Morgunblaðið - 09.10.2018, Side 1

Þ R I Ð J U D A G U R 9. O K T Ó B E R 2 0 1 8
Stofnað 1913  237. tölublað  106. árgangur 
SKÓLARNIR ERU Í
LYKILHLUTVERKI
Í FJÖLMENNINGU
FRJÓSEMI
MANNS OG
JARÐAR
KYNNIR SKAPANDI
VEGABRÉF FYRIR
TÓNLISTARMENN
LISTASAFNIÐ Á AKUREYRI,33 FRAMSÆKIN IMOGEN HEAP 30HRAÐAR BREYTINGAR 12
Andri Steinn Hilmarsson
ash@mbl.is
Undirbúningur vegna vindorku-
framleiðslu er kominn á fulla ferð
víða um land og er vindorkufram-
leiðsla þar sem vindaðstæður eru
góðar orðin ódýrari en raforkufram-
leiðsla með jarðvarma eða vatnsafli.
Tvö fyrirtæki hafa fengið stöðuleyfi
fyrir mælimöstrum í Dalabyggð til
að framkvæma vindmælingar, vind-
mælingar eru farnar af stað í Garps-
dal í Reykhólahreppi og fleiri inn-
lendir og erlendir aðilar hafa sýnt
vindorkuframleiðslu áhuga.
Ketill Sigurjónsson orkuráðgjafi
segir að virkja þurfi talsvert á næstu
árum til þess að mæta spám um
orkuþörf næstu ára verði stórir
orkusamningar til stóriðju endur-
nýjaðir. Hann segir vindorku nokk-
uð lengi hafa þótt áhugaverður kost-
ur en kostnaðarlega óhagkvæmur.
Undanfarið hafi hins vegar fram-
leiðsla á vindmyllum orðið hag-
kvæmari með aukinni framleiðslu
vindmylluframleiðenda og fram-
leiðslu á stærri og hagkvæmari vind-
myllum en áður. „Núna er kostnað-
urinn orðinn það lágur að þetta er í
raun orðið ódýrasta tegundin af raf-
orkuframleiðslu,“ segir Ketill, sem
telur brýnt að löggjafinn skýri vel
regluverk í kringum umhverfismat
og leyfisveitingar undir vindmyllu-
garða. „Eitt besta dæmið um hvað
þetta er orðið ódýrt er að núna gera
álverin t.d. í Noregi samninga við
vindorkufyrirtæki,“ segir Ketill.
Ætla að beisla vindinn
 Innlendir og erlendir aðilar sýna vindorkuframleiðslu áhuga  Vindmælingar
farnar af stað í Garpsdal  Tvö fyrirtæki hefja fljótlega mælingar í Dalabyggð
MVindorkuframleiðsla »18
Vindorkuframleiðsla
» Kostnaður við vind-
orkutækni lækkað með hag-
kvæmari framleiðslu
» Nokkur stór verkefni í burð-
arliðnum hér á landi
» Tvö fyrirtæki fengið leyfi
fyrir vindmöstrum í Dala-
byggð
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Heildarlaun hjá Sinfóníuhljómsveit
Íslands hækkuðu að meðaltali um
7,4% á fyrri hluta ársins. Það var
mesta prósentuhækkunin meðal
ríkisstarfsmanna á tímabilinu.
Næstir komu félagsmenn hjá
BSRB og ASÍ, en laun þeirra hækk-
uðu að meðaltali um 6,3%.
Þetta er meðal þess sem má lesa
úr launatöflum á vef stjórnarráðsins.
Félagsmenn í Læknafélagi Ís-
lands hafa fengið mesta hækkun í
krónum talið á fyrri hluta ársins, eða
um 70 þúsund krónur að meðaltali á
mánuði. Laun skurðlækna hafa
hækkað um 50 þúsund og laun hjá
Sinfóníunni um 42 þúsund.
Margir með yfir 800 þúsund
Laun ríkisstarfsmanna hafa
hækkað um tugi prósenta síðustu ár.
Fyrir vikið eru nú sex hópar ríkis-
starfsmanna með yfir 800 þúsund
krónur í heildarlaun á mánuði. Til
dæmis voru hjúkrunarfræðingar
með um 835 þúsund að meðaltali í
heildarlaun á fyrri hluta ársins.
Laun þeirra sem heyrðu undir
kjararáð, sem var lagt niður, hækk-
uðu um 1,2% á fyrri hluta árs. »10
Launin
hækka
áfram
Hækkun á meðaltali heildar-
launa árið 2017 til júní 2018
1,2%
6,3%
7,4%
6,3%
Kjararáð BSRB ASÍ – án
mótfram-
lagsHeimild: Stjórnarráðið
Starfsmenn
Sinfóníu-
hljómsveitar
 Launin hækka
mest hjá Sinfóníunni
Brimbrettakappi notfærði sér öldurnar við Gróttu á Seltjarnarnesi í fyrra-
dag og brunaði á bretti sínu með glæsibrag. Brimbrettareið er vinsæl
íþrótt og mikið stunduð í heitari löndum.
Sjávarhitinn er núna í kringum 7,5°C í Reykjavíkurhöfn og lofthitinn
getur verið lægri en það, enda komið haust. Því er nauðsynlegt að klæðast
góðum hlífðarfatnaði og ekki síst að verja höfuðið fyrir kælingunni.
Brunað hratt á brimöldunni
Morgunblaðið/Bogi
 Sigríður Á.
Andersen dóms-
málaráðherra
hefur kallað eftir
upplýsingum um
hve algengt það
sé að lögreglan
fari fram á dóms-
úrskurð um ein-
angrunarvist, á
hvaða forsendum
það sé gert og
hve algengt sé að því sé hafnað af
dómstólum. Einnig hve oft ríkið
hafi samið um skaðabætur vegna
einangrunarvistunar. Leggja þurfi
mat á hvort skýra þurfi lög eða
reglur að þessu leyti. »19
Óskar upplýsinga
Sigríður Á.
Andersen
 Fulltrúar Comenius-háskóla í
Slóvakíu hafa sýnt því áhuga að
styðja við nám í slóvakísku á Ís-
landi. Tilefnið er mikil ásókn ís-
lenskra námsmanna í skóla ytra.
Runólfur Oddsson, ræðismaður
Slóvakíu á Íslandi, hefur haft milli-
göngu um læknanám fyrir íslenska
námsmenn í háskólabænum Martin
í Slóvakíu. Runólfur segir íslenska
menntaskólanema hafa sýnt því
áhuga að læra slóvakísku. „Ég veit
um menntaskólanema sem eru byrj-
aðir að undirbúa læknanám í Slóv-
akíu. Nú þegar búa rúmlega 200 ís-
lenskir námsmenn í háskólabænum
Martin.“ »10
Menntaskólanemar
vilja læra slóvakísku
„Það var ekkert annað í boði en að
bregðast við því upphlaupi sem hafði
skapast í kjölfar úrskurðarins.
Ókyrrðin hefur verið mikil og óör-
yggið sömuleiðis, og úr því þurfti að
bæta,“ sagði Kristján Þór Júlíusson,
sjávarútvegs- og landbúnaðarráð-
herra. Hann stefnir að því að leggja
sem allra fyrst fram frumvarp til
laga um breytingar á lögum um fisk-
eldi. Samkvæmt frumvarpinu getur
ráðherra, í þeim tilvikum sem
rekstrarleyfi er fellt úr gildi, gefið út
rekstrarleyfi til bráðabirgða til allt
að tíu mánaða að fenginni umsögn
Matvælastofnunar enda mæli ríkar
ástæður með því.
Atvinnuveganefnd kemur saman
klukkan 8.00 í dag og er fiskeldi á
dagskrá. Lilja Rafney Magnúsdótt-
ir, þingmaður VG og formaður at-
vinnuveganefndar, telur eðlilegt að
löggjöfin um fiskeldi verði lagfærð
miðað við þá galla sem komið hafa
fram eftir að starfsleyfi og rekstrar-
leyfi Arctic Sea Farm hf. og Fjarða-
lax hf. vegna áformaðs laxeldis í Pat-
reksfirði og Tálknafirði voru felld úr
gildi.
Sigurður Pétursson, fram-
kvæmdastjóri annars fiskeldisfyrir-
tækjanna, segir að fyrirtækin muni
bera ógildingu rekstrar- og starfs-
leyfanna undir dómstóla. Hann sagði
mikla óvissu fylgja í kjölfar ógilding-
ar leyfanna. »2 & 14
„Ekkert annað í boði“
 Sjávarútvegsráðherra segir að bregðast þurfi við í kjölfar
úrskurðar  Ógilding leyfa verður borin undir dómstóla