Morgunblaðið - 08.07.2020, Blaðsíða 25

MENNING 25
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. JÚLÍ 2020
Nánari upplýsingar um sýningartíma á sambio.is
©2019 Disney/Pixar
SÝND MEÐ ÍSLENSKU TALI
Póstkortamorðin , hörkuspennandi þriller byggð
á sögu eftir Lizu Marklund og James Patterson,
sem komið hefur út í íslenskri þýðingu. EXTENDED EDITION
EXTENDED EDITION EXTENDED EDITION
Í FYRSTA SINN Í BÍÓ Á ÍSLANDI
Í FYRSTA SINN Í BÍÓ Á ÍSLANDI Í FYRSTA SINN Í BÍÓ Á ÍSLANDI
Sýnd með
íslensku tali
Danskvæði um söngfugla ogslöngur, forsaga þríleiks-ins um Katniss Everdeenog Hungurleikana, fjallar
um Kóríólanus Snow, 18 ára dreng af
gamalli og mikils virtri ætt í Kapítól,
höfuðborg Panem sem er sögusvið
Hungurleikanna. Þeir sem lásu þrí-
leikinn muna eflaust vel eftir Snow,
illmenninu miskunnarlausa sem
reyndi eftir fremsta megni að koma
höggi á söguhetjuna Katniss, en í
Danskvæðum er dregin upp nokkuð
önnur mynd af
Snow. Að minnsta
kosti fyrst um
sinn.
Bókin fjallar
um fyrstu ár
Hungurleikanna
og borgarastyrj-
öldina sem varð
aðdragandinn að
keppninni. Snow
ólst upp við miklar allsnægtir en þeg-
ar stríðið skall á varð hart í ári og hin
valdamikla Snow-ætt var ekki langt
frá því að þurrkast út.
Sagan gerist um það bil 10 árum
eftir að stríðinu lauk, Snow er svokall-
aður „mentor“ í tíundu Hungurleik-
unum og er úthlutað framlaginu Lucy
Gray Baird úr 12. umdæmi, sem les-
endur Hungurleikanna muna eflaust
að var umdæmi Katnissar. Sagan
fjallar um samskipti þeirra og fram-
gang í leikunum og afdrif eftir leikana.
Fágaðri en ekki jafn frumleg
Við lestur Hungurleikanna er auðvelt
að halda með Katniss Everdeen, en í
Danskvæðum flækjast málin. Eftir að
hafa lesið fyrri bækurnar veit lesand-
inn vel hvaða mann Snow hefur að
geyma en á sama tíma er erfitt að
finna ekki til samúðar með honum við
lestur Danskvæða, að minnsta kosti
lungann af sögunni.
Collins nær að spila þokkalega vel
með tilfinningar lesandans, aðstæður
Snow vekja með manni samúð en á
sama tíma finnur lesandinn oft fyrir
siðblinda manninum sem er reiðubú-
inn að fórna öllu fyrir sína eigin dýrð.
Sagan heldur lesandanum vel, er
spennandi, hefur upp á margt að
bjóða og Collins nær að koma sögu-
heimi og smáatriðum úr fyrri bók-
unum vel til skila. Fyrir aðdáendur
Hungurleikana sem vilja meira af því
sama er þetta hin fínasta bók, án þess
þó að bókin hafi einungis skemmt-
anagildi. Tekið er á ýmsum siðferðis-
legum spurningum, sem er oft komið
fyrir á óræðan hátt þannig að lesand-
inn þarf að staldra við og hugsa sig
tvisvar um það sem hann var að lesa.
Þetta gerir Collins gríðarlega vel, rétt
eins og í fyrri bókum sínum um Hung-
urleikana, og það er oft í þessari dy-
stópísku sögu að lesandinn getur
fundið hliðstæðu söguatburða í raun-
veruleikanum.
Það vekur þó nokkra athygli að for-
saga þríleiks sem er þekktur fyrir það
að fjalla um sjálfstæða og ákveðna
kvenhetju fjalli um karlkyns valda-
þyrsta illmennið úr fyrri bókunum. Að
mörgu leyti missir bókaflokkurinn
sérstöðu sína með Danskvæðum að
þessu leyti.
Jafnvel þó að sagan sjálf hafi verið
hin ágætasta verður að segja að þýð-
ing bókarinnar úr ensku yfir á ís-
lensku er í besta falli í meðallagi. Hún
virðist fljótfærnisleg, oft illa ígrunduð
og dyntótt. Þá virðist prófarkalestri
verulega ábótavant, þannig að það
þvælist fyrir við lesturinn. Útgáfa
bókarinnar á íslensku dregur þannig
nokkuð úr gæðum lestursins en eftir
stendur áfram vel uppbyggð og
spennandi saga. Ef til vill má segja að
Danskvæði sé í raun fágaðri bók en
hinar þrjár, þó að hugmyndin sé ekki
jafn frumleg. Það er ljóst að ýmsar
heimspekilegar vangaveltur búa að
baki atburðarásinni og sögupersónum
sem auka dýpt sögunnar.
Það er þó með öllu óvíst hvort slíkar
vangaveltur fá verðskuldaða athygli
hjá markhópi bókarinnar, enda á sag-
an hreint út sagt meira erindi við full-
orðna lesendur.
Illmennið í nýju ljósi
Ljósmynd/Todd Plitt
Höfundurinn „Það er ljóst að ýmsar heimspekilegar vangaveltur búa að
baki atburðarásinni og sögupersónum sem auka dýpt sögunnar,“ segir rýn-
ir um sögu Suzanne Collins, sem er eins konar forsaga Hungurleikanna.
Ungmennabók
Danskvæði um söngfugla og slöngur
bbbmn
Eftir Suzanne Collins.
Magnea J. Matthíasdóttir þýddi.
JPV útgáfa, 2020. Kilja.
LILJA HRUND
AVA LÚÐVÍKSDÓTTIR
BÆKUR
Óvissa er með framhald starfsemi í
samtímalistasafninu Hamburger
Bahnhof í Berlín, sem er í fyrrverandi
lestarstöð og viðbyggingu við hana
sem kallast Rieckhallen. Hefur það á
undanförnum árum, alveg frá opnun
árið 1996, verið eitt vinsælasta sam-
tímalistasafn borgarinnar, með var-
anlegri sýningu á merkum listaverk-
um frá 20. öld og tímabundnum
sérsýningum. Um þessar mundir
stendur þar yfir sýning á verkum
Katharinu Grosse, flennistór
sprautumáluð innsetning listakon-
unnar sem teygir sig út úr gamla lest-
arsalnum og utan á viðbygginguna.
Húsakynnin eru í eigu austurrísks
fasteignafélags sem hefur leigt þau
stjórnvöldum í Berlín til sýningar-
halds en hefur nú ákveðið að segja
upp leigunni, rífa Rieckhallen og
byggja þess í stað skrifstofuhúsnæði.
Samkvæmt The Art Newspaper hafa
þýsk stjórnvöld hafið samninga-
viðræður við fasteignafélagið um að
fá þess í stað að kaupa húsnæðið til að
geta haldið starfsemi Hamburger Ba-
hnhof áfram og byggja að auki nýja
viðbyggingu til að styrkja sýn-
ingahald.
Óvissan um framhald starfsem-
innar varð þó til þess að safnarinn
Friedrich Christian Flick, sem hefur
árum saman lánað borgaryfirvöldum
í Berlín 1.500 samtímaverk sem hafa
meðal annars verið sýnd í Rieck-
hallen, hefur ákveðið að taka verkin
aftur til sín. Er um afar merkilegt
safn að ræða, meðal annars verk eftir
Alberto Giacometti, Marcel
Duchamp, Bruce Nauman og Georg
Baselitz. Auk þess að lána verkin á
sínum tíma kostaði Flick endurgerð
Rieckhallen, sem var í mikilli niður-
níðslu, en Hamburger Bahnhof var á
einskismannslandi milli Austur- og
Vestur-Berlínar og því ekki í notkun
áratugum saman.
Talsmaður listasafna Berlínar-
borgar segir þá ákvörðun Flicks að
taka verkin úr söfnum, þar sem al-
menningur hefur getað notið þeirra,
„sársaukafulla“.
Í The Art Newspaper segir að í
ljósi stöðunnar hafi margir áhyggjur
af stöðu Berlínar sem miðstöðvar
samtímalistar. Auk þess sem verk
Flicks hverfi sjónum almennings hafi
tveir aðrir safnarar, sem starfrækt
hafa einkasöfn í borginni, ákveðið að
fara með þau til annarra þýskra
borga.
AFP
Litadýrð Vegfarendur í verki Katharinu Grosse sem teygir sig upp á veggi
Rieckhallen, viðbyggingar Hamburger Bahnhof, sem eigendur vilja rífa.
Þrengt að sam-
tímalist í Berlín
 Óvíst með Hamburger Bahnhof