Morgunblaðið - 18.01.2018, Side 2

2 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. JANÚAR 2018FRÉTTIR
Mesta hækkun Mesta lækkun
VIKAN Á MÖRKUÐUM
AÐALMARKAÐUR ÁLVERÐ ($/tonn) BRENT OLÍUVERÐ ($/tunnu)
REITIR
-0,44%
90,2
HAGA
+5,44%
38,75
S&P 500 NASDAQ
+0,40%
7.240,388
+0,57%
2.783,39
-0,72%
7.722,95
FTSE 100 NIKKEI 225
18.7.‘17 18.7.‘1717.1.‘17 17.1.‘17
1.700
652.300
1.931,0
2.192,75
Unnið í samstarfi við IFS.Hreyfingar frá upphafi viku til kl. 16 í gær.
48,84
69,22
+0,91%
23.868,34
45
Stærð gjaldeyrisforðans er hæfileg
um þessar mundir. Hann gæti verið
örlítið minni miðað við forðaviðmið
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og má bú-
ast við að hann
lækki eitthvað
þegar fram í sæk-
ir. Það kostar um
17 milljarða á ári
að halda úti forð-
anum. Þetta segir
Már Guðmunds-
son seðlabanka-
stjóri í samtali við
ViðskiptaMogg-
ann.
Gjaldeyrisforði Seðlabankans
minnkaði um 130 milljarða króna í
fyrra eða 16% og nam í árslok 686
milljörðum króna. Í lok árs svaraði
hann til 27% af vergri landsfram-
leiðslu og dugði fyrir innflutningi
vöru og þjónustu í 8 mánuði.
„Gjaldeyrisforðinn var nýttur í
fyrra til þess að kaupa aflands-
krónur með hagnaði og greiða niður
skuldir ríkissjóðs. Af þeim sökum
var lækkunin skynsamleg ráð-
stöfun,“ segir Már.
Að hans sögn er ekkert vandamál
að gjaldeyrisforðinn sé um þriðj-
ungur af landsframleiðslu en ýmis
lítil og millistór lönd með fljótandi
gjaldmiðil séu með forða af þeirri
stærð. Hann var kominn í þá stærð
árið 2015 eða 33% af landsfram-
leiðslu og jókst í 34% ári síðar.
Gjaldeyrisforðinn var alltof lítill í
aðdraganda bankahrunsins, að sögn
Más. Eftir hrun var hann aukinn
með lánum frá Alþjóðagjaldeyris-
sjóðnum. „Það jók traust á Íslandi
og skapaði þá ímynd að við gætum
staðið við skuldbindingar af erlend-
um lánum. Lánshæfisfyrirtæki og
markaðurinn líta á gjaldeyrisforða
sem óbeint veð fyrir lántökum rík-
issjóðs, sem eru í rauninni ekki með
veð,“ segir hann.
Mikið gjaldeyrisinnstreymi
„Frá árinu 2013 hefur verið mikið
gjaldeyrisinnstreymi vegna upp-
gangs í ferðaþjónustu og góðra við-
skiptakjara,“ segir Már. Góð við-
skiptakjör merkja að verðmæti
útflutnings er meira en virði inn-
flutnings. „Gjaldeyrisinnstreymið
setti mikinn þrýsting á krónuna sem
skapaði okkur tækifæri til að byggja
upp gjaldeyrisforðann í æskilega
stærð.“
Gjaldeyrisforðinn er nú að lang-
mestu leyti fjármagnaður með inn-
lendu fé og því er að sögn Más
áhættuminna að grípa til hans, því
að baki eru ekki erlendar skuldbind-
ingar sem greiða þarf seinna af.
„Það er mun betri trygging gegn
áföllum.“
Matsfyrirtækin jákvæð
Að hans sögn líta lánshæfis-
fyrirtækin nú jákvæðum augum á
stærð íslenska gjaldeyrisforðans og
leikur hann hlutverk í góðri einkunn
frá þeim. „Stór forði er trygging
gegn áföllum. Slíkar tryggingar
kosta alltaf. Kostnaður er nú um 17
milljarða króna á ári. Við teljum að
ávinningurinn sé mun meiri.“
Kostnaðinn má rekja til þess að
ávöxtunin af forðanum er um það bil
0,5% á ári en fjármagnskostnaður
vegna innlendra vaxta er mun hærri.
„Kostnaðurinn sem hlýst af lendir
að mestu á Seðlabankanum. Bank-
inn er að skoða hvaða breytingar
mætti gera á því fyrirkomulagi. Það
er fyrst og fremst ríkissjóður sem
nýtur ávinnings af stórum gjaldeyr-
isforða með betri lánakjörum. Bank-
ar fá auk þess betri lánakjör vegna
gjaldeyrisforðans auk þess sem
hann með óbeinum hætti er hluti af
öryggisneti þeirra. Þess vegna er
verið að skoða hvort og hvernig rík-
issjóður og bankar geti tekið þátt í
kostnaðinum í ríkara mæli.“
Gjaldeyrisforðinn
kostar 17 milljarða
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
Gjaldeyrisforðinn hefur
aukist myndarlega frá fjár-
málahruni. Stærð gjaldeyr-
isforðans er hæfileg um
þessar mundir að mati
seðlabankastjóra.
Janúar 2003 til desember 2017
Gjaldeyrisforði Seðlabankans
1.000
800
600
400
200
0
milljarðar króna
’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12 ’13 ’14 ’15 ’16 ’17
Heimild: Seðlabanki Íslands
686.135
milljónir kr.
Már
Guðmundsson
STJÓRNUN
Flestir framkvæmdastjórar ís-
lenskra fyrirtækja búa við Norður-
bakka í Hafnarfirði, samkvæmt
samantekt sem Creditinfo gerði fyr-
ir ViðskiptaMoggann, eða 64 fram-
kvæmdastjórar í 81 fyrirtæki. Á
meðal þeirra sem þar búa má nefna
Ásbjörn Björnsson framkvæmda-
stjóra endurskoðunarfyrirtækisins
Ernst & Young og Katrínu Óladótt-
ur framkvæmdastjóra ráðningar-
þjónustunnar Hagvangs.
Sú gata sem er með næst flesta
framkvæmdastjóra á landinu er
Logafold í Reykjavík með 62. Í
þriðja sæti er svo Langalína í Garða-
bæ með 59 framkvæmdastjóra.
Fjórða fjölmennasta fram-
kvæmdastjóragatan er Lundur í
Kópavogi með 58 framkvæmda-
stjóra, en sú fimmta fjölmennasta er
Langholtsvegur í Reykjavík með 55.
Jörundarholt framúrskarandi
Sé litið sérstaklega á lista Credit-
info yfir framúrskarandi fyrirtæki,
sem félagið tekur saman árlega og
kynntur verður í Hörpu í næstu viku
í samstarfi við ViðskiptaMoggann,
þá eru flestir framkvæmdastjórar
framúrskarandi fyrirtækja til heim-
ilis við Jörundarholt á Akranesi eða
7 talsins.
Göturnar í öðru og þriðja sæti á
þeim lista eru svo Þrastarhöfði í
Mosfellsbæ með 6 framkvæmda-
stjóra og Háarif á Helllissandi með
5. tobj@mbl.is
Norðurbakki með flesta stjóra
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Á Norðurbakkanum í Hafnarfirði búa flestir framkvæmdastjórar á Íslandi, 64
að tölu, í 81 fyrirtæki. Næst flestir búa í Logafold í Reykjavík.
ÞÚ FINNUR ALLT Á FINNA.IS
Snögg
og góð
þjónusta
Stafrænt prentaðir
límmiðar á rúllum
Vantar þig lítið upplag?
Stafræn límmiðaprentun hentar vel fyrir minni upplög.
Pappír, hvítt plast, glært plast og fl. þú velur!
Sími 540 1818 | Skemmuvegi 4 | Kópavogi
midaprent@midaprent.is | midaprent.is
SVEIGJANLEGOGLIPUR
INNHEIMTUÞJÓNUSTA
Hafðu samband, við leysum málin með þér!
Laugavegur 182, 105 Rvk. | Sími: 510 7700 | momentum@momentum.is