Morgunblaðið - 06.08.2016, Blaðsíða 38

38 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. ÁGÚST 2016
✝ Elsa ViolaBackman var
fædd í Reykjavík
21. nóvember
1924. Hún lést á
Dvalarheimilinu
Sólvöllum Eyr-
arbakka 21. júlí
2016.
Foreldrar henn-
ar voru Ernst Fri-
dolf Backman, f. í
Svíþjóð 13.8. 1891,
d. 19.4. 1959, og Jónína Salvör
Helgadóttir Backman, f. á
Kvíavöllum, Miðneshreppi,
16.7. 1894, d. 15.11. 1988.
Systkini Elsu eru Elsa Viola
Backman, f. 16.3. 1919, d.
21.11. 1923, Ernst Fridolf
Backman, f. 21.10. 1920, Hall-
dór Sigurður Backman, f. 30.1.
1922, d. 20.1. 1984, Lilla
(óskírð), f. 25.4. 1926, d. í nóv-
ember 1926, Henning Karl, f.
7. júlí 1927, d. 10. janúar 2013,
Ingibjörg Helga Backman, f.
24.1. 1930, Valgeir Backman,
f. 19.10. 1931. Sammæðra Ingi-
mar Karlsson, f. 15.10. 1914, d.
2.8. 1992. Dóttir Ingimars er
Sonja Backman, f. 26.8. 1938.
Hún var uppeldissystir.
átta barnabörn. 6) Elsa Birna,
f. 19. sept. 1960, eiginmaður
henna er Guðlaugur Gunnar
Björnsson. Elsa á tvo syni og
Guðlaugur tvær dætur og
barnabörnin þeirra eru sex.
Elsa ólst upp í Reykjavík á
Háaleitisveginum ekki langt
frá því sem nú stendur Aust-
urver, þar voru foreldrar
hennar með búskap. Sem barn
gekk Elsa í Laugarnesskóla,
hún hafði mikið yndi af bókum
og gat gleymt sér við lestur og
þá voru það aðallega bækur á
dönsku, norsku og sænsku.
Hugurinn hennar stefndi til
meira náms en það var ekki
auðvelt á þessum tíma en hún
sótti ýmis námskeið í kvöld-
skóla. Árið 1975 fór hún í
sjúkraliðanám í sjúkraliða-
skóla Borgarspítalans og starf-
aði sem sjúkraliði á Grensás
þar til hún fór á eftirlaun.
Elsa var mikil hannyrðakona
og sótti hin ýmsu námskeið í
hannyrðum og liggur eftir
hana mikið og fallegt hand-
verk.
Elsa og Björn hófu sambúð
sína á æskuheimili hennar á
Háaleitisveginum, fluttu svo
árið 1957 í nýbyggt hús sitt á
Tunguvegi 13 Reykjavík og
bjuggu þar allt til ársins 2001
en þá fluttu þau á Selfoss.
Útför Elsu Violu var gerð
frá Selfosskirkju 29. júlí 2016
og fór útförin fram í kyrrþey.
Elsa giftist
Birni Emil Björns-
syni 5. apríl 1947.
Foreldrar Björns
voru Björn Björns-
son málari, f. á
Eskifirði 10. júlí
1891, d. 9. maí
1983, og Sigurlaug
Guðjónsdóttir, f. á
Hallfreðsstöðum í
Tunguhreppi 12.
júlí 1891, d. 25.
okt. 1969. Björn var alinn upp
í Reykjavík hjá föðursystur
sinni, Katrínu Björnsdóttur.
Björn lést 10. júlí 2003.
Björn og Elsa eignuðust sex
börn, þau eru: 1) Stúlkubarn,
f. 25. des. 1946, d. 26. des.
1946. 2) Sigurbjörn Ernst, f.
11. mars 1948, eiginkona hans
er Þóra M. Sigurðardóttir og
eiga þau tvö börn og sex
barnabörn. 3) Ingrid, f. 22.
okt. 1949, Ingrid á þrjá syni
og eitt barnabarn. 4) Katrín
Súsanna, f. 11. des. 1950, hún
á fjögur börn, 12 barnabörn
og sjö langömmubörn 5) Anna
Soffía, f. 10. nóv. 1953, eig-
inmaður hennar er Þráinn B.
Jónsson, þau eiga þrjú börn og
„Ég vona að þú reynir að taka
frá pláss fyrir hana „góðu þína“
og hafa allt tilbúið eins og þú
varst vanur áður en sú gamla
birtist, því ég vona að það verði
ekki mjög langt á milli okkar.“
Þetta var í minnngargrein sem
mamma skrifaði þegar pabbi
lést 2003, í þrettán ár var hún án
hans góða síns og það var henni
mjög erfitt.
Mamma og pabbi voru alltaf
saman og gerðu allt saman, á
sumrin var það garðurinn heima
á Tungó sem var þeirra paradís
og var einstaklega fallegur, en á
veturna var verið að dytta að
innandyra og var heimilið allt
mjög fallegt.
Þau lögðu áherslu á að ganga
vel um og sem unglingi fannst
mér þessar umgengnisreglur
meira vesenið og hótaði að flytja
að heiman.
Mamma var mikil hannyrða-
kona og sótti hin ýmsu námskeið
í hannyrðum og liggur eftir hana
mikið og fallegt handverk og þar
kom pabbi líka við sögu því hann
smíðaði allt sem mömmu vantaði
varðandi handavinnuna.
Bækur voru stór hluti af
mömmu og það skipti ekki máli
hvort þær væru á íslensku,
dönsku, norsku eða sænsku en
skemmtilegast fannst henni að
lesa danskar bækur, hún lifði sig
inn í sögubækurnar og seinna
meir með barnabörnunum inn í
ævintýraheim bíómyndanna.
Mamma hafði ekki tök á að fara í
nám sem ung stúlka en þegar
hún stóð á fimmtugu fór hún í
Sjúkraliðaskóla Borgarspítalans
og starfaði sem sjúkraliði þar til
hún fór á eftirlaun.
Það er ekki hægt að minnast
mömmu án þess að hugsa til
jólanna, hún var mikið jólabarn,
allt fallega skreytt bæði úti og
inni og þegar ég var barn þá var
jólaölið sótt í Ölgerðina á fallega
glerkúta og brúna lagkakan
bökuð, þá voru jólin komin.
Mamma var mikill fagurkeri á
fallega hluti og eins hefur hún
alltaf verið pjöttuð með sig, fín
til fara, varaliturinn, púðrið og
ilmvatnið ekki langt undan og
þannig var hún alla tíð, fín og
falleg. Henni fannst dóttirin
stundum mega vera aðeins
meira pjöttuð með sig. „Notar
þú ekki varalit, Elsa Birna
mín?“ heyrðist stundum.
Árið 2001 fluttu mamma og
pabbi á Selfoss í næstu götu við
mig, þannig að samgangurinn
varð daglegur og eftir að pabbi
lést þá varð hann enn meiri og
átti Andri Hrafn, yngri sonur
minn, mikið og fallegt samband
við ömmu sína.
Það eru forréttindi að fá að
eldast og verða gamall en síðast-
liðið ár hefur verið mömmu
mjög erfitt, lífsgæðin ekki eins
og hún hefði kosið og trúi ég að
hún hafi verið hvíldinni fegin.
En nú er komið að leiðarlok-
um, ég ylja mér við það að hafa
verið til staðar fyrir mömmu, ég
set púðrið, varalitinn og ilm-
vatnið í veskið hennar, legg það í
fangið á henni og kyssi hana
góða ferð og takk fyrir allt,
elsku fallega góða mamma mín.
Elsa Birna.
Það var ekki amalegt að fá afa
og ömmu í næstu götu við mig
þegar þau fluttu á Selfoss, og
eftir að afi kvaddi varð ég dag-
legur gestur. Ég er mjög þakk-
látur fyrir þessar stundir og að
geta verið til staðar fyrir ömmu.
Stutt var að stökkva yfir til
ömmu og fá sögur af gamla tím-
anum, afa og öllum dýrunum
þeirra. Amma elskaði ævintýri
og þá sérstaklega ævintýrabæk-
ur, hún skapaði líka ævintýri
með öllum prjónafígúrunum
sem hún bjó til og allir voru
heillaðir af. Takk amma.
Hún amma mín sagði mér sögur
er skráðust í huga minn inn,
sumar um erfiðu árin
aðrar um afa minn.
Og þá var sem sól hefði snöggvast
svipt af sér skýjahjúp
því andlitið varð svo unglegt
og augun svo mild og djúp.
(Rafnar Þorbergsson)
Andri Hrafn Karlsson.
Ég á margar góðar minningar
frá heimili afa Björns og ömmu
Elsu, sérstaklega sem barn.
Tunguvegurinn, „Tungó“, var
eins konar miðpunktur fyrir
fjölskylduna og okkur krakkana.
Það var ósjaldan að eitt eða
fleiri barnabörn væru í heim-
sókn í lengri eða skemmri tíma
og þrátt fyrir að við höfum ef-
laust getað verið þreytandi (eins
og öll börn geta verið) þá man ég
ekki eftir að það hafi nokkurn
tímann vottað fyrir óþolinmæði
eða pirringi út í okkur krakk-
ana, það ríkti alltaf ákveðin ró
yfir heimilinu, og ekki minnst;
nægur tími. Ekkert stress á
þeim bæ. Tími til að dunda í
garðinum, veiðiferð með barna-
börnin í Kleifarvatn o.s.frv. Þar
var gott og notalegt að vera sem
barn.
Alltaf. Og einstaklega
skemmtilegt og líflegt að horfa á
sjónvarpið með ömmu uppi í
sjónvarpstofu, því hún lifði sig
alveg inn í myndina og „kom-
menteraði“ alla viðburði og per-
sónur. Og stundum átti að vera
ekstra huggulegt og þá kom;
„Bjössi minn, nennir þú ekki að
skreppa og kaupa ís handa
krökkunum?“ (og ég efast um að
hann hafi nokkurn tímann sagt
nei).
Og eitt af því sem gerði heim-
ilið frábært fyrir mig og okkur
voru hefðir. Um jólaleytið gat
maður t.d. verið viss um að hitta
sömu jólasveinana á sömu stöð-
um og vanalega (að ógleymdum
Sveinka). Og rekast auk þess á
ýmislegt sem barnabörnin höfðu
klambrað saman í smíði eða
handavinnu og gefið í jólagjöf.
Og svo keypti amma kerti í öll-
um litum, sem við bræddum á
disk og bjuggum til ýmsar
myndir og mynstur.
Og svo náttúrlega hin ómiss-
andi mynd af okkur krökkunum
í stiganum.
Ég held að við (barnabörnin)
höfum eiginlega alltaf verið hálf-
gerðir krakkar í hennar augum,
þrátt fyrir að við yxum úr grasi,
eða a.m.k. mjög langt fram eftir
aldri.
Elsa Birna hló mikið þegar
hún heyrði einhvern tímann að
amma hefði spurt mig hvort ég
færi aldrei i sund? Og ég svar-
aði; nei, ég væri frekar lítið fyrir
það. Og þá sagði amma; „Hva,
fer pabbi þinn aldrei með þig í
sund?“ (Þá var ég um tvítugt.)
Takk fyrir allar minningarn-
ar, amma mín, þær eru margar
og allar góðar og munu fylgja
mér og hlýja alla ævi.
Steinarr Finnbogason
Óðinsvéum, Danmörku.
Elsku systir.
Þegar fréttin af andláti þínu
barst mér, var hún svo ljúf og
eðlileg, en hér allt svolítið kyrrt
og hljótt þessa stundina.
En varla lengi, því hugur er
þegar kominn á fulla ferð til
baka að ná í svo margt sem gleð-
ur á langri leið til æskunnar
daga – um þig og þína aðstoð við
hann litla bróður sem situr hálf
hokinn í leit að orðum.
Já, fréttin barst vel að mér.
Nú er hugurinn fljótur í förum,
enda um langan veg að fara.
Kennileiti víða, innanbæjar sem
utan, og ég kominn alla leið að
þeim stað sem minnir okkur á að
við gerum stuttan stans. Tyllum
okkur niður, kæra systir, og
hvílumst og njótum minning-
anna saman, því þetta er ekki
neinn venjulegur staður.
Háaleitisvegurinn, með öll sín
ævintýri, á sér reyndar önnur
nöfn í sögu gamalla minninga,
eins og til dæmis virðulega nafn-
ið „Värmland du sköna“ en að-
eins þó í huga og hjörtum þeirra
nánustu sem þar höfðu lagt
hönd á plóg við smíðar þess og
alið sinn aldur þar. En annars
venjulega kallað Backmanshús-
ið. Stærsta húsið uppi á Háaleit-
inu, gult með rauðu þaki og
tveimur skorsteinum.
Stolt okkar systkina, svo
traust og öruggt í umhverfi sínu,
sást svo víða að. Svo sannarlega
sjón og saga síns tíma. Þar var
stundum dansað í eldhúsinu, þó
þröngt væri, undir ljúfum tónum
harmónikkunnar.
Já, svona var þetta bara. Við
brosum bæði breitt til sameig-
inlegra minninga frá þessum
stað, en það eru fleiri kennileiti,
ekki langt frá þessum stað. sem
eiga einnig þátt í sjón og sögu
minninganna. Ekki má gleyma
Tunguveginum.
Já, eitt stykki einbýlishús
smíðað frá grunni af bónda þín-
um, Birni Emil Björnssyni,
húsa- og bátasmið, því þangað
var gott að koma og þiggja góð-
gjörðir í eldhúsinu hjá ykkur
hjónum.
Mikil reisn bæði innanhúss
sem utan. Þá að lokum til Sel-
foss, að Lágengi. Þar mátti fljótt
sjá að ekkert hafði gleymst að
flytja með austur.
Allar hannyrðirnar þínar,
systir góð, í áratugi, til sýnis og
gjafa minntu ennþá á sig, bæði á
veggjum og hillum. Þá ekki síð-
ur verklag bóndans, jafnt inni
sem úti á hinum nýja stað.
Svo líða árin eins og tíminn
týnist, þó hann birtist við og við.
Blessuð sé minning ykkar
hjóna. Guð veri með þér, kæra
systir.
Við vottum aðstandendum öll-
um okkar dýpstu samúð.
Valgeir og Helga.
Elsa Viola
Backman
HINSTA KVEÐJA
En komin eru leiðarlok
og lífsins kerti brunnið
og þín er liðin æviönn
á enda skeiðið runnið.
Í hugann kemur minning mörg,
og myndir horfinna daga,
frá liðnum stundum læðist fram
mörg ljúf og falleg saga.
(Höf. ók.)
Elsku Elsa amma, þá
ertu komin til afa, vina mín.
Takk fyrir þessa göngu.
Elsa, Óttar, Elva
og fjölskyldur.
✝ Valdimar HelgiEiríksson
leigubílstjóri fædd-
ist 23. desember
1930 að Eystra-
Geldingaholti í
Gnúpverjahreppi.
Hann lést á hjúkr-
unardeild Sjúkra-
hússins á Seyð-
isfirði 19. júlí 2016.
Foreldrar hans
voru hjónin Sigríð-
ur Valdimarsdóttir, f. 3. júlí
1904 á Sóleyjarbakka í Hruna-
mannahreppi, d. 13. maí 1974,
og Eiríkur Steinsson, f. 24.12.
1898 í Miklaholti í Bisk-
upstungum, d. 6. febrúar 1969.
Bróðir Valdimars var Að-
alsteinn Ingólfur Eiríksson, f.
13. otkober 1925, d.
9. maí 2003, búsett-
ur á Reyðarfirði.
Foreldrar Valdi-
mars voru nokkur
ár í Eystra-
Geldingaholti en
bjuggu síðan í
Reykjavík.
Valdimar hóf
ungur störf sem
leigubílstjóri, fyrst
hjá Bifreiðastöð
Steindórs í nokkur ár, en síðan á
eigin bílum hjá Bæjarleiðum allt
til ársins 2000 er hann flutti
austur á Reyðarfjörð. Haustið
2014 flutti hann á hjúkr-
unardeild Sjúkrahússins á Seyð-
isfirði.
Útför hans fór fram í kyrrþey.
Elsku Valdi frændi, ég á eft-
ir að sakna þín en um leið
minnast þín örugglega oft og
iðulega með mikilli væntum-
þykju og ánægju. Þegar ég var
barn var alltaf gaman þegar þú
komst austur á Reyðarfjörð til
okkar í heimsókn, viss spenna í
kringum það að Valdi frændi
væri kominn, og ekki er hægt
að minnast þín öðruvísi en að
nefna jólapakkana.
Það var mikil spenna í kring-
um það þegar pabbi kom með
kassa fullan af pökkum frá
Valda til okkar krakkanna.
Það kom fyrir að það sem
upp úr þeim kom var kannski
ekki alveg við aldur þiggjand-
ans en það var bara gaman að
því.
Mikið urðum við hissa þegar
þú hringdir í pabba, Alla bróð-
ur þinn, og sagðir honum að þú
ætlaðir að flytja úr borginni og
austur á Reyðarfjörð, því hefði
nú held ég bara enginn trúað
en þú komst og þá fór ég að
kynnast þér betur. Þú sagðir
við okkur pabba:
„Árdís kennir mér að elda“
því þú varst nú ekki neitt
sterkur á því sviðinu. Þú hafðir
gaman af að spjalla við Loga
Stein, son minn, og ekki fannst
þér nú leiðinlegt þegar hann
keyrði þig frá Akureyri í Mý-
vatnssveit, þú sagðir daddann
aldrei hafa verið svona snöggan
á milli það hefði hreinsast vel
úr púströrinu.
Þér þótti vænt um dýr og
kisa var nú fljót að átta sig á
því og heilsaði þér alltaf þegar
þú komst og þú varst hrifinn af
Esju, hundinum hennar Bóelar
Rutar, dóttur minnar, og þér
þótti örugglega ekkert síðra að
fá Esju í heimsókn en mig þeg-
ar við vorum að koma við hjá
þér.
Þótti þér vænt um Rebekku
Sif, dóttur mína, það fór ekki á
milli mála og hún fann eitthvað
í þér, hún var hrifin af Valda
frænda, kom alltaf fram og
heilsaði þér þegar þú varst að
koma og þegar við mæðgur
vorum að bera út Moggann þá
passaði hún alltaf upp á að fara
sjálf með blaðið til þín.
Áður en þú fluttir á hjúkr-
unarheimilið á Seyðisfirði
varstu orðin ansi lúinn en ég er
þakklát fyrir að hafa getað að-
stoðað þig sem best ég gat áður
en þú fórst þangað og það var
svo mikið gott hvað ég fann
strax að starfsfólkið var svo
fljótt að átta sig á þér og var
svo virkilega gott við þig. Það
væri endalaust hægt að rifja
upp en nú kveð ég kæran
frænda og veit að hann er kom-
inn til fólksins síns, til bróður
síns og ég veit að hún Rebekka
mín verður kát að sjá þig.
Guð blessi þig. Þín frænka
Árdís.
Okkar kæri frændi og vinur
Valdimar, alltaf kallaður Valdi
frændi, er farinn, hans verður
sannarlega sárt saknað. Margs
er að minnast á löngum tíma
mikilla og góðra samskipta,
þrátt fyrir að hann hafi búið í
Reykjavík lengst af kom hann
austur nánast á hverju sumri
til að heimsækja bróður sinn og
hans fólk.
Valdi var mikill bílaáhuga-
maður og þekkti á sínum yngri
árum allar bílategundir, bíl-
númer og eigendur þeirra í
Reykjavík og víðar. Hann var
einnig mikill áhugamaður um
flug og flugvélar, þekkti vel til
á þeim vettvangi. Gamall vinur
Valda úr Reykjavík, Pétur
Ólafsson, bauð Valda frænda
stundum með sér í flug enda
voru þeir góðir vinir um langan
tíma.
Valdi var mikill vinur vina
sinna og vitnaði iðulega í þá í
samtölum við okkur frændfólk
sitt. Það er einnig óhætt að
segja að í öllum samskiptum
var stutt í gleði og gamanmál.
Eftir að Valdi hætti að vinna
flutti hann hingað austur á
Reyðarfjörð árið 2000. Hér
naut hann sín ágætlega í róleg-
heitum, en sinnti þó einu af
áhugamálum sínum sem var að
ferðast og taka myndir.
Eftir að hann kom hingað
austur fór hann aldrei minna
en eina ferð til Reykjavíkur á
ári, svona til að kíkja á fornar
slóðir og hitta vini og kunn-
ingja þar. Hér á heimaslóðum
var hann mikið á ferðinni,
fastagestur í Olís og svo hafði
hann mjög gaman af að
skreppa upp á Hérað, kom þá
við í Nettó og fékk sér kaffi og
rabbaði þar við málkunnuga.
Hann hafði það fyrir siðvenju
að heimsækja okkur systkinin
til skiptis, þá voru málin rædd
og krufin til mergjar, pólitík
eða eitthvað sem efst var á
baugi, þá var oft glatt á hjalla.
Einnig var rætt um gamla
tíma, honum var minnisstætt
þegar hann var í sveit á Sól-
eyjarbakka hjá ömmu sinni og
afa.
Valdi frændi var alla tíð
heilsuhraustur en þó fór elli
kerling að taka sinn toll þegar
fram í sótti, og að því kom að
hann átti orðið erfitt með að
búa einn heima.
Þar kom að haustið 2014
bauðst honum pláss á Hjúkr-
unardeild Sjúkrahússins á
Seyðisfirði.
Honum fannst það óþarfi,
var alveg sjálfbær að eigin
mati, þegar rætt var um að
fara á hjúkrunarheimili.
Það rann þó upp sá dagur að
hann fór á Seyðisfjörð, en hann
var frekar ósáttur til að byrja
með, svona fyrstu vikurnar, en
fyrir tilstilli þess góða starfs-
fólks sem þar er varð hann
sáttari og leið þar afar vel, var
alltaf kátur þegar komið var í
heimsókn, þar fékk hann þá
umönnun sem þurfti og lið-
veislu og var það honum afar
mikilvægt að geta farið á ferð-
ina og skoðað sig um á staðnum
í góðri og öruggri fylgd, svo
ekki sé talað um að fá sér ham-
borgara í leiðinni sem hann
kunni vel að meta enda alltaf í
hjartanu Reykjavíkurdrengur,
enda var Reykjavík hans
starfsvettvangur. Við viljum
sérstaklega þakka starfsfólki
öllu fyrr og síðar í tíð Valda á
Hjúkrunarheimilinu á Seyðis-
firði frábæra umönnun og vel-
vild í hans garð og fjölskyldu
hans.
Elsku Valdi, við þökkum þér
allar góðar samverustundir og
minningar sem við eigum, meg-
ir þú í friði fara, við munum
alltaf minnast þín með gleði í
hjarta.
Birna og Þorvaldur.
Valdimar Helgi
Eiríksson