Morgunblaðið - 20.11.2019, Page 1

M I Ð V I K U D A G U R 2 0. N Ó V E M B E R 2 0 1 9
Stofnað 1913  273. tölublað  107. árgangur 
SKAPAR LANDS-
LAGSMYNDIR
Á SVIÐINU
MIKIL ÁHRIF
FYRIR FJÁR-
FESTA HÉR
FJALLAR UM
ÞJÓÐFRÆÐI
LÆKNINGA
VIÐSKIPTAMOGGINN NÝ BÓK ÓLÍNU 28NÝTT DANSVERK 29
Hallarekstur skýrður
» Bjarni segir fráflæðisvanda,
mönnunarvanda, húsnæðis-
vanda vegna byggingar Nýja
Landspítalans og launamál
meðal skýringa sem gefnar eru
á hallarekstri Landspítalans.
Bjarni Benediktsson fjármála- og
efnahagsráðherra segist sakna þess
að ekki sé tekin dýpri umræða um
hvernig farið er með fjármunina í
heilbrigðiskerfinu. „Ef við horfum
tíu ár aftur í tímann þá verður ekki
framhjá því litið að það var skorið
niður og gripið til mikillar hagræð-
ingar á Landspítalanum. Því hefur
verið þörf fyrir að auka fjárframlög
til spítalans í þeim ríkisstjórnum
sem við höfum setið í frá árinu 2013.
En ég sakna þess að við skulum al-
mennt ekki taka dýpri umræðu um
hvernig við förum með fjármunina í
þessu kerfi,“ segir Bjarni í samtali
við ViðskiptaMoggann.
Framleiðslutengd fjármögnun
Hann segist vísa þar t.d. til þess
að gerður hafi verið samningur um
framleiðslutengda fjármögnun sem
átti að tryggja að eftir því sem af-
köst á spítalanum ykjust færi meira
fjármagn til hans. Þetta hafi átt að
verða leiðandi kerfi í fjármögnun
spítalans en hafi aldrei orðið al-
mennilega virkt. „Við fáum svo ár
eftir ár nýja og nýja skýringu á því
hvað valdi hallarekstrinum,“ segir
Bjarni.
Saknar dýpri umræðu
 Bjarni Benediktsson fjármála- og efnahagsráðherra segir að ár eftir ár sé gefin
ný og ný skýring á hallarekstri Landspítalans  Fjárframlög aukin frá árinu 2013
M »ViðskiptaMogginn
Alþjóðleg menningarverðlaun Vigdísar Finn-
bogadóttur verða veitt í fyrsta skipti á næsta ári.
Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra greindi
frá þessu í opnunarávarpi sínu á Heimsþingi
kvenleiðtoga sem hófst í Hörpu í gær. Vigdís var
sömuleiðis í pallborðsumræðum á þinginu í gær,
en með henni á þessari mynd eru Julia Gillard,
fyrrverandi forsætisráðherra Ástralíu, og Irma
Erlingsdóttir, dósent við Háskóla Íslands. »6
Vigdís á meðal kvenleiðtoga í Hörpu
Morgunblaðið/Eggert
 Sjúkratrygg-
ingar Íslands
samþykkja um-
sóknir um 35-
40% sjúklinga
sem sækja um
bætur úr sjúk-
lingatryggingu
og telja sig hafa
orðið fyrir
heilsufarslegu
tjóni vegna mis-
taka eða annarra
atvika í opinbera heilbrigðiskerf-
inu. Umsóknir hafa á síðustu árum
verið 150 til 190 á ári og heildar-
bætur um 400 milljónir á ári. Áætla
má að bætur séu 6,5 til 8 milljónir
að meðaltali í hverju samþykktu til-
viki. Umsóknum hefur fjölgað ár
frá ári. Sjúkratryggingar hafa
greitt í heildina um 2,8 milljarða
króna í sjúklingatryggingu frá árs-
byrjun 2008 til loka október á þessu
ári. »6
35-40% umsækj-
enda fá bætur
Spítali Mistök geta
orðið víða.
Frumvarp til laga um skráningu
þeirra hagsmuna sem ráðamenn
eiga að gæta og geta haft áhrif á
störf þeirra hefur nú verið kynnt á
samráðsgátt stjórnvalda. Katrín
Jakobsdóttir forsætisráðherra legg-
ur frumvarpið fram, en efni þess nær
til ráðherra og aðstoðarmanna
þeirra, æðstu embættismanna í
ráðuneytum og sendiherra. Fólk í
þessum störfum verður framvegis,
nái lögin fram að ganga, að greina
opinberlega frá ýmsum þeim hlunn-
indum sem það kann að njóta í starfi.
Ráðherrum og aðstoðarmönnum
þeirra verður til dæmis skylt að upp-
lýsa um eignir sínar, ábyrgðir og
skuldir sem eru fimm milljónir króna
eða meira og eru ekki vegna íbúðar-
húsnæðis, bílakaupa eða slíks. Einn-
ig verður að tilkynna gjafir til við-
komandi sé virði þeirra meira en 50
þúsund krónur. Sömuleiðis verða
settar reglur um aukastörf sem
ráðamenn mega gegna.
Annað nýmæli í lagafrumvarpinu
er að framvegis þarf að tilgreina sér-
staklega ef svonefndir hagsmuna-
verðir koma að gerð stjórnarfrum-
varpa. »14
Hlunnindi ráða-
manna verði opinber
 Aðsókn í dagsferðir hjá stærstu
hópbifreiðafyrirtækjum landsins í
haust hefur dregist verulega saman
á milli ára. Gríðarleg samkeppni er
á markaðnum og raunar hefur
verðstríð geisað í atvinnugreininni
á undanförnum árum. Hjá Kynnis-
ferðum hefur aðsóknin í haust í
norðurljósaferðir fyrirtækisins,
sem eru einna vinsælastar á þessum
árstíma, dregist saman um 30%.
Sömu sögu er að segja af Bus Trav-
el. Aðsókn í dagsferðir hjá Gray
Line hefur dregist minna saman en
aukist hjá Reykjavík Sightseeing.
»ViðskiptaMogginn
Morgunblaðið/Ómar
Samdráttur Aðsókn í dagsferðir hjá rútu-
fyrirtækjum hefur dregist verulega saman.
Þriðjungi færri í
norðurljósaferðir
Framkvæmdir við Hólsvirkjun, 5,5
MW vatnsaflsvirkjun í Fnjóskadal,
standa nú sem hæst. Þessa dagana
er áhersla lögð á að ljúka lagningu
vegar, vatnspípu að stöðvarhúsi og
koma stíflum vel á veg. Þessi mann-
virki eru innar í dalnum og standa
hærra en stöðvarhúsið og því mikil-
vægt að komast eins langt með verk-
in og hægt er áður en vetur skellur á
af fullu afli.
Skírnir Sigurbjörnsson, fram-
kvæmdastjóri Arctic Hydro, sem
reisir virkjunina, segir að vonast sé
til að vinnu við Gönguskarðsárþrösk-
uld, sem er lítil stífla, ljúki í næsta
mánuði. Stærri stíflan er í Hólsá og
þar er verið að steypa um þessar
mundir. Jarðvinna frestast til næsta
sumars en þarf að ljúka fyrir haust-
ið. Stefnt er að því að virkjunin verði
komin í full afköst í september á
næsta ári.
Unnið er í grunni stöðvarhúss sem
standa mun skammt frá þjóðvegin-
um um Fnjóskadal. Skírnir segir að
húsið þurfi að vera langt komið í jan-
úar þannig að hægt verði að taka við
vélbúnaðinum í lok mánaðarins. Vél-
arnar bíða tilbúnar í Austurríki. »11
Hólsvirkjun að myndast
 Framkvæmt á fullu  Tekin í notkun næsta haust
Hólsvirkjun Vinna við virkjun í
Fnjóskadal stendur nú sem hæst.