Víðförli - 15.08.1989, Blaðsíða 11

Jesúbænin sem varabæn
Þegar við byxjum að iðka
Jesúbænina, iðkum við hana fyrst
sem varabæn, þ.e. við segjum hana
með vörunum. Þegar við iðkum
bænina á þann hátt, þá er hún eins
og játning. Við játum að Jesús
Kristur sé okkar Drottinn, að við
þörfnumst miskunnar hans og að
við séum syndarar. Slíkjátninger
mjög mikilvæg. Páll postuli segir:
“Ef þú játar með munni þínum:
Jesús er Drottinn - og trúir í hjarta
þínu, að Guð hafi uppvakið hann
frá dauðum, muntu hólpinn verða”
(Róm. 10:9). í fyrsta bréfi
Jóhannesar, hinu almenna segir
ennfremur: “Ef við játum syndir
vorar, þá er hann trúr og réttlátur,
svo að hann fyrirgefur oss synd-
imar og hreinsar oss af öllu
ranglæti” (I.Jóh. 1:9).
Jesúbænin sem hugarbæn
Þegar við erum orðin
handgengin Jesúbæninni verður
hún að hugarbæn, þ.e. við segjum
hana í huganum. Við íhugum alla
þá vegu sem Drottinn lýsti sjálfum
sér fyrir okkur og reynum að
öðlast tilfinningu fyrir honum.
Hvemig upplifum við Drottin sem
ljós heimsins? Hvernig upplifum
við hann sem konung himinsins?
Við reynum að finna fyrir honum á
áþreifanlegan hátt, því að hann
lifir og hanner sá sem hann segist
vera. A þessu stigi er þráin eftir
miskunn Guðs orðin heitari og
raunverulegri, og vitundin um
eigin synd orðin dýpri.
Jesúbænin sem hjartabæn
Eftir talsverðan tíma og iðkun
verður Jesúbænin að hjartabæn og
það er lokatakmarkið. Þráin eftir
Drottni sjálfum og miskunn hans
er þá orðin að svo heitri þrá að hún
litar alltlífið. Hún glæðir tilveruna
litum og lífi og bænin verður þá sá
“andans andardráttur” sem er
óslítandi þáttur milli okkar og
Drottins. Þetta leiðir einnig til
þess að okkur þyrstir í að heyra orð
Drottins og þráum að neyta altaris-
sakramentisins, sem hvoru-
tveggja verða okkur lífsins lind.
Návist heilags anda verður einnig
mjög raunveruleg.
Þegar Jesúbænin er orðin
hjartabæn, þegar hún er stöðug í
hjarta okkar, hefur Guð fengið að
höndla huga okkar, hjarta og sál.
Við tilheyrum þá Drottni svo
óumdeilanlega að hann tekur að
birta okkur hulda leyndardóma,
brot af dýrð sinni. Orð eru að
j afnaði ekki lengur nauðsynleg við
iðkun Jesúbænarinnar þegar hér er
komið. Þráin eftir Drottni og
miskunn hans er viðvarandi og
víkur ekki úr hjarta okkar. Andi
Drottins hefur þá ummyndað
hjarta okkar, huga og sál, svo að
getum komið fram fyrir Drottin
með “óhjúpuðu andliti.” Eða eins
og Páll postuli orðar þetta: “En
þegar einhver snýr sér til Drottins,
verður skýlan burtu tekin. Drott-
inn er andinn, og þar sem andi
Drottins er, þar er frelsi. En allir
vér, sem með óhjúpuðu andliti
endurspeglum dýrð Drottins,
ummyndumst til hinnar sömu
myndar, frá dýrð til dýrðar. Þetta
gjörir andi Drottins” (II.Kor. 3:16-
18).
Aðferðir við iðkun
Jesúbænarinnar
Mörgum kann að vera illa við að
heyra minnst á aðferð þegar rætt er
um bæn, bænin er þess eðlis. Hin
frjálsa bæn þar sem við snúum
okkur að Guði í trú, trausti og
elsku hefur líka lítið með aðferð
eða tækni að gera. Að iðka
Jesúbænina er dálítið annað,
einkum í fyrstu. Margir sem byrja
að iðka Jesúbænina reyna það að
hugurinn fer fljótt að fást við
annað og áður en varir erum við
búin að gleyma Jesúbæninni. Þess
vegna er gott ráð að tengja hana
andardrættinum, því að það að
anda er eitthvað sem við komumst
ekki hjá að gera. Þegarviðsegjum
“Drottinn Jesús Kristur,” þá
öndum við að okkur, þegar við
segjum “Guðs sonur” öndum við
frá okkur. Þegar við síðan segjum
“miskunna þú mér” öndum við
aftur að okkur og að lokum
andvörpum við “syndaranum.”
Þetta reynum við að gera án afláts.
Ef við gefumst ekki upp og
náum með þolgæði og þrautsegju
að iðka Jesúbænina þar til hún
verður hugarbæn, verður allt
mikið auðveldara og bænin tengist
andardrættinum á óþvingaðan hátt
og verður síðan þessi “andans
andardráttur” á mjög eðlilegan
máta. Á því stigi er ágætt að fara í
gönguferðir úti í Guðs grænni
náttúrunni, lofa skaparann fyrir
fegurð sköpunarinnar og fara með
Jesúbænina. Þáereinnigágættráð
að tengja hana göngu, t.d. eitt skref
fyrir hvem þátt bænarinnar. Þegar
Jesúbænin er orðin að hjartabæn er
ekki þörf á neinni slfkri tækni.
Guðs heilagi andi sér þá um
bænina og helgar okkur með
nærvem sinni svo að við helgumst
í Guði og fyrir Guð.
Þegar Jesúbænin verður í fyrsta
sinn að hjartabæn getur fylgt því
mikill hiti og vellíðan í hinu and-
lega hjarta. Návist Drottins fylgir
oft slíkur hiti og unaðstilfinning. í
fyrstu verður Jesúbænin aðeins
skamma stund í einu hjartabæn en
það eykst smám saman ef við gef-
umst ekki upp. Mikilvægt er að
iðka hana sem hugarbæn þar til
hún verður aftur að hjartabæn, þá
verður hún smám saman
viðvarandi. Jesúbænin er
blessunarrík hvort sem hún er
iðkuð sem vara-, hugar- eða
hjartabæn, það má ekki gleymast.
Sigríður Halldórsdóttir er
lektor í hjúkrunarfræðum
við Háskóla .íslands.
11