Málfríður - 15.05.1994, Blaðsíða 7

EVENTYR
-et projekt i engelsk, tysk og dansk. Af lærere ved
Statens Pædagogiske Forsogscenter i Rodovre.
(Fengið úr „Sproglæreren" 3/93. Inngangur þýddur og
endursagður, verkeíni Ijósrituð.)
Öll kennsla þarfnast undir-
búnings og þegar um þverfag-
lega vinnu er að ræða eða jafn-
vel yfir fleiri bekki, gæti maður
haldið að um meiri undirbún-
ingsvinnu sé að ræða. Þetta er
misskilningur, það þarfnast bara
öðruvísi undirbúnings.
Kennarar 9. bekkjar ákváðu
að vori að vinna svona þverfag-
legt „projekt" á komandi skóla-
ári. Þýska, danska og enska voru
fögin sem skyldu taka þátt og
„projektið“ skyldi ná yfir átta
daga vinnu. Tímabilinu skyldi
skipt í tvö svið. Innleiðing og
framleiðsla. Innleiðingin skyldi
eiga sér stað innan hvers bekkj-
ar en í framleiðsluferlinu var
möguleiki að vinna þvert á bekk-
ina. (Hér var um tvo bekki að
ræða.) Jafnvel þótt danskan
(móðurmálið) skyldi vera jafn-
fætis erlendu tungumálunum,
skyldi þó vera krafa um að loka-
afurð nemendanna skyldi vera
annaðhvort á ensku eða þýsku.
Fyrri vikuna var fjallað um
þemað „ævintýri" samhliða í
þessum þremur tungumálum en
hverju þeirra hafði verið úthlut-
að sex tímum. I dönskunni var
lagt út af og kynntur stíll ævin-
týranna og þar sem mögulegt
var tók tungumálakennari þátt í
tímunum svo hægt væri að
vinna áfram með sameiginlega
grunnvitneskju. Hvað var svo
unnið innan hvers fags og hvern-
ig „projektið“ vannst áfram er
síðan lýst hér í framhaldi.
Hvers vegna ævintýri?
Heimurinn er fullur af ævin-
týrum. Þessar hrífandi frásagnir,
sem lifað hafa í munnlegri eða
skriflegri geymd, hafa hrifið og
hrært fólk í gegnum aldirnar.
Persónulýsingar eru oft barna-
legar og einfaldar og myndgerð
óvæntra atburða einnig. Ævin-
týri skemmta manni og eru oft
lærdómsrík. Ýmist geta þau hrif-
ið okkur langt burt frá veruleik-
anum eða flutt okkur inn í okkar
eigin drauma og langanir. Þetta
ýtir við tilfinningum okkar, segir
stundum frá heimsku valdhaf-
anna og gagnrýnir samfélagið.
Flytur okkur inn í heim töfra og
baráttu, lífs og dauða, fátækra
og ríkra ásamt öllum þeim
grunnandstæðum sem við þekkj-
um sjálf úr okkar eigin lífi. Ævin-
týri eru líka bundin við það að
þar gerist eitthvað og aðalper-
sónur ganga gegnum persónu-
legan þroska og líf þeirra tekur
breytingum.
Ævintýri eiga erindi til allra
aldursflokka og allir virðast
skilja ævintýri á sinn hátt, sbr.
sálfræðinginn Bruno Bettelheim,
(innskot þýð.). Stílinn og formið
þekkja allir, ferli og rím muna
menn úr æsku síðan lesið var
upphátt fyrir þá. Algengustu æv-
intýrin kunna allir. Þetta gæti
verið hentugt upphafsatriði.
Einnig þarf að sjá til þess að
nemendur þekki mun á þjóðsög-
um og ævintýrum.
Þetta var það sem móður-
málskennararnir skyldu renna
úr hlaði með. Námsefni sem vís-
að er í er „Littærere arbejds-
mpnstre" (Gyldendal) og „Lit-
tærere genrer“ (DR). I þessu efni
eru góðar upplýsingar um
grunngerð ævintýra. (Islending-
ar eiga eflaust í einhvern sjóð að
sækja þar, t.d. áðurnefndan
Bruno Bettelheim, Um ævintýri.)
Nokkrar kennslustundir í öðr-
um bekknum voru notaðar á
annan hátt. Nemendur lágu á
dýnum í „bevægerum" og stýrðu
kennarar þeim í frumsamda æv-
intýraferð. Með sjálfan sig í aðal-
hlutverki reyndi hver fyrir sig í
sínu hugskoti að sjá fyrir sér
hvernig hann/hún fóru heiman-
frá inn í ævintýraheim og hittu
hjálparmenn og andstæðinga og
reyndu að leysa þrautir og fengu
að lokum laun eða gjafir.
Á þennan hátt skálduðu nem-
endurnir sín eigin ævintýri sem
þau sögðu félaganum eða teikn-
uðu myndir af.
Fairy tales
Það mikilvægasta við skipu-
lagningu kennara á fyrstu vik-
unni byggðist helst á að finna
efni. H.C. Andersen ævintýrin
fást yfirleitt á bókasöfnum á
flestum tungumálum og annað
efni sem tengist ævintýrum.
Helst gæti vafist fyrir kennurum
að fá nógu fjölbreytt ævintýri á
fleiri tungumálum.
7