Skessuhorn - 24.01.2007, Blaðsíða 16

16
MIÐVIKUDAGUR 24. JANUAR 2007
3KESS1ÍH0EM
7%

Endurbygging kútters
Sigurfara er stórvirki
Það var
ánægjulegt í
dag að vera
viðstaddur
þegar undir-
ritaður var
samningur
milli mennta-
málaráðu-
n e y t i s i n s ,
sveitarfélaganna, Akraneskaup-
staðar og Hvalfjarðarsveitar og svo
Byggðasafhsins á Görðum á Akra-
nesi um endurgerð og varðveislu
kútters Sigurfara. Það voru Þor-
gerður Katrín Gunnarsdóttir
menntamálaráðherra, Gunnar Sig-
urðsson forseti bæjarstjórnar
Akraness, Einar Orn Thorlacius
sveitarstjóri í Hvalfjarðarsveit og
Björn Elíson formaður stjórnar
byggðasafnsins sem undirrituðu
samninginn í hálfgerðri nepju við
hlið Sigurfara, að viðstöddum hópi
góðra gesta.
Sigurfari á sér merka sögu og má
telja að með ákvörðun um varð-
veislu og endurbyggingu hans sé
stuðlað að varðveislu merkra
menningarminja, sem ástæða er til
að vekja athygli á. Bæjaryfirvöld á
Akranesi hafa lengi barist fyrir því
að varðveisla skipsins yrði að veru-
leika. Það var svo tryggt með
ákvörðun ríkisstjórnarinnar nú í
haust að leggja fjármuni til verks-
ins, sem Alþingi staðfesti síðan í
fjárlögum fyrir yfirstandandi ár.
Það er í rauninni athyglisvert að
verða vitni að þeirri bylgju áhuga í
þá átt að varðveita mannvirki sem
hafa sögulegt, eða menningarlegt
gildi. Þessa sér mjög stað í fjárlög-
um Alþingis ár hvert. Þar getur að
líta umtalsverðar fjárveitingar til
endurgerðar og varðveislu merkra
gamalla húsa; sum hafa skírskotun
á landsvísu en önnur kannski frek-
ar í héraði. Hvoru tveggja skiptir
þó máli. Arangurinn lætur ekki á
sér standa. Mörg hús sem eru orð-
in prýði síns samfélags vekja já-
kvæða athygli heimamanna og
gesta og bera vitni um virðingu
fyrir menningarlegri arfleifð.
Gaman er líka að geta þess sem
þó fer kannski aðeins minna fyrir í
umræðunni, en það er sá áhugi
sem víða er fyrir varðveislu gam-
alla bíla. Þeir eru líka hluti af
menningarsögu okkar; það er sögu
20. aldarinnar. Þar er á ferðinni
einlægur áhugi margra einstak-
linga sem gaman er að geta um.
En siglinga og sjávarútvegsþjóð-
in þarf líka - og alveg sérstaklega -
að hyggja að skipakostinum. Mörg
ómetanleg skip og bátar hafa farið
forgörðum í fortíðinni, því miður,
en ýmislegt hefur verið vel gert.
Það er af nógu að taka í framtíð-
inni. Svo vindur sögunni ffam og

Spölur og tvöfóldun Hvalfjarðarganga
Þær umræður sem átt hafa sér
stað um nauðsyn þess að Hval-
fjarðargöngin verði tvöfölduð,
gefa tilefhi til nokkurra athuga-
semda við þær upplýsingar sem
birst hafa í dagblöðum. Formaður
Spalar, Gísli Gíslason hefur talið
því spretta fram ný verkefni, sem
við þurfum að takast á við í fram-
tíðinni. Víða hafa einstaklingar og
samtök þeirra, sem og sveitarfé-
lög, gengið í varðveislu skipa og
báta sem mikill sómi er að. Þar
með er líka stuðlað að því að
þekking fortíðarinnar verði til hjá
komandi kynslóðum og það skipt-
ir líka máli.
Endurgerð Kútters Sigurfara
sem nú er komin á undirbúnings-
stig verður örugglega eitt af stór-
virkjunum á þessu sviði. Þetta er
gríðarlega mikið verk. Það kallaði
því á þjóðarátak og er sannarlega
ánægjulegt til þess að vita að því
verður nú hrundið í framkvæmd.
Framtak heimamanna, undir
tryggri forystu í sveitarstjórnar-
málum, skipti þarna lykilmáli,
eins og svo oft þegar mál af svip-
uðum toga er til lykta leitt. Þeim
ber því að þakka.
Einar K Guðfmnsson,
sjávarútvegsráðherra.
nauðsyn að farið verði að undirbúa
tvöföldun Hvalfjarðarganga sem
fyrst, þar sem ljóst sé að þau geti
ekki annað þeirri umferð sem
verða mun um göngin eftir nokkur
ár, með sömu aukningu á umferð
um þau og verið hefur á síðustu
árum. Það er sjálfsagt hjá Gísla, að
benda vegamálaráðherra og Vega-
gerðinni á að göngin geti orðið
flöskuháls í umferð um Vestur-
landsveg nr. 1.
í Morgunblaðinu þ. 18. janúar
undir fyrirsögninni“Spölur safnar
upp í ný göng með því að lækka
ekki veggjaldið“ var grein sem mér
og sjálfsagt mörgum fleirum finnst
að stjórnarformaður Spalar gangi
of langt í yfirlýsingum. I útdrætti
(í hnotskurn) úr þessari grein segir
m.a: „Spölur ætlar ekki að lækka
veggjaldið, eins og svigrúm er til,
heldur safna í sjóð til að flýta fyrir
framkvæmdum." Einnig stendur:
„Gísli segir auðvelt að réttlæta
þessa ákvörðtm með hliðsjón af
auknu öryggi og ávinningi.“
Hvalfjarðargöngin, einhver hag-
kvæmasta vegaframkvæmd á land-
inu, hefur að langmestu leyti verið
borin uppi af Vestlendingum. Það
er óumdeilt að þessi vegafram-
kvæmd hefur sparað ríkissjóði
hundruði milljóna, ef ekki millj-
arða króna, eins og ég hef áður
fært rök fyrir í greinum mínum.
Ef nú á að höggva í sama kner-
um og þá of langt gengið.
Stjórn Spalar hefur aðeins heim-
ild til að
leggja gjald á
notendur
ganganna til
rekstur þeirra
og fyrir um-
s ö m d u m
greiðslum af
lánum sem
tekin voru til
byggingar þeirra. Hún hefur enga
heimild til að taka af mér eða öðr-
um, sem um göngin fara, peninga
til byggingar annarra ganga.
A vefsíðu Spalar seigir m.a:
„Gert var ráð fyrir að lán yrðu öll
greidd upp af vegfarendum sjálfum
á tveimur áratugum, frá því göng-
in voru tekin í notkun. Að þeim
tíma liðnum yrðu göngin afhent
íslenska ríkinu til eignar án endur-
gjalds og þá hefði ríkissjóður að
auki fengið um tvo milljarða króna
í skatttekjur af fyrirtækinu á verð-
lagi ársins 1996.“
Þetta er allt, sem segja þarf .
Fyrirtækið Spölur, hefur engan
rétt á að krefja neytendur um fjár-
muni til frekari uppbyggingar á
vegakerfi á Islandi.
Hafsteinn Sigurbjömsson.
l/ltfuiht’rfiið
Og tautaði þá: - „O Ingi how much I missyou“
Sumir telja ástina
eina af höfuðskepn-
unum og vissulega
hefur hún orðið
flestum mannanna
börnum örlagarík
enda viðbúið að án
hennar væri mann-
kynið útdautt fyrir
löngu. Margt hefur verið bæði ort og
skrifað um þetta fyrirbæri og einhver
ágætur maður sagði fyrir margt löngu:
„Astin er langur sætur draumur. - Hjóna-
bandið er vekjaraklukkan!" Halla Lofts-
dóttir orti um ástina:
Hafi ástin hjartað gist
og hún verið blekkt án saka,
þá er oftast eitthvað misst
sem aidrei fœst til baka
Thomas Carlyle orðaði sína skoðun á
ástinni eitthvað á þessa leið: „Astin er
ekki hreint brjálæði - en skyldleikinn er
vissulega ótvíræður!“ Ragnar Agústsson
orti um ástir einhverra persóna í ná-
grenni sínu:
Svo er ástin meyju og manns,
menn ei þekktu slíka,
ef þú ferð til andskotans
ætla ég þangað líka.
Bandarískur blaðamaður sagði ein-
hverntíman að engin kona yrði ástfangin
af karlmanni nema hún hefði meira álit á
honum en hann ætti skilið. Zsa Zsa
Gabor sagði hinsvegar: „Eg elska karl-
menn sem vita hvað ég vil.“ Hvaða karl-
maður sem hefur nú skilið þá góðu konu.
Eftir Valborgu Bentsdóttur er hinsvegar
þessi undurfagra lýsing á ástmanni henn-
ar og er von að konunni hafi hlýnað um
hjartarætur:
Þunnt bar hárið þokurautt,
þyrilgárað saman.
Skallagljár með skeggið blautt
skjólugrár í framan.
Brúnasvertu baugahreinn
bar í sperrtu enni,
hnakkakertur, herðabeinn.
Hann var stertimenni.
Eftir Guðmund Guðmundsson skóla-
skáld er þessi ágæta vísa og getur jafn-
framt minnt okkur á þau ágæm sannindi
að koss er góð sönnun þess að tvö höfuð
eru betri en eitt:
Mig hefur lukkan leikið grátt
lengi í kvennamálum,
því ég hef fleiri ítök átt
í augum þeirra en sálum.
Jóni Arnasyni „hlemm“ hefur verið
eignuð eftirfarandi vísa og hef ég svosem
enga ástæðu til að rengja það:
Sárt er að hylja sorg og þrá,
sárt er að dylja trega,
sárt er skilja seims við gná.
sárt er að vilja en ekki fá.
Jónas Guðlaugsson hefur verið kallað-
ur eins kvæðis skáld og skal ég ekki leggja
dóm á það en varla hefði hann þurft að
yrkja meira en þetta eina erindi til að
vinna sér nokkurn sess á skáldabekk:
Þú hvarfst mér, og burt ég í fjarska fór,
en fann þig þó hvert sem ég sneri,
sem titrandi óm í auðum kór
og angan úr tómu keri.
Dr. Sturla Friðriksson, grasafræðingur
var ásamt aðstoðarmanni sínum við
gróðurrannsóknir norður í Mývatnssveit
að sumri til í miklum hitum þegar þeir
hittu tvær konur sem voru þar á göngu-
ferð og höfðu létt af sér klæðum eftir því
sem velsæmisástæður leyfðu. Samræðum
þeirra lýsti Dr. Sturla með þessum hætti:
Ég spurði tvœr fáklæddar frúr
um þeirra fatnað í léttari dúr.
Þær svöruðu greitt
að þeim samt væri of heitt,
svo ég spurði þær spjörunum úr.
Margt hefur verið rætt um þetta bless-
aða kvótakerfi og jafhan sýnst sitt hverj-
um í þeim málum sem víðar. Einhvern-
tíma gaukaði Helgi Seljan eftirfarandi
kviðlingi að Lárusi Þórðarsyni:
Á kvöldin mig langar í kœrleik og yl,
ég kem mér sko uppí og hlakka til.
Af vongleði skín á mér skallinn.
Með faglegri varúð ég fikra mig nær,
en frúin mín blessuð skellihlær.
„ Þú ert búinn með kvótann þinn kallinn."
Lárusi þótti vísan góð en sá hinsvegar
aðra hlið á málinu:
Ef konuna langar í kærleik og yl,
hún kemur sér uppí og hlakkar til.
Þá styn ég og strýk á mér skallann.
Talsverðan kvóta ég á jú enn.
Það er bara staðreynd með suma menn
að þeir ná ekki að nota hann allann.
Margt gott orti Rósberg G. Snædal og
þar á meðal þessa siglingavísu:
Bátur þekkir bólstað sinn,
blys þótt ekki logi.
Litli hrekkjalómurinn
lenti í Snekkjuvogi.
Karlmanns þrá er, vitum vér
vefja svanna í fangi.
Kvenmannsþráin einkum er
að hann til þess langi.
Svo kvað Hannes Hafstein ef ég man
rétt en eins og allir vita er það takmark
tískunnar að sýna hæfilega mikið af vör-
unni og í svo aðlaðandi umbúðum sem
kostur er. Þegar bikini baðfötin fóru að
ryðja sér til rúms orti Bjarni frá Gröf:
Upp um lœrin allir sjá
og allt í kring um naflann,
en mjög er hulin meyjum hjá
margföldunartaflan.
Það er margsannað að „Hjörtum
mannanna svipar saman í Súdan og
Grímsnesinu“ eins og Tómas kvað og
greinilega hefur Ingi Steinar Gunnlaug-
son verið með þau sannindi í huga þegar
hann orti um hana Möggu:
Hún Magga í Mogadisjú
Fór með mánaðarbirgðir af tissjú,
strauk tárvota brá
og tautaði þá:
„ Ó Ingi how much I miss you."
Það er sagt að engin kona geri karl-
mann að flóni. Þær gefa okkur aðeins
tækifæri til að þroska með okkur þennan
meðfædda eiginleika. Og auðvitað nýtum
við okkur tækifærið - óspart. Þormóður
Pálsson orti:
Ég er vanans valdi háður
vaki oft á næturnar,
síðan ég á árum áður
iðka gerði kvennafar.
Samt var það nú svo að þegar Adam
heitinn sálugi forfaðir okkar varð ein-
mana, skóp guð ekki tíu vini handa hon-
um heldur eina konu. Lokavísan eða
ljóðið öllu heldur er eftir Ingibjörgu
Haraldsdóttur og gæti sem best verið ort
fyrir munn annars hvors þeirra öldnu
heiðurshjóna, nú eða svo ótalmargra
annarra eða kannske frá eigin brjósti:
Á hverjum morgni
vakna ég við hlið þér
og hugsa:
Þarna er hún lifandi komin
hamingjan.
Með þökk fyrir lesturinn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Hrísum, 320 Reykholt
S 435 1489 og 849 2715
dd@simnet.is