Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.12.1968, Page 18

Snemma á árinu 1844 var sent
til sjúkrahússystranna „Gráu
nunnanna" í Montreal neyðar-
kall um hjálp. Það var brýn
þörf fyrir sjúkrahús í hinu af-
skekkta grösuga héraði St.
Bonéfarce. Neyðarkallinu var
sinnt og um vorið þegar ísa
leysti lögðu fjórar nunnur, sem
voru hjúkrunarkonur, af stað
frá Montreal í langa og erfiða
ferð í vesturátt.
Mikinn hluta leiðarinnar fóru
þær á báti gerðum úr trjáberki.
Strax um sumarið var spítal-
inn í St. Bonéfarce orðinn að
raunveruleika.
Þessar konur höfðu ekki lilot-
ið aðra menntun en reynsluna,
en áhugi á hjúkrun hafði vakn-
að hjá konum fyrir meira en
200 árum þegar ekkja apótek-
arans, María Hubou, byrjaði
að hjúkra sjúkum í bænum Que-
bec. Margar kanadiskar konur
fetuðu í fótspor hennar eftir því
sem íbúunum fjölgaði. Loðdýra-
veiðimenn, kaupmenn og land-
nemar fluttu sig stöðugt lengra
og lengra inn í landið til að
reisa bú og úr því urðu nýlendu-
héruð. Alls staðar risu fljótlega
sjúkraskýli, þar sem þeir sjúku
fengu umönnun. Konurnar sem
tóku að sér þessi hj úkrunarstörf
eru fyrirrennarar hjúkrunar-
kvenna vorra daga.
LAND VONARINNAR.
Náttúran, veðráttan og sagan
hafa haft áhrif á fólksfjölgun-
ina í Kanada og eftir því sem
Hjúkrunarkonur í Kanada
fólkinu fjölgaði varð meiri og
meiri þörf fyrir hjúkrunarkon-
ur. Þær hjúkrunarkonur sem
sækja mótið í Kanada munu
strax taka eftir hinni geysi-
miklu víðáttu landsins. Landið
liggur milli Atlantshafsins og
Kyrrahafsins og er það meira en
4.000 mílna vegalengd. Þegar
Evrópumenn komu fyrst til
Kanada, voru íbúar landsins
Indíánar, sumir vinsamlegir,
aðrir fjandsamlegir. Kanada
var land vonarinnar í hugum
Evrópubúans land, sem myndi
færa þeim auð, því landið var
auðugt af trjám og málmstein-
um. Fyrstu hjúkrunarkonurnar
voru franskar, því Kanada var
frönsk nýlenda. Frá Monti'eal,
Quebec og Trois Riviers komu
menn til að rannsaka hin nýju
landsvæði og gáfu bæjum og
stöðum frönsk nöfn.
Meðan fáir Evrópubúar
voru í Norður-Ameríku voru
Frakkar allsráðandi og vörðu af
miklu kappi landið meðfram St.
Lawrence-fljótinu og austur-
hluta landsins.
SAGA
HJÚKRUNARMÁLA.
Þá höfðu frönsk áhrif í
hjúkrunarmálum náð fótfestu í
Kanada. Skilningur Frakka var
sá að kirkjan ætti að annast
sjúka og fátæka, öfugt við mörg
önnur lönd — því hentuðu
hjúkrunarstörf konum af
tignum aðalsættum, sem vildu
helga líf sitt hjúkrunarstörfum.
Þessar konur unnu að hjúkr-
unarstörfum í anda kristin-
dómsins og dugnaður þeirra og
samvizkusemi hafði mikil áhrif
á aðrar konur sem unnu að
hjúkrunarstörfum. Fyrsti spít-
alinn var reistur í Quebec-City
1639 af þremur Águstinusar-
systrum frá Dieppe.
Sjúklingarnir voru Indíánar
og innflytjendur. Árið 1640
skrifaði kennimaður Jesuita-
reglunnar svohljóðandi viður-
kenningarskjal:
„Þeir sjúku koma allsstaðar
að í stórum hópum. Loftslagið
er óheilnæmt og hitinn óþolandi.
Hjálp er erfitt að fá í þessu ó-
þekkta landi. Ég skil ekki
hvernig þessar góðu.konur, sem
næstum aldrei unna sér svefns
eða hvíldar geta haldið þetta
út.“
Ástandið var það sama 1643
þegar Jeane Mance Champagne
í Frakklandi opnaði fyrsta spít-
alann í Montreal til að hjúkra
65 Evrópumönnum og 100 Indí-
ánum. Hann var seinna starf-
ræktur af nunnureglu frá
Frakklandi. Á þeim tíma voru
spítalar oftast byggðir og starf-
ræktir af nunnum og varð það
síðar fyrirmynd að þróuninni.
Eftir að uppbygging spítala
hófst í Kanada fluttu ca. 1700
nunnur frá heimalandinu til
starfa þar.
NÝJAR AÐSTÆÐUR
Það sýndi sig eftir fall Que-
becks hversu mikilvægt sjálf-
stæði sjúkrahúsanna var. Marg-
ir leiðtogar innflytjendanna
fluttu aftur til Frakklands og
þau fengu ekki lengur fjárhags-
stuðning þaðan.
Hj úkrunarreglan sem var vön
að skipuleggja starf og leggja á
ráð hélt ótrauð áfram vinnu
sinni af eldmóði þrátt fyrir stríð
og neyð.
94 TÍMAKIT HJÚKKUNAKFÉLAGS ÍSLANDS