Mosfellingur - 17.03.2006, Blaðsíða 12

Veistu
svarið?
Hvenær verða næstu
bæjarstjórnarkosningarnar?
Hver er bæjarlistamaður
Mosfellsbæjar í ár?
Hvað heitir leikritið sem
leikfélag Mosfellssveitar
sýnir um þessar mundir?
Svör: 1. 27. maí 2006,
2. Símon H. Ívarsson, 3. Í beinni
Friðrik G. Olgeirsson
rifjar upp gamla tíma úr sveitinniSögukorniðHandverksfélagið á 5 ára afmæli
Handverksfélag Mosfells bæj-
ar er 5 ára um þessar mundir. Af
því tilefni verður
vinnuaðstaða
félagsins að
Háholti 25 til
sýnis frá kl.12-19
sunnudaginn 19.
mars. Handverks-
konurnar hafa
verið duglegar
að koma saman síðustu árin og
útbúa ýmsan varning. Ýmislegt
ber á að líta í húsakynnum
þeirra á þessum tímamótum.
Allir eru velkomnir að kíkja við
hjá þeim stöllum á laugardaginn
og sjá handverk þeirra og þiggja
kaffi sopa.
Mosfellingur - Bæjarmál og aðsendar greinar12
Fax: 566-7241
namo@namo.is
NAMO ehf. - Þverholti 2 - Kjarna
S. 566-7310 og 896-0131
Afturelding leikur í íþróttafatnaði frá Jako
Á þessum árstíma eru marg-
ir farnir að láta sig dreyma um
sumarfrí og ferðalög innanlands
eða út fyrir landsteinana. Flestir
eiga margra kosta völ og sumum
reynist erfi tt að velja og hafna þegar
auglýsingabæklingar eru skoðaðir.
En skyldu margir leiða hugann
að því hvað stutt er síðan alþýða
manna átti þess kost að líta upp frá
daglegu amstri og fara í sumarfrí?
Á fyrri hluta aldarinnar sem
leið áttu fæstar mæður þess kost
að taka sér frí frá striti og barna-
upp eldi. Í apríl 1928 var stofnað
til félagsskapar sem kallaður var
mæðrastyrksnefnd og nokkrum
árum seinna var ákveðið að helga
íslenskum mæðrum einn dag á ári
og var til þess valinn fjórði sunnu-
dagur í maí. Var með ýmsum hætti
reynt að gera daginn hátíðleg an
og fl jótlega var byrjað að selja
mæðrablómið í fjáröfl unarskyni
fyrir nefnd ina sem m.a. notaði
hagnaðinn til þess að bjóða þreytt-
um mæðrum til dvalar í eina viku
á Laugarvatni þeim að kostnaðar-
lausu. Var það gert í fyrsta sinn árið
1934. Upp frá því fór þessi hvíldar-
og hressingarstarfsemi mæðra-
styrksnefndar fram á ýms um stöð-
um en árið 1953 keypti nefnd in
land undir hús í landi Reykjahlíðar
í Mosfellssveit og hóf að reisa þar
400 fermetra sumardvalarheimili
fyrir mæður og börn þeirra. Bygg-
ingin var formlega tekin í notkun
sumarið 1956 og hlaut þá nafnið
Hlaðgerðarkot eftir býlinu sem þar
var. Forstöðukona var Jónína Guð-
mundsdóttir og með henni störf-
uðu matráðskona, aðstoðarstúlka,
barnfóstra og ræstingarstúlka.
Var hvíldarheimilið starfrækt yfi r
sumarmánuðina en á vetrum var
húsið leigt Reykjavíkurborg til
skólahalds.
Frá sumrinu 1956 dvöldust
mæður með börn sín í um 15 daga
í Hlaðgerðarkoti og auk þess var
svokölluð sæluvika á hverju sumri
fyrir rosknar konur sem fl estar
voru einstæðingar. Sem dæmi má
taka sumarið 1967. Þá dvöldust á
staðnum yfi r sumarmánuðina 53
konur með 136 börn og 24 konur á
sæluvikunni. Höfðu þá frá upphafi
1700 mæður dvalist þar og yfi r 6
þúsund börn.
Árið 1963 lýsti kona nokkur dvöl
sinni í Hlaðgerðarkoti í viðtali við
Morgunblaðið á eftirfarandi hátt:
„Við gættum barnanna á
daginn og fórum með þau út. Svo
sett umst við að matarborðinu og
er það mikil tilbreyting, eftir að
hafa staðið í matseld á hverjum
degi í fjöldamörg ár. Við gáfum
börn unum fyrst að borða, síðan
send um við þau út og snæddum í
ró og næði og drukkum kaffi sopa
á eftir. Á kvöldin voru kvöldvökur,
frú Jónína las upp fyrir okkur og
við tókum fram handavinnuna.
Einnig er smábókasafn í húsinu
og gátum við gripið í bók ef okkur
langaði til. Og svo er umræðuefnið
óþrjótandi í svona stórum kvenna-
hóp. Þetta var sem sagt dásamleg-
ur tími, engar áhyggjur, ekkert
uppvask, matseld, hreingerningar
eða önnur hversdagsleg störf. Ég
hef búið að þessum hvíldartíma í
allan vetur.”
Á áttunda áratugnum var
margt orðið breytt og fólk átti
mun auðveldara með að kom-
ast í sumarfrí en áður. Þá seldi
mæðrastyrksnefnd Hlaðgerðarkot.
Kaupandi var Samhjálp, deild
inn an Hvítasunnusafnaðarins,
og var húsinu þá breytt í heimili
fyrir áfengissjúklinga sem vildu
hefja nýtt líf eftir að hafa villst af leið
dyggðar og góðs lífs. Var hið nýja
heimili vígt með viðhöfn árið 1974.
Friðrik G. Olgeirsson
sagnfræðingur
Hvíldartími þreyttra
mæðra í Hlaðgerðarkoti
Fimleikadeild Aftureldingar tók
heim 17 verðlaunapeninga af Ís-
landsmóti í 2.-6. þrepi stúlkna og 1.-3.
þrepi drengja sem haldið var í Garða-
bæ á dögunum. Sjö keppendur frá Aft-
ureldingu kepptu á mótinu og komu
þau hlaðin gulli, silfri og bronsi. Þeir
sem unnu til verðlauna á Íslandsmóti
áskildu sér rétt til þess að keppa á
meistaramóti í fi mleikum sem haldið
var sömu helgi. Þetta er í fyrsta sinn
sem Afturelding á keppnislið á meist-
aramóti í fi mleikum.
Arnar Logi Lútersson og Kjartan
Elvar Baldvinsson eru fyrstu dreng-
irnir sem keppa fyrir hönd Aftureld-
ingar en þeir unnu báðir til verðlauna
á Íslandsmótinu og náðu einnig báðir
inn á meistaramótið. Arnar Logi var
með hæstu einkunn á meistaramóti í
almennum fi mleikum 2006 og er því
Íslandsmeistari í 1. þrepi drengja,
Afturelding keppti í fjórum þrep-
um í ár og náði inn á meistaramót í
öllum þrepun-
um og er það
frábær árang-
ur þar sem
aðeins 10
k e p p e n d u r
komast inn í
hverju þrepi.
Þess má geta
að samkeppnin
er hörð og fjöldi
keppenda keppa
í hverju þrepi.
Telma Þrastar-
dóttir var með aðra
hæstu einkunn á mótinu.
Einnig keppti Lára Kristín
Pedersen í 3. þrepi en hún varð
Íslandsmeistari á meistaramóti í
fyrra í 1. þrepi stúlkna. Lára ákvað
að hoppa yfi r eitt þrep og var hún því
með yngstu keppendum í 3. þrepi en
hafnaði með glæsibrag í 4. sæti og var
önnur inn á meistaramótið. Brynja
Ragn arsdóttir náði einnig inn á meist-
aramótið í 2. þrepi, var sú fi mmta inn
af 10 keppendum og stóð sig með
prýði.
Ég starfa fyrir Aftureldingu. Af
hverju? Jú – félag sem þetta byggir
á sjálfboðaliðum. Ef ekki eru sjálf-
boðaliðar – er ekkert félag! Þar að
auki fi nnst mér að mér beri skylda til
að „leggja mitt af mörk-
um” og aðstoða við
það góða forvarnarstarf
sem þarna á sér stað. Það
skiptir í raun ekki máli
hvaða íþróttagrein talað
er um – allar hafa þær
sitt gildi bæði varð andi
líkamlegt atgerfi , þroska
og síðast en ekki síst það um-
hverfi sem við viljum búa við. Allar
rannsóknir benda í sömu átt varð-
andi íþróttir sem forvarnir. Einnig
kemur fram að stuðningur foreldra
skiptir mjög miklu máli. Það að for-
eldrar veiti stuðning, þekki foreldra
vinanna og séu sýnilegir auka líkur á
að krakkarnir haldi áfram í íþróttum.
Það minnkar líkur á notkun vímu-
efna o.s.frv. Sumir eru til að verða
afreksmenn, aðrir til að vera með.
Ég trúi að þetta sé góð leið til að skila
góðum einstaklinum út í þjóðfélagið.
Þess vegna skil ég ekki – af hverju for -
eldrar eru svona tregir að taka þátt í
þessu starfi . Þeir nenna varla að fylgja
krökkunum á leiki til að hvetja þá og
sýna stuðning í verki. Hvað þá að taka
þátt í sjálfboðastarfi nu – nema
hugsanlega ef þeir fá greitt fyrir
það. Hvað er í gangi? Ég starfa í
Knattspyrnudeild kvenna – og
þar sýnist mér að þegar í Gaggó
er komið – þá eru ekki nema um
20% foreldra sem sýna áhuga
á starfi barnanna. Og – þegar
komið er í 3ja fl okk sjást varla
foreldrar á leikjum. Og – vitið þið
hvað? Þetta er akkúrat viðkvæmasti
aldurinn. Þarna þarf stuðninginn!
Svo þetta með þessar eyrnamerk-
ingar – enginn vill orðið lyfta litla
fi ngri nema fá eitthvað fyrir sinn
snúð. Í mesta lagi að vinna fyrir sinn
fl okk. Ég vil benda á að ef það er
ekkert LIÐ – þá þarf ekkert að safna
neitt. Liðið fyrst – svo þú. Stjórnir
deilda reyna að hafa góða þjálfara,
sem þurfa sín laun. Æfi ngagjöld eru
ákveðin það hófl ega að hægt sé að
stoppa í gatið og fjármagna mismun-
inn með ýms um fjáröfl unum. Það
reynist þó oft erfi tt þar sem greiða
þarf iðkendum (eyrnamerkingar) fyrir
að vinna fyrir félagið (ekki fá stjórnar-
menn greitt). Síðan gengur oft mjög
erfi ðlega að innheimta æfi ngagjöld-
in og sumir foreldrar ætlast til þess
að fá allt fyrir ekkert. Fría barnapöss-
un, leggja ekkert af mörkum, kvarta
undan æfi ngagjöldum og greiða þau
seint og aðstoða ekkert við hin ýmsu
verkefni.
Þetta eru hörð orð – og þeir sem
kalla þetta ýkjur taka þetta líklega til
sín. Betur má ef duga skal! Við verðum
að sýna samstöðu og búa til ALVÖRU
LIÐ í Aftureldingu. Það gerum við
með því að taka þátt. Vera með – en
ekki á móti. Ef þú vilt hafa áhrif skaltu
mæta á aðalfund deildarinnar og
bjóða þig fram þar. Ef þú vilt taka að
þér einstaka verkefni skaltu gefa þig
fram við stjórnir deilda. Félagið bygg-
ir á grasrótinni. Það er þörf fyrir þig!
Tryggvi Þorsteinsson
Ég er Afturelding!
Hlaðin verðlaunum
Málverk af séra Bjarna
Síðastliðinn miðvikudag fór fram
aðalsafnaðarfundur Lágafellssóknar
hér í bænum. Í upphafi fundar kvaddi
Bjarki Bjarnason sér hljóðs og afhenti
söfnuðinum málverk af föður sínum,
séra Bjarna Sigurðssyni. Listaverkið
er gefi ð af aðstandendum séra Bjarna
og Aðalbjargar Guðmundsdóttur til
minn ingar um þau. Bjarni lést árið
1991 en Aðalbjörg um síðustu áramót.
Séra Bjarni var sóknarprestur
Mosfellinga 1954-1976 en sneri þá
til kennslustarfa við guðfræðideild
Háskóla Íslands. Hann fékk málverkið
að gjöf frá sveitungum á fi mmtugs-
afmæli sínu árið 1970. Halldór
Pétursson málaði verkið en því verður
nú fundinn staður í Safnaðarheimili
Lágafellssóknar.
Aðstandendur séra Bjarna og
Aðalbjargar með séra Jóni Þor-
steinssyni í safnaðarheimilinu.
Botnlaust fj ör hjá
Lúðrasveitinni
Árlegir tónleikar Skólahljóm-
sveitar Mosfellsbæjar voru
haldnir í Íþróttamiðstöðinni
að Varmá á sunnudaginn var.
Að vanda var fjölmennt og tón-
leikarnir hin besta skemmt un.
Það voru þrjár sveitir hljómsveit-
arinnar skipaðar yngri og eldri
nemendum sem léku af stakri
prýði undir stjórn Birgis D.
Sveinssonar, Daða Þórs Einars-
sonar sem einnig var kynnir á
tónleikunum, Daníels Friðjóns-
sonar, Jóns Guðmundssonar,
Sveins Birgissonar og Þorkels
Jóelssonar. Óhætt er að segja
að enginn ljóður hafi verið á
tónleikunum.