Pilsaþytur: málgagn Kvennalistans í Vestfjarðakjördæmi - 03.04.1995, Blaðsíða 6

6
PILSAÞYTUR
Raddir sem þegja - heyrast ekki!
Björk Jóhannsdóttir.
í því að orðaskakast um hlutina á
opinberum vettvangi og af þeim
sökum fáum við ekki þá athygli
sem hinir fá útá það að belgja sig
Kn t'g gcri niikinn gmnnnmm á pólitískn slarl'i l'vrir
kvcnnalislaim ng annarri pnlilík. \cgna þcss aú
Ku'iinalislinn lumsar s\n áhuraiidi mikið lil l'ramtídar.
Björk Jóhanns-
dóttir skipar 2.
sæti Kvennalist-
ans og sat a
Alþingi í haust.
Blaðakona
Pilsaþyts tók
hana tali.
Ég er fædd og uppalin á
Hólmavík og að því leytinu til
sjaldgæft eintak, að ég kom aftur
heim, eftir nám í Kennaradeild
Myndlista- og handíðaskóla Is-
lands, en ég ákvað það strax
þegar ég var tólf ára að verða
kennari. Ég kom sem sagt heim
aftur og fór að kenna, fyrst í litl-
um sveitaskóla á Broddanesi í
Strandasýslu, með 14 nemendur,
en eftir þrjú ár fluttist ég aftur til
Hólmavikur og fór að kenna þar.
Ég hrökklaðist
úr kennarastrfinu
vegna þess að mér
þóttu störf mín til
lítils metin hjá rík-
isvaldinu. Þá fór ég að vinna hjá
útgerðarfyrirtækinu Hólma-
drangi hf. og er það sannarlega
lærdómsríkt.
Hvers vegna valdirðu
Kvennalistann?
Ég hef alla tíð verið baráttu-
kona fyrir jafnrétti, kannski
vegna þess að ég er eina stelpan
í sjö systkina hópi og fann oft
fyrir mismunun. En ég geri mik-
inn greinarmun á pólitísku starfi
fyrir Kvennalistann og annarri
pólitík, vegna þess að Kvenna-
listinn hugsar svo áberandi mikið
til framtíðar. Mér finnst ákaflega
skynsamlega að málum staðið
innan Kvennalistans og er
stefnuskrárvinnan besta dæmið
um það. Drög að henni eru send
út um allt land, þvers og kruss til
þess að fá sem flestar konur til að
segja skoðun sína á henni. Það
þótti mörgum nóg um ná-
kvæmnina, og það verður að
viðurkennast að hún tekur alltof
\ id cnim ckki mikiO í því aú nrdaskakasl iim
hliilina á upinhiTiim u'llwingi ni> al' þt'ini siikiini
laiim \ iö ckki þá alhvgli scm liinir l'á úlá þai) að
hdgja si» úl u» hcrja scr á hrjúst.
langan tfma, en árangurinn er
líka frábær. Hins vegar gjöldum
við fyrir það hvað við erum
skynsamar. Við erurn ekki mikið
sameiginlega.
út og berja sér á brjóst.
Þú varst á þingi
sem varamaður Jónu Valgerðar
íhaust, hvernig fannstþérþað?
Veistu það, að mér fannst það
bara bráðskemmtilegt, og það var
mjög áberandi hvað var vel tekið
á móti manni þarna. Ég sat í fjár-
laganefnd og það fannst mér ansi
lærdómsríkt.
Þangað kom
fólk alls staðar
að úr þjóðfélag-
inu til að fá að-_______________
stoð ríkisvaldsins. Til viðtala við
nefndina kom fólk á barmi ör-
væntingar vegna ástvina sinna,
sem höfðu alls ekki fengið rými
innan heilbrigðiskerfisins. Ég
skammaðist mín fyrir þetta kerfi
sem er við lýði er ég heyrði öll
þau ósköp sem fólk þarf að þola
vegna þess að það passar ein-
hverra hluta ekki inn í kerfið.
Þetta sýndi mér einfaldlega, að
velferðarkerfið á fslandi er alls
ekki í lagi.
Enda hafa
karlmenn ver-
ið of lengi í
meirihluta
þingmanna
okkar. Ég held að það þurfi á-
herslubreytingu í þjóðfélagið
eins og það er í dag og hún verður
ekki nema að bæði kynin stjórni
l'ctla svndi mcr cinl'aldlcga,
aú M'ircrOarkcrl'iú á Islandi cr
alls ckki í lagi.
Hvers vegna
ákvaðst þú að taka
þátt í pólitísku
starfi?
Alltaf þegar leitað
hefur verið til mín í því skyni að
fá mig til þátttöku í pólitík, hef ég
afsakað mig með því, eins og
allar konur gera, að skyldur mín-
ar séu fyrst og fremst gagnvart
börnunum mínum. ekki samfé-
laginu. En eftir veru mína á
þinginu í haust fann ég vel, að ef
við viljum breyta einhverju í
okkar samfélagi, eigum við að
gera allt sem við getum til þess
sjálfar, sérstaklega og einmitt
barnanna vegna. Karlarnir hafa
sýnt að þeim er ekki einum
treystandi til breytinga sem þurfa
að verða á samfélagi okkar til að
gera það fjölskylduvænt. Konur
virðast hafa þessa heildarsýn í
ríkara mæli og hún er
jörðinni nauðsynleg.
En raddir sem
þegja, heyrast ekki.
Eða væri réttara að
segja að það séu alltof fáir hlust-
endur í eldhúsinu. Ég held að
konur séu ekki síðri pólitíkusar
en karlmenn, af því þær eru svo
ofsalega samviskusamar, þó þær
séu oft alltof nákvæmar og eyði
kannski alltof mikum tíma í það
að gera eitthvað alveg fullkomið.
Það væri betra fyrir framtíðina
og börnin okkar allra ef við hætt-
um að láta eins
og þau séu ein-
getin, og að
heimilin falli
með braki og
brestum ef konurnar erum ekki
alltaf til staðar. Samfélagið hefur
verið ákaflega íhaldssamt gagn-
vart því hlutverki sem konum er
eignað - að ala upp börnin. En ég
tel að miðað við allar þær breyt-
ingar sem við nútímafólk höfum
lifað af, gætum við líka lifað af þá
breytingu að móðurhlutverkið
verði að foreldrahlutverki. Ég tel
það nefnilega miklu betra fyrir
bömin að foreldramir sýni jafna
ábyrgð á þeim. Ég held að við
konur getum unnið heilmikinn
sigur fyrir komandi kynslóðir ef
við leyfðum körlunum að axla
þessa ábyrgð líka.
Ég viðurkenni fúslega að líf
mitt væri miklu einfaldara ef ég
hefði bara sætt mig við hlutskipti
mitt sem konu, hlutskipti sem
samfélagið sem maður býr í
Kn cl'lir vcrii iiiíiui á |)ingiiiii í luiiisl
l'ann cí> vcl, iiú cl' viú viljuni lircyla cin-
hvcrjii í okkar siinircliii>i, cii>uiii viú aú
gcra alll scm viú “cluiii til |icss sjáU'ai',
scrslaklcga oj> cimnill hanianna vcgna.
formar á hverjum tíma. En ein-
falt, þýðir ekki að sama skapi
þroskandi og skemmtilegt. Og
þar sem ég tel að tilgangur okkar
hér á þessari jörð sé sá að
þroskast og gera til þess allt sem
við getum, þá get ég einfaldlega
ekki annað en fylgt sannfæringu
hjarta mfns og reynt að gera eitt-
hvað í málunum.
Því get ég sagt eins og Mart-
einn Lúther: „Hér stend ég og get
ekki annað"...
Hverju myndir þú helst vilja
berjast fyrir ef þú fengir tœki-
fœri til?
Það er enginn vafi í mínum
huga hvað mér finnst vera
bráttumál númer eitt. Það er um-
gengnin við jörðina okkar. Þar er
unt gríðarlegt ábyrgðarleysi að
ræða af hálfu mannanna. Jörðin
er okkar lífgjafi, hún fæðir okkur
og klæðir, hún er móðir okkar og
faðir, og við höfum miklar
skyldur gagnvart henni, eins og
við höfum gagnvart foreldrum
okkar og afkomendum. En hvað
gerum við til að launa henni líf-
ið? Við hendum dauðum fiski,
rusli og við gubbum frá okkur
alls kyns sjampóum, sápum og
spilliefnum. Allt í sjóinn. Nú er
svo komið að við verðum að bæta
ráð okkar en farast ella. I raun og
veru er spurningin ekki um neitt
annað, og við höfum alls ekki
mikinn tíma. Afleiðingar gjörða
okkar hafa ekki enn komið svo
harkalega niður á buddunni að
við séum búin að viðurkenna
mistök okkar gagnvart náttúr-
unni. Það verður að minnka sóun
mannsins á auðlindum okkar. En
vandamálið er vissulega það að
sóun eykur hagvöxtinn og það er
mæliker nútímans. Konur verða
að komast til valda, því þær bera
skynbragð á það að framtíðin
byggir á hegðun okkar hér og nú.
Við erum ábyrg fyrir því sem
börnin okkar þurfa að glíma við
í framtíðinni.