Íþróttablaðið - 01.02.1972, Page 19

ÍÞRÓTTA
KENNARAFÉLAG
ÍSLANDS
ÍÞRÓTTA
OG
FRÆÐSLU
ÞÆTTIR
Um vöðvakraftþjálfun
Dr. Inqimar Jónsson tók saman
5. Kraftpjdlfun
í fyrra hluta þessarar greinar um vöðvakraft-
þjálfun, er birtist í síðasta tbl., var lítillega fjallað
um nokkur grundvallarhugtök varðandi vöðva-
kraftþjálfun. í þessum hluta er vöðvakraftþjálfun-
in sjálf á dagskrá.
Eigi vöðvakraftþjálfun að bera góðan árangur
er ekki sama hvernig henni er háttað, hvaða æf-
ingar eru notaðar og hvernig þær eru gerðar. T. d.
verður ætíð að hafa í huga, að kraftþjálfunin þarf
að miklu leyti að taka mið af keppnishreyfingunni
sjálfri, einkum hvað kraft/tímagerð hennar snert-
ir og samsvara þannig sérlegum kröfum hennar.
Þetta þýðir að átakið í kraftþjálfuninni þarf helzt
að vera svipað því átaki og á sér stað í keppnis-
hreyfingunni. Af þessum sökum er ekki alltaf
heppilegt að nota aðferðir og æfingar, sem hent-
ugar eru fyrir eina íþróttagrein, til þjálfunar í
annarri grein.
a) kraftcefingar
í kraftþjálfun eru notaðar margskonar æfingar
og má skipta þeiin niður í þrjá flokka:
1) keppnisœfingin: Keppnisæfingin er raunar
ekki annað en keppnishreyfingin sjálf, þ. e. íþrótta-
greinin. En ef hún er notuð í kraftþjálfun verður
viðbótarálag að koma til. Þetta viðbótarálag get-
ur t. d. verið fólgið í því að bera blývesti (t. a. m.
í stökkæfingum), eða t. d. í því að kasta þyngri
kúlu en gert er í keppni.
I þessu sambandi er nauðsynlegt að undirstrika
það, að afar þýðingarmikið er að keppnishreyfing-
in breytist ekki að ráði hvað kraft/tímagerð snert-
ir, þrátt fyrir viðbótarálagið. Þetta getur hins veg-
ar komið fyrir ef viðbótarálagið er of mikið. I
slíku tilfelli þjálfast vöðvarnir ekki í því að starfa
á nákvæmlega sama hátt og þeir gera í keppnis-
hreyfingunni.
2) séræfingar: Um séræfingar kraftþjálfunar
gildir hið sama og um séræfingar yfir höfuð; þær
eru venjulega eftirlíkingar keppnishreyfingarinn-
ar eða aðeins bútar úr henni og hafa það hlut-
verk fyrst og fremst að þjálfa þá vöðva sérstaklega,
er mest mæðir á í keppnishreyfingunni.
5) alhliða œfingar: Alhliða kraftæfingar þjóna
því markmiði að styrkja líkamann alhliða. Þeim
svipar ekki til keppnishreyfingarinnar. Með þeim
má skapa kraft er síðar má breyta í sérhæfðan
kraft með séræfingum, þ. e. í þann kraft er mesta
þýðingu hefur í keppnishreyfingunni.
Þar sem gildi kraftæfinga getur verið mismun-
andi fyrir íþróttagreinar. verður valið á þeim að
miðast fyrst og fremst við þær kröfur er íþrótta-
greinin gerir til íþróttamannsins, en auk þess við
þjálfunarstig íþróttamannsins og þau markmið
er hann keppir að á hverju þjálfunartímabili.
ÍÞRÓTTABLAÐIÐ
51