Morgunblaðið - 07.04.2020, Síða 16

16 MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. APRÍL 2020
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Í
slenskar sjávarafurðir hafa sótt
á jafnt og þétt í Suð-Austur
Asíu og munar ekki síst um
framlag Icelandic Asia, sem í
dag er dótturfélag Brims. Agnes
Guðmundsdóttir er markaðs- og
innkaupastjóri Icelandic Asia, auk
þess að vera formaður Félags
kvenna í sjávarútvegi og segir hún
að undanfarin ár hafi þróunin ver-
ið hröð, og þá ekki síst á Kína-
markaði.
Icelandic Asia er með fimmtán
manns að störfum í Japan og níu í
Kína og stýrir þaðan sölustarfi
sem spannar alla Asíu, í góðu
samstarfi við framleiðendur og
dreifingaraðila á Íslandi.
„Stærsta breytingin á neyt-
endamarkaði í þessum heimshluta
er að millistéttin er að stækka og
samhliða því eru neytendur að
gera vaxandi kröfur um gott fram-
boð af heilnæmri matvöru,“ út-
skýrir Agnes. „Erum við núna að
skoða með hvaða hætti við getum
styrkt stöðu okkar enn frekar á
lykilmörkuðum eins og Japan og
Kína og færast frá því að vera
söludrifin yfir í að vera meira
markaðsdrifin og komast nær
neytandanum frekar en að hrær-
ast fyrst og fremst í heildsölu.“
Heilluð af Íslandi
Er Agnes ekki í nokkrum vafa um
að með úthugsuðu markaðsstarfi,
þar sem eignleikum íslensk fisks
er hampað og neytandinn fræddur
um sjálfbærni íslenskra fiskveiða
og sérstöðu þessarar hreinu, hollu
og náttúrulegu vöru, megi gera
enn betur og á íslenskur sjávar-
útvegur ekki síst mikið inni t.d. á
Kínamarkaði. „Almenningur í Jap-
an og Kína er mjög hrifinn af Ís-
landi og tengir landið við hreina
náttúrufegurð norðurslóða, og sést
áhugi þeirra á landinu m.a. á því
hvað komum kínverskra ferða-
manna til Íslands hefur fjölgað
ört. Einnig hafa aðrar íslenskar
afurðir í Japan verið að gera vel
eins og lambakjötið og svo er
skyrið að koma sterkt inn núna.“
Að mati Agnesar er töluvert
svigrúm fyrir íslenskan fisk að
sækja á í Japan en önnur As-
íulönd horfa mikið til kauphegð-
unar þeirra þar eð Japanir þykja
mjög kröfuharðir á gæði. Kín-
verska hagkerfið hefur hins vegar
vaxið með ógnarhraða undanfarin
ár og áratugi og þar eiga sér stað
örar breytingar bæði á efnahag al-
mennings og mataræði, en Agnes
undirstrikar að laga þurfi vöru-
framboðið að smekk heimamanna
og yrði t.d. seint líklegt til árang-
urs að ætla að gera Kínverjum að
borða soðna ýsu með kartöflum og
smjöri, eða japönum að elda
plokkfisk á rammíslenska vísu. „Í
Japan sjáum við mikla breytingu í
átt frá heilum fiski yfir í tilbúna
fiskrétti, en japanskir og kín-
verskir kaupendur eru einkum að
sækjast eftir feitari fisktegundum
eins og makríl, loðnu, síld, karfa
og grálúðu en t.d. þorskurinn er
enn ekki mjög sterk vara á þess-
um slóðum. Reynum við samt
jafnt og þétt að koma nýjum
tegundum inn í sjónsvið neyt-
enda.“
Þriggja áratuga uppbygging
Agnes segir mikla ánægju með
gæði íslenskra sjávarafurða í Asíu
og eykst salan jafnt og þétt.
„Suður-Kórea og Taívan hafa einn-
ig verið öflugir markaðir samhliða
stærstu mörkuðunum okkar sem
eru Japan og Kína, en við erum
ávallt að horfa til nýrra markaða
eins og Taílands, Malasíu og
Indónesíu,“ segir hún. „Er gaman
að nefna að ágætlega gengur að
byggja upp í Kína markað fyrir
ýmsar aukaafurðir íslenskra
sjávarútvegsfyrirtækja, s.s. hausa
og hryggi, sem nýtast vel í kín-
verskri matargerð. Í um 30 ár höf-
um við byggt upp gott orðspor fyr-
ir íslenskan fisk í Asíu og er
Icelandic Asia orðið sterkt vöru-
merki sem þekkt er fyri gæði og
úrvals þjónustu.“
Spurð að hvaða marki kórónu-
veirufaraldurinn kunni að setja
strik í reikninginn segir Agnes að
eðlilega sé mikil óvissa um fram-
haldið. Dregið hefur úr pöntunum
en sölumenn Icelandic Asia leyfa
sér að vera vongóðir. „Eins og við
er að búast hefur orðið samdráttur
í sölu til hótela og veitingastaða og
þýðir það að við verðum að færa
okkur meira inn í matvörubúð-
irnar, og þá ekki síst að skoða
möguleika í sölu sjávarafurða í
gegnum netverslanir.“
Gaman væri ef beint
flug yrði að veruleika
Eitt má telja nokkuð víst, og það
er að kínversk flugfélög muni blása
af áætlanir sínar um að bjóða upp
á beint eða hálf-beint flug til Ís-
lands. Ætlaði Juneyao Air að hefja
flug á vordögum frá Íslandi til
Kína með viðkomu í Helsinki, og
var vonast til að fleiri kínversk
flugfélög myndu fylgja í kjölfarið.
Eygðu framleiðendur möguleika á
að nota nýjar flugtengingar til að
sækja inn á Kínamarkað með
kældan fisk en í dag er nær ein-
göngu einfrystur íslenskur fiskur
seldur á þessu markaðssvæði. „Ég
hef mikla trú á frysta fiskinum
enda hágæðavara, en að því sögðu
þá væri það að opna íslenskum
framleiðendum leið inn á mjög
spennandi markaði fyrir kældan
fisk ef einn góðan veðurdag yrði í
boði bein flugtenging við borgir á
borð við Sjanghæ eða Tókýó.“
Íslenskur fiskur á mikið inni í Asíu
Asíulöndin horfa til
kauphegðunar Japana
enda eru þeir þekktir
fyrir að gera miklar kröf-
ur um gæði. Kínamark-
aður hefur vaxið með
ógnarhraða og neyt-
endur þar vilja hollan og
góðan mat.
Morgunblaðið/RAX
Mynd úr safni af löndun í Ólafsvík. Leitt er að væntanlega verður ekki af beinum flugtengingum til Asíu í bráð, en með því hefðu mögulega skapast ný sölutækifæri.
Morgunblaðið/Eggert
„Japanskir og kínverskir kaupendur eru einkum að sækjast eftir feitari fisktegundum eins og makríl, loðnu, síld, karfa
og grálúðu en t.d. þorskurinn er enn ekki mjög sterk vara á þessum slóðum,“ segir Agnes Guðmundsdótir.
Félag kvenna í sjávarútvegi var
stofnað 2013 og er í dag orðið
að stórum félagsskap kvenna
með fjölbreyttan bakgrunn og
ólíkar tengingar við greinina.
Agnes var kjörin formaður KIS
2018 og segir hún einkar
ánægjulegt hve vel starfið hefur
gengið. „Þetta er uppbyggjandi
og skemmtilegur félagsskapur
þar sem konum gefst kostur á
að miðla þekkingu, heimsækja
fyrirtæki og kynnast því sem er
efst á baugi í sjávarútveginum
hverju sinni,“ útskýrir hún og
bætir við að síðustu misseri hafi
félagsmeðlimum fjölgað hratt.
Eins og lesendur þekkja var
það lengi raunin að konur voru
lítt áberandi í íslenskum sjávar-
útvegi, nema þá helst í vinnslu-
störfum. Hafa kynjahlutföllin
breyst hægt og bítandi og þegar
svipast er um innan greinarinnar
í dag má sjá að víða má finna
konur ofarlega í skipuritum
sjávarútvegsfyrirtækja. Agnes
segir þetta m.a. koma til vegna
viðhorfsbreytingar hjá kynsystr-
um hennar sem sjáist m.a. á því
hve áhugasamar ungar konur
eru um nám í sjávarútvegs-
tengdum greinum. „Þær hafa
komið auga á hvað sjávar-
útvegur er áhugaverður starfs-
vettvangur og atvinnutækifærin
góð, og nýtur greinin í dag góðs
af starfskröftum fjölda snjallra
kvenna sem eru hreint út sagt
rosalega flottar.“
Agnesi þykir ekki síst ánægju-
legt þegar konur með menntun
og reynslu af öðrum sviðum
koma inn í greinina. Á það við
um Agnesi sjálfa að hún lauk
listrænu stjórnunarnámi frá er-
lendum háskóla en fann mennt-
un sinni farveg í sjávarútveg-
inum. „Það er magnað að sjá
hvað konurnar í KIS mynda fjöl-
breyttan hóp og spannar þekk-
ing þeirra og störf allt frá veið-
um og vinnslu yfir í fjármál og
nýjustu tækni, og bera allar hag
íslensks sjávarútvegs fyrir
brjósti.“
Fjölbreyttur
og öflugur
hópur snjallra
kvenna