Fréttablaðið - 27.11.2019, Blaðsíða 13

G-rjómi geymist vel
Laktósalaus G-rjómi er tilbúinn
til notkunar þegar þér hentar.
gottimatinn.is
Vinnuverndarlöggjöfin leggur ríkar skyldur á herðar vinnu­veitendum að tryggja öryggi
og heilbrigði starfsfólks. Meðal ann­
ars er vinnuveitendum skylt að taka
á og koma í veg fyrir kynbundna
áreitni og of beldi á vinnustöðum.
Samkvæmt löggjöfinni skal vinna
sérstakt áhættumat fyrir hvern
vinnustað og móta skriflega áætlun
um öryggi og heilbrigði á vinnu­
staðnum. Atvinnurekandi sem
verður var við einelti, kynferðis­
lega áreitni, kynbundna áreitni
eða of beldi á vinnustað verður að
grípa til aðgerða í samræmi við
áætlunina.
Í áhættumati skal m.a. leggja mat
á svokallaða sálfélagslega áhættu­
þætti sem geta t.d. tengst samskipt­
um og upplýsingaflæði á vinnustað.
Slíkir áhættuþættir geta varðað
miklu um líðan starfsfólks. Óheil­
brigt vinnuumhverfi einkennist t.d.
af baktali, slúðri, sögusögnum og
útilokun. Slíkt getur haft mjög nei­
kvæð áhrif á starfsanda og skaðað
heilsu þeirra sem fyrir verða.
Þekkjum öll dæmin
Sálfélagslegir áhættuþættir eiga
sér oft kynbundnar hliðar. Því
miður þekkjum við öll dæmi af
kynbundinni áreitni eða of beldi
á vinnustöðum, höfum sjálf orðið
fyrir henni eða orðið vitni að henni.
Þegar slíkrar hegðunar verður vart
er mjög mikilvægt að starfsfólk viti
hvert það á að leita eftir ráðgjöf og
aðstoð.
Það er líka grundvallaratriði að átta
sig á því að slík breytni þrífst aðal­
lega í aðstæðum þar sem valdaójafn­
vægi ríkir á milli einstaklinga. Það
að tryggja jöfnuð og jafnræði í hópi
starfsfólks er því mikilvæg forvörn
gegn kynbundnu ofbeldi hvers konar.
Hlutverk stéttarfélaga
Fáum dylst hversu slæmar af leið­
ingarnar geta orðið af kynbundinni
áreitni á vinnustöðum, bæði fyrir
einstaklingana sem um er að tefla
og vinnustaðinn sem heild. Það er
mikilvægt að starfsfólk sé vel upp­
lýst um réttindi sín og hvert það geti
leitað eftir aðstoð. Stéttarfélög hafa
hér mikilvægu hlutverki að gegna
og geta stutt við einstaklinga sem
leita aðstoðar. Hvort tveggja með
lögfræðilegri ráðgjöf sem og með
því að vera til staðar, hlusta og veita
góð ráð í fullum trúnaði.
Stéttarfélög veita stuðning gegn kynbundnu ofbeldi
Þórunn
Sveinbjarnar-
dóttir
formaður BHM
Ýmsir hafa komið fram að undanförnu og lýst yfir efa­semdum um áhrif manna
á loftslagið og vilja að dregið
verði úr aðgerðum gegn meintum
loftslagsbreytingum. Á einhvern
yfirmáta fáránlegan hátt hefur
umræðan um málefnið snúist
algerlega á hvolf. Þeir sem vara við
loftslagsbreytingum eru komnir í
vörn gagnvart þeim sem efast, sem
að sjálfsögðu ætti að vera öfugt.
Eins og f lestir, er ég enginn lofts­
lagsvísindamaður og dettur þess
vegna ekki í hug að fullyrða um
áhrif losunar koltvísýrings á lofts­
lagið. Sama gildir um efasemdir
en á því sviði hef ég heldur engar
faglegar forsendur né þekkingu til
afneitunar. Þetta snýst nefnilega
ekki um hver hefur rétt fyrir sér,
heldur hvað er skynsamlegast að
gera. Afstaða mín er því afar ein­
föld; ég vil og vona að efasemda­
hópurinn hafi rétt fyrir sér en vel
auðvitað að fylgja ráðleggingum
hinna. Af hverju? Jú, einfaldlega
vegna þess að það eru efasemda­
mennirnir sem þurfa að hafa 100%
rétt fyrir sér, svo eitthvert smá vit
sé í því að grípa ekki til aðgerða.
Þeir sem vara við hamförum þurfa
hins vegar ekki að vera 100% viss­
ir, þeir þurfa bara að sýna fram á
að sterkar líkur séu á neikvæðum
loftslagsbreytingum.
Hér er myndlíking. Bifreið er á
ferð í kolniðamyrkri, líkt og jörðin
sem er á eilífri vegferð með óvissa
framtíð. Við stýrið er bílstjóri
líkt og mannkynið sem stýrir í
raun framtíð jarðar. Við stígum á
eldsneytisgjöfina og kveikjum í
brunahreyf lum vélarinnar líkt og
mannkynið sem brennir jarðefna­
eldsneyti í óhóflegu magni. Í aftur­
sætinu eru tveir aðilar sem rýna í
landakort til að meta framhaldið.
Annar segir „hægðu á því ef ég skil
kortið rétt þá er hengif lug fram
undan!“ en hinn segir „hvaða rugl,
þú ert bara að lesa kortið vitlaust“.
Hvað á bílstjórinn á ökutækinu
jörð að gera í svona stöðu? Er skyn­
samlegra að stíga af inngjöfinni og
hætta að dæla olíu inn í sprengi­
rými vélarinnar eða hlusta á efa­
semdamanninn sem fullyrðir um
kortalesblindu hins?
Hættum þessari dæmalausu
hringavitleysu og grípum strax
til afgerandi aðgerða sem snar­
minnka brennslu jarðefnaelds­
neytis og losun gróðurhúsaloft­
tegunda. Á sama tíma skulum
við hins vegar öll sameinast um
vonina um að efasemdamenn og
afneitunarsinnar hafi fullkomlega
rétt fyrir sér.
Efasemdir
og skynsemi
Sigurður Ingi
Friðleifsson
framkvæmda-
stjóri Orku-
seturs
Greinin er liður í 16 daga átaki
gegn kynbundnu ofbeldi.
S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð 13M I Ð V I K U D A G U R 2 7 . N Ó V E M B E R 2 0 1 9
2
7
-1
1
-2
0
1
9
0
5
:1
1
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 2
4
5
7
-A
C
2
4
2
4
5
7
-A
A
E
8
2
4
5
7
-A
9
A
C
2
4
5
7
-A
8
7
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
5
6
s
_
2
6
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K