Skólavarðan - 01.08.2007, Blaðsíða 16
16
SKÓLAVARÐAN 5.TBL. 7. ÁRG. 2007
ráðherranefndarinnar um menntun, vís-
indi og rannsóknir fjallaði sérstaklega um
þýska menntakerfið. Sharan Burrow forseti
Alþjóðasambands stéttarfélaga (ITUC)
hrósaði EI fyrir að berjast gegn hvers kyns
mismunun. Í ávarpi sínu fjallaði hún um
jöðrun (marginalization) launamanna og
hversu laun lækka eftir því sem hnattrænn
gróði eykst. „Við ættum að vera að fagna
aukinni hagsæld fyrir launamenn og
fjölskyldur þeirra um allan heim,“ sagði
hún, „en veruleikinn er sá að botnlaus
gróðafíkn fyrirtækja er á kostnað launa
og launatrygginga, vinnuaðstæðna og
öryggis, og kemur í veg fyrir að ríkisstjórnir
fái þær skatttekjur sem þarf til að standa
straum af almannaþjónustu á borð við
heilbrigðis- og menntakerfið.“
Enn litið á menntun sem útgjöld
en ekki réttindi
Á öðrum degi ráðstefnunnar ávarpaði
þingið Vernor Munoz Villalobos, sérlegur
sendiboði SÞ um réttinn til menntunar.
„Sú staðreynd að yfir 70 lönd innheimta
enn skólagjöld,“ sagði Munoz, „sýnir svo
að ekki verður um villst að enn er litið á
menntun sem útgjöld en ekki sem réttindi.
Þetta færir í raun ábyrgðina frá ríkinu og
yfir á fjölskyldurnar. Það þarf því ekki að
koma á óvart að í mörgum löndum er litið
á kennara sem lið í framleiðsluferli sem
kostar ekki mikið og þetta viðhorf leiðir
til lágra launa og slæms aðbúnaðar.“
Munoz minntist sérstaklega á mismunun á
grundvelli kynferðis sem hjalla á leiðinni
til menntunar fyrir alla. „Bjartsýnustu
spár gera ráð fyrir að 47 miljónir barna
njóti skólagöngu árið 2025 (tíu árum
síðar en stefnt er að menntun fyrir alla,
innskot keg) og miðað við núverandi
framþróun munu 47 lönd ekki ná því að
færa grunnmenntun til allra barna fyrr en
um miðja næstu öld. 75% mæðra þessara
barna gengu ekki sjálfar í skóla. Við vitum
að misrétti er ekki einvörðungu tæknileg
afleiðing fátæktar ... Ójöfnuður kynslóð
fram af kynslóð og háar hindranir í vegi
kvenna til að afla sér menntunar hafa
áhrif á menntun allra barna og möguleika
þeirra í lífinu.“
Ennfremur var síðar á þinginu bent
á samhengi árangursríkrar kennslu og
bekkjarstærða, og þá staðreynd að bekkir
sem þykja stórir í norðrinu (iðnvæddum
ríkjum), eða 30-40 nemendur, blikni við
hlið námshópa í suðrinu upp á 50 -100
nemendur með einn kennara. Sem fyrr er
mismunun kynjanna augljós í skólastarfinu
og þannig vantaði fimmtán miljónir
stúlkna upp á það sem talið var eðlilegur
fjöldi þeirra í skólum miðað við árið 2005,
þ.e. þessar stúlkur skila sér ekki inn í
skólana. Bent er á mjög góðan árangur
stúlkna og ungra kvenna sem eiga kost
á menntun í norðrinu en um leið á þá
staðreynd að ungar velmenntaðar konur,
jafnvel í góðri vinnu, fá lægri laun en
karlmenn og eru hlutfallslega allt of fáar í
stjórnunarstöðum og stjórnkerfinu.
Fjórðungur kennara í Kenýu og
Úganda deyr úr alnæmi og 18
miljónir kennara vantar til starfa
Fram kom á þinginu að á vegum EI er í
gangi áætlun um aðstoð við alnæmissjúka
kennara og 46 kennarasamtök í 35
löndum í Afríku, Asíu, Suður- og Mið-
Ameríku og löndunum í karabíska hafinu
leggja áætluninni lið. Svo dæmi sé tekið
má nefna að í Kenýu og Úganda deyr
fjórðungur kennara um aldur fram úr
alnæmi og í sérstakri útgáfu fréttabréfs
EI (Worlds of education) sem kom út
fyrir þingið segir Thulas Nxesi að alnæmi
sé megindánarorsök kennara í mörgum
löndum Afríku sunnan Sahara. „En EI
stefnir að því að fyrirbyggja útbreiðslu
HIV og alnæmis gegnum Menntun fyrir
alla,“ segir Thulas í sömu grein. „Kennarar
og samtök þeirra koma saman og berjast
gegn faraldrinum, þeirri stimplun sem
sjúkdómnum fylgir og til að styðja hver
annan en fyrst og fremst til að styðja
þær miljónir barna sem eru munaðarlaus
og í sorg af völdum alnæmis. Þetta
verkefni er enn brýnna en ella vegna þess
að heimurinn stendur nú frammi fyrir
mjög alvarlegum kennaraskorti. Þrettán
miljónir kennara vantar í suðrinu og fimm
miljónir í norðrinu til að ná markmiðinu
um Menntun fyrir alla árið 2015. Í meira
en áratug hefur EI unnið að rannsóknum,
stefnumótun, upplýsingagjöf og þjálfun
um HIV og AIDS forvarnir.“ Áætlun EI á
þessu sviði, EFAIDS, er nú framkvæmd í
35 löndum svo sem fyrr er getið og 150
þúsund kennarar í 40 þúsund skólum hafa
hlotið slíka þjálfun.
Kennarar í lífshættu: Best
menntaðir og því í forsvari fyrir
baráttu gegn mannréttindabrotum
EI hefur birt yfirlit yfir ástand mann-
réttinda og stéttarfélagslegra réttinda í
aðildarlöndum sínum og niðurstaðan er
sláandi. Enn í dag er aðgangur stúlkna
Íslensku þátttakendurnir að frátöldum ljósmyndara, Ólafi Loftssyni
HEIMSÞING KENNARA Í BERLÍN