Morgunblaðið - 12.06.2020, Side 29

MENNING 29
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. JÚNÍ 2020
Nánari upplýsingar um sýningartíma á sambio.is
SÝND MEÐ ÍSLENSKU TALI
SÝND MEÐ ÍSLENSKU TALI
ein besta mynd sem komið hefur á þessu ári.
JAMIE FOXX og MICHAEL B.JORDAN
eru báðir hér með frábæran leik. mynd sem allir
keppast við að hæla eftir að hafa séð myndina.
Hvað sem hver segir er að-eins einn Jack Reacher.Daniel Craig gæti tekiðhlutverkið að sér, en það
er langt því frá að vera á margra
færi. Glæpasagan Á byrjunarreit
eftir Lee Child er heldur ekki neitt
barnameðfæri heldur spennusaga
um grafalvarlegt mál. Þar er Jack
Reacher á heimavelli.
Oftar en ekki er Reacher hálf-
gerður einfari í bókum Lees Childs
en nú er hann öflugur liðsmaður í
Hamborg í Þýskalandi skömmu fyr-
ir nýliðin aldamót. Er samt líkur
sjálfum sér og fer eigin leiðir þegar
það á við, að hans mati. Tölvur eru
að ryðja sér til rúms og því kemur
ekki á óvart að óttinn sé einna mest-
ur við tölvuglæpi, þegar árið 2000
rennur upp. Nokkuð sem til stendur
að greiða hundrað milljónir banda-
ríkjadala fyrir.
Þegar mikið
liggur við er eðli-
legt að fá Jack
Reacher til að
leysa málin.
Leynilegar að-
gerðir henta hon-
um líka vel og þá
er eins gott fyrir
þá, sem ekki eru í
sama liði, að gera
eins og hann segir áður en hann hef-
ur talið upp að þremur, „áður en
bráðlega verður núna“ (bls. 389).
Töffari af guðs náð, eins og ég hef
örugglega sagt margoft áður.
Við fyrstu sýn gæti Jack Reacher
virst vera einum of harðhentur á
stundum í þessari bók en hafa verð-
ur í huga að ekkert má út af bregða,
tíminn er mikilvægur og akadem-
ískt korter getur verið feigðarflan.
Því fá ýmsir að finna til tevatnsins
og reyndar færri en efni standa til
en ekki má gleyma að um leynilega
aðgerð stórvelda er að ræða og
menn fá orður fyrir að þegja en ekki
segja.
Á byrjunarreit er hressileg lesn-
ing, sem kemur ekki á óvart, en enn
og aftur kemur Tom Cruise upp í
hugann og alltaf vekur það jafn-
mikla furðu að hann skuli hafa leikið
Jack Reacher í kvikmynd. Varla er
hægt að ímynda sér ólíkari menn.
Lee Child „Á byrjunarreit er hressileg lesning, sem kemur ekki á óvart,“
segir gagnrýnandi um þessa spennusögu höfundarins.
„Áður en bráðlega
verður núna“
Spennusaga
Á byrjunarreit bbbbn
Eftir Lee Child.
Bjarni Gunnarsson þýddi.
JPV útgáfa 2020. Kilja. 416 bls.
STEINÞÓR
GUÐBJARTSSON
BÆKUR
Náttúran er alltaf kveikjan,“ segir
Aðalheiður Valgeirsdóttir mynd-
listarkona þar sem hún er að taka
plast utan af nýjum málverkunum
sem hún er að bera inn í Listamenn
gallerí að Skúlagötu 32. Sýningin
sem hún opnar þar í dag, föstudag,
klukkan 17 nefnist Tilvísanir og er
þá væntanlega vísað til náttúrunnar
sem kveikir hugmyndirnar og vekur
litina og formin í verkunum?
„Ég er með vinnustofu í sveitinni
og þar kemur þetta beint til mín,“
segir hún og horfir yfir myndheim-
ana í málverkunum í salnum.
Í texta eftir Aldísi Arnardóttur
sem fylgir sýningunni úr hlaði segir
að allt frá því Aðalheiður útskrifað-
ist úr grafíkdeild MHÍ árið 1982 hafi
myndheimur hennar hverfst um
náttúruna eða tilvísun í hana í einni
eða annarri mynd. Nálgunin hafi
tekið breytingum í áranna rás en
höfundareinkennin séu alltaf til
staðar, tilbrigði við heim sem byggi
á samspili manns við umhverfi sitt
og tengslum hans við náttúruna,
birtubrigði og veðráttu. Á þessari
sýningu vísi hún með nýjum olíu-
málverkum í hverful augnablik nátt-
úrunnar á mismunandi árstímum.
Náttúran tekur stundum á sig órætt
form sem rambar á mörkum hins
raunverulega og hins huglæga. Það
er brunnurinn sem Aðalheiður sækir
í og verk hennar liggja einnig á þess-
um mörkum, eru óræð en hafa um
leið yfirbragð hins kunnuglega.
Næm á augnablik
„Ég held ég sé frekar næm á
augnablik. Þótt þessi guli litur
þarna, eða þessi bleiki, kunni að vera
ýktir koma raunverulega svona
augnablik í umhverfinu sem ég nýti
mér í verkin.
Stundum er himinninn kveikjan,
stundum gróðurinn – eða sambland
af þessu. Gróðurinn á ýmsum stigum
vekur hugmyndir, hvort sem hann
er að vakna til lífsins eða að sölna,“
segir Aðalheiður og það má sjá í
dansi gróðurformanna í verknum.
„En þetta eru ímyndaðar
plöntur,“ bætir hún svo við. „Í kring-
um vinnustofuna er ég svo heppin að
hafa ólík svæði, mýrina með mýrar-
pollum eins og birtast í þessu verki
þarna,“ segir hún og bendir, „sand-
inn við ána, skurðina… Ég tek ýmis-
legt úr þessu óvænt inn í verkin,“
segir hún og að verkin séu jafnframt
unnin mjög spontant. „Ég rissa aldr-
ei og læt fyrst vaða á strigann, en
svo hefst yfirveguð glíma. Við að fá
verkin til að ganga upp.“ efi@mbl.is
Morgunblaðið/Einar Falur
Málverkin „Stundum er himinninn kveikjan, stundum gróðurinn – eða sambland af þessu,“ segir Aðalheiður.
Kveikjur í náttúrunni
 Tilvísanir er heiti sýningar á málverkum sem Aðalheiður
Valgeirsdóttir opnar í Listamenn gallerí í dag klukkan 17