Skessuhorn - 29.06.2000, Blaðsíða 10

10
FIMMTUDAGUR 29. JUNI 2000

Viðgerðir á girðingum eru með-
al þess sem teljast til viðhalds og
vorverka á flestum sveitaheimilum
og raunar víðar. Hjá félagsskap
nokkrum var maður kosinn í girð-
inganefnd en mætti slælega til
starfa. Um svipað leyti var sami
maður kosinn í varastjóm veiðifé-
lags og varð það Sigfusi Jónssyni
tilefni eftirfarandi hugleiðingar:
Þó geri hann ei við girðingar,
gleymum ekki hinu!
Hann komst til vegs og virðingar
í veiðifélaginu.
Trjáreki hefur lengi verið talinn
til hlunninda og mikil búbót að
góðu rekatré eins og segir í þessari
gömlu vísu:
Súlurýju rak í Vog
rétt upp í hann Sigurð,
nettar tíu álnir og
ettir því á digurð.
Annað algengt og þarft vorverk
er að dreifa skít eða eins og segir í
fomum sögum „aka skarni á hóla“
og mætti þá taka sér í munn orð
Káins:
Ef einhver sér mig ekki vera að moka
það ég orða þannig hlýt
þá er orðið hart um skít.
Eins og gengur em nákvæmar
tímamælingar lítt í heiðri hafðar í
annríki vordaganna og geta eflaust
ýmsir tekið undir með Rósberg
Snædal:
Dofnar skinn og daprast trú,
dvín að sinni bragur.
Læknir minn og líkn ertþú
langi vinnudagur.
Anna M. Sigurðardóttir í Saurbæ
á Kjalarnesi orti einhvemtíman að
vorlagi í þurrkatíð:
Sólin rofi sindrar úr,
senn erfátt til baga.
Gefðu milda gróðrarskúr
Guð minn nœstu daga.
Sumum hefur fundist undanfarið
að gróðrinum veitti ekki af meiri
úrkomu en þó veðrið hafi off verið
blítt era þó víða fannir í fjöllum.
Bjargey Amórsdóttir kvað á ferð
um Borgarfjörð:
Ennþá glœstu fjöllin fom
fannar geyma vetur
og hið skarpa Skessuhom
skýin vangað getur.
Margir hafa sungið sólinni lof og
dýrð í gegnum árin og mætti vel
rifja hér upp vísu Sigurðar Breið-
ljörð:
Sólin klár á hveli heiða
hvarma gljár við baugunum.
A sér hár hún er að greiða
upp úr bárulaugunum.
Því miður man ég ekki hver
syngur sólinni lof á þennan hátt:
Sólin málar leiðir lands,
Ijósin háleit skína.
Hennar strjálast geislaglans
gegnum sálu mína.
Jónsmessunótt hefur lengi verið
þekkt fyrir lækningamátt daggar-
innar og Kristján Arnason ímynd-
aði sér orðræður pars nokkurs á
Jónsmessunótt á eftirfarandi hátt
og hefur nú karldýrið upp raust
sína:
KLeddu þig beybí úr klútunum skjótt
því komin er miðnæturstund,
í dógginni liggjum við nakin í nótt
og njótumst hér úti á grund.
Eins og gengur er kvenkynið
raunsærra á ýmsan hátt eins og svar
konunnar ber vott um:
Ég er áfloti áferlegum túr
þúfierð ekki að gera neitt Ijótt,
svo er hún déskoti drullug og súr,
döggin á Jómsmessunótt.
Það era alltaf nokkur tíðindi
þegar prestaskipti verða í sóknum
og nýr prestur tekur við umsorgun
syndugra sálna hinna villuráfandi
heimasauða og fyrir margt löngu
var kveðið vestur á Skógaströnd:
Skógstrendingum fénast flest
ferþað eftir vonum.
Gaf oss drottinn Guðmund prest,
en gjalda verður honum.
Þegar séra Guðjón Hálfdánarson
fékk Saurbæ í Eyjafirði kom hann
frá að þjóna Krossþingum í Land-
eyjum og var þá nokkuð roskinn.
Þá kvað Jónas Jónasson í Villinga-
dal:
Loks þegar snjóinn leysti í ár
lands umflóann kunnan,
kom með lóum, grettur, grár,
grallaraspói að sunnan.
Friðrika Friðriksdóttir á Ulfá tók
upp hanskann fyrir séra Guðjón og
kvað um Jónas:
Búskap þó að basli við,
brags íflóa hnýtur.
Fiðurlóu loðir við
leiður spóaskítur.
Herra Sigurbjörn Einarsson var
um tíma prestur á Skógaströnd
áður en hann hvarf til starfa í
Reykjavík en þegar hann fór kvað
Olöf Sveinbjamardóttir á Rauða-
mel:
„Sigurbjöm fékk andans arf,
eifinnst hans jafnoki.
Hann þyrfii að hafa stærra starf
-á ströndinni dugirpoki. ”
Að endingu kemur hér ein gull-
falleg vísa eftir Rósberg G. Snædal
enda um margt gott að velja úr
þeirri smiðju:
Þar sem streymir lítil lind
Ijúft er þeirn sem trega.
Tíminn geymir gamla synd
grajna heimullega.-
Með þökk fyrir lesturinn
Dagbjartur Dagbjartsson
Refsstöðum, 320 Reykholt
S 435 1367
Um mannvíg og
mildlvægi heyskapar
mm
Nú er hinn gamli mánuður - heyannir - rétt að
byrja; bjargræðistíminn þegar á reið og ríður að eng-
inn liggi á liði sínu. Rannsóknir síðari tíma hafa leitt í
ljós mikilvægi þess að draga ekki sláttinn og að halda
sig fast að honum meðan stendur ella þurfi að gjalda
fyrir með ýmsum kostnaði og óþægindum er fram
kemur á næsta vetur. Hann Jónas á Skriðuklaustri Pét-
ursson, tilraunastjóri og alþingismaður, en bóndi þó
fyrst og ffemst, orðaði staðreyndina snyrtilega: bú-
skapur er heyskapur.
Breymi Hrafna-Flóka hinn fyrsta vetur á Islandi
hefur lengi verið höfð í minnum og gjaman tekin sem
dæmi um vonda búskaparhætti. Hann á að hafa verið
svo upptekinn af veiðum í hinu nýja gózen-landi að
hann gætti þess ekki að afla fóðurs fyrir bústofn sinn
fyrsta sumarið, svo bústofninn féll einfaldlega vetur-
inn eftir. Af þessum sökum hefur Flóki aldrei verið
flokkaður með hyggnum bændum.
En það þurfti svo sem engar rannsóknir til þess að
leiða rök að mikilvægi þess að sinna heyskap af alúð -
að búskapur væri heyskapur. Hyggnir bændur vora
löngu búnir að finna það út, meðal annars Flosi bóndi
á Svínafelli í Oræfum. Flosi lenti sem kunnugt er
með fleiram í útistöðum við syni Njáls á Bergþórs-
hvoli. Tilefnið er aukaatriði þessarar greinar. Hávaði
varð á Alþingi en eftir utandagskráramræður tókst að
setja niður deilur. Friðurinn var skammvinnur því til
orðaskaks kom á milli Flosa og Skarphéðins um kyn-
ferði Njáls og raunar Flosa líka. Drógust menn því í
deilandi hópa að nýju.
Flokkur Flosa hélt fund í Almannagjá. Þar var á-
kveðið að skiljast ekki við málið fyrr en “aðrir hvárir
hníga fyrir öðram”, og “... þeir bræðr era allir vegnir,
Njálssynir”. Viðstaddir sóra Flosa hollustueiða um
að fara að Njálssonum. Skyldi unnið á þeim “með eldi
ok járni ok ganga eigi fyrr ffá en þeir (væru) allir dauð-
ir”. Flosi gerði tillögu um að til skarar yrði látið skríða
í ágústlok, og segir þá m.a. þessa myljandi góðu setn-
ingu: “Mun ek nú ok á kveða, hverja atferð vér skulum
hafa, ok er þat mitt ráð, at hverr maðr ríði heim af
þingi ok sjái um bú sitt í sumar, meðan töður manna
era undir”...
Mér finnst þessi ákvörðun Flosa bónda á Svínafelli
lýsa ákaflega næmum skilningi á mikilvægi heyskapar:
Hann mat fóðuröflun til heimila þeirra stórbænda, er
honum höfðu heitið samstarfi, sínu meira en fjörvi
ellegar afdrif nokkurra óknyttastráka útí Landeyjum.
Nei, nú reið sem sagt á að einhenda sér að heyskapn-
um og slá mannvígum á frest uns borgið væri lífs-
björginni næsta vetur.
Með þessari djörfu gerð sinni hefði Flosi bóndi á
Svínafelli átt að verða hin óumdeilda fyrirmynd ís-
lenskra bænda um aldir. Það er mjög miður að frægð
hans skyldi eingöngu verða bundin við það að hafa lát-
ið bera eld að bænum á Bergþórshvoli og hinar
grimmilegu afleiðingar þess.
En nú spretta grösin og heyannir era framundan.
Geram eins og Flosi: Látum fátt, og helst ekkert trafla
okkur á meðan “töður era undir”. Ef þarf gefst nógur
tími seinna til þess að atast í nágrannanum.
Bjami Guðmundsson
Hvanneyri
Jafiitefli við Fram
Skagamenn vora í ágætu formi
þegar þeir mættu Fram í sjöundu
umferð Islandsmótsins í knatt-
spyrnu á Akranesvelli síðastliðinn
fimmtudag. Leikurinn byrjaði vel
þegar Haraldur Hinriksson, besti
maður leiksins, kom Skagamönn-
um yfir í fyrri hálfleik með glæsi-
legu marki, 1-0. Þá seig heldur á ó-
gæfuhliðina hjá Akumesingum, því
Framarar skoraðu tvö næstu mörk
og var í báðum tilfellum um mistök
í vöm Skagamanna að ræða. Það
var svo Alexander Högnason sem
jafnaði metin stuttu áður en flautað
var til leiksloka. Skagamenn-2,
Fram-2.
SÓK
Iþróttahátíð
Grundar^arðar
Fjölmenn íþróttahátfð var haldin
í Grandarfirði síðastliðna helgi þar
sem keppt var í fótbolta og frjálsum
íþróttum. Til leiks vora mættir um
200 keppendur sem allir era innan
raða HSH.
Keppt var í flokki unglinga 13 til
21 árs, barna 12 ára og yngri og í
fótboltanum var keppni á milli 5.,
6. og 7. flokka. I unglingaflokki
vora gefin stig og verðlaun en ekki
í barnaflokki. I héraðsmóti sem
haldið var á sunnudeginum var
hinsvegar keppt um stigatölu í
frjálsum íþróttum og vora einstak-
lingum veitt verðlaun en keppnis-
félögin unnu sér inn stig. Að sögn
aðstandenda keppninnar tókst vel
til, gott veður var alla keppnisdag-
ana og mikil þátttökugleði ríkti hjá
leikmönnum og foreldrum þeirra.
Búnaðarbankinn í Grandarfirði og
Stykkishólmi styrktu mótið og
Matvöruverslunin Tangi í Grund-
arfirði bauð til grillveislu.
EE
Héraðsmót UMSB
Héraðsmót UMSB í ffjálsum
íþróttum var haldið helgina 24. -
25 júní. Þátttaka var minni en oft
áður en mótið tókst að öðra leyti í
alla staði vel. Sól og blíða var báða
dagana og hefur það heilmikið að
segja.
Keppt var í öllum aldursflokk-
um í ftjálsum íþróttum auk þess
sem félagar úr Iþróttafélaginu
Kveldúlfi komu með vaskt lið og
tóku þátt í mótinu.
Starfsíþróttanefnd UMSB skipu-
lagði tvær starfsíþróttagreinar fyrir
mótið og var góð þátttaka í þeim.
Á laugardeginum gafst keppendum
og starfsfólki kostur á að taka þátt í
jurtagreiningu og á sunnudag var
keppt í starfshlaupi sem byggðist
upp á því að hlaupa ákveðna vega-
lengd leysa nokkrar þrautir s.s.
negla í spítu, ganga á planka,
hlaupa hringi og fl. Við hverja
þraut átti síðan að svara spumingu
sem keppendur fengu á blaði.
dag.
Framundan eru mörg verkefni
hjá Ungmennasambandi Borgar-
fjarðar, má þar helst nefiia tvö
meistaramót í frjálsum íþróttum.
Meistaramót 12 - 14 ára verður
haldið á Laugarvatni en Meistara-
mót 15-22 ára verður haldið í
Mosfellsbæ, bæði mótin fara ffam
helgina 15.-16. júlí. Um verslun-
armannahelgina er stefnan tekin á
Unglingalandsmót UMFÍ sem
haldið verður á Tálknafirði, Pat-
reksfirði og Bíldudal. Stefnt er að
því að fara með sem fjölmennastan
hóp þangað.
Veronika