Feykir - 10.04.2014, Side 6

6 Feykir 14/2014
lengri utan það að hann lærði
sund á Reykjaskóla.
Steinn faðir Rögnvaldar rak
umsvifamikinn búskap á
Hrauni og sótti auk þess sjó af
kappi. Á þeim tíma þótti
sjálfsagt að börnin tækju þátt í
vinnunni eftir því sem kraftar
þeirra leyfðu og svo var á
Hrauni. Jörðin var að ýmsu leyti
erfið til landbúskapar því besta
landið lá til heiðarinnar.
Fénaðarferð var því mikil,
smalamennskur langar og oft
erfiðar og gjarnan mun Valdi
hafa komið göngulúinn úr þeim
ferðum. Heyskap varð einnig að
sækja til heiðar að stórum hluta,
oft um langan veg, á blautar
engjar. Heyfengurinn var fluttur
heim sem votaband og þeir
dagar voru erfiðastir sem
bundið var. Þá var farið á fætur
klukkan 5 til 6 að morgni og
síðsumars var unnið fram í
myrkur. Sums staðar var landið
svo blautt og rótlítið að hrossin
komust ekki að böggunum og
varð þá bindingsmaðurinn að
bera sáturnar á herðum sér á
þurrt land. Valdi var aðal
bindingsmaður á Hrauni til
margra ára.
Það átti einnig við um
sjósókn og vinnslu sjávaraflans
að börnin hjálpuðu til eftir getu.
Fyrst voru þeim fengin auðveld
verk svo sem að búa til spyrður
Rögnvaldur var fæddur 3.
október 1918 á Hrauni, sonur
heiðurshjónanna Steins Leós
Sveinssonar bónda og hrepp-
stjóra og eiginkonu hans
Guðrúnar Sigríðar Kristmunds-
dóttur húsfreyju. Hraunsheim-
ilið var fjölmennt á upp-
vaxtarárum Valda eins og hann
var jafnan kallaður. Systkinin
voru ellefu talsins, þau sem
komust til fullorðinsára, auk
þess sem afi og amma í
móðurlegg dvöldu á heimilinu
og einnig vinnufólk, mismargt
eftir árstíma. Valdi átti góðar
Gæfumaður sem sá
flesta sína drauma rætast
og þvo smáfisk og hengja hann
upp en eftir því sem kraftarnir
styrktust urðu verkefnin
viðameiri og unglingar beittu
lóðir og flökuðu og söltuðu
stórþoskinn. Ég held að fullyrða
megi að Valdi átti sér þá ósk
heitasta sem unglingur að
komast á sjóinn. Veiðieðlið var
honum í blóð borið og er ekki
að undra því faðir hans og báðir
afar voru formenn á fiskibátum.
Gæfusporið Gilla
Valdi vann búi foreldra sinna
af mikilli natni og dyggð meðan
þau þurftu á að halda og kom
sér einnig upp nokkrum
fjárstofni. Það áraði illa í
sauðfjárbúskap á þeim árum
sem hann var ungur maður og
var að byggja undir lífsstarf sitt.
Hin illræmda sauðfjárpest,
mæðiveikin, olli þungum
búsifjum og svo fór að allt
sauðfé milli Blöndu og
Héraðsvatna var skorið niður.
Haustið 1948 voru keypt
líflömb af Melrakkasléttu og
var Valdi fulltrúi Skefil-
staðarhrepps við fjárkaupin. Á
fjárleysisárunum vann Valdi
mikið utan heimilis, mest að
sjósókn og var þá meðal annars
á bát frá Reykjavík. Að
fjárskiptunum afstöðnum sneri
Valdi sér óskiptur að búskap á
Hrauni, kom sér upp bústofni
og jók ræktun, meðal annars
með því að sá í mela sem urðu
að grænum velli og er mér vel í
minni að ekki var spáð vel fyrir
þeirri ræktun.
Á jóladag árið 1956 steig
Valdi mesta gæfuspor æfi
sinnar er hann gekk að eiga
Guðlaugu Jóhannsdóttur frá
Sólheimum í Sæmundarhlíð,
dóttur Helgu Lilju
Gottskálksdóttur og Jóhanns
Ingibergs Jóhannes-sonar. Nú
var skammt að bíða fleiri
stórviðburða á Hrauns-
heimilinu. Steinn bóndi
andaðist 27. nóvember 1957 og
árið eftir tóku þau Valdi og
Gilla við búsforráðum og
einnig vitavörslu og veður-
athugunum. Skömmu síðar
eignuðust þau alla jörðina.
Valdi og Gilla eignuðust fjóra
drengi, Stein Leó fæddan 8. 10.
1957, Jón fæddan 22. 6. 1959,
Jóhann Eymund, fæddan 29. 3.
1962 og Gunnar fæddan 3. 10.
1967 og gekk hagur þeirra fram
í hvívetna. Vélaöld var gengin í
garð og Valdi nýtti sér
möguleikana sem vélarnar
færðu með sér til þess að auka
ræktun og fjölga bústofni og
endurbæta og stækka penings-
hús. Vinnudagur hans var oft
ærið langur því auk venjulegra
Sveinn Sveinsson á Tjörn á Skaga skrifar minningarorð um Rögnvald Steinsson
UMSJÓN
Berglind Þorsteinsdóttir
minningar frá æsku- og
uppvaxtarárum sínum. Mér
þótti fróðlegt að heyra hann
rifja upp atburði æskuáranna
og segja frá því sem fólk gerði
helst sér til gamans. Hann
tíundaði ýmsa útileiki, meðal
annars skautahlaup, en innan
dyra styttir fólk sér stundi við
spil, tafl og lestur. Mikið var
líka sungið á Hrauni sagði
Valdi. Á uppvaxtarárum Valda
voru börn skólaskyld frá 10 til
14 ára aldurs. Kennslan í
heimasveit hans fór fram í
farskóla sem stóð yfir í þrjá
mánuði á hverjum vetri.
Þessarar fræðslu naut Valdi vel
en ekki varð skólagangan
Rögnvaldur naut sín vel á varpsvæði æðakollana. Mynd: HSk
Rögnvaldur Steinsson bóndi á Hrauni á Skaga var ættstór og vinamargur. Hann lést á Heilbrigðis-
stofnuninni á Sauðárkróki miðvikudaginn 16. október 2013 og var kvaddur á heimili sínu mið-
vikudaginn 30. október. Húskveðjuna flutti sóknarpresturinn, séra Sigríður Gunnarsdóttir og
var hann jarðsunginn sama dag frá Ketukirkju af séra Hjálmari Jónssyni dómkirkjupresti. Sveinn
Sveinsson frá Tjörn á Skaga segir fjölda fólks hafa verið viðstaddur húskveðju hans og útför en hann
sendi Feyki nokkur minningarorð um vin sinn og nágranna til fjölda ára.