Landshagir - 15.01.1991, Blaðsíða 5

Formáli
Landshagir 1991 er fimmta yfirlitsrit Hagstofunnar frá
stofnun hennar með hagtölum fyrir hin ýmsu svið þjóðlífsins.
Fyrri rit stofnunarinnar af þessu tagi eru Arbók Hagstofu
íslands 1930, þá Tölfræðihandbók 1967 og samnefnd rit árin
1974 og 1984.
Við undirbúning þessarar útgáfu var ákveðið að endur-
skipuleggja verkið með hliðsjón af hagskýrsluárbókum
nágrannaþjóðanna. Þessu riti eru og sett sömu markmið og
tíðkast erlendis, þ.e. að það sé uppsláttarrit á sviði hagskýrslna
og gefi á samandregnu formi yfirlit yfir tölulegar upplýsingar
um sem flesta þætti efnahags- og félagsmála á íslandi.
Bókinni er einnig ætlað að vera til leiðbeiningar og upplýsinga
um innlendar hagskýrslur með tilvísunum til heimilda, bæði
stofnana og skýrslna sem efnið er sótt til.
Vegna smæðar þjóðfélagsins og stofnana þess eru
hagskýrslugerð mikil takmörk sett hér á landi og markmiðum
útgáfunnar verður aðeins náð að því marki sem skýrslugerðin
leyfir. Við efnisval hefur verið leitast við að gefa sem best
yfirlit um þá efnisflokka sem bókin tekur til. í ýmsum
greinum hefur sú viðleitni þó orðið að víkja að sinni og í þess
stað reynst óhjákvæmilegt að taka með tiltækar upplýsingar,
þótt lakari séu en að var stefnt. Hagstofan hyggst reyna að
bæta úr þessu í næstu útgáfum og þótt ritinu hafi verið breytt
mikið verður það áfram til endurskoðunar og endurbóta.
Breyting á heiti ritsins stafar af því að orðið tölfræði þykir
vísa fremur til fræðigreinarinnar en hagskýrslna. Heitið
Landshagir á að vísa til þess víða efnissviðs, sem ritinu er
ætlað að ná yfir, auk þess sem með því er endurvakið
upphaflegt heiti hagskýrslna hér á landi. Nafnið á sér því
sögulega hefð. Rétt er í þessu sambandi að taka fram að um
hagskýrsluárbækur, bæði hér á landi og erlendis, gildir sú
venja að ártal í skýrsluheiti vísar til útgáfuárs en ekki þess
tímabils sem ritin spanna eins og yfirleitt á við um hagskýrslur.
Þessari venju er fylgt hér. Af breytingum á ritinu frá síðustu
útgáfum má nefna að efnið er nú aðallega miðað við sl. áratug
en lítið er af sögulegu efni í bókinni. Er ætlunin að síðar verði
birtar langar tímaraðir af sögulegu tagi í sérstöku hag-
skýrsluhefti.
Við efnisöflun í Landshagi 1991 hefur Hagstofan notið
liðsinnis margra stofnana og starfsmanna þeirra, eins og
glöggt kemur fram í heimildatilvísunum. Jafnframt hafa
margir innanhússmenn lagt til efni í þeim málaflokkum sem
þeir fara með. Hagstofan kann öllum þessum aðilum bestu
þakkir fyrir aðstoð þeirra og samvinnu.
A Hagstofunni hefur Magnús S. Magnússon haft umsjón
með skipulagningu þessa rits og efnisöflun, en Þyrf
Baldursdóttir annaðist uppsetningu og umbrot. Þetta verk
hefur reynst bæði erfitt og tímafrekt þar sem um nýsmíði
hefur verið að ræða. A hinn bóginn sparar þetta vinnu
framvegis og tölvuvinnsla gerir framhald á útgáfu ritsins
mun auðveldari en ella. Ekki hefur verið ákveðið hversu títt
Landshagir verði gefnir út en meðal stærri þjóða eru
sambærilegar skýrslur gefnar út árlega. Hvort unnt verður að
gera Landshagi að árbók verða viðtökur og eftirspum að
segja til um.
Hagstofa íslands í janúar 1991
Hallgrímur Snorrason
Preface
Statistical abstracts of Iceland have only been published
intermittently. The first abstract of the Statistical Bureau was
published in 1930, but thereafter three such publications
have been issued, in 1967, 1974 and 1984.
The present publication reflects substantial changes from
previous issues, which included a lot of historical material.
That has largely been omitted here, partly as the Abstract is
meant to refer primarily to the nearest past and partly as the
goal has been set to publish a separate historical abstract.
The Statistical Abstract is intended to serve as a statistical
reference work for a number of economic and social fields.
The publication is also aimed at serving as a guide to
statistical sources through detailed references to sources,
both the relevant institutions and publications. Owing to the
small size of the economy and its institutions the coverage of
official Icelandic statistics is quite limited. This publication
inevitably reflects this as well as giving an indication of such
areas that require improvement and greater coverage.
In preparing this publication the Statistical Bureau has
enlisted the help of many institutions and individuals as well
as drawing extensively on the resources of its own staff. For
all the assistance and work provided I would like to express
my gratitude.
For the Statistical Bureau, Magnús S. Magnússon has
served as editor of the Abstract.
The Statistical Bureau of Iceland in January 1991
Hallgrímur Snorrason