Morgunblaðið - 03.07.2019, Qupperneq 17

MINNINGAR 17
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. JÚLÍ 2019
✝ Herdís MaríaJóhannsdóttir
fæddist 26. október
1925 í Reykjavík.
Hún lést á Hrafn-
istu í Hafnarfirði
11. júní 2019.
Foreldrar Maríu
voru Mathilde Vic-
toria Kristjánsson
Gröndahl húsmóðir
og Jóhann Franklín
Kristjánsson, arki-
tekt og byggingameistari. Jó-
hann og Mathilde eignuðust sjö
börn en systkin Maríu voru Liv,
Vilhjálmur, Hákon, Tryggvi,
Svavar og Margrét.
María giftist Herði G. Al-
bertssyni lögfræðingi í október
1951, þau skildu. María og
Hörður eignuðust fjórar dætur,
þær eru: 1) Guðný, maki Guðjón
Ármann Jónsson. Börn Guð-
nýjar eru: a) Guðmundur Sævar
Birgisson, maki Sigríður Þórð-
ardóttir, börn þeirra eru Sæunn
Rut, sambýlismaður Pete Rob-
inson, og Viktor, b) Erla Björk
Birgisdóttir, sambýlismaður Ás-
mundur H. Steindórsson, börn
í Reykjavík og ólst upp í for-
eldrahúsum uns hún giftist
Herði og bjuggu þau síðast í
Litlagerði 4 en þar bjó María
áfram eftir að leiðir þeirra
skildi. Síðari ár ævinnar bjó
María í Hraunbrún 29 en þar bjó
hún í eigin íbúð í húsi yngstu
dótturinnar.
María var norsk í móðurætt-
ina og stundaði nám í norskum
húsmæðraskóla. Hún var glæsi-
leg kona, fyrirmyndargestgjafi,
flink í matreiðslu og bakstri og
hélt dýrindisveislur fyrir fjöl-
skyldu og vini lengst af ævinni.
Hún var mikil hannyrðakona og
prjónaði fyrir afkomendur sína
margar fallegar flíkur.
María starfaði um árabil sem
ritari hjá Teiknistofu landbún-
aðarins/Búnaðarbanka Íslands.
Skin og skúrir verða á lífs-
braut allra og stærsta áfallið á
ævi Maríu var sorglegur missir
dóttur hennar Matthildar Vikt-
oríu, en hún lést á sviplegan hátt
í Viðeyjarslysinu ásamt sam-
býlismanni sínum Friðriki Ás-
geiri hinn 10. september 2005.
María var heilsuveil í lokin og
flutti á Hrafnistu í Hafnarfirði í
janúar 2019. Hún lætur eftir sig
þrjár dætur, 12 barnabörn og 12
langömmubörn.
Útför Maríu fer fram frá Víði-
staðakirkju í Hafnarfirði í dag,
3. júlí 2019, klukkan 15.
þeirra eru Agnes
Líf, Birgir Steinn
og Eva María. c)
María Ósk Birg-
isdóttir, maki Sig-
urður Örn Hall-
grímsson, börn
þeirra eru Guðný
Lilja og Pétur
Helgi. 2) Matt-
hildur Viktoría, nú
látin, börn hennar
eru Vigfús Daði
Vigfússon og Arnar Freyr Vig-
fússon, dóttir hans er Matt-
hildur Lea. 3) Guðrún Auður,
börn hennar eru: a) Rakel Björg
Ragnarsdóttir, b) Sigurður
Helgi og c) Andrea Ósk Sigurð-
arbörn. Börn Rakelar eru Ásdís
Birta, Aníta Sóley, Natalía Rós
og Ragnar Hákon. 4) Erla Ruth,
börn hennar eru: a) Elfar Elí
Schweitz Jakobsson, sambýlis-
kona Tara S. Birgisdóttir, b) Ív-
ar Elí Schweitz Jakobsson, sam-
býliskona Vaka Vigfúsdóttir, c)
Alex Elí Schweitz Jakobsson og
d) Ísold Ylfa Schweitz Jakobs-
dóttir.
María fæddist á Fjólugötu 25
Móðir, amma og langamma.
Hún móðir mín kvaddi þennan
heim þann sama dag og hún gaf
mér líf í hjónarúmi ömmu og afa
á Fjólugötu 25 en þar fæddist
hún líka sjálf 25 árum áður.
Þessi dagur er dagurinn okkar
mömmu, dagur til að heilsa og
dagur til að kveðja.
Móðir mín kvaddi á sólbjört-
um sumardegi umvafin elsku af-
komenda sinna. Hún var kveðju-
stundinni fegin og hlakkaði til
að hitta Maddý systur þarna
hinum megin þar sem fuglarnir
syngja sína lofgjörð og grasið er
ætíð grænt og blómin teygja sig
mót sólu á heiðbláum himni þar
sem allt er svo fallegt og gott.
Móðir mín var glæsileg kona
sem bar höfuðið hátt og var í
eðli sínu stolt. Hún var fáguð í
framkomu, örlát og hugsaði vel
um sína. Hún var gestrisin og
góður gestgjafi sem hélt dýr-
indis veislur fyrir ættingja og
vini, veislurnar voru margar og
alltaf flottar. Mamma bakaði
bestu brauðtertur í heimi og var
snillingur í allri matargerð,
veisluborðin voru hlaðin góðgæti
sem gladdi bæði augu og bragð-
lauka. Hún hafði gaman af að
ferðast og fór víða á sinni löngu
ævi. Mamma var bókmennta-
sinnuð og ótal voru ferðir henn-
ar á bókasöfnin til að finna sér
áhugavert lesefni. Hún hafði
góða tungumálakunnáttu og
fylgdist vel með daglegum frétt-
um fjölmiðla hérlendis og er-
lendis næstum fram að hinsta
degi. Áhugamálin voru mörg,
hún hafði unun af að prjóna og
leysa krossgátur en hún las ekki
bara bækur því dönsku og
norsku vikublöðin voru ómiss-
andi og þar fann hún líka þessar
fínu uppskriftir til að prjóna eft-
ir.
Minningar um mömmu eru
óteljandi, rauðhærð, grannvaxin
og gullfalleg á gangi með okkur
systur eftir Laufásveginum á
hælaháum skóm á leið í Lauf-
ásborg með Maddý þá 3 ára
gamla. Já, mamma var líka
skvísa og vakti athygli hvar sem
hún var. Í þá daga bjuggum við
á Smáragötu 5 meðan pabbi var
í háskólanum. Hún sinnti sínu
hlutverki vel, hitaði alltaf fyrir
mig hunangsmjólk á vetrar-
morgnum til að „verma kropp-
inn“ eins og hún sagði, áður en
ég fór út í kuldann á leið í skól-
ann og hún hrærði fyrir okkur
systur „eggjadósis“ þegar við
vorum veikar eins og amma
gerði fyrir hana að norskum sið.
Ég áttaði mig á því síðar að
mamma notaði ýmis norsk gælu-
orð við okkur systurnar á yngri
árum, sem ég taldi þá að væru
íslensk.
Mamma var í siglingu með
Gullfossi þegar ég ól son minn
Sævar hennar fyrsta barnabarn,
hún varð himinlifandi við frétt-
irnar, loksins kominn strákur.
Þegar hún kom heim aftur hafði
hún keypt og fyllt stóra ferða-
tösku af bláum drengjafatnaði.
Þegar mamma passaði dætur
mínar eitt sinn fengu þær báðar
hlaupabólu meðan ég var er-
lendis en voru aldeilis ánægðar
hjá ömmu sinni sem dekraði við
þær að venju. Á þrítugsafmæli
sonar míns sem var við nám í
Svíþjóð lét mamma sig ekki
heldur vanta. Hún átti sér þá
ósk að heimsækja eldri dóttur
mína sem býr í Noregi, og son-
ardóttur mína sem býr í Eng-
landi, en var því miður ekki
ferðafær síðustu árin og þótti
það miður.
Móðir mín var hjá okkur á
jóladag í fyrra, þá var eins og
hvíslað að mér að þetta væru
síðustu jólin hennar hér. Lífið er
kannski bara eitt dýrmætt
augnablik en minningin lifir um
eilífð alla.
Ég veit að þú ert hvíldinni
fegin elsku mamma, Guð geymi
þig og ég bið að heilsa Maddý.
Guðný Harðardóttir.
Amma mín.
Elsku langamma, nú ertu
komin til hennar Maddýjar
frænku. Gefðu henni knús frá
mér og ég bið innilega að heilsa,
ég sakna hennar.
Amma mín, þú varst alltaf svo
yndisleg og góð, ég man þegar
þú bjóst á Hraunbrún og við
þurftum alltaf að labba niður
steinastigann þegar ég og
mamma komum í heimsókn.
Líka hvað þú varst alltaf svo
dugleg og góð við mig að prjóna
allskonar föt á mig, þá helst ull-
arsokka því ég gekk þá alltaf í
gegn og alltaf þurfti að bæta þá
upp. Ég á enn þá húfu sem ég
geymi í skúffunni minni sem þú
prjónaðir handa mér þegar ég
var lítil, elsku amma, sem ég
mun alltaf geyma.
Þegar ég var á mínu öðru ári
í Háskólanum fékk ég verkefni
sem snerist um að taka viðtal
við eldri borgara og fékk ég að
taka viðtal við þig. Ég á það
verkefni enn þá og er gaman er
að lesa það, við áttum svo gæða-
stund, elsku amma, þegar ég
kom til þín og spjallaði við þig.
Við töluðum um lífið og þá lífið
þitt amma, hvað þú gerðir þegar
þú varst yngri og hver voru þín
áhugamál. Það var svo ótrúlega
gaman að heyra þína sögu
amma, ég mun alltaf halda upp
á þessa stund.
Ég man svo vel eftir svefn-
herberginu þínu á Hraunbrún,
mér fannst það svo glæsilegt
enda herbergi fyrir glæsilega
konu, allt sem þú átti svo fínt og
flott.
Nú geturðu hvílt þig, elsku
amma, ég elska þig.
Þín
Guðný Lilja.
Elsku mamma, við kveðjum
þig með sorg í hjarta. Þetta fal-
lega ljóð, Móðurmildi, eftir
Kjartan Hreinsson lýsir vel
gæsku þinni og ást.
Hún fæddi þig, og fyrsta brosið
þú fannst við hennar kærleiksbál.
Ef hennar faðmlag fékkst þú kosið
þá fegurð skein af þinni sál.
Þín móðir alla ást vill gefa,
hún eflir þig við dagsins brún,
að kvöldi hverja sorg vill sefa
og syndir fyrirgefur hún.
Er falla tár um fölar kinnar
og feigð og dauði sækja að
þá þráir mildi móður þinnar
að mæta þér á nýjum stað.
Við vitum að Maddý systir
hefur tekið vel á móti þér. Hvíl í
friði, elsku mamma,
þínar dætur
Auður (Auja) og Erla Ruth.
Látin er í töluverðri elli
tengdamóðir mín Herdís María
Jóhannsdóttir. Þegar ég kynnt-
ist henni var hún farin að nálg-
ast áttrætt og bar þess ýmis
merki þó að ávallt væri tíguleg
og öll skynjun og meðvitund fyr-
ir líðandi stundu mjög góð og
lengst af fram í andlátið, sem
aldrei verður ofþakkað, auðnist
mönnum langlífi.
María var af sterkum ættum,
norsk í móðurætt, dótturdóttir
úrsmiðs konungs og í föðurætt
dóttir bóndasonar af Litlu Há-
mundarstöðum, Árskógsströnd,
en hann braust til mennta sem
þá var ekki sjálfgefið og varð
þekktur arkitekt, uppfinninga-
maður og byggingameistari hér
á landi.
Þó að samgangur okkar og
kynni væru aldrei mikil áttum
við gott samband og ég fann alla
tíð velvilja hennar í minn garð
og að ég held ánægju með til-
komu mína í fjölskylduna.
Strax við fyrstu kynni var
auðséð á ýmsu að María bar
þess merki, bæði sjálf og af hí-
býlum sínum, þó að minni væru
en lengst af munu hafa verið, að
hún hafði yfir sér reisn og fág-
un. Af myndum og frásögnum
hafði hún verið mjög glæsileg
kona og bar þess um flest merki
til hinstu stundar.
Ánægjulegt var að sjá og
upplifa fjölskyldusambandið sem
í kringum hana var þá ekki síst
tengslin við barnabörnin og síð-
an barnabarnabörnin hvar hún
hafði mikinn og sérstakan sess
sem amma Maja.
Fljótlega eftir kynni okkar
varð hið hörmulega Viðeyjarslys
þar sem næstelsta dóttir henn-
ar, Matthildur, og sambýlismað-
ur hennar létust. Matthildur
vegna ófyrirgefanlegrar hátt-
semi skipstjórans eftir slysið.
Atburður sem setti gríðarlegt
mark sitt á fjölskylduna alla.
Einhvern veginn fannst mér
María aldrei bera sitt barr eftir
það og lífsviljinn dofna.
Ég kveð Maríu með þakklæti
og bið henni velfarnaðar á
ókunnum slóðum eilífðarinnar.
Guðjón Ármann Jónsson.
Elsku amma.
Ég man allar veislurnar,
fermingarveislur okkar systkin-
anna, öll jólaboðin, humar og
hamborgarhrygg. Ég man Litla-
gerði 4. Við systkinin að renna
okkur á rassinum niður tröpp-
urnar, fíkjukex, fallegi garður-
inn, lyktin í bílskúrnum. Ég man
endalaus ævintýrin í „skóginum“
við hliðina á Bústaðakirkju. Ég
man Kron, Cometinn og hita-
veitustokkana. Ég man eftir
ömmu segja: „gullið mitt, það er
bannað að hlaupa með hlaupa-
bólu“ og endalaus ömmuknús.
Þú hefur verið stór partur af
mínu lífi og minningarnar eru
endalausar.
Sofðu rótt, elsku amma. Við
elskum þig og söknum þín.
Erla Björk, Ásmundur,
Agnes Líf, Birgir Steinn og
Eva María.
Elsku amma Maja, nú ert þú
komin til æðri heima, til Sum-
arlandsins. Ég veit að þú ert
hvíldinni fegin og ég veit að þú
færð að hitta allt þitt fólk sem
þú hefur saknað.
Ég sit hér og horfi á myndina
sem þú gafst mér fyrir nokkrum
árum, myndina af Maríu mey
með Jesúbarnið, mér þykir svo
vænt um þessa mynd, hún minn-
ir mig alltaf á þig. Myndin hékk
uppi á vegg í herberginu þínu í
Litlagerði, ég gat endalaust
horft á hana sem barn og alltaf
þegar ég var að gista hjá þér, og
ég fékk að sofa í þínu rúmi, þá
horfði ég á þessa mynd. Það er
svo mikil ró yfir henni og mun
ég alltaf varðveita hana.
Mínar helstu minningar um
þig eru frá minni barnæsku þeg-
ar þú bjóst í Litlagerðinu, öll
jólaboðin, veislurnar, gistinæt-
urnar og ég tala nú ekki um
þegar við nutum þess að vera í
garðinum, hvort sem verið var
að vinna í honum, sóla sig eða
leika sér.
Þú varst alltaf svo glæsileg,
mættir alltaf með stæl og þér
fannst svo gaman að vera með
fólkinu þínu. Þú komst síðast til
mín í ferminguna hans Péturs
okkar, þú varst svo glöð og þér
fannst svo gaman.
Elsku amma Maja, ég er svo
stolt og þakklát að bera nafnið
þitt, einhvern tímann verð ég
líka amma Maja, eins og þú. Við
sjáumst seinna.
Þín
María (Maja).
Við kveðjum núna yndislega
konu hana Herdísi Maríu Jó-
hannsdóttur og við þá stund var
gott að hugsa til baka yfir öll
þau ár sem ég var svo heppin að
þekkja hana. Hún var óvenju-
glæsileg kona, hún var með
þykkt rautt hár og hugsaði vel
um hvert smáatriði í klæðaburði
sem og heimkynnum sínum. En
það sem var samt allra best við
hana var hversu hjartahlý hún
var og hversu mikilvæg fjöl-
skyldan var henni. Mér er minn-
isstætt þegar ég kynntist ömmu
Maju, hún þá á Rauðalæknum í
glæsilegri íbúð sem var fallega
innréttuð. Amma Maja var með
íburðarmikinn smekk í innan-
stokksmunum og átti stóra gull-
lampa, stóra plusssófa og síðast
en ekki síst þá gekk hún sjálf
helst í gullskóm. Hún var þarna
með jólaboð á jóladag með fjöl-
skyldunni sem var fastur liður
hjá henni í fjölda ára og var
greinilega í essinu sínu með
dætur sínar og barnabörn í
kringum sig. Við áttum eftir að
eiga ófáar stundirnar heima hjá
henni á næstu árum þar sem
hún kallaði fjölskylduna saman
og ekki spillti það fyrir að hún
var með feiknagóðan bílskúr
sem við fengum að nota óspart
til bílaviðgerða eða það er að
segja dóttursonurinn lagaði bíl-
inn og ég sat á meðan hjá henni
með dóttursonardótturina. Á
þessum árum notaði hún hand-
lagnina sína og framleiddi húfur,
peysur og sokka á yngsta barna-
barnið og nýja barnabarnabarn-
ið og nutum við mjög svo góðs
af. Hún átti eftir að halda áfram
að vera ræktarsöm við alla fjöl-
skylduna sína og kom tvívegis til
okkar til Svíþjóðar þegar við
vorum þar í námi og áttum við
þá yndislegar stundir með
henni. Hún notaði auðvitað tím-
ann í Svíþjóð til að heimsækja
líka bróður sinn hann Vilhjálm
sem bjó í Jönköping ekki langt
frá okkur.
Hún var ekki mjög heilsu-
hraust líkamlega undir það sein-
asta og heyrði mjög illa sem
gerði henni erfitt fyrir í sam-
skiptum en fram á síðasta dag
var hún mjög skýr í hugsun og
fylgdist vel með. Síðustu árin
var hún svo heppin að búa hjá
yngstu dóttur sinni og börnum
hennar og var yndislegt að sjá
hvað þau hugsuðu vel um hana
og hvað henni leið vel í faðmi
fjölskyldunnar.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ, virst mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Sveinbjörn Egilsson.)
Elsku amma Maja, hvíl í friði
þín
Sía, Sævar, Sæunn
og Viktor.
Elsku amma. Við söknum þín
mikið og sendum þér kveðju
með þessu ljóði Kristjáns
Hreinssonar
Er þér til heiðurs kveiki ég á kerti
með kærleika ég man hin liðnu ár
og finn að oft þinn hugur hjartað
snerti,
þá hrynja niður kinnar gleðitár.
Ég stari inn í ljóssins blíða loga,
sem lýsir mína sál og hjarta mitt
þar sé ég mynd af þér í björtum
boga
og brosið færist yfir andlit þitt.
Ég skynja yl og mátt frá mínum
stjaka
því myndin þín í kertaljósi er.
Á meðan einhver von hér fær að
vaka
þá verður ekki hægt að gleyma
þér.
Ástarkveðja frá barnabörnum
Elfar Elí, Ívar Elí, Sigurður
Helgi, Andrea Ósk, Alex Elí
og Ísold Ylfa.
Maja, systir mín, var afskap-
lega góðhjörtuð og gjafmild
kona, mátti ekkert aumt sjá og
vildi sífellt vera að gefa öðrum.
Hún var líka myndarleg og
vandvirk. Allt sem hún gerði var
vel gert, hvort sem það var mat-
ur eða prjónaföt. Hún var góð
stóra systir. Til dæmis mátti ég
vera með þegar hún var með
vinkonum sínum á íþróttanám-
skeiði á Álafossi í einn mánuð.
Ég var þá átta ára, en þær allar
4-6 árum eldri en ég. Ég naut
þess að vera yngst og reyndi að
vera ekki minni en þær, það er
gott að hafa eitthvað til að
keppa að. Einstaka sinnum fékk
ég meira að segja lánaðan
dúkkuvagninn hennar til að fara
í gönguferð með dúkkurnar mín-
ar.
Maja og maðurinn hennar
eignuðust fjórar dætur. Þegar
sú yngsta var tveggja ára eign-
aðist ég mína fyrstu dóttur. Það
passaði að taka við fötum frá
börnum Maju, sem kom sér af-
skaplega vel. Fá falleg tilbúin
föt á barnið sitt án þess að hafa
nokkuð fyrir því.
Stundum, þegar hún fékk
eitthvað nýtt, vildi hún endilega
gefa mér það, en það vildi ég
auðvitað ekki. Þegar við gáfum
eitthvað saman fór það stundum
út fyrir minn fjárhag. En samt
gekk þetta vel.
Þegar mig vantaði pössun
fyrir barn var hún líka tilbúin að
bæta því við sín fjögur.
Ég var lengi litla systir því ég
var mikið með Maju og fleiri
stúlkum á hennar aldri á sum-
arhóteli í Noregi, ég þá 16 ára
og Maja 20.
Maja átti fjórar yndislegar
dætur, en var fyrir þeirri sorg
að missa eina þeirra, sem þá var
fullorðin.
Mörg ár bjó Maja í sama húsi
og yngsta dóttir hennar. Þar fór
vel um hana og vildi hún helst
alltaf vera heima. Síðustu mán-
uðina var hún á Hrafnistu í
Hafnarfirði, þar fékk hún líka
góða umönnun.
Þó að við værum ólíkar að
mörgu leyti kom okkur yfirleitt
vel saman. Við áttum fimm eldri
systkini og góða trúaða foreldra.
Ég þakka fyrir að hafa átt
svo góða og kærleiksríka systur.
Í Guðs friði,
Guðrún Margrét
(Gréta litla systir).
Í dag kveðjum við yndislega
konu Herdísi Maríu. María bjó í
mörg ár í Litlagerði 4 ásamt
stelpunum sínum fjórum. Ég var
svo heppinn að alast upp fyrst
ár ævi minnar í Litlagerði 2 og
kynntist ég Maríu og stelpunum
hennar vel. Næstyngsta dóttir
hennar Auður eða Auja Didda
eins og ég kalla hana alltaf hef-
ur verið vinkona mín í 58 ár og
hef ég þekkt og fylgst með Mar-
íu þann tíma. María var glæsileg
kona og mikill fagurkeri alla tíð.
Heimili hennar var alltaf glæsi-
legt og listrænt og einstaklega
fallegt. Hún var góð og örlát
kona sem mátti ekkert aumt sjá.
María var vinamörg og hafði
gaman af að gleðjast í góðra
vina hópi og enginn var betri
gestgjafi en hún. Að alast upp í
húsinu við hliðina á Litlagerði 4
og fá að njóta alls þess sem þar
var í boði var ævintýri líkast.
María tók okkur krökkunum í
hverfinu alltaf vel og voru allir
velkomnir, enginn kvóti á því
hvað margir máttu vera inni eða
að leika út í garði. María hafði
mikinn áhuga á bílum og átti
hún alltaf flotta og kraftmikla
bíla. Hún var viljug að leyfa
okkur vinkonunum að fara á
rúntinn á flottu bílunum sínum,
alltaf sjálfsagt að fá bílinn lán-
aðan og finnst mér það lýsa því
svo vel hvað hún vildi allt fyrir
stelpurnar sínar gera og naut ég
góðs af. Ég hef orðið þeirra
gæfu aðnjótandi að hitta Maríu
af og til í gegnum árin og þá að-
allega hjá Auði og hafa þær
stundir verið mér afar kærar.
Mér hefur alltaf fundist hún
eiga svolítið í mér og vona ég að
ég hafi átt svolítið í henni. María
átti sínar gleði- og sorgarstundir
eins og allir en alltaf bar hún sig
vel og var stolt kona fram á síð-
asta dag.
Kæru systur, ég sendi ykkur
og fjölskyldum ykkar innilegar
samúðarkveðjur.
Kæra María takk fyrir allt.
Þórdís Þórisdóttir.
Herdís María
Jóhannsdóttir