Morgunblaðið - 30.12.2020, Qupperneq 12

AFGREIÐSLUTÍMI
Mán.–fös. 10–18 | Lau. 11–16
www.betrabak.is
HÄSTENS VERSLUN
Faxafeni 5, Reykjavík
588 8477
AFGREIÐSLUTÍMI
Mán.–fös. 11–18 | Lau. 11–16
www.betrabak.is
ÞITT BESTA ÁR HEFST MEÐ RÚMI
FRÁ HÄSTENS
Þegar þú vaknar í rúmi frá Hästens munt þú skilja virði þess
að ná fullkomnum nætursvefni. Rúmin eru framleidd með
einstöku samspili handverks og hráefna þar sem hvergi eru
gerðar málamiðlanir í gæðum náttúrulegra efna eða tíma
við óþreytandi handverkið. Þú sérð það ekki en þú munt
finna fyrir því. Allan sólarhringinn. Heimsæktu Hästens í
Faxafeni eða pantaðu vörulistann á hastens.com.
VIÐSKIPTA
Viðskiptablað Morgunblaðsins Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100, vidsk@mbl.is Útgefandi Árvakur hf.
Umsjón Stefán Einar Stefánsson fréttastjóri, ses@mbl.is Auglýsingar sími 5691111, augl@mbl.is Bréfsími 5691110 Prentun Landsprent ehf.
INNHERJI
RÉTTARRÍKIÐ ÞÓRODDUR BJARNASON
SKOÐUN
Jóhann Ágúst Hansen, framkvæmda-
stjóri Foldar uppboðshúss, áætlar að
veltan hafi aukist um 20% milli ára.
Salan hafi aukist á netuppboðum
ásamt því sem salan hafi gengið von-
um framar á tíu einkasýningum í ár.
Spurður um strauma á listaverka-
markaðnum segir hann að síðustu tvö
ár hafi verið stígandi í sölu á verkum
eftir samtímalistamenn.
Hvað snertir eldri verk segir Jó-
hann að verk listamanna sem voru
starfandi um miðja síðustu öld og
fram eftir 1970 verði sífellt eftirsótt-
ari, ekki síst abstraktverkin.
Ný kynslóð kaupenda
Hluti ástæðunnar sé að ný kynslóð
kaupenda sé að koma inn á mark-
aðinn sem tengi betur við þessa lista-
menn en frumherjana.
Spurður um verðþróun segir Jó-
hann verðið hafa verið á uppleið í ár,
þótt ekki hafi verið hægt að halda
stór uppboð í sal síðan faraldurinn
hófst.
Þá hafi markaður með prent- og
upplagsverk styrkst síðustu tvö ár,
ekki síst með grafíkverk.
„Ein af ástæðunum fyrir því hvað
gengið hefur vel í þessum geira er að
Íslendingar sem hafa ekki farið til út-
landa hafa varið peningunum sínum í
aðra hluti. Ef allt fer í gang með bólu-
efni og ferðaviljinn vaknar á ný gæti
komið smá stöðnun aftur í eftir-
spurnina í þessum geira.“
Eitt það besta síðustu 30 ár
Guðmundur Jónsson, eigandi gall-
erísins Listamenn á Skúlagötu, segir
myndlistarmarkaðinn hafa verið líf-
legan í ár. Raunar sé þetta eitt besta
árið síðan hann hóf listaverkasölu
fyrir 30 árum. Þá hafi innrömmun
gengið vel sem og sala á samtímalist.
Möguleg skýring á góðri sölu sé að
margir hafi notað tækifærið og hugað
að heimilinu í faraldrinum.
Árni Már Erlingsson, einn eigenda
Gallery Port á Laugavegi 23, segir
söluna um jólin hafa verið þá mestu
síðan galleríið var opnað í marsmán-
uði árið 2016.
Meðal skýringa sé samstillt átak
fólks um að styðja við listamenn sem
hafi horft fram á mikið tekjufall í ár.
Að kaupa sín fyrstu verk
Gallery Port sérhæfir sig í sölu
verka eftir myndlistarmenn sem út-
skrifuðust fyrir 10-15 árum. Að sama
skapi eru margir kaupendur ungt
fólk að kaupa sín fyrstu verk.
Árni Már segir einu gilda hvort um
sé að ræða málverk, prentverk eða
skúlptúra. Eftirspurnin hafi verið
með ágætum í ár. Meðal annars hafi
mikið selst af lágmyndum Ásgeirs
Skúlasonar sem unnar voru úr ein-
angrunarlímbandi.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Veltan hjá Gallerí Fold jókst um 20% milli ára. Meðal annars á netinu.
Eitt besta árið
hjá galleríum
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Fulltrúar þriggja gallería
í miðborginni segja söluna
á listaverkum sjaldan
hafa verið betri en í ár.
Stefán E. Stefánsson
ses@mbl.is
Betra er að lifa en ekki. Meðfangið fullt af verkefnum,
fremur en aðgerðalaus. Af þeim
ástæðum þakkar maður fyrir árið
2020 þótt ekki sé hægt að halda því
fram, að minnsta kosti ekki fullum
fetum, að maður sakni þess sér-
staklega. Einhvern veginn hafði
maður talið sér trú um að mesti
hrollurinn kæmi upp þegar minn-
ingabókinni yrði flett upp á árinu
2008 – en næsta örugglega hefur
2020 vinninginn.
Hvert sem litið er blasa viðgríðarlega stór verkefni sem
bíða úrlausnar. Skapa þarf tugþús-
undir starfa. Eigendur fjölmargra
fyrirtækja þurfa að reisa rekstur
úr rústum þar sem eigið fé hefur
þurrkast upp og skuldaklukka ríkis
og sveitarfélaga gengur í hröðum
takti og í ranga átt.
En líkt og nefnt var hér að ofanþá er það betra hlutskipti að
hafa eitthvert verkefni en ekkert
og þau sem nú blasa við eru ekki
óyfirstíganleg. Gott er að hugsa til
fólksins sem nuddaði rykið úr aug-
unum í stríðslok 1945 og sá að
reisa þurfti heila álfu úr rústum –
raunverulegum rústum. Nú í dag
standa húsin enn og innviðir sam-
félagsins, félagslegir og í formi
steypu, eru allt aðrir og veigameiri
en þá.
Mikilvægustu vopnin á leiðinniáfram eru tvö – dugnaður og
skynsemi. Þeim þarf að beita í jafn-
vægi svo að vel megi takast til. Það
er óhætt að treysta þeim sem
hætta eigin fé til þess að finna það
jafnvægi fljótt og vel. Meiri hætta
er af þeim sem hyggjast byggja
upp með fé sem aðrir eiga eða hafa
aflað. Á þeim þarf að hafa sér-
stakar gætur og þar skiptir skyn-
semi og gagnrýnin hugsun öllu
máli. Mikilvægasta áramótaheitið
er að láta ekki blekkjast og horfa
raunsæjum augum á veruleikann
eins og hann blasir við.
Fari það
blessaðHeimavellir reyndust ekki áheimavelli í Kauphöll Íslands.
Skömmu eftir að fyrirtækið var
skráð á markað var því kippt það-
an aftur. Hvað olli liggur ekki al-
veg fyrir en vegna hatursáróðurs
verkalýðsforystunnar í garð hagn-
aðardrifinna leigufélaga hafa fáir
viljað snerta á þessu sviði mark-
aðarins. Það mun koma skjólstæð-
ingum ofstopamannanna í koll,
ekki síst þegar þeirra eigin leigu-
félög renna á rassinn.
Skeljungur gæti verið á leið úrKauphöll – alltént vilja gírugir
og gíraðir fjárfestar taka félagið
yfir, búta það niður og losa undan
tilkynningarskyldu þeirri sem hvíl-
ir á skráðum félögum. Lífeyris-
sjóðirnir malda í móinn. Vilja ekki
selja á of lágu verði en óttast á
sama tíma að lenda í stimpingum
við gamla fjandvini. Þeir eru sein-
þreyttir til vandræða og hafa sjald-
an reynst lunknir í refskák.
Þeir eru líka minnugir þess þeg-ar þeim var gefið loforð á vett-
vangi eina sjávarútvegsfyrirtækis-
ins sem skráð er í Kauphöll þess
efnis að ef þeir gengju ekki að yfir-
tökutilboði sem einkafjárfestir var
knúinn að lögum til að leggja fram,
myndu þeir halda sínum hlut og
áhrifum. Það stóðst ekki og eftir
standa lífeyrissjóðirnir sem áhrifa-
litlir minnihlutaeigendur í feiki-
öflugu félagi. Það er huggun harmi
gegn að félaginu gengur blússandi
vel – en það er ekki vegna aðkomu
þeirra.
Eimskipafélagið – óskabarniðsjálft er ekki aðeins í ólgu-
sjónum milli Reykjavíkur og
Rotterdam. Tvívegis hefur stærsti
einkafjárfestirinn í félaginu lagt
fram yfirtökutilboð á árinu. Fyrra
tilboðið var dregið til baka vegna
kórónuveirunnar, síðara tilboðið
undir svipuðum formerkjum og
fyrrnefnt tilboð í skráða fiskveiði-
hlutafélaginu. Það er gott að hafa
lífeyrissjóðina með – svo lengi sem
þeir geta sig hvergi hreyft.
Þessi dæmi öll vitna um dálítiðbrogaðan hlutabréfamarkað.
Það munar um hvert félag sem
virk viðskipti eru með í Kauphöll
sem í eru örfá félög. Og misgengið
birtist víðar. Hið gríðargóða og
eftirtektarverða gengi Marels ger-
ir það að verkum að félagið trónir
yfir öllum öðrum félögum landsins
sem virka sem dvergar við hlið ris-
ans. Helst er það Arion banki sem
bætir hlutföllin. Það gæti Íslands-
banki einnig gert á nýju ári. Von-
andi ganga skráningaráformin þar
á bæ eftir.
Kauphöll í ólgusjó