Málfríður - 15.05.1994, Síða 19
AF KENNSLUFORRITUM í
FRÖNSKU
Eitt af því sem gerir kennslu
og þá ekki síst tungumála-
kennslu lifandi er sú sífellda þró-
un sem á sér stað og sá mögu-
leiki sem kennarar hafa á að
vinna stöðugt með nýjungar. Og
sá kennari sem vill geta boðið
nemendum sínum upp á það
besta og nýjasta í kennslu hlýtur
að skoða þær kennsluaðferðir
og það efni sem stendur til
boða, í þeim tilgangi að athuga
hvort það hentar honum og
hans nemendum. Ein þeirra nýj-
unga sem hafa skotið upp kollin-
um á síðustu árum er tölvan og
þeir möguleikar sem hún gefur í
kennslu.
Því var það síðastliðið vor að
höfundur þessarar greinar pant-
aði tvö kennsluforrit í frönsku
með það fyrir augum að prófa
þau í Kvennaskólanum og kom
því þannig fyrir að tími fengist í
tölvustofu með einhvern þeirra
bekkja sem undirritaður kæmi til
með að kenna í vetur. Úr varð að
nemendur í 2. bekk T (ellefu
manna bekk á nýmálabraut)
yrðu fórnarlömb í þessari til-
raun og eru þau einn tíma í viku
í tölvustofu skólans.
Hér á eftir verður fjallað um
þau forrit sem prófuð voru og
þá reynslu sem fengist hefur af
notkun þeirra í kennslu og verða
tíndir til kostir þeirra og ókostir.
Ekki er í raun um fræðilega út-
tekt að ræða heldur öllu frekar
hugleiðingar undirritaðs í hálf-
gerðu skýrsluformi.
En við skulum byrja á því að
líta nánar á hvaða forrit það
voru sem urðu fyrir valinu.
Þau forrit sem urðu fyrir val-
inu eru French Word Torture
(glósuforrit) og Tense Tutor
(sagnabeygingaforrit).
Bæði forritin eru svokölluð
Hypercard-forrit, þ.e. til að þau
virki þarf forrit er nefnist
Hypercard að vera til staðar í
tölvunni. Hypercard er banda-
rísk framleiðsla frá fyrirtækinu
Hyperglot.
Ekki er undirritaður nú vel
inni í öllum töfrum Hypercard
en það forrit hefur þann kost að
mjög auðvelt er að læra á og
nota þau forrit sem byggja á því.
Þetta skiptir að sjálfsögðu miklu
máli, því nemendur eru auðvitað
líklegri til að nota kennsluforrit
ef þau eru einföld.
Annar stór kostur við Hyper-
card er sá að allar skipanir og
skilaboð sem birtast á skjánum
(og eru á ensku) er hægt að
þýða á frekar einfaldan hátt yfir
á íslensku (t.d. er hægt að setja
„Veljið orðasafn“ í stað „Go to
vocabulary").
Þannig má segja að Hypercard
bjóði upp á einfalda forritun fyrir
fólk sem er lítið sem ekkert inni í
þeim málum, þ.e. að hver og einn
geti lagað forritin að sínum þörf-
um án þess að vera einhver
sprenglærður tölvusnillingur. Hér
á eftir verður m.a. reynt að sýna
fram á hvernig einmitt þetta at-
riði hefur reynst.
En lítum fyrst nánar á hvort
forrit fyrir sig.
Eins og áður segir er French
Word Torture glósuforrit. Það
virkar þannig að á skjánum birt-
ist orð eða orðasamband og
nemandinn á síðan að skrifa
þýðingu orðsins / orðasam-
bandsins. Tölvan segir strax
hvort þýðingin hafi verið rétt
eða röng ásamt því að hún segir
nemandanum hvar í orðinu vill-
an byrjar. Hægt er að þýða af
frönsku yfir á íslensku og öfugt.
Með forritinu fylgja þrjú orða-
söfn en þau eru frönsk-ensk /
ensk-frönsk. En stærsti kostur
þessa forrits er sá að hægt er að
búa til eigin orðasöfn að vild á
mjög einfaldan hátt. Orðasöfnin
geta verið eins mörg og stór og
þarf.
2-T hefur í vetur haft bækurn-
ar C’est Qa I og II. Þeir sem til
þessara bóka þekkja vita að all-
ar glósur í bókunum eru á
dönsku en að gefið hefur verið
út íslenskt glósuhefti við þær. Ef
við miðum yfirferðina við bæk-
urnar þá hefur hún verið í
Kvennaskólanum u.þ.b. einn
kafli á einni til tveimur vikum. Sá
sem þetta ritar hefur slegið glós-
urnar við hvern kafla fyrir sig
inn í Word Torture og einu sinni
í viku hafa nemendur komið og
glímt við glósur þess kafla sem
var verið að vinna með í þeirri
viku.
Að sjálfsögðu þurfa orðasöfn-
in ekki endilega að miðast við
einhverja ákveðna kafla í bók,
þó sú leið hafi verið valin hér
svona í fyrstu atrennu. Hægt er
að búa til öll möguleg orðasöfn,
t.d. yfir fatnað, veður, lönd, lík-
amann, lýsingarorð, nafnorð,
o.s.frv. Allt eftir því á hvað kenn-
arinn vill leggja áherslu og
hverju nemendur hafa áhuga á.
Látum þetta nægja um Word
Torture og lítum á hvað Tense
Tutor hefur að bjóða.
Tense Tutor er, eins og áður
segir, sagnabeygingaforrit. Þeg-
ar farið er inn í það birtist fyrst
valmynd á skjánum þar sem val-
in eru tíð og háttur sem vinna á
með. Hægt er að æfa sagnir í
framsöguhætti nútíðar, boð-
hætti, Passé composé, imparfait,
conditionnel, conditionnel passé,
futur simple, plus-que-parfait,
futur antérieur og subjonctif (í
nútíð).
Þegar háttur og tíð hafa verið
valin kemur á skjáinn vinnuborð
(Work page). Eftir að nemandi
hefur hafið æfinguna birtist
setning í hefðbundnum eyðufyll-
ingastíl, þ.e. eyða er þar sem
sögnin á að vera og hún er gefin
í nafnhætti. Nemandinn á síðan
að skrifa sögnina í réttri mynd
19