Morgunblaðið - 13.12.2019, Blaðsíða 24

24 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. DESEMBER 2019
Skartgripur með táknræna merkingu, seldur til
styrktar blindum og sjónskertum á Íslandi.
Íslenskt handverk. Fæst um land allt.
Þríkrossinn
Stuðningur til sjálfstæðis
legt að nota húmorinn til þess að komast í gegnum erfiðar til-
finningar sem fylgja drykkju foreldra, meðvirkni og annarri
disfunksjón í fjölskyldum.
„Já, húmor og umburðarlyndi. Umburðarlyndi gagnvart
sjálfum sér auðvitað og sérstaklega öðru fólki. Og ég er að
vinna í því. Reyndar hefur mér gengið vel að vera umburð-
arlyndur gagnvart öðrum en er oft minn harðasti gagnrýnandi.
Ég reyni að vera góður við mig í dag og veita mér pínu slaka en
það tók mig mörg ár að komast á þann stað sem ég er á í dag.
Reyndar er ég enn svolítið að vinna í því að hafa húmor fyrir
sjálfum mér. Það er svolítið erfitt ef maður vill láta taka sig al-
varlega og stutt í húmorsleysið finnst mér stundum. Já, ég er
sem sagt strax byrjaður að berja mig niður og viðtalið varla
byrjað,“ segir hann og hlær.
Þegar fólk les þessar þrjár bækur, Týnd í Paradís, Synda-
fallið og Bréf til mömmu, skín í gegn að það getur engin mann-
eskja skrifað svona texta nema vinna í sjálfri sér. Þegar ég spyr
Mikael út í sína sjálfsvinnu kemur í ljós að hann hefur notað
skrifin til þess að sættast við lífið.
„Mamma stakk upp á fyrsta þerapistanum mínum fyrir tutt-
ugu og fimm árum þegar hún var nýbyrjuð að vinna í sér þrátt
fyrir mótmæli öldunga Votta Jehóva sem vildu bara að hún
bæði Jehóva um hjálp og væri ekki að þvælast þetta til sálfræð-
inga. Ég fór og hitti yndislega konu sem hjálpaði mér mjög að
M
ín fyrstu kynni af Mikael Torfasyni
voru árið 2004 þegar hann var ritstjóri
DV og bauð mér vinnu. Þegar ég mætti
í atvinnuviðtalið var mér vísað á skrif-
stofu ritstjórans, eftir að hafa gengið í
gegnum mjög svo þungt loft þar sem
hópur karlmanna sat saman í opnu
rými með lokaða glugga. Þar sat hann í
stól með lappirnar uppi á borði, í hermannaklossum, og veifaði
leikfangabyssu. Hann horfði aldrei í augun á mér og ég verð að
játa að ég var skíthrædd við hann og líka alla karlana sem sátu
þarna í opna rýminu og bakkaði út.
Það var í raun ekki fyrr en ég las bókina Týnd í Paradís, sem
kom út 2015, að ég skildi hvers vegna Mikael hefði verið eins og
hann var. Fjölskylda Mikaels er engin hefðbundin vísitölu-
fjölskylda og faðir hans var sannarlega enginn „bonus pater
familias“. Sögu og örlögum hjónanna Torfa Geirmundssonar
heitins og Huldu Fríðu Berndsen eru gerð góð skil í Týnd í
Paradís en tveimur árum síðar kom út bókin Syndafallið, sem
fjallar um föður hans og öll hans ævintýri. Nú er hins vegar
komið að frú Huldu Fríðu Berndsen og ákvað Mikael að skrifa
henni í bókinni Bréf til mömmu, sem er sorgleg, átakanleg og
líka dálítið kómísk.
Það fyrsta sem mig langar að vita er hvort það sé nauðsyn-
finna farveg fyrir reiðina sem ég setti alla í að skrifa mínar
bækur og auðvitað síðar í blaðamennskuna. Þannig að þetta eru
orðin 25 ár af sjálfsvinnu og af nógu að taka, ég er hvergi nærri
hættur,“ segir hann.
– Út á hvað gengur þerapían?
„Það er nú svo misjafnt. Ég hef náttúrlega verið að sulla í for-
tíðinni en svo hef ég líka bara leitað að innri friði. Einu sinni fór
ég og var í „silent retreat“ með bandarískum og dönskum
búddistum í viku á eynni Fjóni. Það var yndislegt. Elma, konan
mín, gaf mér þetta í fertugsafmælisgjöf og ég hugleiddi í tutt-
ugu tíma á sólarhring því ég þurfti varla að sofa á meðan á
þessu stóð. Þetta var ótrúlegt ævintýr og kenndi mér þetta sem
við í dag köllum upp á íslensku núvitund.“
– Hefur þú verið undir handleiðslu sama aðilans eða hefurðu
haft marga sem hafa hjálpað þér?
„Síðustu tíu eða ellefu ár hef ég verið að tala við hann Pál Þór
Jónsson vin minn sem býr á Englandi og er frábær þerapisti.
Hann er æðislegur náungi sem hefur hjálpað ótrúlega mörgum
á Íslandi, Englandi og svo er ég alltaf að senda til hans fólk héð-
an frá Austurríki og Þýskalandi en ég bý í Vín í dag og fljótlega
ef fólk kynnist mér fer ég að tala um Palla vin minn í Kent á
Englandi.“
„Það er
eflaust
margt ósagt
enn þá“
Elma Stefanía Ágústsdóttir, Guðni Th. Jóhann-
esson, Þorleifur Örn Arnarsson og Mikael
skömmu eftir frumsýningu í Burgtheater. Elma er
þarna rétt nýstigin af sviðinu.
Rithöfundurinn Mikael Torfason var einu sinni reiður ungur
maður sem vann verkamannavinnu, hafði allt á hornum sér
og átti varla peninga fyrir mat. Í sinni nýjustu bók, Bréf til
mömmu, kafar hann ofan í fortíðina og rifjar upp allt það
óþægilega sem gerst hefur á milli þeirra og reyndar líka það
góða. Þetta óþægilega er bara fyrirferðarmeira. Mikael er
hins vegar búinn að uppskera ríkulega og eftir mikla
sjálfsvinnu lifir hann draumalífi í Vín ásamt eiginkonu sinni,
Elmu Stefaníu Ágústsdóttur, og börnum.
Marta María | mm@mbl.is
Ljósmynd/Matthias Horn/Burgtheater
Mikael Torfason rit-
höfundur gerir upp
fortíðina í bókinni
Bréf til mömmu.
Mikael og Ída
litla dóttir hans í
Vínarborg.
VIÐTAL
SMARTLAND
 SJÁ SÍÐU 26