Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.12.2017, Síða 42
42 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3.12. 2017
LESBÓK
M
ikið hefur gengið á í þríleik
Lilju Sigurðardóttur eins
og unnendur bókanna
þekkja mætavel, en ekki
verður upplýst nánar um
það hér, þeirra vegna sem eiga Gildruna, Netið
og Búrið ólesnar.
Komið er að sögulokum en þegar spurt er
hvort þau Agla séu þar með horfin fyrir fullt
og allt, eða skjóti mögulega upp kollinum síðar
meir, segir Lilja: „Þetta er dálítið erfið spurn-
ing! Það fylgir því sérkennilegur léttir að
leggja svona bókaþrenningu að baki en um leið
kemur sár söknuður. Persónurnar eru orðnar
hluti af manni og ég get ekki að mér gert að
hugsa dálítið til þeirra áfram þó að ég sé byrj-
uð á nýrri bók með nýjum persónum.
Ég held að þessu sé lokið í bili en hins vegar
bíður „týndi tíminn“ frá lokum Netsins fram
að byrjun Búrsins upp á ýmsa möguleika.“
Miklar vinsældir erlendis
Hún er á sömu nótum í Búrinu og fyrri bók-
unum tveimur. „Þó er fókusinn ólíkur. Til
dæmis varðandi eiturlyfjabransann þá beinist
athygli Gildrunnar að smyglurunum, Netsins
að fjármögnunaraðilunum sem standa á bak
við bransann og í Búrinu er fókusinn síðan á
fórnarlömbunum. Fíklunum.“
Lilja er menntuð í uppeldisfræði og uppeld-
is- og menntamál hafa lengi verið aðaláhuga-
mál hennar. Hún fékkst við skrif á þeim vett-
vangi, auk þess að vera verðlaunað leikskáld,
en Stóru börnin, sem sett var á svið 2014 hlaut
Grímuverðlaunin.
„Nú er svo komið að vinsældir bókanna
minna erlendis eru orðnar það miklar að ég er
á stöðugum ferðalögum svo að nú er ég hætt í
dagvinnunni, og vinn eingöngu sem rithöf-
undur. Það krefst talsverðrar andlegrar orku
að sinna tveimur hlutum af heilindum í einu og
fyrir mig þá gekk það ekki lengur upp.“
Hvar er mestur áhugi fyrir bókunum? Var
strax mikill áhugi eftir að Gildran kom út?
„Já, það má segja að Gildran hafi breytt
mjög miklu fyrir mig. Mig dreymdi lengi um
að skrifa meira fyrir leikhús, þar sem Stóru
börnin og öll velgengnin sem fylgdi þeirri upp-
setningu var algjör draumur. En það er ekki
markaður fyrir mörg leikskáld á Íslandi.
Ástríða mín felst í því að segja sögur, að
skemmta fólki, og glæpasagan á því formi sem
ég nota; spennusaga – „thriller“ – hentar mér
vel. Svo er svo einkennilegt að þegar allt byrj-
ar allt í einu að vinna með manni, þá fær mað-
ur sterkt á tilfinninguna að maður sé á réttri
leið. Mér hefur þótt mjög gaman að skrifa
þessa trílógíu, ég er líka stolt af henni og svo
þegar viðtökurnar verða svona góðar þá er það
æðislegt. Ég er komin á mitt form, held ég,
spennusögustíllinn hentar mér vel, ég kann vel
við hraðan frásagnartakt og léttleikandi
texta.“
Fyrsta bók þríleiksins hefur verið gefin út
víða um heim.
„Gildran er komin út í Noregi, Tékklandi,
Frakklandi, [hinu frönskumælandi fylki] Que-
bec [í Kanada] og víða í enskumælandi heim-
inum, Englandi, Bandaríkjunum, Kanada,
Ástralíu og Nýja-Sjálandi. Svo kemur hún út í
Danmörku eftir jól. Það er verið að þýða bók
númer tvö, Netið, og útgefendur í flestum
þessum löndum eru búnir að ganga frá samn-
ingum um allar bækurnar. Nú þegar enska út-
gáfan er komin þá opnar það ýmsar dyr og nú
eru fleiri samningar að rúlla inn. Þetta er al-
gjört ævintýri og mikil forréttindi að fá að
skrifa fyrir svona margt fólk. Ég minni mig
staðfastlega á að vera þakklát fyrir þessa vel-
gengni þar sem hún er alls ekki sjálfsögð.“
Veistu hvort það er eitthvað sérstakt við
sögurnar þínar sem heillar fólk erlendis?
Skiptir ef til vill máli hve Ísland er vinsælt um
þessar mundir?
„Já. Ísland er í tísku og það vissulega hjálp-
ar menningarútflutningi okkar líka. Fólk er
áhugasamt um Ísland, sérstaklega í Frakk-
landi, finnst mér, og spyr mikið um land og
þjóð. En ég held að það sem geri þessar bækur
vinsælar sé ef til vill óvenjulegt sjónarhorn, við
fáum sjónarhorn þeirra sem fremja glæpina,
svo og kannski hraðinn í frásögninni. Margir
segja mér að þeir geti ekki lagt bókina frá sér
og þá verð ég hrikalega ánægð því að það er
einmitt markmiðið! Að skapa spennu og
skemmta fólki.“
Lilja hefur verið töluvert á ferðinni við
kynningu bóka sinna erlendis. Hvert hún fer
ræðst bæði af hefðum í hverju landi og hvers
konar markaðssetningu forglögin beita.
„Ég hef aðallega verið í Frakkandi og Eng-
landi og mér sýnist það halda áfram næsta ár.
Trúlega bætist Danmörk við, mér heyrist þau
stefna á öflugar kynningar þar. Það er
skemmtilegt að fá að ferðast vegna bókanna
sinna; maður fær allt aðra sýn á land og þjóð,
fer á staði sem maður myndi aldrei gera sem
túristi og fær að hitta svo marga og ræða við
fólk. Það er dásamlegt.“
Draumastarf
Hvað með leikritaskrif, hefurðu lagt þau á hill-
una eða má eiga von á fleiri slíkum verkum?
Gætu vinsældir bókanna hugsanlega vakið at-
hygli á t.d. Stóru börnunum?
„Ég veit það ekki. Mig dreymir um að skrifa
fleiri leikrit og mun gera það. Sérstaklega
þætti mér gaman að skrifa barnaleikrit. En ég
veit satt best að segja ekki hvort þetta styður
hvað annað. Stóru börnin voru svo mikið öðru-
vísi en það sem ég er að gera í spennusög-
unum.“
En hvað sem öðru líður, má ekki segja að þú
sért búin að finna draumadjobbið?
„Svo sannarlega! Það eru ekki nokkrar ýkj-
ur. Það er svo miklu meira en frábært að geta
unnið við það að skemmta fólki og gleðja það
með því sem maður hefur ástríðu fyrir.“
Þú segist byrjuð á nýrri bók. Er það hugs-
anlega upphaf nýs þríleiks?
„Ég hugsa nýju bókina sem grunn undir
nýja seríu. Ég er þegar komin með hugmyndir
að næstu bók þar á eftir; hausinn er fullur af
hugmyndum að venju! En þetta á að verða
pólitískur tryllir …“
Ástríða að skemmta
„Það fylgir því sérkennilegur léttir
að leggja svona bókaþrenningu að
baki en um leið kemur sár sökn-
uður,“ segir Lilja Sigurðardóttir.
Morgunblaðið/Hari
Búrið er lokaþáttur í þríleik Lilju Sigurðardóttur um athafnakonuna Öglu og fleira áhugavert
fólk, heiðvirt og ekki; eiturlyf koma töluvert við sögu sem annar óþverri, en höfundurinn lokar
síður en svo augunum fyrir því fallega í mannlífinu. Lilja er nú orðin rithöfundur að aðalstarfi.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
Meðal þess sem mig langar
að lesa um þessi jól og tengist
mínu sviði, sagnfræðinni, er
Erlendur landshornalýður?,
bók Snorra G. Bergssonar
um sögu flóttafólks á Íslandi
á árunum 1853 til 1940. Þótt
Ísland og heimurinn hafi að
sönnu breyst mikið síðan þá kallast efnið
mjög á við samtímann. Þarna
eru átakanlegar frásagnir af
fólki í neyð sem mætir kald-
lyndi og fordómum.
Ég hef fylgst með merki-
legum klausturrannsóknum
Steinunnar Kristjánsdóttur
og ætla að lesa nýju bókina
hennar Leitin að klaustrunum. Með rann-
sóknum sínum hefur hún
opnað fyrir nýja sýn á hlut
klaustranna í þjóðfélaginu.
Svo hefur Vilhelm Vilhelms-
son birt rannsóknir sínar á
vistarskyldunni í gamla
sveitasamfélaginu, Sjálfstætt
fólk: Vistarband og íslenskt
samfélag á 19. öld. Þetta er forvitnileg bók.
Vistarbandið reynist hafa verið margbrotn-
ara fyrirbæri en margir hafa haft tilhneig-
ingu til að halda á seinni árum.
HVAÐ LANGAR
HÖFUNDANA AÐ LESA?
Guðmundur
Magnússon
Í fyrsta sinn á ævinni er ég
svo spennt að lesa ævisögu.
Um er að ræða bók Kristínar
Jóhannsdóttur um námsár
hennar handan járntjaldsins.
Það sem vekur áhuga minn er
uppgjör við persónur úr
þeirri fortíð sem reyndust
hafa vondan mann að geyma, nú eða ekki.
Svo er það lokakafli á þríleik Lilju Sigurð-
ardóttur um Öglu, bókin Búr-
ið. Ég er mjög hrifin af snörp-
um ritstíl Lilju sem hentar
fullkomlega spennunni sem
einkennir bækur hennar. Ég
hef ekki lesið bók númer tvö
en það gerir víst ekkert til,
hver bók stendur fyrir sínu.
Mér líst svakalega vel á söguþráðinn í bók
Yrsu Þallar Gylfadóttur. Ég hef heyrt henni
hrósað í hástert en bókin er sögð afar vel skrif-
uð og spennandi. Ég elska að
lesa um gömul leyndarmál
sem brjótast upp á yfirborðið.
Þess skal getið að við erum
frænkur en lofið sem ég hef
heyrt er ekki frá ættingjum.
Mistur eftir Ragnar Jón-
asson er klárlega ein þeirra
bóka sem ég hlakka til að lesa. Það sem ég hef
heyrt um hana lofar virkilega góðu.
Yrsa Sigurðardóttir