma á fót
sumarnámi í hrossarækt og
hestamennsku, sem sérstaklega
verði ætlað erlendum nemend-
um. Markaðurinn og áhuginn
fyrir íslenska hestinum er mikill
erlendis og það er mat okkar að
slíkt nám myndi skila skólanum
og þeim atvinnugreinum sem
tengjast hestamennsku mikið."
-Þú hefur gegnt
stjórnarformennsku í
Byggðastofnun um nokkurra
ára skeið. Hvernig metur þú
stöðu byggðamála í dag?
„Já, ég hef verið svo lánsöm að
fáað starfa sem stj órnarformaður
Byggðastofnunar og hef í
gegnum þá reynslu kynnst vel
atvinnulífi landsmanna og
skilyrðum fólks til búsetu á
einstaka svæðum. Á síðustu
árum hafa orðið talsverðar
breytingar hvað varðar atvinnu-
hætti og möguleika fólks til
búsetu. Þær jákvæðu breytingar
sem orðið hafa eru þær, að
ákveðin svæði, sem fjTÍr nokkr-
um árum bjuggu við mikla
bresti eru nú í mikilli upp-
byggingu og sókn. Þar skal fyrst
nefna Miðausturland, sem,
vegna áhrifa ffá virkjunar- og
álversffamkvæmdum, er nú í
mikilli uppsveiflu og orðið mjög
eftirsóknarvert fjTÍr fólk og
fyrirtæki. Ég tel að jákvæð áhrif
þeirra ffamkvæmda séu hvergi
nærri komin fram og að þetta
svæði eigi eftir að vaxa og dafna
enn. í því sambandi er vert að
benda á að það er fyrst nú nýlega
sem ráðningar starfsmanna í
álver Fjarðaáls hófust og því
mun íbúum fjölga verulega á
Austurlandi á næstu mánuðum.
Það er líka afar ánægjulegt að sjá
að áhrifasvæði þeirrar upp-
byggingar sem á sér stað á
höfúðborgarsvæðinu fer stækk-
andi og má segja að þetta svæði
nái allt austur fyrir Árborg og
upp í Borgarfjörð. Það er líka
óumdeilt að það háskóla- og
þekkingarumhverfi sem orðið
hefiir til á Vesturlandi er þessu
svæði gríðarlega mikilvægt og
skiptir miklu máli fyrir þróun
byggðarinnar á Vesturlandi. Þá
hafa norðanverðir Vestfirðir og
Eyjafjarðarsvæðið verið að
styrkjast. Einnig má búast við að
svæðið í kringum Húsavík eflist
til muna ef af stóriðjuffam-
kvæmdum verður þar, sem
raunar allt bendir til. Á hinn
bóginn eru nokkur svæði sem
enn eru veikburða og þurfa
sérstakrar athygli við. Þetta eru
svæði eins og norðausturhornið,
sunnanverðir Vestfirðir, Suð-
austurland og stór hluti Norð-
urlands vestra. Á þessum
svæðum ríkir mikil fábre\’tni í
atvinnulífi og ekki hafá skapast
mörg ný tækifæri til upp-