Morgunblaðið - 18.12.2015, Side 45
MENNING 45
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. DESEMBER 2015
Stjörnustríðsmyndirnar eftirGeorge Lucas hafa fylgtmér frá því að ég man eftirmér. Star Wars: A New
Hope (1977), The Empire Strikes
Back (1980) og Return of the Jedi
(1983) eru á meðal minna uppá-
haldskvikmynda, og er þá líklega
vægt til orða tekið.
Að sama skapi voru „Nýju mynd-
irnar“ sem komu út á árunum 1999
til 2005 einhver mestu vonbrigði
kvikmyndasögunnar að mínu mati.
Svo virtist sem Lucas hefði al-
gjörlega misst sjónar á því í hverju
töfrar myndanna fólust. Í staðinn
fyrir geimævintýri og flugbardaga
komu umræður í geimþinginu um
fundarstjórn forseta, í staðinn fyrir
trúverðugar tæknibrellur komu
tölvuteiknuð atriði sem litu ekki sér-
lega vel út á sínum tíma og því síður
nú tíu árum seinna. Þá hafa stöð-
ugar „viðbætur“ Lucas og breyt-
ingar á gömlu myndunum mælst
frekar misjafnlega fyrir meðal
„Stjörnustríðsnjarða“.
Það voru því blendnar tilfinningar
þegar tilkynnt var í október 2012 að
Disney hefði keypt réttinn að
Stjörnustríðsmyndunum af Lucas
og að kvikmyndarisinn hygðist gefa
út nýjan þríleik sem ætti að eiga sér
stað á árunum eftir Return of the
Jedi. Síðan þá hafa aðdáendur
bálksins fylgst grannt með fram-
vindunni, leikaravali og alls kyns
fréttum af kvikmyndagerðinni. Bið-
in hefur verið löng og spennustigið í
algjöru hámarki. Það er síðan
skemmst frá því að segja að afrakst-
urinn var svo sannarlega biðarinnar
virði.
Mátturinn vaknar er „stjörnu-
stríðslegasta“ kvikmynd sem gerð
hefur verið frá árinu 1983, og allt í
henni rímar fantavel við það sem
gerðist í þeim gömlu. Mætti nánast
kalla hana ástarbréf til gömlu kvik-
myndanna, en sem betur fer er
mjög lítið af anda hinna nýrri.
Á sama tíma tekst handritshöf-
undunum, J.J. Abrams, Michael
Arndt og Lawrence Kasdan, að búa
til nýja og aðsteðjandi hættu sem
hetjur nýrrar kynslóðar þurfa að
takast á við. Með öðrum orðum, þá
sést langar leiðir að kvikmyndin er
gerð af mikilli ást og virðingu við
þær upphaflegu, en hún tekur sér
jafnframt stöðu við hlið þeirra sem
mynd sem gengur fullkomnlega upp
á eigin verðleikum.
Hið magnaða handrit, sem ber
augljóst handbragð Lawrence Kas-
dan (Empire Strikes Back), leiðir til
þess að Mátturinn vaknar er best
leikna myndin af öllum sjö Stjörnu-
stríðsmyndunum. Það hallar á eng-
an þó ég nefni sérstaklega Daisy
Ridley í hlutverki Rey, sem var til-
tölulega óþekkt nafn áður en tökur
hófust. Ridley má líklega eiga von á
því að verða að einni skærustu
stjörnu alls bálksins. Þá nær hún
einstaklega vel saman við John Bo-
yega og karakter hans, Finn, og eru
samskipti þeirra einn helsti lykillinn
að myndinni.
Helstu vonbrigðin eru þau að
karakter Gwendoline Christie
(Game of Thrones), hin illa Captain
Phasma, er ekki notaður meira, en
þar voru möguleikar svo sannarlega
fyrir hendi. „Gömlu brýnin“ úr fyrri
kvikmyndunum, þau Harrison
Ford, Carrie Fisher og Mark Ha-
mill, snúa síðan öll aftur og hjálpa
til við að lyfta þessari á hærra plan.
Ford er sérstaklega í essinu sínu
sem smyglarinn Han Solo.
Tæknibrellur eru fyrsta flokks,
með einungis smáhnökrum hér og
þar. Abrams gaf það út að hann
myndi treysta miklu meira á „raun-
verulegar“ brellur en gert var í
„nýju myndunum“, og það sést
langar leiðir, án þess þó að tölvu-
tæknin sé skilin útundan. Það er þó
tölvutæknin sem bregst í tvö skipti,
þar sem tveir af tölvuteiknuðu kar-
akterunum verða ögn gervilegri en
þörf var á. Það dregur þó ekki úr
gæðum verksins svo nokkru nemi.
Eitt af því sem hefur fylgt
Stjörnustríðsmyndunum frá upphafi
er hin einkennandi tónlist John
Williams, og er Mátturinn vaknar
þar engin undantekning. Það kom
mér þó á óvart að tónlistin var á
vissan hátt lágstemmdari en í fyrri
myndum, og kannski ekki jafneft-
irminnileg. Gömlu leiðarstefin eru
hins vegar öll á sínum stað, einkum
þemalag Máttarins, en hann er, eins
og gefur að skilja, í stóru hlutverki.
Ég hló, ég grét, ég saup hveljur.
Ég sat þögull í losti, ég fagnaði há-
stöfum. Mátturinn vaknar ber byrð-
ina sem henni hefur verið falin á
hendur mjög vel. Segja má að leik-
stjóranum JJ Abrams hafi tekist að
kveikja nýja von í brjóstum Stjörnu-
stríðsaðdáenda, þar sem engin von
var áður um að hefja mætti bálkinn
aftur til vegs og virðingar.
En, hvers vegna ætti að taka
mark á mér, forföllnum Star Wars-
aðdáanda? Ekki gera það. Hlustið
frekar á konuna mína sem hefur
aldrei deilt aðdáun minni á kvik-
myndunum: „Í fyrsta sinn fattaði ég
þetta,“ sagði hún. Ég get ekki hugs-
að mér nein sterkari meðmæli með
Mátturinn vaknar en það.
Mátturinn vaknar Illmennið Kylo Ren (Adam Driver) leiðir stormsveitarmenn til orustu. Gagnrýnandi segir myndina ástarbréf til gömlu myndanna.
Njörðum gefin ný von
Sambíóin, Laugarásbíó
og Smárabíó
Star Wars Ep. VII: The Force Awakens
bbbbb
Leikstjóri: JJ Abrams. Handrit: Law-
rence Kasdan, JJ Abrams og Michael
Arndt. Aðalhlutverk: Daisy Ridley, John
Boyega, Oscar Isaac, Adam Driver, Lu-
pita Nyong’o, Andy Serkis, Domhnall
Gleeson, Max von Sydow, Anthony Dani-
els, Peter Mayhew, Carrie Fisher, Harr-
ison Ford og Mark Hamill. Bandaríkin
2015. 135 mínútur.
STEFÁN GUNNAR
SVEINSSON
KVIKMYNDIR
Markús & The Di-
version Sessions
heldur tónleika í
Gym & tonic saln-
um á Kex hosteli í
kvöld kl. 21.
Hljómsveitin mun
leika lög af nýút-
kominni plötu
sinni, The Truth
The Love The Life, auk eldri og
nýrri laga og gestatónlistarmenn
munu skreyta lögin með lúðra-
blæstri, slagverki og bakröddum,
eins og segir í tilkynningu. Hljóm-
sveitina skipa Ási Þórðarson, Georg
Kári Hilmarsson, Markús Bjarnason
og Marteinn Sindri Jónsson.
Markús og félagar
leika á Kex hosteli
Markús Bjarnason
Þegar þú ert að leita að gluggatjöldum er
Luxaflex® augljós kostur. Með yfir 60 ára reynslu
af markaðnum bíður Luxaflex® upp á mikil gæði
og frábært úrval. Kíktu á okkur í Zenus og fáðu
ráðgjöf um réttu gluggatjöldin fyrir þitt heimili.
Smiðjuvegi 9 • Sími: 554 2450
zenus@zenus.is • zenus.is
Augljós kostur
5 ára
ábyrgð
STAR WARS 3D 2, 5, 8, 10:45
STAR WARS 2D 3, 6, 9
THE 33 10:45
HUNGER GAMES 4 8
GÓÐA RISAEÐLAN 2, 5
LAUGARÁSBÍÓ Sýningartímar
Miðasala og nánari upplýsingar
-K.Ó. VÍSIR.IS
-USATODAY
-TOTAL FILM
-THE GUARDIAN
TILBOÐ KL 2
ÞÖKKUM FRÁBÆRAR VIÐTÖKUR
STÆRSTI OPNUNARDAGUR ALLRA TÍMA.