Morgunblaðið - 08.07.2020, Page 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. JÚLÍ 2020
„Grafalvarlegt mál
fyrir samfélagið“
Siglingar Herjólfs milli lands og
Eyja lágu niðri í gær vegna verk-
falls félagsmanna í Sjómannafélagi
Íslands (SÍ) sem stóð yfir í sólar-
hring. „Verkfall á Herjólfi er graf-
alvarlegt mál fyrir samfélagið allt í
Eyjum,“ sagði Íris Róbertsdóttir,
bæjarstjóri Vestmannaeyja, við
mbl.is í gær.
Herjólfur mun ekki sigla á meðan
vinnustöðvanir standa yfir en frek-
ari verkföll hafa verið boðuð. Önnur
vinnustöðvun er boðuð eftir viku, frá
miðnætti 14. júlí, og mun hún standa
yfir í tvo sólarhringa og þriðja
vinnustöðvunin verður svo að
óbreyttu frá miðnætti 28. júlí og á
hún að standa yfir í þrjá sólar-
hringa.
Engar samningaviðræður
Engar samningaviðræður hafa átt
sér stað á milli Herjólfs ohf. og SÍ.
21 í áhöfn Herjólfs er félagsmaður
í SÍ og var nýlega haft eftir Bergi
Þorkelssyni, formanni félagsins, í
200 mílum á mbl.is að eftir að Vest-
mannaeyjabær tók við starfsemi
Herjólfs af Eimskip hafi kjarasamn-
ingur ekki verið undirritaður við SÍ
heldur sjómannafélagið Jötun, sem
á höfuðstöðvar í Eyjum. Áhöfn
Herjólfs hafi starfað eftir kjara-
samningum við SÍ áður en Vest-
mannaeyjabær tók við starfseminni.
„Krafan sem er uppi nú, að því er
okkur virðist, er sú að það verði
horfið frá því að vera með þrjár
áhafnir og farið í fjórar sem þýðir að
vinnuframlagið fer úr 100% í 75%,“
sagði Guðbjartur Ellert Jónsson,
framkvæmdastjóri Herjólfs, í sam-
tali við mbl.is í gær um kröfur SÍ
fyrir félagsmenn á Herjólfi. „Það er
bara 25% launahækkun að lágmarki.
Það er algjör kúvending á skipulagi
félagsins,“ sagði hann.
Sjómannafélagið Jötunn og SÍ
kölluðu bæði eftir því að semja við
Herjólf í lok árs 2019 og segir Guð-
bjartur að sjónarmið SÍ hafi verið
tekin gild en ákveðið hafi verið að
semja við Jötun vegna þess að félag-
ið sé stéttarfélag með vinnusvæði í
Eyjum, rétt eins og Herjólfur sem
er í eigu Vestmannaeyjabæjar og
hefur lögheimili þar.
Samtök atvinnulífsins kröfðust
þess fyrir hönd Herjólfs að vinnu-
stöðvunin yrði dæmd ólögmæt en
félagsdómur hafnaði þeirri kröfu í
fyrrakvöld og því hófst sólarhrings-
vinnustöðvunin á miðnætti í fyrri-
nótt.
 Næsta boðaða verkfallið á Herjólfi 14. júlí
Veronika Steinunn Magnúsdóttir
veronika@mbl.is
„Þetta má ekki vera eins og ber
stundum fyrir sjónir: Eins og þetta
sé villta vestrið, að menn ani upp á
gangstétt og upp á götu á mikilli
ferð,“ segir Guðbrandur Sigurðs-
son, aðstoðaryfirlögregluþjónn
umferðardeildar hjá lögreglunni á
höfuðborgarsvæðinu, um akstur
rafskúta.
Tólf slys sem rekja má til aksturs
rafskúta hafa verið tilkynnt lögregl-
unni það sem af er þessu ári, en sex
slys urðu allt árið í fyrra. Rannveig
Þórisdóttir, sviðsstjóri stoðþjón-
ustu og greiningar hjá lögreglunni á
höfuðborgarsvæðinu, segir að þessa
auknu slysatíðni megi mögulega
skýra með þeirri miklu fjölgun sem
orðið hefur á rafskútum milli ára.
„Skráning þessara mála er ekki al-
veg samræmd þar sem þessi atvik
eiga sér sjaldnast stað í umferðinni
en frekar á göngustígum,“ segir
Rannveig.
Ný reglugerð í bígerð
Í samgöngu- og sveitarstjórnar-
ráðuneytinu er nú unnið að bættu
regluverki umhverfis rafskútur.
„Mér skilst að sektarheimild hafi
fallið úr gildi með tilkomu nýrra
umferðarlaga, svo þessi mál eru í
skoðun,“ segir Guðbrandur.
Auk þess er unnið að nýrri reglu-
gerð á grundvelli 80. gr. umferðar-
laga um reiðhjól, sem rafskútur
falla einnig undir. Þar er fjallað um
heimildir til flutnings farþega og
farms á reiðhjóli, sem nánar verða
skilgreindar í reglugerð.
Guðbrandur segir höfuðáverka
algenga í rafskútuslysum, þar sem
ökumenn og farþegar séu sjaldnast
með hjálm, en hjálmskylda gildir að
16 ára aldri.
„Það eru að koma upp slys þar
sem fólk fær jafnvel alvarlega
áverka á útlimum og sérstaklega
höfði þar sem fæstir virðast nota ör-
yggishjálm. Það gefur kannski
augaleið með leiguhjól; þar er fólk
tilfallandi að leigja sér hjól og þar af
leiðandi ekki með öryggishjálm á
sér eða með bakpoka,“ segir hann.
Slysin sem hafi orðið á undanförn-
um misserum gefi þó fulla ástæðu
til hjálmskyldu.
Má ekki aka á göngugötum
Rafskúturnar geta náð allt að 25
km/klst., en í nokkrum tilfellum hef-
ur hraðainnsigli verið tekið úr sam-
bandi til þess að auka hraða skút-
unnar. Með því gæti rafskútan
komist tvöfalt hraðar eða náð 50
km/klst.
„Í einhverjum tilfellum eru hjólin
framleidd til að fara hraðar, svo
unnt er að auka hraðann á þennan
hátt,“ segir hann.
Líkt og áður segir gilda sömu
reglur um rafskútur og reiðhjól, að
því undanskildu að rafskútunum má
hvorki aka á vegi né göngugötum,
þar sem þær flokkast undir vegi að
sögn Guðbrands, enda er skilgrein-
ing á göngugötu í 17. tölulið 3.
greinar umferðarlaga svohljóðandi:
„Göturými sem aðallega er ætlað
gangandi vegfarendum og er merkt
sem slíkt. Umferð annarra ræðst af
merkingum og ákvæðum laga þess-
ara.“ Þá falla rafknúin ökutæki skv.
30. tl. 3. gr. umferðarlaga einnig
undir skilgreiningu á reiðhjólum en
þó megi ekki aka þeim á akbraut.
„Engu að síður eru rafskútur
frábær ferðamáti fyrir þá sem geta
nýtt sér þær og ég tala nú ekki um í
góðu veðri og góðri færð, en þó
verður að fara eftir reglum,“ segir
Guðbrandur að endingu.
Rafskúturnar minna á villta vestrið
 12 slys tengd rafskútunum það sem af er ári en voru sex á því síðasta  Unnið að reglugerð vegna
aukinnar umferðar rafskúta  Höfuðáverkar algengir þar sem fæstir virðast nota öryggishjálm
Morgunblaðið/Eggert
Hjólað Unnið er að skýrara reglu-
verki í kringum rafskútur.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
„Við vorum orðin afskaplega vatns-
tæp. Baldur er bilaður og við urðum
að útvega okkur vatn með öðrum
hætti,“ segir Magnús A. Jónsson,
bóndi í Krákuvör í Flatey og eftir-
litsmaður Flateyjarveitna. Varð-
skipið Týr fyllti á stóra vatnstankinn
þannig að nú er Flatey aftur í góðum
málum.
Vatnsveita Flateyjar grundvallast
á vatni sem Breiðafjarðarferjan
Baldur flytur úr Stykkishólmi og er
vatni dælt úr skipinu á meðan stopp-
að er í Flatey. Hefur yfirleitt verið
hægt að halda uppi góðum vatns-
birgðum með því móti.
Vatnið kláraðist næstum
Mikil vatnsnotkun er í Flatey á
sumrin. Margir ferðamenn bætast
þá við eigendur sumarhúsanna sem
eru þétt setin á þessum tíma. Mikið
var um að vera um helgina og voru
þá á þriðja hundrað manns í eynni.
Magnús segir að flestir gestirnir séu
Íslendingar og þeir gæti ekki eins
vel að því að spara vatn og erlendir
ferðamenn. Um helgina fór megnið
af því vatni sem Baldur skildi eftir
sig þegar vél hans bilaði skömmu áð-
ur en lagst var við bryggju í Flatey
mánudaginn fyrir rúmri viku. Far-
þegabáturinn Særún siglir með far-
þega yfir Breiðafjörð og til Flateyjar
á meðan verið er að gera við Baldur.
Magnús segir að Særún hafi flutt
fjögur til átta tonn af vatni en það
dugi skammt.
Þegar ískyggilega lítið var eftir í
vatnstanknum var leitað til Land-
helgisgæslunnar. Hún hefur áður
hjálpað til við vatnsflutninga við
svipaðar aðstæður. Magnús segir að
stjórnendur þar hafi brugðist vel við
og varðskipið Týr lagðist að bryggju
í Flatey í gærmorgun og fyllti vatns-
geyminn sem tekur 43 tonn.
Magnús bendir á að góð vatns-
staða í tanknum sé einnig öryggis-
mál. Brunavarnir í Flatey grundvall-
ist á því að hægt sé að nýta vatns-
birgðir sem fyrstu viðbrögð við
eldsvoða. Sér veitan nokkrum
brunahönum sem komið hefur verið
upp í eynni fyrir vatni. „Þess vegna
skiptir máli að vera með nóg af vatni
í Flatey þegar margir eru í eynni,“
segir Magnús.
Varahlutir á leiðinni
Verið er að smíða varahluti í vél
Baldurs úti í Danmörku og er vonast
til að því ljúki í dag þannig að hægt
verði að fá þá til landsins í kvöld.
Jafnframt er staðfest að aðrir vara-
hlutir sem nota þarf við viðgerðina
séu á leiðinni. Gunnlaugur Grettis-
son, framkvæmdastjóri Sæferða,
segir að ekki eigi að taka langan
tíma að setja varahlutina í og vonast
til að hægt verði að hefja siglingar
um helgina, jafnvel á föstudag.
Varðskip bjargaði
vatnsbirgðum Flateyjar
 Vonast til að ferjan Baldur hefji siglingar um helgina
Ljósmynd/Heimir
Flatey Varðskipið Týr gnæfir yfir fiskiskipaflota Flateyinga í höfninni. Vatni var dælt á vatnsgeymi Flateyinga.
Eftirlitsmaður Magnús A. Jónsson
er bóndi í Krákuvör í Flatey.
Þverholti 5 • Mosfellsbæ • Sími 898 1744 • myndo.is
Við búum til
minningar myndó.isljósmyndastofa
BRÚÐKAUPS MYNDIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.