Þjóðmál - 01.12.2007, Blaðsíða 90
88 Þjóðmál VETUR 2007
líka.þegar.fólk.verður.fyrir.áföllum.og.missir.
vinnugetuna.tímabundið.eða.til.frambúðar.
auk.þess.sem.almannatryggingar.leika.stórt.
hlutverk.í.að.tryggja.afkomu.fólks.við.starfs-
lok .“.(bls ..30)
Höfundar.bókarinnar.eru.prófessorar.við.
lagadeild. Háskólans. í. Reykjavík. og. nutu.
þeir. aðstoðar. Berglindar. Ýr. Karlsdóttur,.
Huldu. Hákonardóttur. og. Ingólfs. Kr ..
Magnússonar. við. rannsóknarvinnu .. Bókin.
er. hluti. rannsóknar. sem. hófst. á. árinu.
2005.og.áformað.er.að. ljúki.á.á.þessu.ári,.
en. markmið. hennar. er. m .a .. að. kortleggja.
íslenskan. bótarétt,. almannatryggingakerfið.
og. samspil. bótakerfisins . Höfundar. boða.
útkomu. nýrrar. bókar. um. þann. hluta.
rannsóknarinnar. sem. snýr. að. samspili.
bótakerfa. og. verður. sú. bók. nátengd. þeirri.
sem.hér.er.fjallað.um .
Bókin. er. lögfræðilegt. fræðirit. og. upp-
flettirit. um. lög. um. almannatryggingar. nr ..
100/2007. og. lög. um. félagslega. aðstoð. nr ..
99/10 . Hún. tekur. mið. af. nýjustu. útgáfu.
laganna.með.breytingum.sem.urðu.á.þeim.
á. sumarþingi. 2007,. eftir. myndun. nýrrar.
ríkisstjórnar .. Hún. er. sett. upp. með. hefð-
bundnum. hætti. slíkra. rita,. þar. sem. hver.
grein. laganna. er. tekin. fyrir. og. skýrð. með.
hliðsjón. af. lögskýringagögnum. þ .m .t ..
greinargerðum.með.lögunum,.reglugerðum.
byggðum.á.lögunum,.úrskurðum.úrskurðar-
nefndar.almannatrygginga,.dómaniðurstöð-
um,. svo. og. túlkun. og. framkvæmd.Trygg-
ingastofnunar.ríkisins.á.lögunum ..
Það. er. haft. á. orði. að. almanna-
tryggingalöggjöfin.sé.svo.flókin.að.einungis.
örfáir. einstaklingar. hér. á. landi. kunni. á.
henni.full.skil . Löggjöfin.sé.eins.og.stagbætt.
flík,. sem. taki. breytingum. án. þess. að. haft.
sé. auga. með. heildarmynd. hennar,. m .a ..
samspili.og.áhrifum.viðkomandi.breytinga.á.
önnur.ákvæði.laganna ..Breytingar.hafi.verið.
tilviljanakenndar.og.orðið.til.sem.viðbrögð.
við. sérstökum. kröfum. eða. aðstæðum. í.
samfélaginu,.án.þess.að.horft.sé.til.heildar-
myndarinnar ..
Það. skýrir. ef. til. vill. að. ekki. hefur.
verið. ráðist. í. álíka. verkefni. áður. um.
almannatryggingalöggjöfina . Þetta. framtak.
er.því.lofsvert,.það.er.viðamikið.og.efnistök.
fræðimannanna. eru. traust . Það. er. einnig.
eftirtektarvert. að. á. stuttum. tíma. hefur.
höfundum.tekist. að.ná.utan.um.verkefnið.
og.komna.því.frá.sér.í.skýrum,.áhugaverð-
um.og.vel.rennandi.texta .
Þegar.ég.tók.að.mér.að.skrifa.ritdóm.um.
bókina.var.ég.búin.undir.það.að. lesningin.
gæti. verið. þurr. og. lítt. áhugaverð,. þar. sem.
meginefnið. væri. lagatexti. og. lögskýringar.
við. hann . Það. var. hins. vegar. öðru. nær .
Ég. las.bókina.af.miklum.áhuga,. sem.ef. til.
vill. skýrist. af.því. að. ég.hef.bæði. sem.heil-
brigðisstarfsmaður. og. alþingismaður. þurft.
að.pæla.í.gegnum.ýmsar.greinar.laganna .
Styrkur.bókarinnar.felst.m .a ..í.því.að.hún.
er.traust.uppflettirit.um.rétt.almennings.til.
almannatrygginga . Hægt. er. að. glöggva. sig.
á. efni.hverrar. greinar. viðkomandi. laga,. án.
þess.að.lesa.alla.bókina . Þar.sem.efnisatriði.
skarast.er.vísað.til.annarra.hluta.bókarinnar .
Þannig.gat.ég.með.því.að.nota.millitilvísanir.
og. efnisorðaskrá. fyllt. upp. í. myndina. um.
atriði.sem.ég.saknaði.í.einum.kafla,.en.gert.
var. grein. fyrir. í. öðrum. kafla. bókarinnar .
Þá. gefur. það. bókinni. aukið. gildi. að.
höfundar. eru. víða. gagnrýnir. á. niðurstöðu.
úrskurðarnefndar. almannatrygginga. og.
rökstyðja. álit. sitt. hverju. sinni .. (t .d .. á. bls ..
56–57.og.455) . Í. lýðræðisþjóðfélagi.er.slík.
gagnrýni. nauðsynleg. og. opnar. á. frekari.
umræðu.um.rétt.og.réttarstöðu.almennings.
gagnvart. stjórnvöldum . Þá. er. ég. sammála.
höfundum.þegar.þeir.gera.athugasemdir.við.
að.úrskurðarnefnd.almannatrygginga.birtir.
ekki.alla.úrskurði.sína.á.netinu,.eins.og.aðrar.
úrskurðarnefndir. t .d .. úrskurðarnefnd. um.
upplýsingamál ..
Með. útgáfu. þessarar. bókar. hefur. ekki.