Fréttablaðið - 09.09.2017, Blaðsíða 32
Ég vildi óska að ég gæti sagt að ég sæti á kaffi-húsi í Blooms bury með kaffibolla í greipunum, ilminn af föllnu laufi í nösunum og innblástur í
æðunum. Það er hins vegar ekki svo
gott. Ég sit við eldhúsborðið, enn í
náttfötunum þótt komið sé hádegi.
Mjólk súrnar í morgunverðarskálum
allt í kringum mig og frammi á gangi
blasir við óhreint tau sem flæðir upp
úr þvottakörfunni – eða þvottakörf-
unum – ég á fjórar því stundum leysi
ég vandann sem skítug föt eru með
því að kaupa nýja þvottakörfu,“ segir
Sif Sigmarsdóttir rithöfundur um
rithöfundalífið í London. Í vikunni
kom út bók hennar, I am Traitor, í
Bretlandi gefin út af einum stærsta
forlagi Breta, Hodder. Sif er þekktur
rithöfundur á Íslandi og einnig beitt-
ur og gagnrýninn pistlahöfundur og
skrifar reglulega í helgarblað Frétta-
blaðsins. Í dag bregður Sif reyndar út
af vananum í pistli sínum og beinir
augum sínum að því fallega í til-
verunni.
„Það helsta sem er fram undan
á verkefnalistanum hjá mér – fyrir
utan að taka til augljóslega – er að
skrifa heila bók sem á helst að vera
tilbúin í gær. Ég óttast því að ég muni
þurfa að kaupa nýja þvottakörfu,“
segir Sif, sem skrifar framhald bókar-
innar sem kom út í vikunni.
Gráðugar gribbur
En hvernig kom það til að henni tókst
að koma út bók á breskum markaði.
Sem hún skrifaði á ensku? „Af blygð-
unarlausum metnaði,“ svarar hún og
leiðir hugann að Sheryl Sandberg,
einum æðsta stjórnenda Facebook.
„Það má segja að hún hafi orðið
hálfgerður andlegur leiðtogi þeirra
sem vilja veg kvenna sem mestan
eftir að hún skrifaði bókina Lean
In um hvernig konur eiga að fara að
því að brjótast gegnum hið margum-
talaða glerþak. Í viðtalinu talaði hún
um að strákum væri sagt frá blautu
barnsbeini að þeir ættu að leiða,
vera duglegir, framtakssamir og
stefna hátt. Stúlkum væri hins vegar
tamið hið andstæða, þeim væri sagt
að leiða ekki heldur sýna hógværð,
halda sig á mottunni. Sandberg
hvatti til þess að við færum að senda
stelpum sömu skilaboð og strákum.
Við ættum að segja þeim að þær
megi alveg líka vera leiðtogar.
Ég var dálítið hugsi eftir þetta við-
tal. Ég fór að velta fyrir mér hvort
þetta ætti ekki við um fleiri hluti.
Eins og til dæmis metnað. Karl-
menn sem eru metnaðarfullir þykja
flottir. Konur sem eru metnaðar-
fullar þykja gráðugar gribbur,“ segir
Blygðunarlaus metnaður
Bók Sifjar kom
út í vikunni.
Sif segir breska
útgefendur jafn
aðgengilega og
drottningin.
Sif Sigmarsdóttir segist vera fréttafíkill. Ófáir íslenskir stjórnmálamenn hafa birst í dulargervi í bókum hennar.
Um Sif
Þegar Sif var í tíunda bekk
fóru samnemendur
hennar flestir í starfs-
kynningu í Vífilfell sem
gaf ókeypis kók. Sif
heimsótti Morgunblaðið
og vann þar seinna sem
blaðamaður.
Sif gekk alltaf vel í skóla nema í
leikfimi. Pabbi hennar borgaði
henni tíu þúsund krónur fyrir að
gera tuttugu armbeygjur á dag
svo hún næði leikfimiprófi í MR.
Sif segist vera
mjög gleymin.
„Ég get lesið
bók sem mér
finnst skemmti-
leg aftur og aftur því
þegar ég tek hana upp kannski ári
eftir að ég kláraði hana er ég búin
að steingleyma henni. Sama gildir
um sjónvarpsþætti.“
Þegar hún var ung
blundaði í henni
draumur um að
fá vinnu sem stór-
stjarna í söngleikn-
um Cats í London.
Sif segist einmitt
syngja eins og mjálmandi
köttur. „Þegar ég syng
hljóma ég eins og
mjálmandi köttur, alvöru
köttur; svo skrækur
köttur að ef hann væri
lokaður ofan í boxi
vildi meira að segja
Schrödinger kvikindið
kirfilega dautt.“
Sif Sigmarsdóttir
gaf út vísindaskáld-
söguna Traitor í
Bretlandi í vikunni.
Bókina skrifaði hún
á ensku en að fá
samning hjá bresk-
um útgefanda segir
hún jafn erfitt og að
nálgast drottning-
una. Ferlið var ekki
áreynslulaust.
hvað niður á servíettu og svo gekk
útgefandi framhjá fyrir tilviljun.“
Staðreyndin er hins vegar sú að
þetta kom til af því að innst inni, þótt
ég – eins og margar konur – keppist
við að fela það, er ég gráðug gribba.
Þetta kom til af því að ég hef brenn-
andi áhuga á að skrifa, ég hef metnað
til að gera það vel, mig langaði til að
geta skrifað almennilega á ensku og
mig langaði til að njóta velgengni
sem rithöfundur. Ferlið var ekki
áreynslulaust. Það voru tár – fötur af
tárum – blóðþrútin augu, skapofsa-
köst, sleikjuskapur (sem kallast á fag-
máli networking), andvökunætur og
kaffi – mikið, mikið kaffi.
Ég á eflaust eftir að sjá eftir að svara
þessari spurningu af hreinskilni
þegar fólk les þetta og hugsar: „Oj,
hvaða klikkaða trunta er þetta?“ En
ef ein stelpa les þetta og hugsar: „Já,
það er allt í lagi að berjast með kjafti
og klóm fyrir því sem mig langar til
að áorka,“ þá er það þess virði.“
Hugmyndin kviknaði í Sarajevó
Bók Sifjar, Traitor, fjallar um baráttu-
þrek mannsandans og er vísinda-
skáldsaga fyrir unglinga og alla þá
sem hafa áhuga á vísindaskáldskap.
„Aðalsöguhetja bókarinnar er
unglingsstelpa sem heitir Amy og
býr í London. Hún er ósköp venju-
leg stelpa, hangir á Facebook, glápir
á YouTube og fer í partí með vinum
sínum. Þegar geimverur mæta til
jarðar og taka að nema á brott
unga fólkið sogast hún inn í óvænta
atburðarás. Til að bjarga mannkyn-
inu þarf hún að svíkja þá sem treysta
henni og treysta þeim sem eru að
reyna að drepa hana.“
Hugmyndin kviknaði á óvana-
legan hátt. Í heimsókn í Sarajevó árið
2007 og einlægu tali leiðsögumanns í
borginni um stríðsárin.
„Við maðurinn minn skráðum
okkur í hópskoðunarferð um borg-
ina með leiðsögumanni. Þetta var
tíu árum eftir að umsátrinu um
Sarajevó lauk. Sárin voru langt frá
því að vera gróin. Borgin hafði þurft
að þola lengstu herkví í sögu nútíma-
hernaðar. Víða mátti sjá á götum
það sem virtist við fyrstu sýn rauðir
blóðpollar – þetta voru svokallaðar
Sarajevó rósir, sprengjuskemmdir í
malbikinu í laginu eins og rósir sem
íbúar borgarinnar fylltu með rauðri
trjákvoðu til minning-
ar um þá sem létust.
Eftir skoðunarferð-
ina settumst við niður
á kaffihúsi með leið-
sögumanninum sem
var jafnaldri okkar
og hann fór að segja
okkur frá lífinu sem
unglingur í Sarajevó
á tímum umsát-
ursins. Ég hafði
alltaf ímyndað mér
að í stríðshrjáðum
l ö n du m l o ka ð i
fólk sig af í húsum
sínum, hætti að lifa
lífinu og biði eftir
að hryllingurinn
gengi yfir.
En þvert á móti.
Af ótrúlegu æðru-
leysi kepptist fólk við að viðhalda
daglegu lífi. Það fór til vinnu þótt
ferðalagið gæti kostað það lífið,
reynt var að halda uppi skólastarfi í
rústum bygginga – og það sem mér
fannst merkilegast: unglingar lögðu
sig í lífshættu til að fara í partí á
kvöldin. Mér fannst þessi staðfesta
mannsins til að ríghalda í hversdags-
leikann við slíkar aðstæður ótrúlega
heillandi. Og úr varð bók.“
Rithöfundar eru þjófar
Sif segist fréttafíkill og fær mikið
af hugmyndum úr dagblöðum og
fréttatímum. Þá hafa ófáir íslenskir
stjórnmálamenn birst í dulargervi
í bókum hennar. Einnig þurfa vinir
og vandamenn að vara sig. „Rit-
höfundar eru þjófar. Inni á skrif-
stofunni minni hangir skilti sem á
stendur: „Careful or you’ll end up in
my novel“ – eða: „Gættu þín eða þú
gætir endað í skáldsögunni minni.“
Maður stelur útlitseinkenni hér, frá-
sögn þar.“
Bókabransinn í Bretlandi er gjör-
ólíkur bransanum hér heima að
sögn Sifjar og nefnir hún þá helst að
breskir útgefendur séu álíka aðgengi-
legir og sjálf drottningin. „Þeir forð-
ast óbreytta rithöfunda eins og
heitan eldinn og þeir líta ekki við
bókahandritum nema þau berist
þeim gegnum umboðsmenn. Fyrsta
skrefið fyrir þá sem vilja gerast rit-
höfundar í Bretlandi er því að skrifa
bók, annað skrefið er að verða sér
úti um umboðs-
mann. Umboðs-
maðurinn sér
svo um að fara
með handritið til
útgefenda og selja
þeim það.“
Palli einn í
heiminum
Þá er allt stærra í
sniðum í Bretlandi og þar af leiðandi
ganga hlutirnir líka hægar fyrir sig.
„Ár er síðan ég skilaði af mér hand-
ritinu að bókinni minni sem var
að koma út. Ég gerði tveggja bóka
samning við Hodder sem er einn
stærsti útgefandinn í Bretlandi og
um daginn var ég krafin um titil fyrir
næstu bók svo hægt væri að hefja
kápuhönnun. Og ég er varla byrjuð
á bókinni. Ég elska hvað Bretar eru
skipulagðir. En stundum sakna
ég „þetta reddast“-viðhorfs okkar
Íslendinga.“
Hér í bókabransanum þekkja nátt-
úrulega allir alla og svona, fyrir utan-
aðkomandi er rithöfundasamfélagið
svolítið eins og klúbbur sérviturra
fuglaáhugamanna. Er frelsandi að
vera úti? „Ó, vá, þú segir mér fréttir.
Ég hélt að það væri viðurkennd
skoðun að rithöfundar væru klúbb-
ur munúðarfullra og einkar þýðra
félagsljóna!
Ég myndi ekki segja að það sé
beint frelsandi. Ég sakna stundum
íslenska klúbbsins. Að stíga út fyrir
þægindarammann er oft eins og að
breytast á augabragði í Palla sem
var einn í heiminum. Þótt ég hafi oft
staðið í því að gefa út bók líður mér
eins og ég sé að gera það í fyrsta sinn
því aðstæður eru allt aðrar.
En þótt það sé ógnvænlegt að fara
út fyrir þægindasviðið er það líka
brjálæðislega spennandi. Ég er alveg
í smá adrenalín-vímu akkúrat núna,“
segir Sif.
Sif og nefnir að hefði hún verið spurð
sömu spurningar fyrir viku þá hefði
hún kallað fram hógværan roða í
kinnum.
Með kjafti og klóm
„Ég hefði bandað kæruleysislega
með hendinni og sagt eitthvað eins
og: „Æ, þetta kom nú bara til af til-
viljun, ég fann penna í veskinu mínu
þar sem ég sat á kaffihúsi, páraði eitt-
Kristjana Björg
Guðbrandsdóttir
kristjana@frettabladid.is
9 . s e p t e m b e r 2 0 1 7 L A U G A r D A G U r32 H e L G i n ∙ F r É t t A b L A ð i ð
0
9
-0
9
-2
0
1
7
0
4
:3
1
F
B
1
1
2
s
_
P
0
9
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
8
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
1
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
3
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
D
B
2
-7
C
9
8
1
D
B
2
-7
B
5
C
1
D
B
2
-7
A
2
0
1
D
B
2
-7
8
E
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
2
A
F
B
1
1
2
s
_
8
_
9
_
2
0
1
7
C
M
Y
K