Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1978, Side 9

INNGANGSORÐ
Síðan land byggðist fyrir éllefu hundr
uð árum hafa vatnafiskar verið á borðum
íslendinga. Oftast nær hafa veiðitæki
verið óveiðin þar til eftir fyrra heimsstyrj-
öld. Með vaxandi flutningi fólks úr sveit-
um í bæina, bættum samgöngum og með
veiðnari tækjum jókst veiðin verulega.
Þróun veiðinnar var nær afskiptalaus af
hálfu hins opinbera, þar til hin þá ýtarlegu
lax- og silungsveiðilög komu til sögunnar
1932.
Lög þessi, sem í daglegu tali eru kölluð
laxveiðilögin, bönnuðu laxveiði í sjó. Er
því jafnan litið á lax sem vatnafisk, þótt
hann eyði hluta ævinnar í hafinu. I iax-
veiðilögunum eru ákvæði, sem takmarka
verulega veiðar göngufiska, svo sem um
daglegan, vikulegan og árlegan veiðitíma,
gerð og fjölda veiðitækja og síðar einnig
um tölu stanga í einstakar ár.
Eitt hinna mörgu nýmæla í laxveiðilög-
unum frá 1932 var að setja skyldi á stofn
sérstaka stjórn veiðimála. Veiði-
málanefnd, sem er ráðgefandi, var skipuð
1933 og veiðimálastjóri 1946. Starfssvið
veiðimálastjóra er aðstjórna veiðimálum,
safna veiðiskýrslum, safna og miðla upp-
lýsingum og ráðleggingum urn veiðimál
og auk þess að sjá um rannsóknir vatna-
fiska og veiðivatna. Aðsetur hans er á
'Veiðimálastofnuninni. Samdar hafa verið
fjöldi skýrslna og stuttra ritgerða um
niðurstöður af rannsóknum og hefur sumt
áf því verið gefið út. Starfsemin hefur
stöðúgt far’ið vaxandi og þá einkum nú
síðasta áratuginn er starfsfólki hefur
fjölgað.
I Laxeldisstöð ríkisins í Kollafirði fara
fram tilraunir með klak og fiskeldi og enn-
fremur með könnun á endurheimtum á
uppöldum laxaseiðum sem fullorðnum
löxum úr sjó. Er veiðimálastjóri fram-
kvæmdarstjóri stöðvarinnar.
Árið 1972 sótti íslenzka ríkisstjórnin um
styrk til Þróunarsjóðs Sameinuðu Þjóð-
anna til rannsókna í ýmsum greinum
landbúnaðar. Veiðimálin eru iandbún-
aðarmál samkvæmt íslenskum lögum.
Umbeðinn styrkur var veittur og af hon-
um voru ætlaðir $ 100.050 til lax- og sil-
ungsrannsókna. Þau verkefni, sem mest
var aðkallandi að taka til úrlausnar, voru
könnun á stærð laxastofnanna í ánum og
silungsstofnanna í Stöðuvötnunum og
ennfrémur að kanna árangur affiskeldi og
gildi seiðasleppinga í árnar fyrir veiðina í
þeim. Undirritaður fór þess á leit, að fá dr.
Ole A. Mathisen, prófessor við fiski-
fræðideild Washington háskóla í Seattle í
Bandaríkjunum, sem umsjónarmann