Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1886, Blaðsíða 24

22
að hvorttveggja petta hjelt fullu verði nú í hörðu árunum. 1884 sýnist allt vera á við-
reisnarvegi.
Um 1880 voru í norðurálfunni hjerumhil 180 milljónir fjár að lömhum með-
töldum, af pessu fje voru: I Kússlandi . 48 millj. í Austurríki og Ungarn . . . . 14 millj.
- Bretlandi h. m. og írlandi . 27 — - Danmörku . . H -
- Frakklandi . 23 — - Noregi . . n —
á pýskalandi . 19 — - Svípjóð . . n —
- Spáni . 17 —
Fjártala í nokkrum ríkjum fyrir utan norðurálfuna var:
í La Plataríkjunum (1882) . . 93 millj. í Kaplandinu (1875) . . . . 11 millj.
- Ástralíu (1882) . 76 — - Algier (1879) .... . . 9 —
- Bandaríkjunum (1883) . . . 51 —
Kvikfjenaðartalan fyrir utan norðurálfuna er þannig víða miklu meiri en innan
hennar. í norðurálfunni fækkar fjenaði (og nautpeningi) mikið, en annarstaðar vex
hann. Norðurálfuhúar hugsa mest um kjötið. og að koma fjenu til að proskast sem
fyrst, en hinir um ullina, eins og vjer íslendingar gjörum enn. J>eir sem hugsa mest
um ullina láta fjeð verða prjeveturt og fjögra vetra, en liinir slátra á öðrum vetri, og
minni hjörð gefur pannig af sjer meira kjöt en stærri lijörðin hjá hinum. Norðurálfu-
húar kaupa nú frá Ástralíu, La Plataríkjunum, Kaplandinu og nokkrum öðrum stöðum
utan álfunnar 700 millj. punda af ull, eða hjerumhil pað sama og framleitt er í allri
álfunni.
|>egar sauðfjártalan (að lömhum meðtöldum) er horin saman við fólkstölu Is-
lands komu 1703 553 fjár á hvert 100 manns 1853—55 1120 fjár á livert 100 manns
1770 822 — 100 — 1858—59 758 — - — 100 —
1804 464 — 100 — 1861—65 771 — . _ 100 —
1833 994 100 — 1866—69 786 — - — 100 —
1843 1049 — - — 100 — 1871—75 833 — - — 100 —
1849 1047 — - — 100 — 1876—80 914 — - — 100 —
Til samanhurðar má taka fram að í Norðurálfunni voru um 1880 c. 60 fjár á hvert
100 manns, í Danmörku 78 kindur á 100 manns: 1 allri Norðurálfunni hafa hændur
líka jafnframt mikið af svínum, um 1880 var tala peirra í kringum 43 milljónir. I
Bandaríkjunum komu 70 fjár á 100 manns 1883, í Algier 300 fjár, í Ástralíu 2700 og
í La Plataríkjunum um 3000 fjár á 100 manns. Af töflunni sjest, að hjer hefur í
hlutfalli við fólksfjöldann verið flest fje 1853—55, en pað er ekki hægt að segja hvort
landið í raun og veru er fátækara 1876—80 með færra fjár á 100 manns en 1853
—55, pví til pess pyrfti að rannsaka prísa hvortveggja tímahilið á öllum afurðum af
sauðfje, og pegar svo pessir prísar eru fundnir út, parf að hera saman hið sanna verð
peninganna — pví prísarnir eru mældir með peim — hæði tímahilin. |>að mun pó láta
nærri að setja 500 rdl. 1853—55 sama sem 2000 kr. 1876—80; og hafi maður eingöngu
ull fyrir augum, pá verða 16 sk. fyrir ullarpundið árin 1853—55 sami prísinn og 67
aur. fyrir pundið 1876—80.
I>að er alkunnugt, að hjer á landi eru allvíða mikil tíundarsvik, sem einkum
munu koma niður á sauðfjárframtalinu, nokkuð á hrossum, en eptir pví sem jeg ímynda