Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1886, Blaðsíða 21
19
Yfirlit
yfir búnaðarskýrslurnar árin 1882—1884.
Eptir Indriða Einarsson.
Nautpeningur. Ef bera skal saman tölu nautpenings íyrrum og nú, pá er sá
bængur á skýrslunum um pað, að fyrir 1850 voru kálfar taldir með, sbr. Rkbr. 7. ágúst
1787, en eptir 1850 er peim sleppt. Til pess að bæta úr pessu og gjöra samlíkingu á
fyrrum og nú sem sannasta, parf pá að bæta tölu peirra við eptir 1850. Eptir lands-
hagsskýrslum Bókmenntafjelagsins I, bls. 60 var tala peirra að meðaltali 1840—1845
3047 árlega, sem til hægðarauka og til pess að pað tolli betur í minni, má gjöra að
3000, og sje pessari tölu ávalt bætt við eptir 1850, fæst út sú tala sem mætti nota
til samanburðarins. Eptir peim skýrslum, sem fyrir bendi eru, verður pá tala naut-
gripa á Islandi pessi á ýmsum tímum:
Árin Tala naut- gripa eptir landshngs- skýrslunum. Tala naut- gripa, að kólf- um meðtöld- um 1 , . Arin Tala naut- gripa eptir landshags- skvrslunum. Tala nautgripa að kálfum með- töldum.
1703 35860 358601 [ 1858—59 meðaltal 26803 29803
1770 31179 31179 1861—65 meðaltal 22429 25429
1783 21457 21457 1866—69 meðaltal 18918 21918
1804 20325 20325 1871—75 meðaltal 20727 23727
1821—25 meðaltal 24541 24541- 1876—80 meðaltal 20777 23777
1826—3() meðaltal 25752 25752 1881 20923 23923
1831—33 meðaltal 27659 27659 1882 18425 21425
1843 23753 23753 1883 17120 20120
1849 25523 25523 1884 *. . 18462 21462
1853—55 meðaltal 23908 26908
Eptir pessari skýrslu sýnist svo, sem tala nautgripa hafi aldrei verið eins lág
á pessari öld og árið 1883, næst pví ári gengur 1868 með 17968 nautgripum, 20968
að kálfum meðtöldum, og parnæst árið 1804, með 20325 nautgripum alls. Að öðru
leyti má taka pað fram, að tala nautgripa á landinu befur farið lækkandi, eptir peim
skýrslum sem fyrir bendi eru, í næstum 2 aldir eða frá pví 1703—1884, og er orðin
1881, sem ekki aðgreinir sig í neinu verulegu frá meðaltalinu næstu 10 ára tímabil á
undan, hjerumbil 3jð af pví sem liún var 1703.
Tala nautpenings, í Rússlandi að kálfum meðtöldum, var í Norðurálfunni um 24 millj. I Danmörku ö 00 H 00 r-H millj.
- pýzkalandi . 16 - Noregi 1 —
- Austurríki og ITngarn . . 14 - - allri Norðurálfu kringum 100 —
- Frakklandi .... . 12 — - Bandaríkjunum .... 43 —
- Bretlandi binu mikla . . 10 — - La Plataríkjunum . . . 22 —
- Svípjóð . 1'/* — - Ástralíu 8 —
1) Sbr. leiörjettingar Árnljóts Olafssonar, Landshagssk. II, bls. 67.
2) Tölurnar 1821—33 eru teknar cptir ritinu: B. Thorsteinson: Om Islands Folkemængde.
Khavn 1834, töflunum.