Stjarnan - 01.08.1941, Qupperneq 6
70
S TJ A RN A N
gefin út lög um það, að hwr maður eða
kona yfir 16 ára að aldri, sem væri við-
staddur guðsþjónustu, er ekki væri í sam-
ræmi við reglur ríkiskirkjunnar, skyldi
settur í fangelsi, í þrjá mánuði fyrir fyrsta
brot, sex mánuði fyrir annað brot. Ef
hann braut í þriðja sinn var hann útlægur
gjörður. Fangelsin voru full af fólki.
Á Skotlandi hélt fólkið guðsþjónustur
sínar á fjöllum uppi, oft að nóttunni, það
var því kallað fjallafólk. Konungi gramd-
ist mjög við það, því það gaf engan gaum
að trúarbrögðum hans, en hélt áfram guðs-
þjónustum sínum, þó það vissi að lif sitt
væri i hættu. Konungur ásetti sér að
neyða þetta fólk til að taka upp siði ríkis-
kirkjunnar, en þetta einfalda, einlæga fólk
sá lítinn mun á milli Ensku kirkjunnar
og KatóLskunnar, og vildu því ekkert hafa
með hana að gjöra.
f Gamla Grayfriars kirkjugarðinum i
Edinborg var saminn sáttmáli, sem sam-
þyktur var af skozku þjóðinni. Margai'
ungar stúlkur skrifuðu nöfn sín undir lof-
orð um að hlusta einungis á Guðs orð eins
og það var prédikað af þeirra eigin prest-
um. Þær stóðu líka við orð sín og marg-
ar létu líf sitt í ofsólcnum þeim, sem eftir
fylgdu. Ef til vill voru Skotar stundum
harðir í horn að taka, og eitthvað mætti
finnast útásetningarvert hjá þeim, en vér
getum ekki annað en dáðst að staðfestu
þeirra, hugrekki og guðrækni.
Það var hamingjusamur hópur af fólki,
sem safnaðist saman til að vera við gift-
ingu Johns Brown og hinnar fögru brúður
hans. Þetta var alt sáttmálafólk, og þar
sem þeir höfðu ekki leyfi til að eiga
kirkju, þá hefir hjónavígislan eflaust farið
fram milli fjallanna. Fólkið hafði oft áður
safnast þar saman til guðsþjónustu í fullu
trausti til Guðs, og það efaðist ekki um að
blessun Guðs mundi hvíla yfir brúðhjón-
unum. Verðir voru settir hér og þar, því
menn gátu aldrei verið óhultir fyrir árás-
um hins blóðþyrsta Claverhouse og her-
manna hans. Allir voru glaðir, því hinn
elskaði formaður þeirra, Alexander Peden
var með þeim og hann átti að gifta brúð-
hjónin. Þeim var leyft að vera í friði og
blessun Guðs hvíldi yfir þeim. Hin síð-
ustu orð prestsins til brúðhjónanna voru
ógleymanleg.
“ísabella, þú hefir eignast góðan mann,
virtu hann mikils. Hafðu líkklæði altaf
við hendina, því þegar minst varir verður
'hann hrifinn burtu frá þcr.’’ Sem betur
fór vissu þau ekki þá að þau mundu fá
ástæðu til að minnast þessara orða áður
en mörg ár liðu.
Það var árið 1685 að Clavenhouse og
hermenn hans voru að ferðast um fjöllin
til að leita uppi þá sem fylgúu sáttmál- i
anum. John Brown frá þorpinu Priestly i
Ayrshire var grunaður. Menn -höfðu veitt
því eftirtekt að hann sótti ekki kirkju þar
sem ríkiskirkjuprestarnir prédikuðu, og
hann hafði kallað saman börnin í þorpinu
á sunnudagskvöldin til að kenna þeini
Guðs orð. Mienn voru líka hræddir um að
hann hefði hýst utanþjóðkirkjupresta, sem
ferðuðust um landið. Alt þetta var nóg sök
á hendur honum.
Einu sinni var John Brown að vinna
fyrir utan húsið sitt, meðan kona hans
var að undirbúa máltíð. Nú varð honum
litið upp og sá hann þá sendiboða kon-
ungs og fleiri riddara í samfylgd með hon-
um koma þangað ríðandi. Hann bjóst við
það mundi vera hinn illræmdi Claverhouse.
Hinn guðrækni maður lyfti hjarta sinu
í bæn til Guðs, og samstundis voru her-
mennirnir komnir til hans.
“Lestu bænir þinar,” skipaði Claver-
house, “því þú átt að deyja undireins.”
Brown lét ekki segja sér það tvisvar,
hann féll á kné í bæn. Þrisvar greip
Claverhouse fram í fyrir honum og sagði:
“Eg gaf þér tíma til að biðja, en þú ert
farinn að prédika.” Konan heyrði manna-
mál svo hún kom út með ungbarnið í fang-
inu og litla stúlku við hlið sér.
“Kveð þú konu þína og börn,” skipaði
Claverhouse. Jolhn sneri sér nú að konu
sinni og sagði: “Nú er sá dagur kominn j
sem eg mintist á við þig þegar eg fyrst
bað þig að giftast mér.”
“Vissulega, John, og málefnisins vegina
er eg reiðubúin að taka þvi sem að hönd-
um ber,” svaraði hún.
Hann kvaddi hjartanlega konu sína og
börnin. Nú var hermönnunum skipað að
skjóta, en þótt þeir væru vanir hryðju-
verkum, þá höfðu þeir nú ekki hjarta til
þess, eftir það sem þeir höfðu heyrt og
séð þessi síðustu augnablik. Þeir neituðu ^
að skjóta. Claverhouse ætlaði nú ekki að