Morgunblaðið - 27.12.2018, Qupperneq 1

F I M M T U D A G U R 2 7. D E S E M B E R 2 0 1 8
Stofnað 1913  303. tölublað  106. árgangur 
MYNDAGÁTA
MORGUN-
BLAÐSINS HEIMUR FJÖLMIÐLA
16 SÍÐNA SÉR-
BLAÐ UM VIÐ-
SKIPTI
ÞJÁNINGARFRELSIÐ 36 VIÐSKIPTAMOGGINNÁRLEG DÆGRADVÖL 26
Morgunblaðið/Eggert
Fundarborðið Félögin þrjú vísuðu deil-
unni til ríkissáttasemjara í síðustu viku.
 Fyrsti fundur SA, VR, Eflingar
og Verkalýðsfélags Akraness hjá
ríkissáttasemjara verður haldinn á
morgun eftir að síðarnefndu félög-
in þrjú vísuðu deilunni þangað.
Formaður VR segir félögin hafa
tekið ákvörðunina með fullan hug á
því að ná árangri í viðræðunum.
Hann vonast til þess að komast hjá
því að boða þurfi til verkfalls-
aðgerða. Formaður SA segir það
engum til góðs ef til harðra átaka
og/eða verkfalla komi.
Forsvarsmenn helstu hagsmuna-
samtaka atvinnulífsins lýsa sýn
sinni fyrir næsta ár í Viðskipta-
Mogganum. Munu niðurstöður
kjaraviðræðna hafa mikið að segja
um horfurnar á nýju ári.
»2 & ViðskiptaMogginn
Viðræður hjá
ríkissáttasemjara
hefjast á morgun
Lántökur heimilanna
» Ný verðtryggð útlán til
heimila eru nánast engin í
nóvember.
» Óverðtryggðar lánveitingar
bankanna til heimila stórauk-
ast á sama tíma.
Stefán Einar Stefánsson
ses@mbl.is
Í fyrsta sinn frá árinu 2015 reynast
uppgreiðslur verðtryggðra húsnæð-
islána hærri en nýjar lántökur. Þetta
kemur fram í nýjum tölum Seðla-
banka Íslands frá viðskiptabönkun-
um. Drógust verðtryggð lán banka
til heimila, með veði í húsnæði, sam-
an um tæpan milljarð í nóvember. Á
fyrstu 10 mánuðum ársins námu ný
útlán í þessu formi, umfram upp-
greiðslur, hins vegar ríflega 5,2
milljörðum að meðaltali.
Óverðtryggðar lánveitingar bank-
anna til heimila stórjukust á sama
tíma og lánuðu bankarnir óverð-
tryggð lán, með veði í íbúðarhús-
næði, að fjárhæð 14,3 milljarða
króna í nóvember að teknu tilliti til
uppgreiðslna. Hafa bankarnir aldrei
fyrr lánað jafn mikið í formi óverð-
tryggðra lána til heimila í einum
mánuði. Um sprengingu er að ræða í
þessum efnum og í október og
nóvember nema ný óverðtryggð út-
lán bankanna til heimila viðlíka upp-
hæð og þeir lánuðu í formi samskon-
ar lána allt árið í fyrra, eða rétt
ríflega 24 milljörðum króna.
Óverðtryggð lán stóraukast
 Uppgreiðslur verðtryggðra lána hærri en nýjar lántökur í fyrsta sinn frá 2015
 Heimilin líta til versnandi verðbólguhorfa  Umskipti í bókum bankanna
MViðskiptaMogginn
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Flugkappi Hörður Guðmundsson
vígalegur í Vestmannaeyjum.
Flugvél af gerðinni Dornier 328-100
sem Flugfélagið Ernir tók nýlega í
notkun reynist vel. Vélin þarf ekki
langa flugbraut, er fljót í hæð og er
hraðfleyg. Má það teljast saga til
næsta bæjar að nú tekur ferðin frá
Reykjavík til Vestmannaeyja aðeins
fimmtán mínútur. Sá hængur er þó
á, segir Hörður Guðmundsson, for-
stjóri Ernis, að Vestmannaeyjaflug-
völlur er oft lokaður vegna misvinda
og þoku. Fyrir vikið sé alveg á mörk-
unum að flug þangað sé raunhæft
eða borgi sig sé horft á málin í stóru
samhengi.
Starfshópur á vegum samgöngu-
ráðherra skilaði nýlega tillögum þar
sem gert er ráð fyrir 50% niður-
greiðslu á flugfargjöldum fólks sem
býr í 200-300 km akstursfjarlægð frá
höfuðborginni. Hörður Guðmunds-
son segir þessi áform áhugaverð. Ef
vel takist verði flugið með þessu orð-
ið valkostur fyrir fleiri og farþegum
fjölgi. Niðurgreiðsla á öðrum sam-
göngukostum sé líka alsiða, svo sem
strætisvagnaferðir og ferjusiglingar.
Rök séu því fyrir að flugið megi
styrkja af opinberu fé, enda sé það
almenningssamgöngur. »10
Hraðfleyg og fljót í flughæð
 Dornier-vél Ernis kemst til Vestmannaeyja á methraða
Víðast hvar um landið var óvenjuhlýtt yfir
jólahátíðina og um hátíðirnar nutu þess margir
að ganga um miðborg Reykjavíkur í mildu og
góðu veðri. Þegar þessi mynd var tekin við
Reykjavíkurtjörn mátti heyra fuglasöng líkt og
að vori og borgarbúar og erlendir gestir þeirra
virtu fyrir sér fjölskrúðugt fuglalífið við Tjörn-
ina. Áfram er búist við hlýju veðri næstu daga í
borginni, en þó með nokkurri úrkomu.
Fjölskrúðugt fuglalíf við Reykjavíkurtjörn
Morgunblaðið/Árni Sæberg
 Úrsögn Japans
úr Alþjóðahval-
veiðiráðinu
(IWC) hefur eng-
in áhrif hér á
landi að mati
Kristjáns Lofts-
sonar, forstjóra
Hvals hf. Í sama
streng tók Krist-
ján Þór Júlíusson
sjávarútvegs-
ráðherra í viðtali við RÚV í gær.
„Þeir hefðu átt að vera búnir að
þessu fyrir löngu,“ segir Kristján
Loftsson um ákvörðun Japana og
fagnar henni. »11, 19
Úrsögn Japans úr
IWC ekki áhrif hér
Kristján
Loftsson
Áramótaveðrið verður með ágæt-
um víðast hvar á landinu og viðrar
vel til flugeldaskota. Daníel Þor-
láksson veðurfræðingur segir að
spáin sé eins góð og best verður á
kosið, ekki of mikill vindur en þó
ekki algert logn enda þurfi smá-
golu til að bægja menguninni frá. Á
höfuðborgarsvæðinu er gert ráð
fyrir léttskýjuðu veðri án úrkomu
og frosti á bilinu tvö til sjö stig.
Í Morgunblaðinu í dag er að
finna kort yfir þær 16 áramóta-
brennur sem verða á höfuðborg-
arsvæðinu á gamlárskvöld.
Flugeldasala hefst á morgun og
verða nýjungar hjá Landsbjörg í ár
í tilefni af 90 ára afmæli björg-
unarstarfs á Íslandi. Tvenns konar
afmælistertur verða til sölu. Þá
býðst fólki að „skjóta rótum“ með
því að kaupa græðlinga til gróð-
ursetningar í Áramótaskógi
Landsbjargar í grennd Þorláks-
hafnar.
Jónas Guðmundsson hjá Lands-
björg segir að verkefnið sé hugsað
fyrir þá sem langi til þess að styðja
við björgunarsveitirnar en hafi
ekki áhuga á flugeldum. »6
Áramótaspáin eins og
best verður á kosið