Bjartur og frú Emilía: tímarit um bókmenntir og leiklist - 01.01.1990, Side 8
bókarinnar. Frásögnin líður áfram hulin þokukenndri kyrrð, en undir niðri
er ólgandi spenna. Lesandinn er dreginn af stað í ferð, og getur ekki látið
staðar numið eftir að hann er kominn á skrið. „Ég held að ég hafi meðvitað
valið þá leið að skrifa bækur mínar þannig að allt virðist slétt og fellt á
yfirborðinu. Fólkið í bókunum mínum öskrar ekki og æpir né drepur hvert
annað. Það hefur verið talað um að Japan og japönsk menning hafi mikil
áhrif á skrif mín. Ég held að það sé bara vegna þess að það er eitt af
sérkennum mínum að ég á ættir að rekja til Japan sem fólk segir þetta. Ef
ég hefði skrifað Réttarhöldin er ég viss um að fólk hefði sagf „Mikið er
réttarkerfíð í Japan undarlegt." Ég
þekki ekki Japan í dag, ég hef ekki
komið þangað frá því ég var 5 ára.
Ég geymi ákveðna mynd af Japan í
huga mér. Japan eins og ég held að
það hafi verið í kringum 1950.
Þessari mynd kem ég til skila í fyrstu
tveimur bókum mínum A Pale View
ofHills og An Artist ofthe Floatin g
World, sem báðar gerast í Japan. Ein
af ástæðunum fyrir því að ég fór að
skrifa var nefnilega löngun mín til
að varðveita minninguna um Japan.
Þetta er afar óljós og brothætt minn-
ing sem nú erkomin heilu og höldnu
í bækur mínar. Sprengjan sem féll á
Nagasaki hafði ekki djúptæk áhrif á
mig þegar ég var lítill, ég hélt að allar borgir í Japan hefðu fengið sína
sprengju. Það var ekki fyrr en á unglingsárum, þegar ég hugsaði til fólksins
í Nagasaki, að áhrifin fóru að segja til sín. Það getur enginn verið ósnortinn
af örlögum fólkisns sem bjó í Nagasaki og Hirosima. En mér gremst þegar
öll sérkenni mín eru skrifuð á uppruna minn. Ég var ákveðinn í því þegar
égbyrjaði aðskrifaDreggjardagsins, aðskrifaum eitthvaðmjögenskt, því
varðenski yfirþjónninn fyrir valinu. Engagnrýnendur voru hinsvegarfljótir
að benda á að yfirþjónninn Stevens aÖalpcrsónaDreggja dagsins væri eins
og „geisha" dulbúin sem enskur yfirstéttarþjónn. Það hentaði mér og
mínum markmiðum með þessari bók að skrifa um þjón. Þeir tengjast oft
mikilvægum atburðum, án þess að geta haft nokkuráhrifá framvindu mála.
Ég er þeirrar skoðunar að til þess að skáldsaga sé góð þurfi hún að krefjast
einhvers af lesandanum. Hann verður að hafa það á tilfinningunni að hann
8
BJARTUR OG FRÚ EMILÍA • TÍMARIT