Feykir - 24.01.2018, Síða 4
AÐSENT : Davíð Jóhannsson skrifar
Flugið – komið til að vera
„Ég þarf að skreppa aðeins út á
flugvöll.” Varla var ég búinn að sleppa
orðinu við kollega mína á Faxatorg-
inu, þegar ég hugsaði hvað þessi
setning hljómaði eitthvað vel. Og af
hverju? Jú, það var von á fyrsta
áætlunarfluginu til Sauðárkróks í
næstum 5 ár.
Fljótlega fór ég að heyra
hjá fólki hvað því þætti
gaman að heyra orðið
aftur í flugvél og sjá
flugvöllinn upplýstan í
vetrarmyrkrinu. Mér er
engin launung í því að eitt
af því sem lagðist hvað
skringilegast í mig þegar
ég tók við starfi mínu hér
fyrir rúmum tveimur
árum var að hingað væri
ekki flogið lengur. Ekki
bara að þetta standi fyrir
ákveðin þægindi atvinnu-
og búsetusvæðis, heldur þótti mér sú
staðreynd að þessi fyrrum kandidat
sem varaflugvöllur í millilandaflugi
með eina lengstu flugbraut landsins
væri orðinn skilgreindur af flugmála-
yfirvöldum sem «lendingarstaður» líkt
og Bakki og Stóri-Kroppur (já, upp
með landakortið...) með allri virðingu
fyrir þessum flugvöllum. Og sem gam-
all flugafgreiðslumaður úr innanlands-
fluginu mundi ég eftir þeim umsvifum,
sem fylgdu fluginu hingað þegar að
best lét.
Vissulega hefur ýmislegt breyst, en
þegar mér varð ljóst að eiginlega væru
allir hlutaðeigandi á því að flug hingað
þyrfti að hefjast á ný og að ýmsar for-
sendur væru talsvert aðrar en þegar
það var reynt síðast, voru það nokkur
vonbrigði að sjá málið stöðvast að því
er virtist alltaf á sama staðnum. Ekki
verður farið út í þá sálma hér, en ein-
hvern veginn hafði maður á tilfinn-
ingunni að þetta hlyti að gerast og
vitandi af góðu fólki, sem var að vinna
að málinu hlyti þetta ferli að bera
árangur, þó ótækt hafi reynst að meta
einhverja tímasetningu.
Það er svo skemmst frá því að segja
að þegar minnst varði var komin
ákvörðun og með aukaframlagi í
sóknaráætlun landshlutans tókst að
losa um ákveðna stíflu, sem hafði aftrað
mönnum frá að «keyra þetta í gang».
En hvar stöndum við nú?
Allflestir virðast mjög sáttir við að
flugið sé komið og nú er það ekkert
nema notkunin/nýtingin sem ræður
því hvert framhaldið verður. Það heyr-
ast einstaka úrtöluraddir að þetta verði
nú ekkert umfram þennan hálfsárs
reynslustíma og ástæðan fyrst og
fremst að fólki þyki flugið allt of dýrt
með tilheyrandi samlíkingum flug-
verðs á sólarströnd eða til einhverrar
heimsborgar.
Ort um bensínsölu á Króknum
Nú er allt sem áður var, eldsneytið og Bjarni Har
Einar Kristinn Guðfinnsson,
náfrændi kaupmannsins síunga á
Króknum, Bjarna Har, brýndi á
Facebook síðu sinni á dögunum
skagfirska hagyrðinga til að yrkja
um Bjarna og þá staðreynd að nú
má hann selja olíu eftir að Heil-
brigðisnefnd NV hafði frestað
leyfissviptingu, þar að lútandi, um
áramótin.
Tildrög brýningar Einars voru að
Haraldur Sigurðsson á Sleitustöðum
kom í búðina hjá Bjarna einn morgun-
inn og lagði meðfylgjandi vísu á
búðarborðið:
Ef þarftu að fylla á þitt kar,
þá ferðu í Norðurbæinn.
Aftur fæst bensín hjá Bjarna Har,
sem býður þér góðan daginn.
Og í kjölfarið mætti Árni Gunnarsson,
hagyrðingur og kvikmyndagerðar-
maður, en hann gerði skemmtilega
og fína heimildamynd um Verslun
Haraldar Júlíussonar og Bjarna Har.
sjálfan.
Allt er komið í eðlilegt far,
eftirlitsmaðurinn þagnaður.
Bensínið rennur hjá Bjarna Har.
og bisnessinn alveg magnaður.
Ólafur Sigurgeirsson líffræðingur og
lektor við Hólaskóla var fljótur til
svars.
Vinskapur hefur viðmót hlýtt
svo versla mun ég áfram þar.
Allt er nú sem orðið nýtt
Eldsneytið og Bjarni Har.
Björn Líndal, framkvæmdastjóri
SSNV lét eina limru fjúka.
Hann átt hefur ævina langa
er ennþá að seðja hinn svanga.
Hann Bjarni minn Har
á alltaf til svar,
og enn lætur dæluna ganga.
Ólafur Atli Sindrason, kennari í
Varmahlíðarskóla, er af hagyrðingum
kominn og lét ekki sitt eftir liggja.
Lausnir víst hann löngum fann
ljúfmennið að tarna.
Eldsneytið frá Olís rann
aftur - þar hjá Bjarna.
Gunnar Rögnvaldsson á Löngumýri
kann að sega frá í bundnu máli.
Rúnna þurfti reglurnar
svo renna færi um slöngurnar.
Nú er allt sem áður var,
eldsneytið og Bjarni Har.
Séra Hjálmar Jónsson þjónar nú
Sauðkrækingum á ný í námsleyfi
Sigríðar Gunnarsdóttur sóknarprests
Króksara. Hann sló botninn í
umræðuna og segir:
Einn er frækinn innan fjarðar
aðalsmaður, lord og sör.
Eldsneyti úr iðrum jarðar
afgreiðir með bros á vör.
Síðar bætti Einar á Facebooksíðu sína
tveimur vísum. Sú fyrri er eftir Sigurð
Hansen á Kringlumýri, sem er með
skýra tilvísun í hinn bláa flokkslit
kaupmannsins:
Nú er allt sem áður var,
ekkert niðursoðið.
Og bensínið hjá Bjarna Har.
blánar fram á vorið.
Og í hinu ágæta Vísnahorni Halldórs
Blöndal í Morgunblaðinu birtist þessi
vísa, eftir Jónas Frímannsson:
Ekki bregst oss Bjarni Har.
bensín stýrir dælum.
Á Sauðárkróki við saltan mar,
sómamanni hælum.
Þarna erum við auðvitað háð
markaðslögmálum, sem væru efni í
aðra grein, en fyrst og fremst hjá þeirri
staðreynd að vera fámenn þjóð í
víðfeðmu landi og um 60.000 íbúar
landsbyggðarinnar deila því hlutskipti
að búa við dýrt innanlandsflug, sem þó
er þeim nauðsynlegt.
En við erum aldeilis ekki
eina landið í álfunni, þar
sem íbúar svæða utan
höfuðborgar þurfa að
sækja drjúgan hluta opin-
berrar þjónustu sinnar
þangað. En við erum
svolítið ein á báti um að
hafa ekki horfst í augu við
þessa staðreynd í formi
þess að stjórnvöld grípi til
aðgerða til jöfnunar þess-
arar skekkju.
Nú horfir vonandi til
betri vegar og svo virðist
sem ráðamenn séu fyrir
alvöru farnir að ræða aðgerðir eins og
t.d. hina svokölluðu „skosku leið“ til
þess að rétta hlut landsbyggðarfólks
með niðurgreiðslu á flugsætum. Hér er
afar mikilvægt að Skagafjarðarsvæðið
lendi innan þeirrar skilgreiningar og
verði hluti af slíku kerfi, en skv. skil-
greiningu ráðuneytis er allt að þriggja
og hálfs tíma ferðatími ásættanlegur til
þess að ná í þjónustu í höfuðborginni.
Þessi „mjaltakonuformúla“ var
meðal þess, sem var notað lengi vel til
þess að réttlæta að áætlunarflug á
Sauðárkrók væri ekki lífsspursmál. Þar
til einhverjar aðgerðir verða lagðar
fram þarf að þreyja þorrann og eitthvað
lengur, en höfum við svo mikinn tíma
til þess að festa flugið á Sauðárkrók í
sessi?
Það er ekki gefið og það verða eflaust
einhverjir, sem sjá þennan tilraunafasa,
sem af eða á með framhaldið. Því er
mikilvægt að ákveðnir millileikir verði
teknir t.d. í formi samninga stéttarfélaga
á afsláttarsætum fyrir sína félagsmenn,
en þessi ráðstöfun hefur t.d. haft mikla
þýðingu fyrir nýtingu áætlunarflugs á
Húsavík og Vestmannaeyjar og með
þessu náðst að skapa ákveðinn grunn.
Öll þau fyrirtæki og stofnanir, sem geta
nýtt sér flugið í báðar áttir, færa svo
sinn skerf í púkkið því hafa ber í huga
að bílferð fram og til baka á kílómetra-
gjaldi (skv. skrá Ríkisskattstjóra) er
orðin hátt í 70.000 krónur.
Undirritaður sannreyndi það einnig
nýlega í tengslum við skipulagningu
málþings hve mjög vilji fólks að sunnan
að koma í dagsferð norður var skýrari
þegar flug var í boði. Þá er einnig
mikilvægt að hafa í huga að allar
staðarvalskannanir fyrir nýja atvinnu-
starfsemi taka til fjarlægðar frá innan-
landsflugvelli.
Sá stutti fyrrvari sem fluginu var
komið á með, gerði það að verkum að
ferðaþjónustan gat ekki nýtt sér það
fyrst um sinn inn í sín prógrömm nema
að litlu leyti, en möguleikarnir þar eru
vissulega fyrir hendi þegar litið er til
lengri tíma. Því er viðbúið að áætlunin í
sumar verði eitthvað þynnri og hafa ber
skilning á því í ljósi þessara aðstæðna.
Flugið kemur þó strax að góðum
notum á vissan hátt, því um næstu helgi
verður t.d. í fyrsta skipti hægt að fljúga
hingað inn erlendum söluaðilum af
Midatlantic ferðakaupstefnunnni, sem
hefja munu kynnisferð um Norðurland
vestra að morgni dags, þræða nokkra af
aðal viðkomustöðum svæðisins og enda
að kveldi í Reykjavík.
Það er því óskandi að árið í ár, á 130
ára ártíð Alexanders Jóhannessonar og
30 ára afmæli Alexandersflugvallar,
sem og tveggja annarra merkisártíða í
flugsögu Skagafjarðar, verði árið sem
áætlunarflugið kom til að vera.
Davíð Jóhannsson
Höfundur er ráðgjafi
á sviði ferðamála hjá SSNV
SAMANTEKT
Páll Friðriksson
4 04/2018