Feykir - 12.12.2013, Page 2
2 Feykir 47/2013
Útgefandi: Nýprent ehf., Borgarflöt 1, Sauðárkróki
Póstfang Feykis: Borgarflöt 1, 550 Sauðárkrókur
Ritstjóri & ábyrgðarmaður:
Páll Friðriksson – palli@feykir.is & 455 7176, 861 9842
Blaðamenn:
Kristín Sigurrós Einarsdóttir – kristin@feykir.is & 867 3164
Óli Arnar Brynjarsson – oli@feykir.is
Hrafnhildur Viðarsdóttir – hrafnhv@nyprent.is
Áskriftarverð: 450 kr. hvert tölublað með vsk. Lausasöluverð: 490 kr. með vsk.
Áskrift og dreifing: Nýprent ehf. Sími 455 7171. Umbrot og prentun: Nýprent ehf.
Óháð fréttablað á Norðurlandi vestra - alltaf á fimmtudögum
LEIÐARI
Jólin koma
„Jólin koma“ er laglína sem glymur í eyrum okkar ásamt öðrum
ódauðlegum jóladægurlögum. Og það gera þau svo sannarlega
og yfirleitt koma þau aftan að manni, þrátt fyrir að aðdragand-
inn sé langur og þau séu eini viðburður ársins sem á sér
sérstakan aðlögunartíma, það er aðventuna.
Í mínu ungdæmi tíðkaðist að allt þyrfti að vera „spikk og span“
á heimilinu um jólin, og gilti þá einu hvort um var að ræða
skápa eða skúffur, hólf eða gólf. Ætla mætti að jólin hefðu verið
haldin í hornskápnum í eldhúsinu eða hillusamstæðunni í
stofunni, svo rammt hvað að tiltekt og þrifum í slíkum rýmum.
Ekki man ég betur en matarstell og aðrir hlutir sem eingöngu
voru brúkaðir um þetta leyti árs væru teknir út úr skápum,
þvegnir og pússaðir – fyrir og eftir notkun.
Þetta ætlaði maður auðvitað allt að leika eftir nýbyrjaður að
búa, að ógleymdum smákökusortunum 18 og allra handa
tertubotnum. Það kom þó fljótlega í ljós að fullt háskólanám og
lítið barn – en fyrirferðarmikið barn að byrja að ganga –
pössuðu illa inn í þau plön en engu að síður urðu jólin hin
ánægjulegustu. Skreytingarnar í hæfilegri hæð fyrir litla putta
og mamman í súkkulaðiútklíndum sparifötum skyggðu ekki á
jólagleðina, nema síður væri.
Og ekki var jólagleðin minni þegar annar prins bættist í hópinn
og svaf á leikteppinu sínu allt fyrsta aðfangadagskvöldið. Í
desember það árið voru lagkökurnar bakaðar með aðstoð frá
litlum frænkum sem eignuðust systur á aðfangadag, enda
lagkökurnar aukaatriði hjá gleðinni sem fylgdi jólabarninu.
Árin liðu og fjölskyldan flutti í „rólegheitin“ úti á landi, í
samfélag þar sem allir eru virkir í því sem um er að vera. Árlega
barst desemberpóstur með hugleiðingu frá skólastjóranum að
staldra við og njóta aðventunnar og í sama bleðli dagskrá
skólans fram að jólum, svo stútfull af uppákomum að það hálfa
væri nóg. Þetta fannst mér alltaf dálítið broslegt og yfirleitt
sáust mispirraðir foreldrar eins og útspýtt hundskinn að fylgja
eftir öllum jólatónleikunum, aðventustundunum og pipar-
kökubakstrinum, sem trufluði víst það sem „varð“ að gera
heima fyrir jólin.
Jafnvel þarna var sú hugsun ansi lífsseig að það væri nefnilega
svo margt sem „yrði“ að gera. Oft þarf líka ískaldan veruleikann
til að kenna manni lífsins staðreyndir. Það er nærri því sama
hvernig á stendur, jólin koma. Það finnast einhver ráð til að
gera það sem þarf, eða bara draga úr kröfunum. Og þegar
neyðin er stærst þá er hjálpin líka oft næst.
Jólin komu nefnilega árið sem húsmóðirin þurfti að fara í
aðgerð um miðjan desember og líka árið sem lítil kríli fengu
magakveisu aðfararnótt jóladags. Líka árið sem afi fór til himna
og hélt jólin með englunum en ekki okkur. Sömuleiðis árið sem
ekki gafst tími til að baka brúnu kökurnar með hvíta kreminu
og árið sem gleymdist að kaupa rifsberjahlaupið með
hamborgarahryggnum og árið sem matarlímið seldist upp í
kaupfélaginu.
Jólin eru eiginlega spurning um hugarástand fremur en allt
annað og líkt og kertið sem kveikja má á þrátt fyrir að ekkert
hafi náðst að „gera fyrir jólin“, lýsa þau upp skammdegið.
Kristín S. Einarsdóttir
Fimbulkuldi á Hveravöllum
Kuldaboli
Aukin heitavatnsnotkun
Í kuldatíðinni fyrir helgi varð
eðlilega mikil aukning á
heitavatnsnotkuninni hjá
Skagfirðingum og varð heldur
meiri en gerist á meðaldegi að
vetrarlagi.
Á heimasíðu Sveitarfél-
agsins Skagafjarðar segir að
notkunin á föstudag hafi verið
um 200 l/sek en að meðaltali
er hún um 160 l/sek að vetrar-
lagi og um 95 l/sek yfir sumar-
tímann. Notkunin þann
daginn var því 25% meiri en á
venjulegum vetrardegi og
meira en tvöföld á við það
sem gerist að sumarlagi.
Þá segir að heitt vatn hafi
verið notað í Skagafirði um
aldaraðir eins og sést t.d. í
Sturlungu þar sem kemur
fram að konur hafi farið að
Reykjarhóli (sem Varmahlíð
er byggð sunnan og austan til í
dag) til þvotta. Nýting jarð-
hitans hófst þó ekki að
verulegu marki fyrr en kom
fram á 20. öldina.
Skagafjarðarveitur reka í
dag sex hitaveitur, þ.e. Sauðár-
króksveitu, Varmahlíðarveitu,
Steinsstaðaveitu, Hjaltadals-
veitu, Hofsósveitu og Sól-
garðaveitu. Heitu vatni á
vegum Skagafjarðarveitna er
dreift til um 87% heimila í
Skagafirði.
Nýjasta viðbótin eru teng-
ingar bæja í Hegranesi við
hitaveitukerfi Skagafjarðar-
veitna. /PF
Kuldatíð í Skagafirði Feykir
Ritstjóra-
skipti
Um áramót verða ritstjóra-
skipti hjá Feyki þegar Páll
Friðriksson lætur af
störfum.
Páll hefur verið blaða-
maður hjá Feyki síðan 2008
og ritstjóri síðan haustið
2011. Við ritstjórastarfinu
tekur Berglind Þorsteins-
dóttir sem verið hefur
blaðamaður hjá Feyki síðan
sumarið 2011. Þá hefur
Kristín Sigurrós Einarsdóttir
verið fastráðin sem blaða-
maður en hún hefur leyst
Berglindi af í fæðingarorlofi
síðan í apríl sl.
Fimbulkuldi mældist á Hveravöllum sl.
föstudagsnótt, eða um 34°C. Lætur það nærri
kuldametum frá því mælingar hófust, en
37.9°C hafa lengst af staðið sem
lágmarksmet. Er sú mæling frá Möðrudal á
Fjöllum síðan 21. janúar 1918, það er frá
frostavetrinum mikla.
Sigurður Kristjánsson, veðurathugunarmað-
ur á Grímsstöðum á Fjöllum skynjaði mikilvægi
augnabliksins og las hann því lágmarkið með
óvenju mikilli nákvæmni sem -38,9°C. Danska
veðurstofan bætir síðan hinni venjulegu 1 gráðu
við og fær út -37,9°C og það hefur lengst af
staðið sem íslenskt lágmarksmet. Vel má vera að
það sé nákvæmlega rétt, að því er segir í grein
eftir Trausta Jónsson á vef Veðurstofu Íslands.
Eftir 1918 hefur hiti á veðurstöð aldrei farið
niður fyrir -35°C, svo segja má að mælingin á
Hveravöllum þessa nótt hafi fallið ansi nærri því
að vera met. Á sjálfvirku stöðvunum hjó þó
nærri á Neslandatanga við Mývatn er hiti þar fór
niður í -34,7°C rétt eftir miðnætti 7. mars 1998.
Lægsti hiti 21. aldarinnar til þessa er -30,7°C
sem mældust við Setur sunnan Hofsjökuls 23.
desember 2004. Lægsti hiti aldarinnar nýju á
mannaðri stöð, -30,5°C, mældist í Möðrudal 25.
janúar 2002. Ekki er marktækur munur á
tölunum tveimur. /KSE
Halldóra Björg í úrslit
Jólalagakeppninnar
Nú sér fyrir endann á
Jólalagakeppni Rásar 2 þar
sem hlustendur geta valið sín
uppáhaldslög.
Tveir flytjendur frá Norður-
landi vestra eru í keppninni,
hljómsveitin Ingimar með þá
Contalgen bræður innanborðs,
Andra Má Sigurðsson (sem
einnig er höfundur lagsins),
Gísla Þór Ólafsson og Sigfús
Arnar Benediktsson. Svo er það
hin 10 ára Halldóra Björg
Haraldsdóttir sem ættuð er frá
Blönduósi og Hvammstanga og
búið hefur í Austurríki sl. sjö ár.
Halldóra er flutt til Íslands
aftur með foreldrum sínum,
þeim Hörpu Þorvaldsdóttur og
Haraldi Ægi Guðmundssyni
tónlistarmanni. Á Norðanátt
segir að Halldóra Björg hafi
fljótlega byrjað að semja eigin
lög eftir að hún flutti til Íslands,
Jólalagakeppni Rásar 2
Maður ársins á
Norðurlandi vestra
Auglýst eftir
tilnefningum
Eins og undanfarin ár
auglýsir Feykir eftir
tilnefningum um mann
ársins á Norðurlandi
vestra. Tilnefningunni skal
koma til Feykis á netfangið
palli@feykir.is í síðasta lagi
fyrir miðnætti 15.
desember nk.
Tilgreina skal nafn og
gera stutta grein fyrir
viðkomandi einstaklingi og
rökstyðja valið á einhvern
hátt. /PF
fyrst saknaðaróð til vinkonu
Halldóru Bjargar í Salzburg,
næst kom lítið lag fyrir vefsíðuna
Innihald.is og svo Það eru jól.
Föstudaginn 13. desember
verður loks tilkynnt hvaða lag
sigrar og verður útnefnt Jólalag
Rásar 2 árið 2013. /PF
Berglind tekur við Feyki.
Halldóra Björg. Mynd: Norðanátt.is