Þjóðmál - 01.03.2015, Blaðsíða 21
20 ÞJÓÐMÁL VOR 2015
ekki .. Schengen. er. því. hluti. af. lausninni,.
ekki. vandanum ..Verkfærin,. sem.þar. er. að.
finna,.eru.öflug .
Schengen-samstarfið. er. í. raun. þróun. á.
reglum. samningsins. um. Evrópska. efna-
hags.svæðið.um.frjálsa.för.fólks.sem.tryggja.
ríkisborgurum. aðildarríkja. EES,. þar. með.
talið. íslenskum. ríkisborgurum. og. að-
stand.endum. þeirra,. víðtækan. rétt. til. að.
fara. óhindrað. milli. EES-ríkjanna. hvort.
heldur.er.til.heimsóknar.eða.lengri.dvalar ..
Heim.ild.um. aðildarríkjanna. til. að. vísa.
EES-borgurum.frá.landi.eru.skorður.settar.
en. heimildirnar. eru. tengdar. sakaferli. við-
komandi. og. framferði .. Þetta. eru. reglur.
samkvæmt.EES-samningnum ..
Schengen-samningurinn. kveður. á. um.
af.nám. persónueftirlits. með. ríkisborgurum.
EES-ríkja. á. innri. landamærum. Schengen-
svæð.isins. til. þess. að. tryggja. frjálsa. för.
fólks. um. svæðið. í. samræmi. við. ákvæði.
EES-samningsins .. Afnám. persónueftirlits.
á. innri. landamærum. hefur. þó. hvorki.
áhrif. á. framkvæmd. lögregluvalds. þar. til.
bærra. yfirvalda. í. hverju. ríki,. samkvæmt.
löggjöf. þess. ríkis. á. gjörvöllu. yfirráðasvæði.
þess,. né. þær. skyldur. sem. kveðið. er. á. um.
í. löggjöf. þess .. Þetta. felur. m .a .. í. sér. kröfu.
til. útlendings. um. að. hafa. meðferðis. og.
fram.vísa. leyfum. og. persónuskilríkum.
innan. lögsögunnar .. Þessi. áskilnaður. sam-
kvæmt. Schengen-samningnum. um. afnám.
persónueftirlits.við.för.um.innri.landamæri.
tekur. ekki. til. umferðar. fólks. um. ytri.
landamæri. inn. á. Schengen-svæðið .. Á. ytri.
landamærum. fer. fram. persónueftirlit. með.
öllum. sem. koma. og. fara. frá. Schengen-
svæðinu,. samkvæmt. samræmdum. reglum.
Schengen-samstarfsins ..
Jafnframt. kveður. Schengen-samn.ing.ur-
inn.á.um.margvíslega.samvinnu.evrópskra.
lögregluliða.til.þess.að.tryggja.öryggi.innan.
Schengen-svæðisins. eða. mót.vægis.aðgerðir.
til. að.koma. í. veg. fyrir. að. afnám.persónu-
eftirlits. á. innri. landamærum. auðveldi. til.
dæmis. starfsemi. skipulagðra. glæpa.sam-
taka .. Á. grundvelli. Schengen-samningsins.
er. sam.vinna. lögreglu-. og. dómsyfirvalda. í.
Schengen-ríkjunum. aukin. og. einfölduð ..
Öll. þátttökuríki. Schengen. nota. SIS-upp-
lýs.ingakerfið. sem. er. rafrænt. gagnasafn.
til.tekinna. upplýsinga,. m .a .. um. eftirlýsta.
einstaklinga. sem. óskað. er. eftir. að. verði.
handteknir.og.framseldir.og.útlendinga.sem.
meinuð.er.landganga ..Er.upplýsingakerfinu.
ætlað.að.treysta.eftirlit.á.ytri. landamærum.
Schengen-svæðisins. og. auka. samvinnu.
lögregluyfirvalda.ríkjanna.til.að.koma.í.veg.
fyrir.og.uppræta.brotastarfsemi ..Starfræksla.
kerfisins.hér. á. landi. er. í. höndum. lögregl-
unnar. á. grundvelli. laga. nr .. 16/2000 ..
Sameiginleg. stefna. í. vegabréfsáritunarmál-
um.er.innan.Schengen.og.réttur.borgara.til.
að.vera.ekki.saksóttir.eða.refsað.tví.vegis.fyrir.
sama. verknaðinn. í. sitt. hvoru. Schengen-
ríkinu. er. viðurkenndur,. þessi. réttur. ríkti.
áður. fyrr. einungis. innan. lög.sögu. hvers.
og. eins. ríkis .. Samráð. fer. fram. á. vettvangi.
Þátttaka.í.Schengen.veitir.okkur.aðgang.að.viðamiklu.
og.mikilvægu.samstarfi.við.önnur.
Schengen-ríki,.sérstaklega.í.
gegn.um.fyrrnefndar.stuðnings-
aðgerðir,.sam.starfi.sem.ella.
væri.okkur.lokað ..Þar.fyrir.utan.
hefur.Schengen-samstarfið.greitt.
leið.Íslands.að.fleiri.samstarfs-
samningum.um.tengd.efni,.
bæði.við.einstök.ríki.Evrópu-
sambandsins,.stofnanir.þess.eða.
ESB.fyrir.hönd.aðildarríkja .